07-08-2009
|
#1
|
Şengül Şirin
|
Havacılık Tarihi-Savaş Sırasında Hava Taşıtları
Havacılık Tarihi-Savaş Sırasında Hava Taşıtları
191014 arasında sivil uçaklar başlıca spor gösteri uçuşları ve eğitim alanlarında kullanılırdı Ama kısa zamanda uçakların askeri alanda da yararlı olabilecekleri anlaşıldı Ordu ve donanmada özel havacılık birimleri oluşturuldu O dönemde eğilim, askeri uçakları keşif amacıyla kullanma yönündeydi Ama bomba atmak, makineli tüfek yerleştirmek gibi denemeler de yapıldı 191112 yıllarında Kuzey Afrika'daki Trablusgarp Savaşı'nda İtalyanlar uçakları Osmanlı ordusuna karşı keşif ve bombardıman için kullandılar
1914'te i Dünya Savaşı'nın başlamasıyla, her iki taraf da uçakların düşman mevzileri üzerinde keşif uçuşları yapmakta çok elverişli olduğunu fark etti Uçakları silahlandırmak için çeşitli yollar denendi ve havada karşılaşan düşman pilotlar arasında çatışmalar başladı Ama, hava savaşının yaşamsal öneminin kavranabilmesi için bir sürenin daha geçmesi gerekti Bu konuda ilk adımı Almanlar attı Tasarımını Hollandalı Anthony Fokker'ın yaptığı tek kanatlı El avcı uçağını ürettiler El'e yerleştirilmiş sabit bir makineli tüfek öndeki çekici pervanenin kanatları arasından, bu kanatlara vurmadan ateş edebilecek bir biçimde donatılmıştı Böylece El İtilaf Devletleri'nin uçaklarına karşı önemli bir üstünlük sağladı Bu üstünlüğü, İngiliz yapımı itici pervaneli de Havilland D H 2 ve Farnborough F E 2B'ler ile çekici pervaneli, Fransız yapımı Nieuport 17 ve İngiliz yapımı Sopvvith Pup gibi özel avcı uçakları geliştirilinceye kadar korudu
Göklere egemen olma mücadelesi bütün savaş boyunca sürdü Her iki taraf da giderek daha çok sayıda ve daha nitelikli avcı uçakları yaptı Çift ya da tek kanatlı olarak üretilen bu uçaklar, genellikle iki sabit makineli tüfekle donatılmış tek kişilik uçaklardı En yüksek hızları saatte 225 km dolayındaydı ve 300 beygir gücüne ulaşan motorları vardı Tasarımları, temelde, hava çarpışmaları düşünülerek yapılmıştı; ama, yer hedeflerinin bombardımanında da yararlı oldular
İlk büyük uçak Ruslar'ın 1913 yapımı, dört motorlu ve çift kanatlı Sikorski İlya Mourometz uçağıydı 1918'e gelindiğinde, ağırlıkları 13 tona ulaşan, dört motorlu bombardıman uçakları yapılmıştı Almanlar'ın Gotha ve İngilizler'in Handley Page 0/400 uçakları gibi, ağırlıkları 4,57 ton arasında değişen daha küçük bombardıman uçakları da vardı Seyir hızları saatte 100110 km olan bu uçaklar 2 000 kg bombayı yaklaşık 650 km uzağa taşıyabiliyordu
Almanlar bombardımanlarda zeplin güdümlü balonlarından da yararlandılar Zeplinler çok yanıcı bir gaz olan hidrojenle dolduruldukları için vurulduklarında alevler içinde kalıyor ve kolayca düşürülebiliyordu
Bu anlaşılınca Almanlar zeplinden vazgeçti ve büyük bombardıman uçakları geliştirdiler İngilizler, bombardıman uçaklarından düşman fabrikalarına saldırmak için yararlanabileceklerini görerek, özel bombardıman filoları oluşturdular 1918'de de İngiliz Kraliyet Hava Kuvvetleri'ni kurdular
İngiltere deniz uçaklarının ve uçak gemilerinin geliştirilmesinde de önemli bir rol oynadı Denizlerde keşif uçuşları için kullanılan güdümlü balonların en basiti omurgasız güdümlü balondu İngiltere çok motorlu, büyük deniz uçakları yapmaya, uçak gemilerinin geliştirilmesine çalıştı ve uçakların inip kalkabildikleri, baştan kıça düz güverteli uçak gemileri yaptı Ne var ki, yapımı savaşın sonlarına rastlayan bu gemiler savaşta etkin görev alamadı
I Dünya Savaşı sırasında kullanılan önden pervaneli, çift kanatlı uçaklar tahtadan yapılıyor ve üzeri keten bezle kaplanıyordu Almanya'da ahşap ya da alüminyum alaşımı kaplamalı, daha dayanıklı tek kanatlı uçaklar da geliştirildi ve birkaç kez kullanıldı Fokker'in tek kanatlı uçaklarının kanatlan tahtadan, tüp biçimli gövdeleri ise çelikten yapılmıştı Kıvrımlı bir yüzeyi olan, bütünüyle metalden yapılmış Hugo Junkers tasarımları da farklı bir örnektir Claudius Dornier ve Adolf Rohrbach'ın düzleştirilmiş gergin yüzeyli metal ve daha modern uçakları da gelişme aşamasındaydı Bunlar 1930'ların tek kanatlı uçaklarına örnek oldu {bak Hava Kuvvetleri)
__________________
Arkadaşlar, efendiler ve ey millet, iyi biliniz ki, Türkiye Cumhuriyeti şeyhler, dervişler, müritler, meczuplar memleketi olamaz En doğru, en hakiki tarikat, medeniyet tarikatıdır
|
|
|