Ateşli Silahlar

Ateşli silahlarterimi, barut gazının itici gücüyle mermiyi hedefe atan, büyük toplardan tüfek, av tüfeği ve tabancaya kadar çeşitli tür ve boyutta silahları kapsar

Ateşli silahlarla mermi atılır Tüfek, tabanca gibi küçük çaplı ateşli silahların mermisi hedefi çarpma etkisiyle deler Büyük çaplı, ağır ateşli silahlar olan topların mermileri ise hedefte patlar Top mermisinin ucuna takılan tapa adlı bölüm, merminin içindeki patlayıcı maddeyi istendiği zaman patlatır Bu tapanın türüne göre, bazı mermiler hedefe çarptığı anda, bazıları da hedefe çarpmadan hemen önce patlar Hedefi delip içine saplandıktan sonra patlayan mermiler de vardır

Ateşli silahların en önemli parçası olan namlu çelikten yapılmış bir borudur Namlunun ucuna namlu ağzı, geri kalan bölümüne namlu kuyruğudenir Namlu kuyruğunun ucunda, içine merminin yerleştiği, hazne âdı verilen bir bölüm vardır Namlu kuyruğu, merminin namluya sürülebilmesi için açılıp kapanabilecek biçimdedir Ateşli silahların çoğunda haznenin ön bölümünden namlu ağzına doğru uzanan namlu boşluğunda, yiv ve set denen sarmal girinti ve çıkıntılar vardır

Merminin arkaya yakın bölümünde bulunan, yumuşak bir metalden, genellikle bakırdan yapılmış bir kuşak merminin namlu içine sıkıca oturmasını sağlar Silah ateşlenince, mermi namlu içinde ilerlerken setler bu yumuşak metal kuşağa gömülerek mermiye ekseni çevresinde bir dönme hareketi verir Bu dönüş, merminin namlu ağzından çıktıktan sonra sapmadan yol almasını sağlar

Ateşli silah cephanesi üç ana bölümden oluşur Silah ateşlenince hedefe ulaşan uç bölüme mermi çekirdeği denir İkinci bölüm, yandığı zaman meydana getirdiği basınçla mermiyi iterek namludan fırlatan sevk barutudur Üçüncü bölüm, içinde sevk barutunun bulunduğu, mermi kovanı denen tek yanı kapalı metal silindirdir


Mermi kovanının arka ucunda barutun ateşlenmesini sağlayan kapsül vardır Tetik çekilince, ateşleme iğnesinin çarpmasıyla ya da elektrik akımıyla ateşlenen kapsül kovandaki barutu tutuşturur Barutun sıcak gaza dönüşmesinden doğan basınç mermiyi ileriye doğru iter ve namlu ağzından büyük bir hızla fırlamasını sağlar Tüfek, tabanca gibi küçük ateşli silahlarda mermi çekirdeği, mermi kovanı ve içindeki barut birbirine sıkıca bağlı bir bütün oluşturur ve fişek diye adlandırılır Mermi çekirdekleri kurşundan yapıldığı için, hafif silahların mermilerine günlük kullanımda daha çok kurşun denir Bu fişeklerde mermi çekirdeği mermi kovanından ancak ateşlendikten sonra ayrılır Toplarda ise mermi ile kovan birbirinden ayrılıp içindeki barut miktarı hedefin uzaklığına göre ayarlanabilir


Eski topların namlu kuyruğu kapalıydı Barut namlu ağzından doldurulur, sıkıştırılır, sonra gülle denen taş ya da demirden yapılmış mermi, gene namlu ağzından namluya yerleştirilir ve namlu kuyruğundaki küçük bir ateşleme deliğinden top ateşlenirdi Modern toplar, namlu kuyruğundaki kama adı verilen kapaklar açılıp kapanarak doldurulur Günümüzde topların attığı mermilerin içindeki patlayıcının patlamasıyla metal mermi gövdesi parçalanır Bu gövdenin şarapnel denen parçalan çevreye saçılarak hedefe zarar verir