Aylık Almak İçin Yapılan Anlaşmalı Boşanmalar

Aylık Almak İçin Yapılan Anlaşmalı Boşanmalar

Bilindiği gibi, SGK tarafından 5510 sayılı kanunun 56 maddesine göre eşinden boşandığı halde boşandığı eşi ile fiilen birlikte yaşadığı belirlenen eş ve çocukların, bağlanmış olan gelir ve aylıkları kesilebilmektedir Bu kimselere ödenmiş olan tutarlar 96 md hükümlerine göre geri alınmaktadır

Uygulamada anne veya babasından aylık alabilmesi için eşinden boşanan ve fakat yine eşi ile aynı adreste yaşayan insanlar görülebilmektedir
SGK kurumu görevlendireceği denetmenler vasıtası ile bu şekilde şikeli veya anlaşmalı boşanmalar ile ilgili tespitler yapabilmektedir Yapılan tespitler sonucunda düzenlenen raporlara göre emekli aylıkları kesilmekte ve bu gibi kimseler mahkemeye verilmektedir (5510 sayılı kanunun 96 maddesinin 1 fıkrasının (a) bendi hükmü)
Diğer taraftan, 22072011 gün ve 2011/58 sayılı genelge uyarınca muvazaalı boşanmalar nedeniyle Cumhuriyet Savcılıklarına suç duyurusunda bulunulmaktadır SGK tarafından alınan aylıklar geriye doğru iptal edilerek borç bildirim belgesi ile bu tutarlar 5510 sayılı kanunun 96 maddesine göre gecikme zammı talep edilmektedir
Oysaki, evlilik akdi bir sözleşmedir Boşanma ise, bir mahkeme kararıdır Bu nedenle de, boşanmanın muvazaası olamaz Sözleşmelerde muvazaadan söz edilebilir, ancak boşanma kararına muvazaalı denilemez Ayrıca, 5510 sayılı kanunun, eski 5434 sayılı yasadan dolayı aylık alanlara da bu hüküm uygulanamaz
Bilindiği gibi, “Sosyal Güvenlik Reformu” da denilen ve 1 Ekim 2008 günü yürürlüğe giren 5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu’nun “Gelir ve aylık bağlanmayacak haller” başlıklı 56’ncı maddesinin son fıkrasına göre; ”Eşinden boşandığı halde, boşandığı eşiyle fiilen birlikte yaşadığı belirlenen eş ve çocukların, bağlanmış olan gelir ve aylıkları kesilir” denildiğinden dul aylığı alan kadınların aylığı ancak resmi nikah yaparlarsa kesilir SSK veya Bağ-Kur’lu olan ana-babalarından yetim aylığı alan kızlar sadece eski kocalarıyla beraber yaşamaya devam ediyorsa aylığı kesilir ama başka bir erkekle aynı evde yaşasa da aylığı kesilmez Ancak ana-baba memur ise bu durumda kadın boşandığı eşiyle aynı evde yaşasa bile yetim aylığı kesilmez[1]
Zira, 5510 sayılı Kanun hükümlerinin 5434 sayılı Kanun için geçerli olamayacağı hususu 5510 sayılı Kanun'un geçici 4 üncü maddesinde belirtilmiştir 5510 Sayılı Kanunu’nun 5434 sayılı Kanuna ilişkin geçiş hükümleri başlıklı Geçici 4 maddesi 4 fıkrası şu şekildedir;

‘Bu Kanunda aksine bir hüküm bulunmadığı takdirde; iştirakçi iken, bu Kanunun yürürlüğe girdiği tarih itibarıyla bu Kanunun 4 üncü maddesinin birinci fıkrasının (c) bendi kapsamına alınanlar, bu Kanunun yürürlüğe girdiği tarihten önce 5434 sayılı Kanun hükümlerine tabi olarak çalışmış olup bu Kanunun 4 üncü maddesinin birinci fıkrasının (c) bendine tabi olarak yeniden çalışmaya başlayanlar ile bunların dul ve yetimleri hakkında bu Kanunla yürürlükten kaldırılan hükümleri de dahil 5434 sayılı Kanun hükümlerine göre işlem yapılır’

Görüldüğü üzere, boşandıktan sonra babasının, 5434 sayılı Kanuna tabi sigortalılığı olduğundan yetim aylığını alan annenizin aldığı aylık Emekli Sandığı olduğundan hakkında 5510 Sayılı Kanunun 56 maddesinin uygulanmayacağı ortadadır ama SGK bu yasayı falan takmaz, keser

Öte yandan aynı kadın, eski kocasıyla değil ama bir başka erkekle aynı evde yaşamaya devam ederse aylığın kesilme riski yoktur Kanun sadece boşandığı eşiyle birlikte yaşaması halinde yetim aylığının kesilmesini öngörmektedir[2]

[1] TEZEL Ali, “Boşanmanın Muvazaası Olmaz”, 05042011, wwwalitezelcom
[2] Konu Anayasa Mahkemesine gitmiştir Zonguldak 1 İş Mahkemesi tarafından madde içeriğinin Anayasanın sosyal hukuk devletini içeren Cumhuriyetin nitelikleri başlıklı 2, Devletin temel amaç ve görevleri başlıklı 5, Kanun önünde eşitlik başlıklı 10, Temel hak ve hürriyetlerin niteliği başlıklı 12, Kişinin dokunulmazlığı, maddi ve manevi varlığı başlıklı 17 ve özel hayatın gizliliği başlıklı 20 maddelerine aykırı olduğu kanaatine varması üzerine itirazı ciddi bularak konuyu Anayasa Mahkemesine taşımış ve bekletici niza yapmıştır

Dr Mustafa ALPASLAN
Serbest Muhasebeci Mali Müşavir
Kaynak: wwwMuhasebeTRcom