Muâyede

Bayramlaşmak, bayramda birbirini tebrik etmek

Osmanlılarda Ramazan ve Kurban bayramlarının muâyedeleri parlak bir merasimle yerine getirilirdi Devlet erkânı topluca padişaha bayram tebrikine gittikleri gibi, kendi aralarında da ziyâretlerde bulunurlardı

Osmanlı Sarayında bu işe verilen önemden dolayı muâyedenin nasıl yapılacağı kânunnâmelerle tesbit edilmişti Fâtih Sultan Mehmed Hanın çıkardığı Kânunnâme-i Âl-i Osman?ın yirmi beşinci sahifesi bundan bahsetmektedir Bayramlarda, sarayda divan meydanında taht kurulur ve pâdişah burada oturarak tebrikleri kabul ederdi Bu iş özel merâsimle yapılırdı Önce Taht-ı Hümâyûnun etrafında bulunması îcâp eden erkân yerini alır, her şey hazırlandıktan sonra Sultan gelirdi Bu sırada alkışda vazifeli olanlar tarafından ?Uğurun açık olsun?, ?Pâdişahım devletinle bin yaşa?, ?Mağrûr olma pâdişahım, senden büyük Allah var? cümleleri yüksek sesle söylenir ve mehterhâne marşlar çalardı Daha sonra Nakîbüleşraf Efendi Pâdişahın huzuruna gelir, duâ eder ve ayrılırdı Bundan sonra sıraya göre bayramlaşacak olanlar Pâdişahın elini öperek ayrılırlardı Bu iş büyük bir nezâket ve terbiye kuralları içinde olurdu Tebrik merâsimi bittikten sonra Pâdişah, yine saray âdet ve törelerine göre uğurlanırdı

Bayramlaşma bayram günü sabah namazından sonra ve bayram namazından önce yapılır, sonra alayla câmiye gidilip bayram namazı kılınırdı