06-30-2009
|
#1
|
Şengül Şirin
|
Colorado ırmağı
Colorado ırmağı
ABD'nin batısındaki bu büyük ırmak, derin vadisi boyunca yer alan olağanüstü güzellikteki doğa görünümleriyle ünlüdür Kuzey Colorado'daki bol yağış alan Kayalık Dağlar'dan doğan Colorado Irmağı batıya ve güneye doğru 2 333 km boyunca akarak California Körfezi'ne dökülür
Utah'ı güneydoğudan keserek, Arizona' nın kuzeyinden güneye doğru akar; Arizona' yi California'dan ayırır ve güneyde Meksika' ya girer Colorado Irmağı 632 000 km2 genişliğinde bir bölgeyi akaçlar
Colorado Irmağı'nın Colorado Yaylası boyunca toprağı derinlemesine oyarak oluşturduğu kanyonun en derin yeri Arizona'nın kuzeybatısındaki Büyük Kanyon'dur (bak BÜYÜK Kanyon) Colorado Irmağı, Büyük Kanyon'un batısında kurak Büyük Havza'ya girip güneye yönelir ve dağ sıralarını Siyah Kanyon'la keserek California Körfezi'ne doğru akışını sürdürür Colorado Irmağı'nın yüzyıllar boyunca yüksek dağ ve tepelerden sürükleyerek taşıdığı birikintilerden oluşan büyük delta California'daki Imperial Vadisi'ni denizden ayırır
İspanyol denizci Francisco de UUoa 1539' da California Körfezi'ne büyük bir ırmağın boşaldığına ilişkin belirtilere rastladı Sonraki yıl, Hernando de Alarcon ırmak boyunca yukarıya doğru yelken açtıysa da, dört bir yanında çölden başka bir şey göremedi Aynı yıl Garcîa Löpez de Cârdenas Büyük Kanyon'a ulaştı 1869'da Binbaşı John Wesley Powell başkanlığındaki bir grup, teknelerle ırmakta akıntı yönünde giderek, bütün vadiyi geçti Irmağın hızlı akan bölümlerinde çok tehlikeli olan bu yolculuk daha sonra birçok kez yinelendi
Imperial Vadisi ilk kez 1900'de Colorado Irmağı'ndan yararlanılarak sulandı Böylece, kıraç çöl bir tarım alanı oldu Ama 1905'te, sulama sistemindeki bir çatlak nedeniyle Colorado Irmağı Imperial Vadisi'nde taşarak çiftlikleri ve Güney Pasifik Demiryolu'nu sular altında bıraktı İki yıl süren onarım çalışmaları sonucunda ırmak yeniden kendi yatağına döndürüldü Sularla kaplı alanın Salton Gölü dışındaki bölümü çok geçmeden kurudu
Taşkınların denetlenmesi, sulama ve elektrik enerjisi üretimi amacıyla, ABD yönetimi Siyah Kanyon'da Boulder Barajı'nı yaptı 1936'da tamamlanan ve günümüzdeki adı Hoover Barajı olan 221 metre yükseklikte, 379 metre boyundaki bu barajın arkasında oluşan Mead Gölü 185 km uzunluğundadır Barajdan elde edilen elektrik enerjisi Los Angeles'a kadar iletilir Glen Kanyon Barajı ve Parker Barajı Colorado Irmağı üzerindeki öteki dev barajlardır
__________________
Arkadaşlar, efendiler ve ey millet, iyi biliniz ki, Türkiye Cumhuriyeti şeyhler, dervişler, müritler, meczuplar memleketi olamaz En doğru, en hakiki tarikat, medeniyet tarikatıdır
|
|
|