Çocuk Açık Hava Oyunları-İp Atlama-Sek Sek-Köşe Kapmaca-Kovalamaca

Çocuk Açık Hava Oyunları-İp Atlama-Sek Sek-Köşe Kapmaca-Kovalamaca



Kovalamaca Oyunları

Çocuk parklarında en çok oynanan kovalamaca oyunları arasında en basiti "Elim Sende Oyunu"dur Oyunculardan biri öbürünü kovalayıp dokunmaya çalışır Dokunduğu kişi ebe olur ve başka birine dokunmaya çalışır Geçerli bir nedeni olan herhangi bir oyuncu kısa bir süre için kovalanmaktan kurtulmak isterse "kemik" diye bağırabilir

Körebe gözleri bağlıyken arkadaşını tanıyabilirse oyunu kazanır
"Saklambaç" çocukların çok sevdiği oyunlardandır Bu oyunda da önce ebe belirlenir Ebe olan çocuk, kollarını birbiri üzerine kavuşturarak bir duvara dayar ve başını çevresini göremeyecek biçimde kollarına gömerek "yumulur" Sonra en çok 50'ye kadar yüksek sesle saymaya başlar Bu arada öbür çocuklar dağılarak saklanırlar Ebe saklananları ararken oyuncular gizlendikleri yerden çıkıp koşarak, ebenin sayı saydığı yere ellerini dokundurup "Sobe!" demeye çalışırlar Ebe ise yerini bulduğu oyuncuyu sobeler Sobelenen oyunculardan biri ebe olur ve oyun yeniden başlar

"Köşe Kapmaca"

genellikle sokakta oynanan bir oyundur Çocuklar kendilerine köşe olarak evlerin kapılarını, iki ağaç ya da pencere arası gibi yerleri seçerler Az sayıda çocukla oynanan bu oyunda, ebe çocuklara göre ortada bir yerde durur Çocuklar ebeye yakalanmadan, birbirleriyle durmadan köşeleri değiştirmeye çalışırlar Köşesini değiştirirken ebe tarafından tutulan çocuk köşesini kaybeder ve ebe olur Oyun çocuklar bıkana kadar sürer Oyun sırasında ebeyi şaşırtmak için, yalancıktan yer değiştiriyormuş gibi yaparak, başka köşelerdeki çocukların ebenin dikkatini çekmeden yer değiştirmesi sağlanır

Güneşli günlerde oynanabilen "Gölge Kovalamacası"nda ebe olan oyuncu öbür oyunculardan birinin gölgesine basmak zorundadır Bu oyun için ebenin gölgeye basıp basmadığına karar verecek bir hakem gereklidir

"Kaç Kurtul Oyunu"

nda ebe belirlendikten sonra çocuklar bir sıra oluşturarak dururlar Sıranın başındaki oyuncu, karşıda duran ebe görmeden sıradan ayrılarak koşmaya başlar Ebe onu gördüğü anda kovalar Koşan oyuncu yakalanırsa ebe olur, yakalanmaksızın öbür oyuncuların yanına dönerek onlardan birinin önünde durursa, sırasını savmış olur ve ebe olmaktan kurtulur Bundan sonra, önünde durduğu oyuncu kaçmaya başlar Ebe oyunculardan hiçbirini yakalayamazsa, oyun aynı ebeyle yeniden başlar

"Tutsak Almaca Oyunu"nda 810 oyuncudan oluşan iki takım karşı karşıya durur Takımlar arasında geniş bir alan bırakılır Oyunu başlatan takımdan bir çocuk ileri atılır Bunun üzerine karşı takımdan bir çocuk ona doğru koşar İlk çocuk kendi takımına doğru kaçmaya çalışır Öteki onu kovalayıp yakalamak ister Amaç, arada sırada yakalanacakmış gibi davranıp, yakalanmadan, kovalayanı kendi takımına yaklaştırmak ve tutsak almaktır Her iki takım verdiği tutsakları kurtarmaya ve karşı takımdan tutsak almaya çalışır Tümü tutsak edilen takım yenilir

"Mendil Kapmaca Oyunu"nda eşit sayıda çocuk, 2025 metre aralıkla, karşılıklı birer sıra oluşturarak yüz yüze dizilir İki sıranın ortasındaki alanda, yarım metre çapındaki bir dairenin içine mendil ya da başka bir nesne konur Hakem ya da kaptan, "5'ler!" diye bağırınca, her iki takımdan da beşinciler koşarak mendili kapıp kaçmaya çalışırlar Mendili kapanı kovalayan öbür oyuncu onu yakalamaya çalışır Mendili alan oyuncu yakalanmadan eski yerine gelebilirse, takımına bir sayı kazandırır Yakalanıp mendili kaptırırsa, takımı bir sayı kaybeder Mendili alan oyuncunun yakalanmadan yerine dönmesi üzerine, kaptan yeniden her iki takıma seslenir ve oyun sürer Sonuçta daha çok sayı alan takım oyunu kazanır

"Yağ Satarım Oyunu"nda gene önce ebe belirlenir Bundan sonra oyuncular halka oluşturarak yere otururlar Ebe büyükçe bir mendilin ucunu düğümleyerek eline alır Bunu arkasında tutup saklayarak halkanın çevresinde dolaşmaya başlar Bu sırada da oyunun şarkısını söyler:

Yağ satarım, bal satarım, Ustam öldü, ben satarım
Dolaşırken mendili elinden geldiği kadar belli etmeden oyunculardan birinin arkasına saklar Arkasına mendil bırakılan çocuk, bunun farkına vardığı anda ayağa kalkarak mendili alır ve ebenin ardından koşmaya başlar Ebe, yakalanmadan onun yerine oturmaya çalışır Oturabilirse, mendili alan çocuk ebe olur; yakalanırsa, oyun aynı ebeyle yeniden oynanır

"Aç Kapıyı Bezirgânbaşı Oyunu"nda iki oyuncu kendilerine birer ad seçerler Örneğin biri "Elma", öbürü "Armut" olur Öbürleri bunu bilmezler "Elma" ile "Armut" karşılıklı durarak el ele tutuşurlar Oyuncular sırayla onların kolları altından geçerken oyunun şarkısını söylerler

"Aç kapıyı bezirgânbaşı, bezirgânbaşı Kapı hakkı ne verirsin? Ne verirsin? Arkamdaki yadigâr olsun, yadigâr olsun!"
Şarkının son hecesine rastlayan oyuncu tutularak usulca: "Elma mı, armut mu?" diye sorulur ve hangisini seçerse onun ardına geçer Bütün oyuncuların bu seçimi yapmasından sonra ortaya bir çizgi çekilir Gruplar karşı karşıya geçerek çekişmeye başlarlar Güçlü grup oyunu kazanır

Topla Oynanan Oyunlar

"Yakar Top" geniş bir alanda oynanır Her biri 1015 kişilik iki takım oluşturulur Takımın biri ortada yer alırken, öbür takımın oyuncuları onları belli bir uzaklıktan kuşatır Amaç ortadaki oyuncuları topla vurmaktır Vurulan çocuk oyun dışı kalır Ortadaki çocukların tümü vurulunca dışarıdakiler ortaya geçer Oyunun önemli bir noktası, top atıldığında ortadaki oyunculardan birinin topu yere düşmeden yakalamasıdır Bu durumda oyuncu bir "can" kazanır Bu "can"ı ya oyundan çıkarılmış bir çocuk yararına ya da kendi vurulması durumunda kullanır "Istop", açık hava oyunları içinde en çok heyecan

verenlerindendir Oyuncular bir daire oluşturur İçlerinden ebe olan topu arkadaşlarından birinin adını bağırarak havaya atar Top geri gelirken, adı söylenen topu havada tutabilirse, başka birinin adını söyleyerek topu yeniden havaya atar Adı söylenip de topu tutamayan oyuncu, topu ele geçirince "İstop!" diye bağırır Kaçışan oyuncular "İstop" dendiği anda oldukları yerde durmak zorundadır Ebe en yakınındakini vurmaya çalışır Vurulan oyuncu bir puan kaybeder ve ebe olur Üç puan kaybeden oyundan çıkar Ebe kimseyi vuramazsa, birini vuruncaya kadar ebeliği sürer

Öbür Açık Hava Oyunları

"Bilye Oyunu", bilye denen küçük, sert küre biçiminde toplarla oynanan en eski çocuk oyunlarından biridir Roma İmparatoru Augustus Caesar da (İÖ 63İS 14) çocukluğunda bilye oynarmış Eskiden yuvarlak çakıllar ya da meyve çekirdekleri bilye olarak kullanılırken, 18 yüzyılda mermer bilyeler yapıldı Bilye oyunlarının adı ve kuralları oynandığı ülkeye göre değişiklik gösterir Türkiye'de renkli cam bilyelere "misket" denir En çok oynanan bilye oyunları ise Kafa Karış, Kaptan ve Üçgen'dir

Bilye oyunlarında ortak nokta, bilyeyi yuvarlayarak başka bir bilyeye çarptırmak ve onu almaktır Bilye, kıvrılan işaret parmağının içine oturtulur ve başparmakla itilerek atılır "Kaptan Oyunu"nda, bilyeler yerde açılan belirli sayıda çukura önceden saptanmış bir sıraya göre sokulmaya çalışılır Bunu başaran rakibinin bilyesine atış yapma hakkı kazanır

"Seksek Oyunu"

nda yere, tebeşirle numaralanmış kareler ya da dairelerden bir şekil çizilir Bu oyunun birkaç çeşidi vardır ama en basiti şöyledir: Her oyuncunun, boşluklara sırayla atılan yassı bir taşı ya da kiremit parçası vardır Oyuncu tek ayağı üzerinde sekerken bu taşı ayağıyla iterek bütün boşluklardan geçirmek zorundadır Eğer öbür ayağı yere değer ya da boşlukların arasındaki çizgilerden birine basarsa yanar ve sırasını kaybeder Her sekme başlangıcında taşlar doğru boşluğa atılmalı ve çizgilerin herhangi birinin üstünde kalmadan geri getirilmelidir

"İp Atlama

" daha çok kız çocukların oynadığı bir oyundur Tek başına oynanabildiği gibi, birkaç çocuk bir araya gelerek de oynanır Değişik ip atlama yöntemleri vardır: Tek başına ip atlamak isteyen çocuk boyuna uygun uzunca bir ip alır; bunu iki eliyle uçlarından tutar, döndükçe bir halka oluşturacak biçimde ipi çevirerek başının üzerinden ve zıplayarak ayaklarının altından geçirir Birkaç çocuk bir araya gelmişse, iki çocuk uygun uzunlukta ve kalınlıkta bir ipin iki ucundan tutar İp çevrilirken öbür çocuklar sırayla zıplayarak ip atlarlar Bu sırada ipin düzgün çevrilmesi ve her çevrilişinde yere değdirilmesi gerekir İp, atlayanın ayağına takılınca oyuncu yanmış olur Bir başka yol da, iki çocuğun yan yana ip atlamasıdır

"Birdirbir Oyunu"nda çocuklardan biri ellerini dizlerine koyarak eğilir ve öbür oyuncuların üstünden atlayacağı bir kambur oluşturur Atlayan her çocuk biraz ötede aynı biçimde eğilerek durur ve öbürleri eğilmiş duran bütün oyuncuların üzerinden atlar