Akdeniz Bölgesi'nin Bitki Örtüsü Nedir? Akdeniz Bölgesi'nin Bitki Örtüsü Hakkında

Akdeniz Bölgesi'nin Bitki Örtüsü Nedir? Akdeniz Bölgesi'nin Bitki Örtüsü Hakkında
Akdeniz Bölgesi'nin Bitki Örtüsü Nedir? Akdeniz Bölgesi'nin Bitki Örtüsü Hakkında

Akdeniz Bölgesi

Bitki Örtüsü

Dağların denize bakan yamaçlarında makilikler ve yer yer yüksek ormanlar kaplı ve arkalarında çukur alanlar ise karasal etkilerin arttığı bir iklim tipine rastlanır Yine de Akdeniz’in etkisi nedeniyle bu kesimlerdeki iklim, İç Anadolu’daki kadar şiddetli karasal özellikler taşımaz En sıcak ay ortalaması kıyılardaki 27-28 °C, iç kısımlar 23-25 °C dir; en soğuk ay ortalaması ise kıyıda 10 °C dolayında iken iç kısımlarda 1,5-2 °C kadar iner Benzer biçimde, yıllık ortalama sıcaklık kıyılarda 18-20 °C, iç kısımlarda ise 12-14 °C kadardır Yine Türkiyenin ortalama sıcaklıgı en yüksek noktası da buradadır Mersin kent merkezinin ortama sıcakklığı yıllık 22 °C dir Bu sayede turizm gelişmiştir Turizm bölgenin önemli geçim kaynaklarındandır Aynı zamanda iklim şartları nedeniyli bitki örtüsü makidir ve aynı zamanda yazları sıcak ve kurak kışları ise ılık ve yağışlı geçer Yinede bu bölgede ortalama derece yazları 18°-30° derece kışları ise ortalama 8°-10° derece arasında yer alır Bitki örtümüz maki, defne, keçiboynuzu, zeytin gibi bodur vede kısa ağaçlardan oluşur Ancak bu ağaçlar orman ağaçlarına nisbeten sıcağa ve soğuğa daha dayanıklıdır

İKLİM VE BİTKİ ÖRTÜSÜ:

Bölgede genelde yazları sıcak ve kurak, kışları ılık ve yağışlı geçen Akdeniz iklimi egemendir Ancak yüksekliğe bağlı olarak iklim özellikleri oldukça önemli farklılaşmalar gösterir Dağların denize bakan yamaçlarında ve arkalarında çukur alanlar ise karasal etkilerin arttığı bir iklim tipine rastlanır Gene de Akdeniz’in etkisi nedeniyle bu kesimlerdeki iklim , İç Anadolu’daki kadar şiddetli karasal özellikler taşımaz
En sıcak ay ortalaması kıyılarda 27-28 derece , iç kısımlar 23-25 derecedir; en soğuk ay ortalaması ise kıyıda 10 derece dolayında iken iç kısımlarda 1,5-2 dereceye kadar iner Benzer biçimde, yıllık ortalama sıcaklık kıyılarda 18-20 derece , iç kısımlarda ise 12-14 derece kadardır
Akdeniz Bölgesi genellikle güney ve güneybatıdan gelen hava kütleleri ile cephelerin etkisi altındadır Bunlara bağlı olarak da yağışlar orografik ya da cepheseldir Yağış miktarı genellikle dağların uzanış biçimlerine ve nemli rüzgarlara açık olan yüzeylerindeki konumlarına, yani bakılarına göre değişir Kıyı kesimlerinde, bakı koşullarına bağlı olarak yılda ortalama 700-1300 mm tutarında yağış düşer Bu değer iç kesimlerde 400 mm dolaylarındadır Bölgede genellikle, bir Akdeniz iklimi özelliği olan kış yağışları egemendir İç kesimlere gidildikçe karasal iklim etkisi ile yağışlar ilkbahara kayar; gene de en çok yağış kışın düşer Kıyılarda yağışlar genellikle yağmur şeklindedir ; kar, 5-10 yılda bir yağar; don olayına da oldukça az rastlanır Dağların yüksek kesimlerinde ve Göller Yöresi’nde kışın kar yağışları etkili olur; don olayı ise hemen hemen bütün kış sürer Yaz kuraklıkları iç kesimlerde olmakla birlikte kıyılardaki kadar şiddetli değildir
Bölgede egemen rüzgarlar çoğunlukla kuzey rüzgarlarıdır Ancak rüzgar rejimi, topografik koşullara ve deniz komşuluğa göre yerel değişikliklere uğrar Kıyılarda yazın genellikle batı ve güney yönlü rüzgarlar eser Zaman zaman deniz ve kara meltemleri etkili olur
Akdeniz bölgesinde doğal bitki örtüsü sıcak ve kurak yazlardan etkilenmiştir Bu nedenle kurakçıl bir nitelik taşır ve kolaylıkla bozulma eylemi gösterir Orman örtüsü çalılık halini almış, çalılıklarda yer yer seyrekleşmiş , hatta ovalık yerlerde büsbütün ortadan kalkmıştır Günümüzde Akdeniz Böl’nde görülen bitki örtüsü, başlangıçtaki karakterini tümüyle kaybetmiş gibidir
Akdeniz bölgesinde doğal bitki örtüsü beş gruba ayrılır Kıyıda 500-600 m yüksekliğe kadar olan yerlerde şiddetli yaz kuraklığına uyan, kışın da yeşil kalan makilerdir Boyları 3-5 m’yi geçmeyen bu bitkiler delice, kocayemiş, sandal ve zakkum en yaygın olanlarıdır Bu bitkiler terra rossa denen killi demirli ve az kireçli topraklarda yetişir Kireçli topraklarda yetişen daha seyrek bitki tiplerine garig adı verilir
600-1200m arasında kızıl çam ve meşelerin egemen olduğu karışık ormanlar yada yamaç ormanları ortaya çıkar Kızıl çamların aralarında yer yer meşelikler, daha yükseklere doğru ise halep çamı ile kara çamlar görülür Bu kesimde kahverengi orman toprakları yaygındır Yüksek kesimlerde yağış etkisiyle toprakta yıkanma (podzolleşme) görülür
1200-2100m arasında ise yüksek ormanlar diye adlandırılan ve seydir , köknar ile kayınlardan oluşan orman kuşağı yer alır Özellikle batı ve orta toroslarda saf sedir ormanları vardır Bu katın tipik tanıtıcı ağaçları toros köknarı , lübnan sediri , sarı çam ve çeşitli ardıç türleridir Amanos dağında ise Karadeniz böl’ndeki bitki örtüsüne ve özellikle doğu kıyınına rastlanır Bu katta podzolik karakterli topraklar yaygındır
2000m’nin üstünde iğne yapraklı ağaçlar seyrekleşir ve bodurlaşır Bu alan 2100-2300m sonra erer ve Alp çayırları denen , renkli çiçeklerle bezenmiş yazları da kurumayan yüksek otluklara geçilir Bu katta kestane renkli çayır toprakları yaygındır
Göller yöresi ve Tekke yarımadasındaki yüksek ovalarda step bitkileri yetiştirilir Buradaki stepler gerçekte ot stepleri değil, meşe ormanının tahribi sonucu oluşmuş ağaç stepleridir Ova kenarlarında, tahripten kurtulmuş ardıç ve kara çam
topluluklarına da rastlanır Steplerde daha çok kireçli kahverengi ve kestane renkli topraklar yaygındır
Bölgede , tipik Akdeniz bitkisi olmadıkları halde yerel koşullara uyum sağlamış Avustralya okaliptüsleri ile kurakçıl Amerika bitkilerinden kaktüsler ve agavlar da oldukça geniş alanları kaplar

Yer şekilleri

Bölgede yüksek dağlar ve platolar geniş alan kaplarDağlar : Bölgenin çatısını oluşturan Toros Dağları, Alp kıvrım kuşağının ülkemizdeki uzantısıdır Teke Yarımadası’ndan itibaren başlayan Toroslar Batı, Orta ve Güneydoğu Toros Dağları adını alarak Anadolu’nun güneyinde uzanır Bölgenin doğusunda yükseltisi 3500 metreyi aşan dağlar burada kıyıdan uzaklaşır İskenderun körfezinin doğusunda yer alan Amanos Dağları kırılma ile oluşmuş horstlardır

Ovalar : Adana Bölümü’ndeki Seyhan ve Ceyhan nehirlerinin oluşturduğu Çukurova ile Göksu’nun oluşturduğu Silifke Ovası bölgedeki delta ovalarıdır Bu bölümde yer alan Amik ve Maraş ovaları ise çöküntü ovalarıdır Antalya Bölümü’nde yer alan Acıpayam, Tefenni, Elmalı ve Göller Yöresi ovaları karstik oluşumlu polyelerdir

Platolar : Batı ve Orta Toroslar arasında, yüksekliği 2000 metreyi bulan, Göksu Irmağı ve kollarınca parçalanmış Taşeli Platosu yer alır Bölgede kalker taşlar yaygın olduğundan karstik oluşumlar fazladır Teke Yarımadası ve Taşeli Platosu karstik oluşumların en sık görüldüğü alanlardır

Akarsular ve Göller

Akarsular : Antalya Bölümü’nde Dalaman, Aksu, Köprüçayı ve Manavgat çayları, Adana Bölümü’nde ise Göksu, Seyhan, Ceyhan ve Asi ırmakları Akdeniz’e dökülen önemli akarsulardır Akarsuların rejimleri düzensizdir En çok suyu kış aylarında taşıyan akarsuların, yaz aylarında yağış azalması ve sıcaklık nedeniyle suları çekilir

Göller : Göl oluşumları bakımından zengin olan bölgenin önemli gölleri Antalya Bölümü’ndedir Dağlar arasındaki çukurluklarda, tektonik oluşumlu Beyşehir, Eğirdir, Burdur, Acıgöl, Suğla Gölü gibi büyük göller yer alır Buraya Göller Yöresi denir Beyşehir ve Eğirdir’in yer altı kaynaklarıyla denize bağlantısı olduğundan suları tatlıdır Teke Yarımadası’ndaki Kovada, Salda, Yarışlı, Elmalı ve Ketsel karstik oluşumlu küçük göllerdir Köyceğiz Gölü alüvyal set gölüdür