Guatemala-Tarihi-Ekonomisi

Guatemala-Tarihi-Ekonomisi



Orta Amerika'da bir ülkedir Guatemala sözcüğünün Aztek dilinde "ağaçlar ülkesi" anlamına geldiği sanılmaktadır Ülke kuzeyde ve batıda Meksika, doğuda Belize ve Honduras Körfezi, güneydoğuda Honduras ve El Salvador, güneyde Büyük Okyanus ile çevrilidir Guatemala'nın Büyük Okyanus'ta 240 kilometrelik bir kıyı şeridi vardır Ülkenin kuzeyindeki ve güneyindeki kıyılarda alçak ve sıcak ovalar yer alır 33 yanardağdan oluşan Sierra Madre dağ zinciri, doğubatı doğrultusunda uzanır Bu yanardağlardan 4220 metre yüksekliğindeki Tajumulco ülkenin en yüksek noktasıdır Orta kesimlerde yüksek yaylalar vardır Kuzeydeki kireçtaşı oluşumlu Peten düzlüğü yağmur ormanları, göl ve gölcükleriyle ülkenin üçte birini kaplar

İklim yükseltiye göre değişir; kıyı kesimlerinde ve Peten'de nemli ve sıcak, nüfusun yoğun olduğu 9002400 metre arasındaki yüksek yaylalarda yumuşaktır Mayısekim arası yağmur mevsimidir Yüksek bölgeler çam ve meşe ormanlarıyla, alçak kesimler ise tropik bitkilerle kaplıdır


Guatemala ormanlarında tapir, jaguar, puma, armadillo, geyik, maymun; ırmaklarda ve göllerde timsah, manati, yaban ördeği, kumru ve sülün gibi çeşitli hayvanlar yaşar Güvercin büyüklüğünde, görkemli tüyleri ve 90 cm uzunluğundaki kuyruğuyla çok ender bir kuş olan ketzal ülkenin ulusal simgesi seçilmiştir
Nüfusun yarısı Orta Amerika Yerlileri'nden oluşur Resmi dil İspanyolca olmakla birlikte, ülkede Yerli dillerinin 21 değişik lehçesi kullanılır Yerliler'in büyük bir bölümü küçük köylerde yaşar; mısır ve fasulye yetiştirerek; sepet, çömlek ve tahta oymalar yaparak geçimlerini sağlarlar Okuryazarlık oranı yüzde 51'dir


Başkent Guatemala Orta Amerika'nın en önemli kentlerinden biridir Nüfusu 17000Ö0'dir Pembe, yeşil, kırmızı ve beyaz renkli evleriyle ilginç bir görünümü vardır Yedi hafta süren 1917 depreminde büyük bir bölümü yıkılan kent yeniden yapıldı 1976'daki depremde ise büyük maddi zararın yanı sıra 22 bin kişi can verdi Guatemala kentinde 1676'da kurulan San Carlos Üniversitesi'nden başka sanat, ticaret ve askeri eğitim kurumları, Maya sanat yapıtlarının sergilendiği Ulusal Arkeoloji Müzesi vardır
Guatemala'nın başlıca tarım ürünleri kahve, şekerkamışı, muz, ananas, tütün ve

pamuktur Başlıca çiftlik hayvanları koyun ve sığırdır Dışarıya satılan en önemli ürünler kahve ve pamuktur Peten bölgesindeki yabanıl sapodilla ağacından çiklet hammaddesi çikle elde edilir {bak Çiklet)Ormanlarda değerli bir ağaç olan maun yetişir
Guatemala'da sanayi yeterince gelişmemiştir Turizm ve ormancılık özendirilmektedir Escuintla'da bir petrol rafinerisi vardır Ülkede çıkarılan başlıca madenler nikel, bakır, uranyum ve cıvadır Dış ticaretinde ABD'nin payı önemlidir Başlıca limanları Büyük Okyanus kıyısındaki San Jose ile Atlas Okyanusu kıyısındaki Puerto Barrios'tur Bu limanlar Panamerikan Karayolu ile Guatemala'ya bağlanır Ülkede gelişmiş bir karayolu ağı vardır Tek uluslararası havaalanı başkent Guatemala'dadır

Bağımsızlığını kazanmasından bu yana ağır ekonomik ve siyasal sorunlardan, askeri darbelerden kurtulamayan Guatemala, 1988 ve 1989'da iki yeni darbe girişimine sahne oldu Sayıları ayda 40200 arasında değişen siyasal cinayetler de sürüyordu Hükümet, sağcı ölüm mangalarının sendikacılara, gazetecilere, kilise görevlilerine ve insan hakları savunucularına yönelttiği şiddet eylemlerine karşı yeterli önlemleri almamakla suçlanıyordu Öte yandan, Guatemala Ulusal Devrimci Birliği'ne (GUDB) bağlı gerillalar eylem alanlarını genişletmişlerdi

Ocak 1991'de yapılan başkanlık seçimleri ikinci turunda, ortanın sağındaki Eylem ve Dayanışma Hareketi'nin adayı Jorge Serrano Elıas başkan seçildi Yeni hükümet GUDB ile Meksika'da barış görüşmelerini başlattı Bazı konularda anlaşma sağlanmakla birlikte gerillalar etkinliklerini sürdürdüler
Siyasal gelişmeler ülkenin ekonomik durumunu da olumsuz etkiledi Dünya kahve fiyatlarının düşmesi, kolera salgını ve şiddet eylemleri yüzünden turizm sektörünün gerilemesi, hızla artan hayat pahalılığı, ABD yardımının kısılması ve kuraklık nedeniyle elektrik üretiminin düşmesi, hükümeti içinden çıkılması güç sorunlarla karşı kariıya bıraktı Siyasal cinayetler ve insan hakkı ihlalleri de sürmekteydi

Tarih

Guatemala 16 yüzyılda İspanyol sömürgecilerin eline geçmeden önce Maya uygarlığının merkeziydi Maya uygarlığı İS 2 yüzyılda, Guatemala'nın kuzeyindeki Peten bölgesinde gelişmeye başladı Büyük taş tapınakları, heykelleri ve tören alanlarıyla görkemli bir uygarlıktı Mayalar'ın kendilerine özgü yazıları vardı ve astronomi bilgileri çok ileriydi {bak MAYALAR) Bölgeye gelen İspanyol sömürgeciler Mayalar'ın birçoğunu öldürdü, bir bölümünü ülkelerinden sürdü ya da köle olarak kullandı İspanyollar 1524'te Quezaltenango'da bir yerleşim alanı kurdular 1821'de


bağımsızlıklarını ilan eden Orta Amerika sömürgeleri, İspanyollar'ı ülkeden çıkararak Orta Amerika Birleşik Eyaletleri adı altında tek bir devlet kurmak istediler (bak Orta Amerİka) Ama bu girişim başarılı olamadı 1821'de bağımsız bir cumhuriyet olan Guatemala'da 1865'e kadar baskıcı ve tutucu bir yönetim kuran Rafael Carrera'nın ölümünden sonra 1871'deki bir ayaklanmayla reform dönemine geçildi Ne var ki, daha sonraki dönemlerde ekonomik ve siyasal sorunlar ve askeri darbeler birbirini izledi Bu süreç içinde ABD ülkenin iç işlerine karışmayı sürdürdü 1986'da yapılan seçimleri Hıristiyan Demokrasi Partisi önderi Arevalo kazandı

Guatemala'ya ilişkin bilgiler

RESMİ ADI: Guatemala Cumhuriyeti

YÖNETİM BİÇİMİ: Tek meclisli cumhuriyet

YÜZÖLÇÜMÜ: 108889 km2

NÜFUS (1992): 9442000

BAŞKENT: Guatemala

BAŞLICA KENTLER VE NÜFUSLARI (1992): Guatemala (1114432), Mixco (368940), Villa Nueva (134372), Chinautla (55492), Amatitlan (35714)

DOĞAL YAPI: Kuzeyi ve kıyı kesimleri alçak ovalardan,
orta kesimleri yüksek yaylalardan oluşur Güneyde
yüksek sıradağlar vardır

BAŞLICA SANAYİ KOLLARI: Besin işleme, kauçuk, dokuma

DIŞARIYA SATILAN ÜRÜNLER: Kahve, pamuk, muz,şeker

EĞİTİM: 714 yaş grubu için zorunludur

GUATEMALA, Orta Amerika'da cumhuriyet, Meksika, Belize, Honduras ve Salvador arasında; 108 900 km2; 7 900 000 nüf Başkenti Guatemala Ciudad Resmi dili ispanyolca

COĞRAFYA




Guatemala, kızılderlli özelliklerini sıkı sıkıya koruyan, hâlâ büyük ölçüde kızılde-rill ve ispanyol sömürge dönemi kalıtlarıyla ayakta duran dağlık bir ülkedir Ülke, çeşitli bölgeler üzerinde yayılır K'de, ormanlarla örtülü Petén tebeşirli platosu; orta kesimde, yüksek yüzeyleri 3 000 m'yi aşan dağlık kütleler uzanır: Alta Verapaz'ın ve Altos Cuchumatanes'lerin (kızılderili halkların yüksek havzalarda 1 800 - 2 400 m arasında toplandığı, los Altos adı verilen bozunmuş kayaçlı eski volkanik kütle) kl-reçtaşlı kütleleri Yüksekliklerine ve deniz etkilerine açık olup olmamalarına bağlı olarak, bu kütlelerde çeşitli iklim tiplerine ve bitki örtülerine rastlanır; ırmak havzalarında savanlar, yüksek yerlerde ılıman iklim ormanlarına dönüşen tropikal ormanlar, 3 500 m'nin üstünde dağ çayırları

Guatemala'da önemli bir etkin yanardağlar dizisi bulunur: Tajumulco (4 210 m), Santa Marla, Atitlân, Acatenango, Fuego, Agua, vb Manzaranın genel güzelliğine göllerin (Atitlân, Amatltlân) güzelliği de eklenir Bol yağış alan ve ekilen dağ etekleri, kurak iklimli, ama zaman zaman sular altında kalan geniş Büyük Okyanus kıyı ovalarına doğru alçalır
Halkın °/o 45'i kızılderilldir Los İndio'lar özellikle batıda, nüfusun çok yoğun olduğu (yüksek havzalarda km2'ye 100-200 kişiyi geçer) yüksek topraklarda toplanır Buna karşılık doğuda, ispanyolca konuşan ve ispanyol kırsal kesim geleneklerini sürdüren Ladinolar oturur Ladinolar' ın çoğu kızılderili ve ispanyol melezidir (mestizos) Nüfus çok eşitsiz dağılmıştır: ülkenin üçte birini toplayan uçsuz bucaksız Petön'de km2'ye 3 kişi düşmez; Kara-yib ovaları da ıssızdır

Ülke iktisadı tarımın egemenliğindedlr; nüfusun üçte ikisi kırsal kesimde yaşar ve çalışan nüfusun üçte İkisine yakını toprağı işleyerek geçinir Kırsal nüfusun dörtte üçü geleneksel besin maddesi tarımıyla uğraşır: daha çok mısır, fasulyeler ve balkabağı eken Kızılderililerin küçük toprakları; Ladinolar'ın ülkesindeki, aynı zamanda sığır yetiştiriciliği de yapılan 30-50 ha' lık araziler Guatemala, kahve (100 000 t üretir), muz (200 000 t), pamuk (70 000 t) ve et dışsatımı yapar Başta kahve olmak üzere dışsatımların hemen hemen tamamını oluşturan ticari bitki ekimi amerikan şirketlerinin denetimlndedir; kaldı kl ABD, Guatemala'nın ticaret yaptığı ülkelerin başında gelir (hem de büyük farkla) Sanayi gelişmektedir, ama henüz gayrlsafl hasılanın ancak °/o 15'ini sağlar Başkent dışında, bütün kentler küçüktür; Ouezalte-nango, Esculntla, Totonlcapân, Jutiapa, Jalapa bu kentlerin en önemlileridir

TARİH

Guatemala'da yaşamış İlk insanlar olan avcıların (İÖ 10000-2000) kullandıkları taş aletler özellikle başkentin güney -doğu'sundaki El Chayal'de bulundu
Klasikçağ öncesinde (İÖ 2000-İS 250) İlk tarım köyleri ortaya çıktı (Büyük Okyanus kıyısında La Victoria, İÖ 1500; yüksek topraklarda Kaminaljuyü," yaklaşık İÖ 800) Bir süre sonra, İÖ 300-İS 250 tarihli yakın klasikçağ öncesinde önemli merkezler oluştu; buralarda piramit biçimindeki tapınaklar ve bir Meksika siti olan izapa"nın etkisini yansıtan bir heykelcilik üslubu ortaya çıkarıldı Kami-naljuyü'da bulunan yazıtlar, klasik dönemde (250-950) gelişecek olan hiyeroglif yazısının habercisiydi; bazı mezarlarda şimdiden yalancı tonozlar vardı Çok renkli (polikrom) çömlekler bu çağda Holmul gibi orta maya alanında bazı sltlerde ortaya çıkıyordu

Klasik dönem maya kültürünün yükselme dönemidir Belki de bu uygarlığın merkezi alçak topraklar olmuş, mimarisi, seramikçiliği, yazısı ve takvimiyle maya sanatı buradan yayılmıştır Klasik dönem Guatemala'sının en büyük merkezleri Tikal" ve Uaxactün*'dur Ayrıca Nakum, Naranjo, Holmul ve Yaxha da önemli yerlerdir Yüksek toprakların ve Büyük Okyanus kıyılarının büyük bir bölümünde gelişen kültürler önemli bir yer tutmaz; mimaride kemer kullanmamışlar ve yazıt bırakmamışlardır Buna karşılık, bu bölgeler Meksika kökenli kültürlerden çok etkilenmiştir Orta Meksika'nın klasik dönemde kurulmuş en büyük kenti olan Teotihuacán'dan gelen bir topluluğun Kaminaljuyü'da yerleştiği ortaya çıkarılmış, ayrıca Büyük Okyanus kıyısında Cotzumalhuapa'da, Güney Meksika'dan çok etkilenmiş bir kültür bulunmuştur

Petén'ln ve alçak toprakların güneyindeki büyük merkezler klasik dönemin sonunda terk edilmiştir Yüksek topraklarda, klasik dönemin önemli merkezlerine sıkı sıkıya bağlı olan bazı siteler boşalırken örneğin Mams Kızılderilileri'nin merkezi Za-culeu, klasik dönem sonrasında da gelişmesini sürdürmüştür (950-1500)

Yakın klasik dönem sonrasında (1250 -1500), toltek asıllı olduklarını söyleyen ve birbirleriyle sürekli savaşan Öuicheler Kakşlkeller, vb yüksek topraklarda devletler kurmuşlardır Yerleşilecek alanların seçimini stratejik zorunluluklar belirlemiş, böylece kentler kolay savunulabilecek yükseklikler ya da tepeler üstünde kurulmuştur

• Sömürge dönemi Cortes'in gönderdiği Pedro de Alvarado 1524'te Ouiche krallığını fethetti, Santiago de Guatemala'yı kurdu ve askerlerine encomlenda'lar dağıttı Kızılderili nüfusun yoğun olduğu öbür ülkelerde de görüldüğü gibi, haci-enda'lar daha sonra ortaya çıktı; bu arada kızılderili topluluklar; sayılarının azalmasına karşın varlıklarını sürdürdüler 1542'den sonra Orta Amerika'da, 1570' ten beri bir audiencla'sı bulunan ve genellikle "Guatemala krallığı" adı verilen Guatemala genel yönetimi oluşturuldu; bu yönetim ispanya kralını temsil eden Meksika valisine bağlıydı

• XIX yüzyıl, iç savaşlardan uzak kalan Guatemala, Meksika'dan sonra 1821'de bağımsızlığa kavuştu ve iturbide'nin kısa ömürlü imparatorluğuna (1822-23) katıldı Ülke bir grup kreol (Guatemala'da doğmuş avrupalı) aristokratın ön ayak olduğu eylemler sonunda yeniden bağımsızlığını kazandı (1823) ve bölgedeki öbür ülkelerle birlikte Orta Amerika Birleşik Eyaletleri'™ oluşturdu (kasım 1824) Liberallerle muhafazakârlar arasındaki çekişmeler ve devletlerin özerklik eğilimleri sonucu parçalanan bu birlik kısa ömürlü oldu Honduraslı liberal Morazân'ın diktatörlüğü, en sonunda, Rafael Carrera'nın yönettiği dağlı Kızılderililer'in ayaklanmasıyla devrildi 1839'da federasyon dağıldı; Carrera'nın muhafazakâr ve modernleşme yanlısı rejimi 1865'e kadar sürdü 1871'de Meksika'dan gelen sürgündeki küçük bir birlik iktidarın liberallere geçmesini sağladı

Meksika'da olduğu gibi Guatemala'da da iktidara gelen liberalizm en parlak uygulamasını Justo Rufino Barrios (1873•1885) ile gerçekleştirdi ve Kilise'nin ayrıcalıklarına ve topraklarına, kızılderili toplulukların ortak mülklerine el attı iktisadi uyanış, kahve tarımının gelişmesine ve toprakların alman tarım İşletmecilerinin denetimine geçmesine yol açtı Meksikalı Porfirio Diaz'ın guatemalalı benzeri olan Manuel Estrada Cabrera'nın uzun süren diktatörlüğünde de (1898-1920) büyüme sürdü United Fruit Co'nun muz imparatorluğu Atlas okyanusu kıyısında bu dönemde kuruldu

• XX yüzyıl General Jorge Ublco'nun yönetiminde yeni bir diktatörlük (1931-1944), yabancı çıkar grupları tarafından da desteklenen bir mali oligarşinin egemen olduğu ülkede, toplumsal yapıları korudu Ubico, 1944'te devrildi Yerine Juan José Arévalo geçti; onu 1951'de albay Jacobo Arbenz Guzmân izledi JA Guzmân, öncelinin başlattığı tarım reformunu sürdürdü ve United Fruit'in elindeki ekilmemiş toprakların bir bölümünü kamulaştırdı Toplumsal gerginlikler arttı; ABD, Arbenz Guzmân'ı komünist bir ajan olmakla suçladı CİA tarafından silahlandırılıp eğitilerek albay Castlllo Armas komutasında Honduras ve Nikaragua'dan gelen sürgündeki Guatemalalılar A Guzmân'ı 1954'te ülkeden ayrılmak zorunda bıraktılar

Castillo Armas (1954-1957) ve Ydigoras Fuentes (1958-1963) hükümetleri Ameri-kalılar'ın desteğini aldı, ama rejime karşı açık bir hoşnutsuzluk ilerici subayların başarısız darbe girişiminin ardından 1960'tan sonra yoğunlaştı; bu arada kır gerillası ortaya çıktı
iktidar, 1963'te fiilen askerlerin eline geçti; askerler, pronunciamiento yoluyla, 1963 başkanlık seçimlerinde reformcu Arévalo'nun olası zaferini önlediler Méndez Montenegro'nun sivil ara yönetimi (1966-1970) şiddet eylemlerinin ve castro-cu devrimci hareketlerle (İAR, 13 mayıs hareketi) terörizme başvuran aşırı sağ bir hareket (Beyaz el, Yeni antikomünist örgüt) arasındaki çatışmaların alevlenmesiyle son buldu, 1970'te seçilen albay Carlos Araña Osorio sıkıyönetim ilan etti ve kır gerillasına son verdi, ama bu kez kentler şiddet eylemlerinin merkezi oldu

1970'ten beri büyümekte olan Guatemala ekonomisi, 20 000'den fazla insanın ölümüne yol açan 1976 depremiyle ciddi bir sarsıntıya uğradı Siyasal yaşam askerlerin egemenliğindeydi Başkanlığa general Kjell Laugerud García (1974 -1978), 1978'de de general Romeo Lucas Garcia'nın atanmasını Kongre sağladı ve bu durum muhalefet tarafından tepkiyle karşılandı Süreklilik kazanan şiddet (20 yılda on binlerce ölü) büyük ölçüde arttı Sandinistalar'ın Nikaragua' daki zaferi (1979), devrimci grupların (Asi silahlı kuvvetler ve Yoksullar gerilla ordusu) yeni bir atılım yapmasını sağladı, ama polisin ve yarı askeri aşırı sağ silahlı örgütlerin baskısı yoğunlaştı Eylül 1980'de siyasal açılımdan kaygılanan cumhurbaşkanı vekili sosyal demokrat Francisco Villagrân Kramer'in istifası, toplumsal ve siyasal çatışmaların giderek arttığını gösterdi 7 mart 1982 seçimlerinden hemen sonra, hükümet partisinin adayı general Aníbal Guevara cum-hurbaştenlığına seçildi; ama 23 martta, general Efrain Rios Montt başkanlığındaki bir askeri cunta iktidarı ele geçirdi Haziranda ordunun cumhurbaşkanlığına getirdiği general Rios Montt yasama erkini de kendi eline aldı

General Montt, mart 1983'e kadar sürecek olağanüstü durum ilan etti Bu süre içinde ordu gerillalara karşı saldırıları yoğunlaştırdı Tüm siyasal partilerin, sendikaların etkinlikleri yasaklandı Kurulan askeri mahkemelerin kararları tepkiyle karşılandı 8 ağustos 1983'te savunma bakanı general Oscar Humberto Mejía Víctores bir darbeyle iktidara geçti Ancak insan haklarının ihlali, baskılar sürdü Kilise 13 papaz ve rahibin ordu birlikleri tarafından öldürüldüğünü açıkladı (kasım 1983) General Mejia, yeni anayasayı hazırlayacak Anayasa meclisi'nln seçimlerini onayladı; ordunun siyasetten çekileceği konusunda güvence verdi 3 kasım 1985'te yapılan milletvekili seçimlerinde Hıristiyan demokrat parti çoğunluğu ele geçirdi, partinin önderi Viniclo Cerezo da cumhurbaşkanlığı seçimini kazandı (8 aralık 1985)

Askeri diktatörlüğün baskısı altında geçen 31 yıllık yolsuzluk ve şiddet dönemi sona erdi 14 ocak 1986'da yeni anayasa yürürlüğe girdi Meclis, sivil yönetime geçilirken çıkarılan ve askeri yönetim döneminde suç işleyen subayların affını hükme bağlayan yasayı kaldırdı Askeri yönetim sırasında yurtdışına kaçanların (Meksika'da 45 000 kişi) yeniden vatandaşlığa kabulü için girişimler başladı Bir tarım reformu planı hazırlandı (temmuz 1986) 1986'de iki buçuk milyar doları aşan dış borçların yıllık faiz ödemeleri ertelendi Bir Avrupa gezisine çıkan başkan Cerezo, ispanya, Fransa ve Almanya Federal Cumhuriyeti'nden 300 milyon dolaryardım sağladı (ekim 1986)

EDEBİYAT

XVIII yy'da Blrlik'in dağılmasından sonra italya'ya sürgüne gönderilen Cizvit Rafael Landívar (1731-1793), latinee olarak yazdığı Rusticatio Mexicana adlı şiirinde Yeni Dünya'nın manzara görünümlerini dile getirdi Bir sonraki yüzyılda, José Bat-res Montúfar (1809-1844) ilginç manzum taşlamalarından oluşan Tradiciones de Guatemala ile ün kazanırken, siyaset adamı, yergici şair ve çok ilginç bir pikaresk romanın (£/ cristiano errante, 1847) yazarı Antonio José de irlsarri'nin (1786-1868) yapıtı, Guatemala'da ulusal edebiyatın başlangıcını belirledi: José Milla y Vidaurre (Salomé Jil) [1822-1882] La hija del adelantado (1866) ile tarihsel romanda dikkat çekti

XX yy'ın başında Guatemala edebiyatını, şair ve romancı Máximo Soto Hall (1871-1944), özellikle de Paris kronikleri ve romanlarıyla döneminin en parlak düzyazılarından Enrique Gómez Carrillo (1873-1927) temsil etti Bir sonraki kuşak, Alberto Velázquez (1891-1968) ya da José Rodríguez Cerna (1885-1952) gibi şairler, fantastiğe yakın öyküleriyle (El hombre que parecía un caballo) tanınan hem düzyazıcı, hem şair Rafael Arévalo Martínez (1884-1975), Carlos Wild Ospina (1891 -1956) ve sömürgelerde doğmuş Avrupalıların yaşamlarını yansıtan Flavio Herrera (1892-1968) gibi sanatçılar yetiştirdi

Ama Guatemala'nın en önemli edebiyatçısı, aynı zamanda hem gerçekçi, hem lirik romanlarıyla evrensel bir ün kazanmış olan Miguel Angel Asturlas'tır (1899-1974) [1967 Nobel edebiyat ödülü] Bu kuşağın en İyi yazarları arasında ünlü şair ve denemeci Luis Cardoza y Aragön'u (doğm 1904) da saymak gerekir César Brañas (doğm 1900) eleji geleneğine bağlı kalırken, Acento dergisi çevresinde toplanan ve önderliğini Raúl Leiva'nın (doğm 1916) yaptığı "1940 kuşağı"™ oluşturan Carlos lllescas (doğm 1910), Enrique Juárez Toledo (doğm 1919), özellikle de Otto Raúl González (doğm 1920) [Tun y chirimía, 1978] esinlerini halktan almaya yöneleceklerini açıkladılar

1950'll yıllarda Huberto Alvarado'nun (doğm 1925) da katıldığı, siyasal bağlanıma daha düşkün Saker-İÎ adında yeni bir grup oluştu Bugün, Mario Monteforte Toledo (doğm 1911), yoğun bir biçimde gerçekçi roman ve öyküleriyle Guatemala edebiyatında önemli bir yer tutar Bu güçlü yazarların yanı sıra mizaha kaçan öyküleriyle Augusto Monter-roso(doğm 1921) [Movimiento perpetuo, 1972], gerçekçi José María López Valdi-zón (1929-1975), denemeci, masalcı ve romancı (Después de las bombas, 1979) Arturo Arias (doğm 1950) anılmaya değer