Güneydoğu Anadolu Projesi Ve Hidroelektrik Enerji(GAP)

GÜNEYDOĞU ANADOLU PROJESİ ve HİDROELEKTRİK ENERJİ (GAP)



GAP, Dicle ve Fırat nehirlerinin aşağı kısımları ile bunlar arasında uzanan ovaları kapsamaktadır Gaziantep, Adıyaman, Şanlıurfa, Diyarbakır, Mardin, Siirt, Batman ve Şırnak illerinin tamamı veya bir kısmı proje alanı içinde kalmaktadır
Güneydoğu Anadolu Bölgesinin yerüstü su kaynaklarını oluşturan iki önemli nehir Fırat ve Dicle nehirleridir Fırat nehrinin sınırlarımızdaki toplam su potansiyeli uzun yıllar ortalaması 30 km3 civarında, Dicle nehrinin sınırlarımızdaki toplam su potansiyeli uzun yıllar ortalaması 16 km3 civarındadır


2001 yılı içinde GAP barajlarının ürettiği hidrolik enerji (yaklaşık 115 milyar kwsaat), Türkiye’nin toplam hidrolik enerji üretiminin de yaklaşık yarısını oluşturmaktadır Aynı dönemde Türkiye’nin 123 milyar kilovatsaatlik toplam enerji üretiminde (termik, hidrolik ve rüzgar) GAP’ın payı ise % 93 olmuştur


GAP bağımsız bir proje olmayıp, bölgede su ve toprak kaynaklarının geliştirilmesini kapsayan tarım,enerji,hizmetler ve çevre sektörüne yönelik 13 adet projeyi içermektedir Bunlardan yedisi Fırat, altısı da Dicle Havzasındadır 1,7 milyon hektarlık bir alanın sulanması ve 7476 MW kurulu güçle yılda ortalama 27345 milyar kW/h elektrik enerjisi üretiminin gerçekleştirilmesi için 22 adet baraj ile 19 adet hidroelektrik santralin yapımı öngörülmüştür GAP kurulu gücü ülkemizde halen mevcut kurulu gücün % 75’ini, GAP enerji potansiyeli ise 1996 yılında ülkemizde fiilen üretilen hidroelektrik enerjinin % 65’ini ve de ülkemizin toplam elektrik üretiminin ise % 28’ine tekabül etmektedir


Proje kapsamında yer alan Karakaya (1800 MW, 7354 GWh/yıl) ve Atatürk (2400 MW, 8900 GWh/yıl) Hidroelektrik Santrallerinin tamamlanmasıyla halen toplam kurulu gücün 4200 MW’lık bölümü servise alınmış bulunmaktadır Bu iki santral ülkemizin toplam hidroelektrik enerji üretiminin % 45’ini sağlamaktadır
Bu iki projenin toplam elektrik enerjisi üretim potansiyeli yılda 16254 GWh olmasına rağmen, 1996 yılında bu iki santralde 19500 GWh mertebesinde rekor seviyede elektrik enerjisi üretimi gerçekleştirilmiştir Her iki projede 1996 yılında sırasıyla 10500 GWh ve 9000 GWh mertebelerinde gerçekleştirilen üretim değerleri her iki santralin bugüne kadar ki yıllık üretim rekorlarıdır

Karakaya Barajı ve HES 1068 milyar kilovatsaatAtatürk Barajı ve HES 745 milyar kilovatsaatKralkızı Barajı ve HES(*) 03 milyar kilovatsaatKarakamış Barajı ve HES(*) 06 milyar kilovatsaatDicle Barajı ve HES(*) 01 milyar kilovatsaatBirecik Barajı ve HES(*) 16 milyar kilovatsaatTOPLAM 1839 milyar kilovatsaat