Bohr, Niels (1885-1962), Danimarkalı Fizikçi

Bohr, Niels (1885-1962), Danimarkalı fizikçi


Niels Bohr, ışınım ve atom kuramı konusundaki çalışmalanyla ünlüdür Atom kuramına katkilan nedeniyle kendisine 1922'de

Nobel Fizik Ödülü, nükleer silahların sınırlarıdırılması konusundaki banşçı çalışmaları nedeniyle de 1957'de Ford Vakfı'nın ilk Barış İçin Atom Ödülü verilmiştir

Kopenhag'da doğan Bohr, Kopenhag Üniversitesi'nde öğrenimini ve doktora çalışmasını tamamladıktan sonra 1911'de İngiltere'ye gitti Ertesi yıl Ernest Rutherford'un Manchester'daki laboratuvarında atomun yapısına ilişkin kuramsal çalışmalanna başladı

Rutherford, en basit element olan hidrojen için bir atom modeli geliştirmişti Bu modelden yola çıkan Bohr, atomun artı yüklü ağır bir çekirdek ile bu çekirdeğin çevresindeki yörüngelerde dolann eksi yüklü elektronlardan oluştuğunu kanıtladı Bohr'un kuramına göre elektronlar yalnızca belirli yörüngelerde bulunabilir

Bu durumda atom kararlıdır; ne enerji soğurur, ne de enerji yayar Bir atomun ışık ışınları biçiminde bir enerji yayması için, elektronların bu kararlı yörüngeden çekİrdüğC dâna yakın olan bir iç yörüngeye atlamalan gerekir Bu ışıma, kuvantum denen küçük "enerji paketleri" halinde salınır ve gene Bohr'un açıklamasına göre, elektron yörüngelerinin büyüklüğünü ve çekirdekten uzaklığını belirleyen de kuvantum sayilandır (Ayrıca bak ATOM; ELEKTRON; KUVANTUM KURAMI)


Bugün fiziğin temel kuramlarından biri olan kuvantum kuramı, Bohr'un çalışmalanna başladığı dönemde daha yeni ortaya atılmıştı Bohr, bilim adamları arasındaki yaygın inancı yıkarak, kuvantum kuramının eski kuramlarla çelişmediğini gösterdi


II Dünya Savaşı sırasında Almanlar Danimarka'ya girince, Naziler'e karşı olduğu için gizlice ülkesinden ayrılmak zorunda kalan Bohr, bir süre İsveç ve İngiltere'de yaşadı Sonra ABD'ye geçerek New Mexico'daki Los Alamos atom laboratuvarında danışmanlık yaptı 1945'te ilk atom bombasının atılmasından hemen sonra da, atom silahlarının uluslararası denetimi için büyük bir çaba gösterdi Aynı yıl ülkesine dönerek Danimarka Atom Enerjisi Komisyonu'nun başkanı oldu Daha sonra yeniden Kuramsal Fizik Enstitüsü'nün başkanlığına getirildi