Alkaloit

Alkaloit


Alkoloit denen kimyasal maddeler insanlar için hem yararlı, hem tehlikelidir Çünkü hastalıkların tedavisinde kullanılabilecek çok değerli birer ilaç olan bu maddeler, bir yandan da bilinen en tehlikeli zehirleri içerir Alkaloitler asitlerle birleşerek tuzları oluşturdukları için bitkisel alkali ya da baz olarak adlandırılabilir {bak Baz)


Alkaloitler çeşitli bitkilerde bulunur: Afyon haşhaş bitkisinin olgunlaşmamış meyvelerinden, kokain koka yapraklarından, kinin kınakına ağacının kabuğundan, kafein çay ve kahveden, nikotin ise tütün yapraklarından elde edilir Alkaloitlerin çoğu suda az, alkolde daha kolay çözünebilen renksiz ve kristalleşmiş katı maddelerdir Buna karşılık nikotin oda sıcaklığında sıvı halde bulunur Alkaloitler ilk uygarlıkların başlangıcından beri bilinmektedir ve tarih bu maddelerin ilaç olarak kullanılmalarına ilişkin öykülerle doludur


Eski Mısırlılar, Yunanlılar ve Romalılar birçok bitkiyi ilaç olarak kullanırlardı İÖ 339'da ölüme mahkûm edilen Sokrat'a baldıran zehri içirilmişti Amazon bölgesinde yaşayan Güney Amerika Yerlileri de avda kullandıkları okların ucuna bitkisel zehirler, örneğin kurar sürerler


Alkaloitler tıpta çok yararlı maddelerdir, ama birçoğu bağımlılık yaratır Bu yüzden doktorlar önermedikçe kesinlikle kullanmamak gerekir Alkaloitler yüksek dozda alındığında sinir sistemini etkileyerek felce ve ölüme yol açar Morfin ve benzeri alkaloitler uyuşturucudur; yani uygun dozlarda alındığı zaman duyuları köreltir, ağrıyı azaltır ve uyku verir Kafein gibi bazı alkaloitler ise uyarıcıdır Bunlar uyuşturucuların tam tersine uyku kaçırır ve kişiyi aşırı duyarlı yapar Bu yüzden sinirli insanların çok fazla kahve içmemesi gerekir Çayda da kafein vardır, ama oranı kahvedeki kadar fazla değildir İlaç yapımında kullanılacak alkaloitlerin arıtılmış olması ve bileşime hep aynı miktarda katılması çok önemlidir


Alkaloit içeren bitkiler az bulunduğu, çok pahalı olduğu ya da bileşimlerindeki alkaloitler istenen nitelikte olmadığı için, alkaloitler ve türevleri çoğu kez bireşim (sentez) yoluyla üretilir Morfinden elde edilen eroin bütün uyuşturucular içinde en etkili ve tehlikelilerinden biridir