Botsvana-Afrika’nın Güneyinde ülke

Botsvana-Afrika’nın güneyinde ülke


Botsvana, Afrika'nın güneyinde, dört yanı kara olan bir ülkedir Kuzeyden güneye ve doğudan batıya uzunluğu nerdeyse eşit olup, yaklaşık 933 kilometredir Komşuları Zambia, Zimbabve, Namibia ve Güney Afrika' dır Ülkenin Zambia ile sınırı, Zam bezi Irmağı'nın o noktadaki genişliği olan 457 metredir

BOTSVANA'YA İLİŞKİN BİLGİLER

RESMİ ADI: Botsvana Cumhuriyeti
YÖNETİM BİÇİMİ: Tek meclisli, çok partili cumhuriyet
YÜZÖLÇÜMÜ: 581730 km2
NÜFUS (1991): 1320177
BAŞKENT: Gaborone
COĞRAFİÖZELLİKLER: Doğuda tepeler ve bodur ağaçların yer aldığı bozkırlar; kuzeybatıda bataklık ve ırmaklar; batıda kuru ovalar vardır
BAŞLICA ÜRÜNLER: Sığır, keçi; hayvan derisi; darı, mısır; elmas, nikel ve bakır
BAŞLICA KENTLER VE NÜFUSLARI (1991): Gaborone (133791), Francistown (65026), SelebiPikwe (39769), Molepolole (1988; 29212), Serowe (1988; 28267)
EĞİTİM: İlköğrenim parasızdır ve mezunların yüzde 80'i ortaöğrenime devam eder

Botsvana'nın büyük bir bölümü denizden 6001200 metre yükseklikte düz ve açık bir platodur Bunun beşte dördünü, seyrek ağaçlar ve otsu bitkilerle kaplı Kalahari Çölü oluşturur (bak KALAHARİ Çölü) Doğudaki tepelerde otlaklar, kuzeydoğuda çeşitli ağaçlar, batıda da bataklıklar ve çöller vardır Chobe Irmağı kıyısı ormanlıktır
Botsvana'nın ilginç bir özelliği de ülkenin

kuzeybatısındaki Okawango bataklık bölgesinin varlığıdır Okawango Irmağı yeraltına girip kaybolmadan önce çok büyük bir iç delta oluşturur Delta yabanıl yaşam açısından oldukça zengindir Bunlar arasında, özellikle çeşitli kuş türlerini, su yüzündeki bitkilerle beslenerek her yıl deltanın bir ucundan öbürüne göçen suaygırı sürülerini sayabiliriz Okawango bölgesi papirüs sazlıklarıyla da ünlüdür Öbür önemli ırmaklar, Limpopo ve sürekli toprak üstünden akan tek ırmak olan Chobe'dir

Hayvanlar ve İklim

Botsvana'nın kuru ve sıcak bir iklimi vardır Sıcaklık 27°C38°C arasında değişir Geceler ve kış günleri, oldukça soğuk geçer Yağmur, çoğunlukla aralık ve nisan ayları arasında yağar Güneyde yıllık yağış 150 milimetredir; doğuda ise bunun iki ya da üç katına çıkar Botsvana'da, yabanıl hayvan türleri bakımından zengin ulusal parklar ve hayvan koruma alanları vardır Bunlardan ulaşımı en kolay olanı kuzeydeki Chobe Parkı'dır Bu parkta fil, suaygırı, zürafa, manda, zebra, asları, pars, antilop, devekuşu, zehirli yilanlar ve çeşitli kuş türleri vardır


Halk ve Sanayi

Nüfusun çoğunluğunu oluşturan Beçuanalar sekiz ana kabileye ayrılır Bunların en önemlileri Banguato, Banguaketse ve Bakuena'dır Kalahari Çölü'nde Afrika'nın en eski halklarından olan 10 bin kadar Buşman yaşar Bunlar avcılık ve toplayıcılıkla geçinen göçebelerdir Ayrıca, birkaç bin Avrupalı ve Afrikalı karışımı melez ve az sayıda Avrupalı vardır Avrupalılar'ın büyük çoğunluğu, ülkeye güneydoğuda Güney Afrika'dan giren ve Zimbabve sınırına ulaşana kadar bütün ülkeyi kat eden demiryolu boyunca yerleşmişlerdir Botsvana'nın başkenti Gaborone'dir
Botsvana topraklarının yalnızca çok küçük bir bölümü tarıma elverişlidir Başlıca ürünler mısır, dan, baklagiller ve kavunkarpuzdur

Halkın başlıca uğraşı sığır yetiştiriciliğidir Madenlerin bulunmasından önce hayvancılık Botsvana halkının hemen hemen tek geçim kaynağıydı Bugün en yoksul insanlar bile en azından birkaç sığıra sahiptir Bazı çiftlik sahiplerinin ise büyük hayvan sürüleri vardır Elmastan sonra en önemli dış ticaret ürünü ve gelir kaynağı ettir Sığırlar, güney yarıkürenin en büyük mezbahalanndan biri olan, Lobatse'deki et işletmesinde kesilir

Botsvana maden bakımından çok zengin olmakla birlikte, bu doğal zenginliğin büyük bir bölümü işlenmemiştir Bakır, nikel ve elmas 1960'tan sonra bulundu Orapa elmas madeninde 1971'de çalışılmaya başlarıdı Jwaneng'deki, değerli taşlar elde edilen ocakta ise 1982'de üretime geçildi Şu anda Botsvana dış ticaretinde en önemli yeri tutan elmas, dış ülkelerden elde edilen gelirin yüzde 65'ini oluşturmaktadır Bakır ve nikel SelebiPikwe' de çıkarılır Botsvana Afrika'nın en zengin kömür yataklarından bazılarına da sahiptir

Tarih

Bağımsız bir cumhuriyet olan Botsvana Afrika Birliği Örgütü'ne, Birleşmiş Milletler'e ve İngiliz Uluslar Topluluğu'na üyedir 19 yüzyılda bölge, Kap'tan kuzeye doğru ilerleyen Avrupalılar'ın çok ilgisini çekti İskoçyalı misyoner David Livingstone Afrika'daki ilk yıllarını, o zamanlar Bechuanaland diye bilinen bu ülkede geçirmiştir

1885'te İngiltere'nin egemenliği altına giren ülke uzun yıllar boyunca Güney Afrika'daki bir İngiliz komisyonunca yönetildi O dönemde Güney Afrika bu sömürgenin yönetimini üstlenmek istediyse de, İngiltere buna izin vermedi 1966'da Bechuanaland bağımsızlığı
na kavuştu ve adı Botsvana olarak değiştirildi Bugün Botsvana ticaret açısından büyük ölçüde Güney Afrika'ya bağlıdır

1989'da yapilan seçimlerde iktidardaki Botsvana Demokratik Partisi ezici bir zafer kazandı 1990'da Başkan Quett Masire ekonomide özel kesimin ağırlığını artırmayı öngören ve 199197 dönemini kapsayan yedinci kalkınma plarıını açıkladı

Güney Afrika Cumhuriyeti'nin ırkçı politikalan ve Afrika Ulusal Kongresi'nin (ANC) Botsvana'yı üs olarak kulladığı suçlamalan yüzünden, bu iki ülke arasındaki ilişkiler kötüydü Ama, Güney Afrika'nın ANC üzerindeki yasağı kaldırması ve ANC önderi Nelson Mandela'nın serbest bırakılmasıyla, bu ilişkilerde iyileşme görüldü