Mineraller Nelerdir? Minerallerin Görevleri - Minerallerin İnsan Vücudundaki İşlevi

Mineraller Nelerdir? Minerallerin Görevleri - Minerallerin İnsan Vücudundaki İşlevi
Mineraller Nelerdir? Minerallerin Görevleri - Minerallerin İnsan Vücudundaki İşlevi
:

Minerallerin insan vücudundaki görevleri, hangi besin maddelerinde bulunduğu, almamız gereken günlük ihtiyaç ve eksikliklerinden kaynaklan belirtileri aşağıda bulacaksınız

Sodyum
Sodyum’un Minerali’ nin Görevi: Bütün vücut hücrelerinin içindeki ve dışlarındaki suyun düzenlenmesi, kalp ritmi, sinir uyarılarının ve kaskasılmalarının iletilmesi, dolaşım sistemi dengesi, enzimlerin harekete geçirilmesi

Sodyum Minerali Hangi Besinlerde bulunur?
Yemeklik tuz, buğulama ve salamura et, salam ve balık ürünleri, ekmek, peynir, maden suyu
İnsan Vücudunun Günlük Sodyum İhtiyacı : 2 -3 gr’ dır

Sodyum’un İnsan Vücudundaki Eksikliğinden Kaynaklanan Belirtiler Nelerdir?
Güçsüzlük, sinir bozuklukları, ilgisizlik, düşük tansiyon, kas krampları

Kalsiyum
Kalsiyum Minerali’ ningörevi: Kuvvetli dişlerin ve sağlam kemiklerin üretimi ve korunması, sinir uyarılarının taşınması, kas kasılmalarının desteklenmesi

Kalsiyum Hangi Besinlerde Bulunur ?
Süt,süt ürünleri (yağlılar dahil), yeşil yapraklı sebzeler, baklagiller, fındık, ceviz, turunçgiller, somon balığı, sadalye

İnsan Vücudunun Günlük Kalsiyum İhtiyacı: 1000 - 1500 mg’ dır

Kalsiyum’un İnsan Vücudundaki Eksikliğinden Kynaklanan Belirtileri Nelerdir?
Kaslarda güçsüzlük ve kramplar, kemik erimesi, sinirlilik hali, deri, saç ve dişlerde değişiklikler

Potasyum
Potasyum Minerali’ nin Görevi: Vücuttaki suyun kontrolu, sinir ivmelerinin ve kasçalışmasının uyarımı, kalp ritmi, protein üretimi, tansiyon düşürülmesi

Potasyum Hangi Besinlerde bulunur ?
İşlenmemiş tahıl, ekmek, yeşil yapraklı sebzeler,fasulye, et, süt, muz, portakal

İnsan Vücudunun Günlük Potasyum İhtiyacı 2 - 4 g’ dır

Potasyum’un İnsan Vücudundaki Eksikliğinden Kaynaklanan Belirtileri Nelerdir?
Kaslarda ağırlık ve güçsüzlük hissi, kalp fonksiyonunda bozukluklar, kabızlık, tansiyon düşmesi, vücudun tüm kuvvetinin tükenmesi, deri hastalıkları

Magnezyum
Magnezyum Minerali’nin Görevi: Diş ve kemik üretimi, sinir uyarılarının kaslara iletimi, kan pıhtılaşmasının önlenmesi, bağışıklık sisteminin güçlendirilmesi, stres halinde adrenalin salgılanması, hücrelere oksijen sağlanması

Magnezyum Hangi Besinlerde Bulunur?
Soya fasulyesi, fındık, ceviz, balık, süt, işlenmemiş tahıl ürünleri, ekmek, yeşil sebze

İnsan Vücudunun Günlük Magnezyum İhtiyacı: 300 - 600 mg’ dır

Magnezyum’un İnsan Vücudundaki Eksikliğinden Kynaklanan Belirtileri Nelerdir?
Kas şikayetleri, baş dönmesi, sersemlik, huzursuzluk hissi, kalp -kan dolaşımı şikayetleri,kilo kaybı

Fosfor
Fosfor Minerali’ nin Görevi: Diş ve kemik üretimi, kas kasılmalarının düzenlenmesi, hücrede enerji elde edilmesi, kan pıhtılaşmasının önlenmesi, sinir uyarıları, beynin çalışması, fiziksel dayanıklılık

Fosfor Hangi Besinlerde bulunur?
Balık, et, yumurta, işlenmemiş tahıl ürünleri, fındık, ceviz, maya, peynir

İnsan Vücudunun Günlük Fosfor İhtiyacı: 800 mg’ a kadardır

Fosfor’un İnsan Vücudundaki Eksikliğinden Kaynaklanan Belirtileri Nelerdir?
Kas güçsüzlüğü, sinir zayıflığı, kemik şikayetleri

Kükürt
Kükürt Minerali’ nin Görevi: Bağ dokusu, deri, tırnak üretimi, kan şekeri seviyesinin kontrolu, vücudun zehirlerden temizlenmesi, safra üretimi

Kükürt Hangi Besinlerde Bulunur?
Yumurta sarısı, et, süt, balık, peynir, fındık, ceviz, sebze

İnsan Vücudunun Günlük Kükürt İhtiyacı : –

Kükürt’ün İnsan Vücudundaki Eksiklik Belirtileri: Kuru ve çatlak deri, tırnak kırılması, saç dökülmesi,sinirlilil hali

Klorid
Klorid Minerali’ nin Görevi:Sıvıların hücrenin içi ve dışına dağıtımı, mide asitlerinin üretimi, hormon transferi

Klorid Hangi Besinlerde Bulunur?
Yemek tuzu içeren her türlü besin (salam ve balık ürünleri, ekmek, peynir gibi)

İnsan Vücudunun Günlük Klorid İhtiyacı: 2 - 3 g’dır

Klorid’in İnsan Vücudundaki Eksikliğinden Kaynaklanan Belirtiler Nelerdir?
Sindirim bozukluğu, kaslarda güçsüzlük

Elementler

Demir

Demir’in Vücuttaki Görevi: Kana ve kaslara renkleri veren maddelerin üretimi, oksijen trransferi, metabolizmayı canlandıran enzimlerin üretimi, yüksek performans esnasında enerji tasarrufu

Demir Hangi Besinlerde Bulunur?
Et, karaciğer, balık, yumurta sarısı, yeşil sebze, işlenmemiş tahıl ürünleri, fındık, ceviz, ekmek, fasulye, soya ürünleri, kayısı

İnsan Vücudunun Günlük Demir İhtiyacı: 25 - 50 mg’ dır

Demir’ in insan Vücudundaki Eksikliğinden Kaynaklanan Belirtileri Nelerdir?
Kansızlık, çabuk yorulma, isteksizlik hali, iştahsızlık

Flor
Flor’un Vücuttaki Görevi: Diş çürüğüne neden olan ağız bakterilerinin durdurulması, kuvvetli kemikler, bağların ve bağ dokusunun üretimi

Flor Hangi Besinlerde bulunur?
Balık, et, süt ürünleri, çay, kahve, su ve maden suyu, soya fasulyesi

İnsan Vücudunun Günlük Flor ihtiyacı: 1 - 4 mg’ dır

Flor’ un İnsan Vücudundaki Eksikliğinin Belirtileri: Diş çürümesi, kemik erimesi

Çinko

Çinko’nun Görevi: Bağışıklık sisteminin güçlendirilmesi, yaraların iyileşmesi, ensülin üretimi, sağlıklı cilt ve saçlar, büyüme hormonu ve cinsel hormonların üretimi, enzimlerle ilgili süreçler

Çinko Hangi Besinlerde bulunur?
Et, balık, deniz ürünleri, işlenmemiş tahıl ürünleri, yumurta fındık ceviz

İnsan Vücudunun Günlük Çinko ihtiyacı: 25 - 50 mg’ dır

Çinko’ nun İnsan Vücudundaki Eksikliğininden Kaynaklanan Belirtileri Nelerdir?
İştahsızlık, derinin pullaşması, saç dökülmesi, yaraların geç iyileşmesi, enfeksiyona sık yakalanma

Selanyum

Selenyum’un Görevi: E vitamini ile birlikte hücrelerin ve yağların oksitlenmeden korunması, kanserden korunma, vücut dokusunun esnekliğini muhafaza etme, vücudun zehirlerden arındırılması

Selenyum Hangi Besinlerde bulunur?
Balık, et, işlenmemiş tahıl ürünleri, süt ürünleri, soya fasulyesi

İnsan Vücudunun Günlük ihtiyacı: 1000 - 200 ug
Selanyum’ un İnsan Vücudundaki Eksikliğinin Belirtileri : enfeksiyona sık yakalanma, görmede zayıflık, kalp rahatsızlığı

Bakır

Bakır’ın Görevi: Cildin ve saçların rengi, alyuvar üretimi, metobalizma süreçleri, bağışıklık sistemi
Bakır Hangi Besinlerde bulunur?
Karaciğer, balık, kabuklu hayvanlar, yapraklı sebzeler, bezelye, fındık, ceviz, mantar, çavdar

İnsan Vücudunun Günlük ihtiyacı: 2 - 4 mg’ dır

Bakır’ın İnsan Vücudundaki Eksikliğinin Belirtileri: Kansızlık, vücut savunmasında zayıflık, egzama

İyot

İyot’un Görevi: Hücrelerde büyüme ve enerji üretiminden sorumlu olan pankreas hormonlarının üretimi, besinlerden enerji kazanımı

İyot Hangi Besinlerde bulunur: Deniz balıkları, sebze (zeminin içerdiği iyot miktarına bağlı), iyotlu yemek tuzu

İnsan Vücudunun Günlük ihtiyacı: 150 - 200 ug

İyot’ un İnsan Vücudundaki Eksikliğinin Belirtileri: Guatr, büyüme bozukluğu, aşırı kilo, konsantrasyon eksikliği, yorgunluk

Manganez

Manganez’in Görevi: Antioksidan enzimlerinin canlandırılması, yağ tüketimi, kıkırdak üretimi, vücudun zehirlerden arındırılması, hücrelerin genç kalması

Manganez Hangi Besinlerde bulunur ?
Ananas, ceviz, fındık, baklagiller, işlenmemiş tahıl ürünleri, sebze, bira mayası, kakao

İnsan Vücudunun Günlük ihtiyacı: 2 - 5 mg’ dır

Mangenez’ in İnsan Vücudundaki Eksikliğinden Kaynaklanan Belirtileri Nelerdir?
Zayıf kemikler, zayıf sinirler, enfeksiyona sık yakalnma

Krom

Krom’un Görevi: Kan şekeri seviyesi (ikinci tip şeker hastalığını engeller), yağ yakmanın arttırılması, karbonhidrat tüketimi

Krom Hangi Besinlerde bulunur?
Siyah çay, kakao, bal, fındık, ceviz, ilenmemiş tahıllar, peynir, et, mantar

İnsan Vücudunun Günlük ihtiyacı: 150 - 250 ug
Kromu’un İnsan Vücudundaki Eksikliğinden Kaynaklanan Belirtileri Nelerdir?
Yüksek kolestrol değerleri, yorgunluk, sinirlilik

MİNERALLER VE MİNERALLERİN İNSAN ÜZERİNDEKİ ETİKLERİ

İnsanlar ve hayvanlar normal bir büyüme ve çeşitli biyolojik fonksiyonlar için besinler arasında vitaminler yanında inorganik elementlere de ihtiyaç duymaktadırlar Bu elementler ikiye ayrılırlar;
1 Bol bulunan elementler
2 Eser elementler

1- Bol bulunan elementler
Bu elementlere ihtiyaç fazladır
Çoğunlukla birden fazla fonksiyon gösterirler
Bu elementlere örnek olarak;
Kalsiyum Fosfor
Magnezyum Klor
Sodyum Potasyum

a) Kalsiyum ( Ca )
Kemiğin yapısal elementidir
Hücre zarı geçirgenliği ve kan pıhtılaşması için önemlidir
Bunun yanında kalp işlevleri ve sinir sisteminin düzenlenmesinde rol oynar
Hücre sitoplâzmasında önemli bir düzenleyicidir
Kan kalsiyum miktarı ile depo kalsiyum miktarı arasındaki dengeyi “parathormon” adındaki hormon sağlar
D vitamini; bağırsaklardan kalsiyum emilimini ve kemiklerde birikmesini hızlandırır Bu yüzden az miktarda D vitamini raşitizme, aşırı D vitamini ise kireçlenmeye neden olur
Bunun yanında; ıspanak, kakao gibi besinler ve sitrat, tartarak gibi bileşikler kalsiyum emilimini arttırır
Oksalik asit ve tahıllarda bulunan “Phytin” kalsiyum emilimini önler

Ani kalsiyum azalmaları kramplara neden olur
Sürekli kalsiyum azlığı;
Büyümede durgunluğa,
Beslenmede isteksizliğe,
Metabolizmanın artmasına,
Raşitizme,
Bacakta uyuşmalara ve felce,
Hemoroite,
Güçsüzlüğe ve sonuçta ölüme neden olur

Aniden verilen fazla miktarda D vitamini kalsiyum emilimini arttırır ve tetanos benzeri belirtilere neden olabilir Çocukların ilkbaharda zaman zaman kasılması bu nedene dayanır

b) Magnezyum ( Mg )
Bitkilerde klorofilin temel taşı olduğu için bitkisel besinlerde daha bol bulunur
Besinlerde magnezyumun %20-30 ’u ince bağırsağın üst kısmında emilir, %60-70 ‘i ise dışkıyla atılır
Kanda proteine bağlı halde bulunan magnezyum, albümin ve globülinlere bağlanır
ATP ’den bir fosfat alıcısına fosfat taşımasını katalize ederek ADP ve fosforlaşmış bir yapı oluşturan enzimlerin aktivasyonunda rol alır
Magnezyum, ATP ’ye gerek duyulan glikoz kullanımı, yağ, protein, nükleik asit sentezi ve kas kasılmasında önemli görevler alır
Magnezyum tarafından etkinleştirilen enzimler beynin fosfolipid, pirüvik asit ve glikoz metabolizmasına girmektedir
Mitokondride oksidatif fosforilasyon için de magnezyum istenir
Magnezyumun vücuttan esas atılım yolu böbrekler olup terle de önemli atılımı söz konusudur Uzun süren ateşli hastalıklar ve kas egzersizlerinde toplam magnezyum atılımının %10 –15 ‘i terle gerçekleşir
Magnezyum emilimini besinlerdeki laktoz, protein (özellikle serbest aminoasitler), fosfat, kalsiyum, lipidler engeller,

Magnezyum eksikliğinde;
Damar genişlemesi,
Kan miktarında artma,
Aşırı duyarlılık
Küçük beynin bazı hücrelerinde bozukluk,
Böbrek bozuklukları,
Kramplar,
Büyümede durgunluk,
Saç dökülmesi,
Ödem ortaya çıkar
Bu arazlar ancak çok uzun süre magnezyum alınmazsa meydana gelir

Gebeliğin son üç ayında, diabetik komanın insülinle tedavisi sırasında, hipertiroidizmde, bazı sindirim sistemi ve böbrek hastalıklarında hipermagnezami görülür

c) Sodyum ve Klor ( Na ve Cl )
Sodyum kas liflerinin uyarılmasında ve sinirlerdeki iletimde önemli rol oynar
Klor mide salgısında bulunur
Klor ayrıca amilaz enziminin aktivatörüdür

Sodyum eksikliğinde deride, gözün bağ dokusunda ve üremede bozukluklar görülür
Klor eksikliğinde sindirim ve büyüme bozuklukları ortaya çıkar
NaCl eksikliğinde, kramplar, baş dönmesi ve baygınlık görülür Vücut sıvılarının dengesi bozulur

d) Potasyum ( K )
Sodyum gibi sinirsel iletimde ve kasların uyarılmasında rol oynar
Bitkisel besinlerden alınır
Vücutta Na-K oranının sabit tutulması gerekir
Büyüyen hayvanlarda günlük potasyum gereksinimi artar
Eksikliğinde bazı metabolik bozukluklar görülürken fazlalığı Na-K dengesini bozacağından NaCl ihtiyacını arttırır

e) Fosfor ( P )
Tüm organizmaların bulundurmak zorunda olduğu elementlerin başında gelir
Nükleotitlerin yapıtaşı olan fosfatların oluşumu için kullanılır
Karbonhidratların ve yağların yıkımında; RNA ve DNA yapısına girerek kalıtsal bilginin taşınmasında rol alır
Fosfolipitlerde fosfat, proteinlerle birlikte embriyonun beslenmesi için salgılanır
Organik fosfat; hızlı büyüyen ve hızlı iş gören dokularda (kas ve sinir gibi) bolca bulunur
Omurgalı hayvanların kemik ve dişlerinde büyük miktarda vardır
Kandaki fosfat miktarı kalsiyum miktarına oranlanarak sabit tutulur
Fosfat verilmesi zihin ve vücut işlerini arttırır

Fosfat azlığında büyüme durur
İskelet bozuklukları görülür
Kanda kalsiyumun artması kemiklerden fosfor çekilmesine ve böylece kemiklerin yumuşamasına yol açar

Kanda fosforun artması ise kemiklerden kalsiyum çekilmesine neden olur Ancak bu daha yavaştır

2- Eser elementler
Eser elementlere günlük ihtiyaç fazla değildir
Enzim tepkimeleri için esas olanlar eser elementlerdir Bu tepkimelerde üç farklı şekilde yer alırlar
i Enzim tarafından katalizlenen kimyasal tepkimenin yapısında yer alır ve enzimin reaksiyon hızını arttırır
ii Substrat veya enzimin aktif merkezi ile kompleks yapar Bu durumda ikisi de aktif hâle gelir
iii Bazı hallerde katalitik faaliyetin bir safhasında elektron alırlar

Eser elementlere aşağıdakilere örnek verebiliriz;
Demir Krom
Bakır Arsenik
İyot Silisyum
Manganez Kalay
Çinko Nikel
Molibden Vanadyum
Selenyum Kobalt
Flor

a) Demir ( Fe )
Oksijen taşıyan proteinler olan hemoglobin ve miyoglobinin yapısında yer alır
Mitokondrial proteinlerin yapısında görülür
Bundan başka; demir emilimi için önemli, demirli bir protein olan “Ferritin” in yapısına katılır
Demir ihtiva eden enzimlere örnek olarak;
H2O2 ‘nin yıkımında görev alan katalaz,
Peroksitlerle organik bileşiklerin tepkimelerini hızlandıran peroksidaz,
Besinlerden gelen elektronla oksijenin suya redüksiyonunu katalizleyen sitikrom oksidaz verilebilir
Demir-sülfürlü enzimlerse hayvanlar, bitkiler ve bakteri hücrelerinde elektron taşınmasında görevlidirler

Demir eksikliği; fazla miktarda kuvvetli karbonhidrat (şeker, nişasta gibi) ve sütlü beslenmede, kan parazitlerinde ve aşırı kanamada görülür
Bu durum; kansızlığa, halsizliğe ve zeka geriliğine neden olur

b) Bakır ( Cu )
Sitikrom oksidaz enziminin aktivitesinde demirle birlikte rol oynar Bu aktivitedeki görevi Cu+ ve Cu++ haline dönüşerek elektronu oksijene taşımaktadır
Lizil oksidaz enziminin aktif grubunda yer alır Bu enzim, “kollajen” ve “elastin” polipeptitleri arasında çapraz bağlar yapılmasına yardım eder
Bunun yanında; katalaz, feniloksidaz ve aksorbik asit oksidazın yapısına katılır
Demirin vücutta düzenli bir şekilde kullanılması için de gereklidir Bakır olmazsa demir hemoglobine bağlanmaz
Yumru ve yapraklı sebzeler, süt, karaciğer, nohut, bakla, ceviz, fındık önemli derecede bakır içerir
Bakır ince bağırsaktan emilir
Vücutta en çok bakır içeren dokular sırasıyla karaciğer, kalp, beyin ve böbrektir
Hayvanlarda bakır eksikliğinde kollajen ve elastin polipeptitleri arasındaki bağlar yapılamayacağından damarlarda kopma ve çatlama görülür
Bağırsaktan bakır emiliminde bir hata oluşursa “Menkes Sendromu” ortaya çıkar Bu hastalıkta plazmada bakır ve bakır oksidaz düzeyi düşüktür Büyüme yavaşlar, vücut ısısı düşer, saçlar ağarır ve beyinde dejenerasyon meydana gelir
Bakır eksikliği kalp hastalığı riskini azaltır

Bağırsaktan bakır emilimi artarsa “Wilson hastalığı” görülür Bakır, beyin ve karaciğerde yığılır Normalde dışkıyla ve çok azı idrar ile atılır
Bakır içeren kapların yemek hazırlanmasında ve servisinde kullanılması “bakır zehirlenmesi” ne neden olabilir Bulantı, kusma, midede yanma ve diare bakır zehirlenmesinin belirtileridir

c) İyot ( I )
Tiroid bezinden salgılanan tiroksin hormonu için gereklidir
Deniz ürünlerinde; özellikle süngerlerin spongiolinden yapılmış iskeletlerinde bulunur

Brom, klor, nitrat, perklorat ve rhodanid, iyodun yerine geçerek fizyolojik iyon noksanlığına neden olur
Thioüre, thiourasil, sulfaguanidin ve lahanadaki thiokasalidan, tiroid bezindeki tirozin oksitlenmesini ve iyotlanmasını önleyerek rahatsızlıklara sebep teşkil eder
Bu durumlarda tiroid aşırı büyüyerek guatr hastalığını meydana getirir
Embriyonik ve gençlik devrelerinde iyot eksikliği cücelik ve zeka geriliğini (keratinizmus) ortaya çıkarır
Ergenlerde iyot eksikliğinde ise “miksödem” hastalığı görülür

Fazla iyot “Gravez (Basedow) hastalığı” nı ortaya çıkarır

d) Manganez ( Mn )
Manganez, bağ ve kemik dokusu oluşması, büyüme ve üreme fonksiyonları, karbonhidrat ve lipid metabolizması, protein sentezi, mukopolisakkarit üretimi ve fosforilasyonda rol oynar
Ceviz, fındık, tahıl ve sebzelerde oldukça yaygın; et, balık gibi besinlerde düşük miktardadır Bu bakımdan insan ve diğer memeliler manganezi daha çok bitkisel besinlerle alırlar
Özellikle çay manganez bakımından zengindir
Manganez, en yaygın biçimde mitokondrilerde yer alır Bu nedenle, mitokondrice zengin hücreler fazla manganez içerirler
Manganezin aktivite ettiği enzim grupları arasında hidrolazlar, kinazlar, dekarboksilazlar ve transferazlar bulunur
Manganez başlıca arginaz, pirüvatkarboksilaz, süperoksit diomütaz, fosfataz adlı enzimler için yapı taşıdır

Manganez, dişide normal fertilite için gerekli olup erkekte manganez eksikliği spermatogenezi bozarak kısırlığa yol açar
Bundan başka manganez eksikliğinde gözlenen başlıca bulgular; kan pıhtılaşma kusurları, hipokolesterolemi, dermatit, hipokalsemi, hiperfosforomi ve alkalen fosfataz aktivitesi yükselmesidir

Madenciler, ilaç endüstrisi çalışanları, seramik ve cam işçileri ve gıdasına manganez eklenenlerde görülen kronik mangan zehirlenmesi şizofreniye benzer psikiyatrik etki yapar Parkinson hastalığına yakın nörolojik bozukluklar ortaya çıkarır

e) Çinko ( Zn )
Çinko yaklaşık yüz enzimin yapısal komponentidir
Bu enzimlerden bazıları; karbonik anhidraz, alkalen fosfataz, RNA ve DNA polimerazlar, timidin kinaz, karboksipeptidazlar ve alkol dehidrojenazdır
Bu enzimler incelendiğinde, çinko genelde enzimin aktif bölgesinde bulunmuştur
İki yüzyıldan bu yana bilinen ve sayısız araştırmanın kanıtladığı bir bulgu, çinkonun önemli bir yara iyileştirici olduğudur Bu araştırmalar, çinkonun bağ doku biyosentez ve bütünlüğünde önemli bir eleman olduğunu kanıtlamıştır Bu nedenle, gıda ile yeterli çinko alınması, özellikle cerrahi girişim sonrası olgularda önem taşır
Çinko, protein ve nükleik asit yapılarını moleküler düzeyde stabilize eder
Subsellüler organellerin bütünlüğünü korur
Taşıma olaylarına katılır
İnsülin hormonu vücutta çinko olarak depolanır
Dildeki tat alma reseptörlerinin ve nazal boşluktaki koku alma reseptörlerinin düzenli bir şekilde çalışmasını sağlamak çinkonun görevidir
Vücutta çinkosu fazla dokular arasında prostat, semen, karaciğer, böbrek, retina ve kemik başta gelir
Et, balık ve süt ürünleri gibi proteinli besinler, çinko bakımından zengindir
Fazla protein çinko emilimini arttırırken, yetersiz protein engeller
Bitki ve tahıl tanelerinin fitatları, selüloz, hemiselüloz çinko emilimini azaltırlar
Bunun yanında kalsiyum, fosfor, flor ve bakır fazlalığı çinkonun bağırsaktan emilebilecek miktarını azaltır
Gebelikte fetüs anneden çokça çinko çeker Bu anne adayına koruyucu olarak folik asit ve vitamin B12 verilmesi, çinko emilimini azaltarak çinko eksikliğini daha da ağırlaştırır
Yanıklarda çinko yiter ve bu yüzden yanığın iyileşmesi gecikir
Travma ya da önemli ameliyatlarda da çinko kayıpları önem kazanır
ve bu gibi hallerde çinko eksikliği ortaya çıkabilir
Çinko eksikliğinde gözlenecek başlıca bulgular şöyle sıralanabilir;
Çocuk ve gençte büyüme geriliği
Erkekte hipogonadizm
Hafif dermatit
İştahsızlık ve kilo kaybı
Yaraların geç iyileşmesi
Karanlığa uymada anormallik
Zayıflamış bağışıklık

f) Molibden ( Mo )
Ksatin oksidaz, nitrat redüktaz ve hidrojenaz gibi flavinli enzimlerin yapısına katılır
Azot bakterilerinde havadaki azotun bağlanmasını sağlar
Geviş getirenlerde işkembe bakterilerinin gelişimi için önemlidir

Molibden her gün yeterli miktarda alınır; eksikliği hemen hemen söz konusu değildir

Fazla alındığında anemi, iskelet ve kas bozuklukları görülür
Molibden demirin hemoglobin yapımında kullanılmasını önler