06-26-2009
|
#1
|
Şengül Şirin
|
Bosna-Hersek
Bosna-Hersek
Balkan Yanmadası'nın kuzeybatısında yer alan BosnaHersek Cumhuriyeti'nin 1992'ye kadar resmi adı BosnaHersek Sosyalist Cumhuriyeti'ydi Eski Yugoslavya'nın altı cumhuriyetinden biri olan BosnaHersek, 1992 başında bağımsızlığını ilan ettiğinden bu yana Sırp milislerin yoğun saldırısı altında var olma savaşı vermektedir BosnaHersek kabaca üçgen biçimli dağlık bir araziden oluşur
Doğusunda ve güneydoğusunda Yugoslavya'nın Sırbistan ile Karadağ cumhuriyetleri, kuzeyinde ve batısında Hırvatistan yer alır Adriya Denizi'ne 20 kilometrelik bir kıyısı bulunmakla birlikte hiç limanı yoktur Sava ve Neretva ırmakları ile bunların kolları tarafından akaçların ülkenin kuzey kesiminde çam ve kayın ormanları bulunur Topraklarınm yaklaşık yarısı ekilebilir nitelik te olan BosnaHersek'te verimli topraklar daha çok kuzeydedir
RESMİ ADI: BosnaHersek Cumhuriyeti
YÖNETİM BİÇİMİ: Parlamenter devlet
YÜZÖLÇÜMÜ: 51 129 km2
NÜFUS (1991): 4 365 639
BAŞKENT: Sarajevo (Saraybosna)
COĞRAFİÖZELLİKLER: Kabaca üçgen biçiminde dağlık bir araziden oluşur Sularını Sava ve Neretva ırmakları ile bunların kolları toplar
BAŞLICA ÜRÜNLER: Tahıl, sebze, şekerpancarı, keten ve tütün, kereste, demir ve çelik, deri, şeker
BAŞLICA KENTLERVE NÜFUSLARI
(1981): Sarajevo (319 017), Banja Luka (123 937)
Ülke ekonomisi temelde tarıma dayalıdır Başlıca ürünler tahıl, sebze, şekerpancarı, keten ve tütündür Ormancılık ve koyun besiciliği de önem taşır Sanayi ürünleri arasında kereste, demir ve çelik, tütün, deri ve şeker sayılabilir Ülkenin kuzeyinde yer alan Bosna'nın orta ve kuzey yörelerinde, başta erik olmak üzere meyve yetiştirilir Güneydeki Hersek'te ise üzüm bağları vardır Başkent Sarajevo (Saraybosna) ile Mostar yakınlarında demir, ay nca çeşitli yörelerde bakır, manganez, kurşun, cıva ve gümüş çıkartılır
BosnaHersek'in eski halkı, Balkan Yanmadası'nın kuzeyini istila etmiş olan IUiryalılar'dı Ülke topraklarında Yontma Taş ve Cilalı Taş devirlerinin izleri bulunmuştur Aynca Tunç ve Demir çağlarına ilişkin kalıntılar da vardır Daha sonra Romalılar tarafından işgal edilen bölge IUyricum Eyaleti'ne bağlarıdı Yöreye 7 yüzyılda Slavlar gelmeye başladı Bosna 960'ta bağımsız bir siyasal birim oluşturdu 12 yüzyıl ortalarında Bosna
toprakları Macarlar’ın eline geçti Osmanlılar 1386'da Bosna'yı işgal ettiler Birçok savaşın ardından, BosnaHersek 1463'te Fatih Sultan Mehmed tarafından Osmanlı topraklarına katıldı 16 yüzyıl sonlarına doğru Bosna Eyaleti olarak örgütlendi Osmanlı yönetimi sırasında halkın bir bölümü İslam'ı kabul etti Bunlar Boşnak olarak adlarıdınldı
187778 OsmanlıRus Savaşı'ndan sonra imzalann Berlin Antlaşmasıyla BosnaHersek görünüşte bir Osmanlı vilayeti olarak kalmakla birlikte, AvusturyaMacaristan
İmparatorluğu'nun denetimine bırakıldı 1908'de AvusturyaMacaristan yöreyi ilhak etti Yeni anayasaya göre seçimlerde Ortodokslar, Katolikler ve Müslümanlar için belirli oranda sandalye sayısı belirlendi Bu durum Sırp milliyetçilerinin tepkisini çekti ve gerginlik giderek arttı Avusturya veliahtı Arşidük Franz Ferdinand'ın Sarajevo'da Bosnalı bir Sırp öğrenci tarafından öldürülmesi I Dünya Savaşı'nın çıkmasına neden olan
kıvılcımı oluşturdu BosnaHersek 1918'de Sırp, Hırvat ve Sloven Krallığı'nın bir parçası olarak Sırbistan'la birleştirildi 1946'da da Yugoslavya'nın altı cumhuriyetinden biri oldu
Yugoslavya'da 1990'da başlayan dağılma süreci BosnaHersek'i de etkiledi Başlangıçta daha gevşek bir federasyondan yana olan BosnaHersek, Slovenya, Hırvatistan ve
Makedonya'nın ardından, 1992 başında bağımsızlığını ilan etti Bunun üzerine Sırp milisler Müslümanlar'a ve Hırvatlar'a karşı yoğun saldmya geçtiler Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi'nin Yugoslavya'ya ekonomik ambargo uygulama kararı alması ve başta ABD olmak üzere birçok ülkenin çabalan BosnaHersek'te süregiden iç savaşı önleme konusunda yeterli olmadı
__________________
Arkadaşlar, efendiler ve ey millet, iyi biliniz ki, Türkiye Cumhuriyeti şeyhler, dervişler, müritler, meczuplar memleketi olamaz En doğru, en hakiki tarikat, medeniyet tarikatıdır
|
|
|