Çiğdem

**Şengül Şirin** · 06-30-2009

Çiğdem

İlkbaharda en erken çiçeklenen bitkilerden biri, kardelenden hemen sonra çiçek açan çiğdemdir

Soğanlı bitkilerden olan çiğdem süsenle aynı familyadandır

Uzun oval biçimdeki taçyaprakları uca doğru sivrileşir

Yaprakları ince uzun şerit biçimindedir ve çoğu kez çiçekler açtıktan sonra çıkar

Çiçekleri parlak sarı, mor, beyaz ya da çizgilidir

Crocus cinsini oluşturan çiğdemlerin Avrupa, Kuzey Afrika ve Asya'nın serince

yörelerinde yetişen 75 kadar türü vardır

Ama çok sevilen bir süs bitkisi olduğu için bugün dünyanın hemen her yerindeki park ve bahçelerde yaygın olarak yetiştirilir

Koyu sarı renkli bir boyarmadde elde edilen safran da aynı cinsten bir bitkidir (bak Safran)

Aralarında hiçbir akrabalık olmadığı halde çiğdeme çok benzeyen başka bir bitkiye de, sonbahara doğru çiçek açtığı için güzçiğdemi ya da zehirli olduğu için acıçiğdem (Colchicum autumnale) denir

Oysa bu bitki çiğdem gibi süsengillerden değil,

zambakgillerdendir

Toprakaltında gömülü olan acıçiğdemin soğanından yaz sonlarında açık mor renkli bir borucuk toprağı delerek çıkar

Yerden 15 cm kadar yükseldikten sonra bu borunun tepesi dar bir koni gibi açılarak gerçek çiğdeminkine benzeyen, biraz daha irice bir çiçeğe dönüşür

Acıçiğdemin zehirli tohumlarından, özellikle romatizma ağrılarına karşı etkili olan ağrı kesici bir ilaç elde edilir

**Şengül Şirin** · 08-13-2009

Çiğdem,
-1

Avrupa, Akdeniz bölgesi ve Anadolu kökenli, kökten sürme, şeridimsi, ince yapraklı ve soğanlı güzel bitki

(Bil

, crocus; süsengiller familyası

)
-2

Avrupa, Kuzey ve Orta Asya ve Kuzey Afrika kökenli soğanlı bitki

(Bil

, colchicum; zambakgiller familyası

)

- Türkiye'de crocus cinsi çiğdemin 40 kadar türü yetişir

Bunlar mavimsi leylak renginde, borumsu biçimde çiçekler açar

Her çiçekte altı taçyaprak, sarı renkte üç erkekorgan bulunur; boyuncuk çok parçalıdır

Çiğdemin Crocus cancellatus ve C

kotschyanus gibi sonbaharda çiçek açan türlerinin soğanları ilkbaharda topraktan çıkartılarak çiğ ya da pişmiş olarak yenir

Anadolu'nun bazı yörelerinde ilkbaharın gelişi, çocuklar arasında, "çiğdem pilavı"yla (bulgura çiğdem soğanı katılarak) kutlanır

Crocus cinsi çiğdemin en ünlü türü safrandır (Crocus sativus)

Bazı yörelerde ve ülkelerde özel olarak yetiştirilen bu türün dişicik tepecikleri toplanarak (safran) aromat olarak kullanılır

(- -Folk

Çiğdem pilavı, baharın gelişini müjdeleyen çiğdemler açtığında düzenlenir

Çocuklar: "Çiğdem çiçecik, ebem küçücük, verenin oğlu olsun, vermeyenin kızı olsun" türünde maniler söyleyerek ev ev dolaşır, her eve bir demet çiğdem çiçeği vererek karşılığında yağ, bulgur, tuz vb

malzeme alırlar

Tüm evleri dolaştıktan sonra uygun bir yerde toplanıp ellerindeki malzemeyle, içine çiğdem yumruları da katarak pilav pişirir, bunu çeşitli oyun ve eğlencelerle yerler

-Folk

Çiğdem pilavı, Anadolu'nun bazı yörelerinde baharın gelişini kutlamak amacıyla çocukların düzenlediği bir şenlik

(Bk

böl

)

Çiğdem

Çiğdem

Cevap : Çiğdem

Cevap : Çiğdem

06-30-2009	#1
Şengül Şirin	Çiğdem Çiğdem İlkbaharda en erken çiçeklenen bitkilerden biri, kardelenden hemen sonra çiçek açan çiğdemdir Soğanlı bitkilerden olan çiğdem süsenle aynı familyadandır Uzun oval biçimdeki taçyaprakları uca doğru sivrileşir Yaprakları ince uzun şerit biçimindedir ve çoğu kez çiçekler açtıktan sonra çıkar Çiçekleri parlak sarı, mor, beyaz ya da çizgilidir Crocus cinsini oluşturan çiğdemlerin Avrupa, Kuzey Afrika ve Asya'nın serince yörelerinde yetişen 75 kadar türü vardır Ama çok sevilen bir süs bitkisi olduğu için bugün dünyanın hemen her yerindeki park ve bahçelerde yaygın olarak yetiştirilir Koyu sarı renkli bir boyarmadde elde edilen safran da aynı cinsten bir bitkidir (bak Safran) Aralarında hiçbir akrabalık olmadığı halde çiğdeme çok benzeyen başka bir bitkiye de, sonbahara doğru çiçek açtığı için güzçiğdemi ya da zehirli olduğu için acıçiğdem (Colchicum autumnale) denir Oysa bu bitki çiğdem gibi süsengillerden değil, zambakgillerdendir Toprakaltında gömülü olan acıçiğdemin soğanından yaz sonlarında açık mor renkli bir borucuk toprağı delerek çıkar Yerden 15 cm kadar yükseldikten sonra bu borunun tepesi dar bir koni gibi açılarak gerçek çiğdeminkine benzeyen, biraz daha irice bir çiçeğe dönüşür Acıçiğdemin zehirli tohumlarından, özellikle romatizma ağrılarına karşı etkili olan ağrı kesici bir ilaç elde edilir __________________ Arkadaşlar, efendiler ve ey millet, iyi biliniz ki, Türkiye Cumhuriyeti şeyhler, dervişler, müritler, meczuplar memleketi olamaz En doğru, en hakiki tarikat, medeniyet tarikatıdır

08-13-2009	#2
Şengül Şirin	Cevap : Çiğdem Çiğdem, -1 Avrupa, Akdeniz bölgesi ve Anadolu kökenli, kökten sürme, şeridimsi, ince yapraklı ve soğanlı güzel bitki (Bil, crocus; süsengiller familyası) -2 Avrupa, Kuzey ve Orta Asya ve Kuzey Afrika kökenli soğanlı bitki (Bil, colchicum; zambakgiller familyası) - Türkiye'de crocus cinsi çiğdemin 40 kadar türü yetişir Bunlar mavimsi leylak renginde, borumsu biçimde çiçekler açar Her çiçekte altı taçyaprak, sarı renkte üç erkekorgan bulunur; boyuncuk çok parçalıdır Çiğdemin Crocus cancellatus ve C kotschyanus gibi sonbaharda çiçek açan türlerinin soğanları ilkbaharda topraktan çıkartılarak çiğ ya da pişmiş olarak yenir Anadolu'nun bazı yörelerinde ilkbaharın gelişi, çocuklar arasında, "çiğdem pilavı"yla (bulgura çiğdem soğanı katılarak) kutlanır Crocus cinsi çiğdemin en ünlü türü safrandır (Crocus sativus) Bazı yörelerde ve ülkelerde özel olarak yetiştirilen bu türün dişicik tepecikleri toplanarak (safran) aromat olarak kullanılır (- -Folk Çiğdem pilavı, baharın gelişini müjdeleyen çiğdemler açtığında düzenlenir Çocuklar: "Çiğdem çiçecik, ebem küçücük, verenin oğlu olsun, vermeyenin kızı olsun" türünde maniler söyleyerek ev ev dolaşır, her eve bir demet çiğdem çiçeği vererek karşılığında yağ, bulgur, tuz vb malzeme alırlar Tüm evleri dolaştıktan sonra uygun bir yerde toplanıp ellerindeki malzemeyle, içine çiğdem yumruları da katarak pilav pişirir, bunu çeşitli oyun ve eğlencelerle yerler -Folk Çiğdem pilavı, Anadolu'nun bazı yörelerinde baharın gelişini kutlamak amacıyla çocukların düzenlediği bir şenlik (Bk böl)