Batı Hint Adaları

Batı Hint adaları


Batı adaları; Florida'nın güney ucuyla Güney Amerika'daki Venezuela kıyıları arasında uzanan, toplam alanı yaklaşık 236000 km2 olan takımadalardır Yaklaşık 3000 km uzunluğunda yarım ay biçiminde olan bu adalar, Meksika Körfezi ile Karayib Denizi'ni kuzeyden kuşatırlar Kristof Kolomb 1492'de Bahama Adaları'ndan San Salvador (Watling) Adası'na ayak bastığında, Hindistan'a vardığını sanarak, bu adalara Batı Hint Adaları adını vermişti {bak KoLOMB, KRİSTOF)


Batı Hint Adaları üç ana gruba ayrılır: Bahamalar, Büyük Antiller ve Küçük Antiller Bahamalar, ada zincirinin en kuzey ucunda, içinde Turks ve Caicos adalarının yer aldığı takımadalardır Bahamalar'ın güneyinde Küba, Jamaika, Hispaniola ve Porto Riko' dan oluşan Büyük Antiller vardır

Cayman Adaları Küba'nın güneyine düşer Porto Riko'nun doğusundan güneydoğuya doğru kıvrilan Küçük Antiller ise Virgin Adaları, Anguilla, Nevis, Antigua, Montserrat, Guadeloupe, Dominika, Martinik, St Lucia, St Vincent, Barbados, Tobago, Grenada veKüba Cumhuriyeti, Batı Hint Adaları'nın en büyüğüdür Küba'nın doğusundaki Hispaniola Adası, Dominik Cumhuriyeti ile Haiti Cumhuriyeti arasında bölünmüştür (bak DOMİNİK CUMHURİYETİ; HAİTİ; KÜBA)


Batı Hint Adaları milyonlarca yıl önce gerçekleşen iki büyük yanardağ etkinliği sonucu oluşmuştur Bölgede hâlâ yanardağ patlamalan ve depremler olur Batı Hint Adaları genellikle dağlıktır Yalnızca Küba'da geniş ovalar vardır Bahamalar düz ve basık, Barbados ve Çuraçao ise tepeliktir Adalardaki en yüksek tepe 3175 metre ile Hispaniola'daki Pico Duarte'dir Dağlar çoğunlukla adaların ortasına toplanmıştır ve derin


vadilerle kıyıya doğru uzanmaktadır Irmaklar kısa ve hızlı akışhdır Küba ve Grenada'da doğal limanlar vardır; öteki kıyılar mercan kayalıklarından oluşmuştur Bahamalar'ın bazıları sayılmazsa, Batı Hint Adaları'na tropik iklim egemendir Bölgede düzenli esen kuzeydoğuve güneydoğu alize rüzgârlarının yanı sıra, büyük zararlara yol açan şiddetli kasırgalar görülür Yağışlar düzensizdir; genellikle mayıshaziran aylarıyla kasım ve aralık ayları yağmurludur Bitki örtüsü tropikaldir Adalar palmiye ve meyve ağaçları bakımından zengindir


Batı Hint Adaları'nın başlıca ürünü şekerkamışıdır Kakao, baharat, muz, portakal, greyfurt, limon türleri ve ananas gibi meyveler; bazı adalarda yetiştirilen orkide gibi tropikal çiçekler ve şekerden elde edilen alkollü bir içki olan rom, dışarıya sattıkları önemli ürünlerdir Batı Hint Adaları besin üretiminde kendine yeterli durumda değildir; buğday, mısır, pirinç, balık ve et gibi temel besin maddelerini dış ülkelerden satın almaktadır Buna karşılık, adaların bol yağmur alan yörelerinde yaşayanlar kendilerine yetecek sebze ve meyveyi yetiştirebilmektedir

Bazı adalarda önemli sanayi ve maden işletmeleri vardır Jamaika, Trinidad, Porto Riko ve Büyük Bahama'daki zengin boksit yataklarından alüminyum elde edilir Jamaika batı yarıkürenin en büyük alüminyum üreticisidir Barbados ve Tobago'da da madencilik gelişmiştir Boksit ile Trinidad'da çıkarilan petrol, dışarıya satilan önemli ürünler arasındadır Curaçao ve Aruba'da petrol rafinerileri bulunmaktadır (bak Petrol) Son

yıllarda turizm sektöründe büyük bir gelişme olmuştur Özellikle Bahamalar, Barbados, Antigua adaları doğal güzellikleri ve kumsallarıyla her yıl çok sayıda turist çekmektedir Adaların çoğunda düzgün bir ulaşım ağı, büyük adalarda da demiryolları vardır Turizmin etkisiyle, çok küçük adaların dışında, ulaşım havayoluyla sağlanır

Batı Hint Adaları halkı farklı ırklardan oluşmaktadır Batı Hint Adaları'nda resmi dil bir gruptan Öbürüne farklılık gösterir Eskiden İngiliz sömürgesi olan adalarda İngilizce, Küba'da, Dominik Cumhuriyeti'nde ve Porto Riko'da İspanyolca, Haiti ve Fransa'ya bağlı adalarda Fransızca konuşulur Ne var ki, adaların birçoğunda da eskiden konuşuları Avrupa dillerinin, Afrika dillerinden gelme sözcüklerle karışmasından kırma bir dil ortaya çıkmıştır
Büyük adalarda üniversite düzeyinde eğitim verilmektedir Batı Hint Adaları'nda İngilizce eğitim veren üniversitelerden başka, Antiller'de de Fransızca eğitim veren üniversiteler vardır

Tarih

Kristof Kolomb 1492'de ilk kez Batı Hint Adaları'na ayak bastığında, burada yaşayan üç ayrı Yerli topluluğu vardı: Aravaklar, Karipler ve Kiboniler Farklı kültürleri ve dilleri olan bu topluluklar tarım ve denizcilikle geçinirlerdi Adalardaki altın ve öteki değerli madenlerin peşinde olan İspanyollar, ilk kalıcı yerleşmeyi Hispaniola Adası'nda gerçekleştirdiler Aravaklar'ı altm arama işinde zorla çalıştırmaya başladılar Ağır çalışma koşullarına dayanamayan yerli halk kırıldı; İspanyollar başkaldıranların çoğunu öldürdü; adanın ilk sahipleri tümüyle yok oldu


Adalardaki altın tükenince, Antiller uğrakve ticaret limanı olarak değer kazandı 1536'da Antiller'e gelen İngilizler ve Fransızlar altın konusunda düş kırıklığına uğradılar 17 yüzyılda, İspanyol yerleşmesi bulunmayan Küçük Antiller'de sömürge kurmaya çalışan Avrupalı korsanlar, Aravaklar'ın tersine savaşçı bir topluluk olan Karipler'in çoğunu öldürdüler, kalanları da başka adalara sürdüler Karipler'in bir bölümü de Dominika



Adası'na yerleşti Adanın dağlık ve sık ormanlarla kaplı oluşu Avrupalılar'ın iç bölgelere ulaşmasını engellediğinden, buradaki Yerliler hayatta kalmayı başarabildiler
17 yüzyılda Hollandalılar adaların bir bölümüne el koydular İngilizler Barbados, Nevis, Antigua ve Montserrat adalarına; Fransızlar da Martinik ve Guadeloupe adalarına yerleştiler Ne var ki, Avrupalı sömürgeciler arasındaki savaşlar yüzünden adalar birçok kez el değiştirdi


Adalardaki nemli, düz ve basık topraklar, şekerkamışı üretimine çok elverişliydi Avrupalılar, Batı Afrika'dan binlerce köle getirerek tarlalarda çalıştırmaya başladılar İnsanlık dışı koşullarda yaşamaya ve çalışmaya zorların köleler, birçok ayaklanma girişiminden sonra, ilk başarılı köle ayaklanmasını Toussaint Louverture önderliğinde gerçekleştirdiler Fransız Devrimi (1789) sırasına rastlayan bu ayaklanma ve daha sonra çıkan iç savaş sonucunda, Hispaniola Adası bağımsızlığına kavuşarak Haiti adını aldı
Köle ticareti 19 yüzyıl başlarında yasaklarımakla birlikte, 1880'e kadar yasadışı


yollardan sürdürüldü Bu kez de Çin ve Hindistan'dan göçmen işçi getiren Avrupalılar, adalarda muz, kakao, kahve ve baharat yetiştirmeye başladılar Şeker üretimi ise, artık yalnızca büyük işletmelerin ve fabrikalann tekeline kaldı«1962'de bağımsızlığına kavuşan ilk İngiliz adaları Jamaika, Trinidad ve Tobago'nun ardından, 1960'lar ve 1970'lerin sonlarına doğru öbür adalar da kendi yönetimlerini kurmayı başardılar


Panama Kanalı'na yakınlığı ve Meksika Körfezi'nde bulunmalan bakımından öteden beri Batı Hint Adaları'na ilgi duyan ABD, II Dünya Savaşı sırasında bazı adalarda askeri hava ve deniz üsleri kurdu ve adaların içişlerine kanşmaya başladı Örneğin ABD, 1983'te Grenada'daki yönetimini devirmek amacıyla adayı işgal etti İngiltere de Batı Hint Adaları ile öteden beri yakın bir ilişki içinde olduğundan, II Dünya Savaşı'ndan sonra, adalar halkından birçok aile İngiltere'ye göç etmiştir