07-01-2009
|
#1
|
Şengül Şirin
|
Çehov, Anton Pavloviç (1860-1904)
Çehov, anton pavloviç (1860-1904)
Öyküleri ve oyunlarıyla dünya edebiyatında çok özgün bir yeri olan Rus yazarlarından Anton Pavloviç Çehov, Azak Denizi kıyısındaki Taganrog'da doğdu Özgürlüğe kavuşmuş bir kölenin torunu ve bir taşra bakkalının oğludur İlk ve ortaöğrenimini doğduğu kentte tamamladı 1879'da tıp öğrenimi görmek üzere Moskova'ya gitti Öğrenim yıllarında ailesine destek olmak amacıyla gazete ve dergilere yazılar ve kısa mizah öyküleri yazdı Çehov tıp öğrenimini bitirdiğinde yazılarıyla yaygın bir ün kazanmıştı O yıllarda dönemin Önde gelen dergilerinden Yeni Zaman'm yönetmeniyle tanıştı ve takma ad kullanmaktan vazgeçerek, öykülerini kendi imzasıyla yayımlamaya başladı
Oyun yazarlığına tek perdelik oyunlarla başlayan Çehov'un sahnelenen ilk başarılı oyunu Ivanov'dur (1887) Çehov 1890'da bir tutuklu ve sürgün yeri olan Sahalin Adası'na gitti Oradan döndükten sonra izlenimlerini Sahalin Adası (189394) adlı kitapta yayımladı Çehov, insanların içinde bulunduğu kötü koşulların değişebilmesi için herkesin sorumluluk duyması ve bir şeyler yapması gerektiğine inanıyordu Bir araştırma tezi niteliğini taşıyan Sahalin Adası, hapishane koşullarında bazı iyileştirmeler yapılmasına yol açtı 1891'de Avrupa gezisine çıkan yazar, Rusya' ya döndükten sonra, en güçlü
yapıtlarından 6 Numaralı Koğuş'ta (1892) özgürlükçü düşünceleri savundu Bu dönemde yazdığı oyunlar arasında başyapıtlarından Martı ise, ilk kez 1896'da St Petersburg'da (bugünkü Leningrad) sahnelendi İzleyicinin alışık olmadığı türden bir oyun olduğu için başarısızlığa uğradı Çehov 1894 Mart'ında bir akciğer kanaması geçirdi Sağlığının düzelmesi için Karadeniz kıyısındaki Yalta'ya yerleşti Burada onu görmeye gelen Tolstoy, Gorki ve Bunin gibi yazarlarla sık sık görüşme ve tartışma olanağı buldu 1898'de ünlü oyun yönetmeni Konstantin Stanislavski, Martiyı Moskova Sanat
Tiyatrosu'nda yepyeni bir anlayışla sahneye koydu Oyun bu kez büyük bir başarı kazandı Bu oyunu Vanya Dayı (1899), Üç Kız Kardeş (1901) ve yazarın ölümünden az önce tamamladığı Vişne Bahçesi (1904) izledi Bu yapıtların tümü de, insan doğasının iç gerçekliğini yansıtan, insanın zayıf yanlarını ve yalnızlığını dile getiren, bu nedenle de tiyatro sanatında yeni bir çığır açan yapıtlardı
Ünü çar tarafından da kabul edilen Çehov, Akademi üyeliğine seçilmişti Ne var ki, 1900'de Tolstoy'un bu Akademi'ye girmesini çar onaylamayınca Akademi'den ayrıldı Mani'nin ünlü oyuncusu Olga Knipper ile evlenen Çehov, sağlığının giderek kötüleşmesine karşın, Vişne Bahçesinin 1904'teki ilk sahneye konuşunda bulundu ve aynı yıl Almanya'daki sağlık merkezlerinden biri olan Badenweiler'da veremden öldü
__________________
Arkadaşlar, efendiler ve ey millet, iyi biliniz ki, Türkiye Cumhuriyeti şeyhler, dervişler, müritler, meczuplar memleketi olamaz En doğru, en hakiki tarikat, medeniyet tarikatıdır
|
|
|