Faturanın Tanımı

Faturanın tanımı:
Fatura satılan emtia veya yapılan iş karşılığında müşterinin borçlandığı meblağı göstermek üzere, emtiayı satan veya işi yapan tüccar tarafından düzenlenerek müşteriye verilen bir belgedir

Faturanın şekli:
Faturada en az aşağıdaki bilgilerin bulunması gerekir
1)Faturanın düzenlenme tarihi, seri ve sıra numarası
2)Faturayı düzenleyenin adı, varsa ticaret unvanı, iş adresi, bağlı olduğu vergi dairesi ve hesap numarası
3)Müşterinin adı, ticaret unvanı, adresi, varsa vergi dairesi ve hesap numarası
4)Malın veya işin nevi, miktarı, fiyatı ve tutarı
5)Satılan malların teslim tarihi ve irsaliye numarası (Malın alıcıya teslim edilmek üzere satıcı tarafından taşındığı veya taşıttırıldığı hallerde satıcının, teslim edilen malın alıcı tarafından taşınması veya taşıttırılması halinde alıcının, taşınan veya taşıttırılan mallar için sevk irsaliyesi düzenlemesi ve taşıtta bulundurması şarttır)

Malın, bir mükellefin birden çok iş yerleri ile şubeleri arasında taşındığı veya satılmak
üzere bir komisyoncuya veya diğer bir aracıya gönderildiği hallerde de malın gönderen tarafından sevk irsaliyesine bağlanması gereklidir İrsaliyelerde fiyat ve bedel ile ilgili bilgiler hariç olmak üzere faturanın şekli ile ilgili düzenlemelere ve faturanın nizamında belirtilen düzenlemelere uyulur İrsaliyelerde ve faturanın nizamında belirtilen düzenlemelere uyulur İrsaliyelerde malın nereye ve kime gönderildiği ayrıca belirtilir

Fatura normal olarak malın teslimi sırasında düzenlenir Bazı hallerde teslimden bir süre sonra düzenlenmesi de mümkündür Ancak faturanın malın teslimi veya hizmetin yapıldığı tarihten itibaren en geç on gün içinde düzenlenmesi gerekir Satılan malın teslim
tarihinden sonra veya teslimi sırasında düzenlenmiş olsa dahi, faturada malın teslim tarihi ve irsaliye numarası yer alacak ve ayrıca sevk irsaliyesi de düzenlenecektir

Fatura nizamı:
Faturanın düzenlenmesinde aşağıdaki kurallara uyulur
1)Faturalar sıra numarası dahilinde teselsül ettirilir Aynı işletmenin çeşitli şube ve kısımlarında her biri aynı numara ile başlamak üzere ayrı ayrı fatura kullanıldığı takdirde bu faturaları şube ve kısımlarına göre şube ve kısmın isimlerinin yazılması veya özel işaretle seri tefriki yapılması mecburidir
2)Faturalar mürekkeple, makine ile veya kopya kurşun kalemi ile doldurulur
3)Faturalar en az bir asıl ve bir örnek olarak düzenlenir Birden fazla örnek düzenlendiği takdirde her birine kaçıncı örnek olduğu işaret edilir
4)Faturaların baş tarafına iş sahibinin veya namına imzaya mezun olanların imzası bulunur
5)Fatura, malın teslimi veya hizmetin yapıldığı tarihten itibaren azami on gün içinde düzenlenir Bu süre içinde düzenlenmeyen faturalar hiç düzenlenmemiş sayılır
6)Fatura düzenlemek zorunda olanlar, müşterinin adı ve soyadı ile bağlı olduğu vergi dairesi ve hesap numarasının doğruluğundan sorumludur Fatura düzenleyenin istemesi halinde müşteri kimliğini ve vergi dairesi hesap numarasını gösterir belgeyi ibraz etmek zorundadır
Ancak nihai tüketiciye satış veya işler için düzenlenecek faturalarda, müşterinin belge ibrazı ve fatura düzenleyenin sorumluluğu yoktur Öte yandan vergiden muaf esnafın vergi dairesi ve hesap numarası bulunmayacağından sadece soyadı, adı ve adresinin doğruluğu yeterli olacaktır
Fatura ve makbuzlardan damga vergisi mükellefiyeti kaldırılmış olduğundan bu belgelere pul yapıştırılmayacaktır
Faturalara damga pulu yapıştırma mükellefiyeti kalktığından kaşe ve imzanın eski alışkanlıkla alta ve iste yapılması tartışılması yapılmaktadır Fatura bedeli karşılığı yapılan ödeme için makbuz alınmadıkça fatura ödenmiş sayılmaz Yani kaşenin faturanın altına basılarak imzalanması o faturanın kapalı olup ödendiği anlamını taşımaz

Fatura kullanma mecburiyeti:
Birinci ve ikinci sınıf tüccarlar, kazancı basit usulde tespit edilenler ile defter tutmak mecburiyetinde olan çiftçiler:
1)Birinci ve ikinci sınıf tüccarlara
2)Serbest meslek erbabına
3)Kazançları basit usulde tespit olunan tüccarlara
4)Defter tutmak mecburiyetinde olan çiftçilere
5)Vergiden muaf esnafa
Sattıkları emtia veya yaptıkları işler için fatura vermek ve bunlar da fatura istemek ve almak mecburiyetindedirler
Ancak, yukarıdakiler dışında kalanların birinci ve ikinci sınıf tüccarlardan veya defter tutmak zorunda olan çiftçilerden satın aldıkları emtia veya onlara yaptırdıkları iş bedelinin 560 YTL yi geçmesi veya bedeli 560 YTL den az olsa bile, istemeleri halinde emtiayı satan veya işi yapanın fatura vermesi gerekmektedir
Öte yandan, 167 sıra numaralı Vergi Usul Kanunu genel tebliğinde 1 ve 2 sınıf tüccarlarla defter tutmak mecburiyetinde olan çiftçilerin yukarıda beş madde halinde sayılan kimselere sattıkları emtia veya yaptıkları işler için, satılan emtianın veya yapılan işin bedeli ne olursa olsun fatura vermelerinin emtiayı satın alan veya hizmeti yaptıran bu kimselerin de fatura istemelerinin ve almalarının zorunluluğu olduğu ve bunlar için perakende satış fişlerinin geçerli olmayacağı belirtilmiştir
Ancak, mükelleflerin ticari faaliyetlerine ilişkin olarak iş yerlerinde kullanılmak ve tüketilmek amacıyla satın aldıkları (Kırtasiye, büro ve temizlik malzemeleri gibi) ve bedeli fatura düzenleme mecburiyetini belirleyen kanuni haddi aşmayan diğer bir anlatımla, perakende satış fişi veya yazar kasa fişi düzenleme sınırları içinde kalan mal ve hizmet bedelleri için düzenlenen perakende satış veya yazar kasa fişlerinin gider belgesi olarak kabul edilmesi maliye bakanlığınca da uygun görülmüştür
İşletmenin tüketimi dışında satışa konu olacak mal ve hizmetlerin alımlarında ise bedeli ne olursa olsun fatura düzenlenmesi ve defterlere faturalara dayanılarak kayıt yaptırırı lması gerekmektedir

Fatura tasdiki:

Maliye bakanlığı fatura, müstahsil makbuzu, serbest meslek makbuzu gider pusulası, perakende satış vesikaları (perakende satış fişleri, makineli kasaların kayıt ruloları, giriş ve yolcu taşıma biletleri), sevk irsaliyesi, taşıma irsaliyesi, yolcu listesi ve günlük müşteri listeleri için 01011985 tarihinden itibaren tasdik zorunluluğu koymuştur Ayrıca 01031985’ten itibaren fatura ve sayılan diğer belgelerin anlaşmalı matbaalarda bastırılabileceği esası getirilmiştir Bu takdirde, tasdike gerek yoktur Ancak, anlaşmalı matbaalara bastırılmayan faturalar için, tasdik mecburiyeti devam etmektedir
VUK nun mükerrer 257md 24061994 gün ve 4008 sayılı yasanın 7 maddesi ile eklenen üçüncü fıkra hükmüne göre, Maliye bakanlığı belge tasdik işlemini noterlere, kanunla kurulmuş mesleki kuruluşlara ve diğer mercilere yaptırabilecektir