|
![]() ![]() |
|
Konu Araçları |
çalışmalar, cumhuriyet, dil, döneminde, ile, ilgili, neler, nelerdir, yapılan, yapılmıştır |
![]() |
Cumhuriyet Döneminde Dil İle İlgili Yapılan Çalışmalar Nelerdir? Neler Yapılmıştır? |
![]() |
![]() |
#1 |
Prof. Dr. Sinsi
|
![]() Cumhuriyet Döneminde Dil İle İlgili Yapılan Çalışmalar Nelerdir? Neler Yapılmıştır?Cumhuriyet Döneminde Dil İle İlgili Yapılan Çalışmalar Nelerdir? Neler Yapılmıştır? Cumhuriyet Döneminde Dil İle İlgili Yapılan Çalışmalar Nelerdir? Neler Yapılmıştır? Cumhuriyet Dönemi 29 Ekim 1923'te Cumhuriyet'in ilan edilmesiyle edebiyatta da yeni bir dönem başlamış olur ![]() Cumhuriyet döneminde her şeyden önce halk diliyle edebiyat dili arasında bir yakınlaşma olur ![]() ![]() ![]() ![]() Şiirde aruz ölçüsü tümüyle terk edilmiş, hece ölçüsü yerleşmiştir ![]() Halk şiiri geleneği, Cumhuriyet dönemi şiiri için en önemli kaynak olmuştur ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() Anadolu'yu ve Anadolu insanını anlatan şiirler yazılır ![]() Hececilerin izinden giden Kemalettin Kamu, Ahmet Kutsi Tecer, Behçet Kemal Çağlar, Ömer Bedrettin Uşaklı gibi şairler duygusal bir anlatımla, coşkulu biçimde Anadolu'yu anlatmış, övmüşlerdir ![]() ![]() ![]() ![]() Cumhuriyet döneminde roman ve hikâye, gözlemci ve| gerçekçi bir anlatıma dayanır ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() Roman ve hikâyelerde olayların geçtiği çevre genişlemiştir ![]() ![]() Roman ve hikâyenin içeriği toplumsal ve siyasal bir nitelik] kazanmıştır ![]() ![]() ![]() Kurtuluş Savaşı Cumhuriyet dönemi roman ve hikâyesinde] önemli bir yer tutar ![]() ![]() Halide Edip Adıvar (Ateşten Gömlek, Vurun *****ye) Yakup Kadri Karaosmanoğlu (Yaban, Sodom ve Gomore ![]() ![]() ![]() Bazı romanlarda köy gerçeği üzerinde durulur; köy ve| köylünün sorunları yansıtılır ![]() Cumhuriyet döneminde tiyatro ve deneme türünde önernlj gelişmeler olmuştur ![]() ![]() Cumhuriyet dönemi yazarları roman ve hikâyenin dışında! makale, fıkra, deneme, eleştiri, anı ve gezi yazısı türlerinde] önemli eserler yazmışlardır ![]() Cumhuriyet dönemi şair ve yazarları olarak Cahit Sıtkı] Tarancı, Ahmet Kutsi Tecer, Ahmet Muhip Dıranas, Fazıl Hüsnü Dağlarca, Necip Fazıl Kısakürek, Ahmet Hamdi Tanpınar, Memduh Şevket Esendal, Abdülhak Şinasil Hisar, Falih Rıfkı Atay, Peyami Safa gibi isimler sayılabilir ![]() YEDİ MEŞALECİLER Yedi Meşaleciler, Beş Hececiler'e tepki olarak ortaya çıkmış-] lardır ![]() ![]() Yedi Meşale adıyla ortaklaşa bir kitap çıkarıp bu kitabın] önsözünde şiirle ilgili görüşlerini açıkladılar ![]() 1928 yılında ortaya çıkan bu topluluğu oluşturan yedi sanatçıdan yalnız Kenan Hulisi yazardı, ötekiler şiirle ilgileniyordu: Muammer Lütfü, Cevdet Kudret SolokJ Sabri Esat Siyavuşgil, Yaşar Nabi Nayır, Ziya Osman Saba, Vasfi Mahir Kocatürk ![]() Edebiyat dünyasında bir tıkanıklık olduğundan yakınıyor, kendilerini sanat aşkıyla çalışan gençler olarak nitelendiri¬yorlardı, ilkelerini "samimilik, canlılık ve devamlı yenilik" olarak açıkladılar ![]() ![]() ![]() Yedi Meşaleciler hedeflerinin hiçbirini gerçekleştiremeden kısa sürede dağıldılar, eleştirdikleri Beş Hececiler'in devamı olmaktan öteye gidemediler ![]() ![]() Sabri Esat Siyavuşgil çevirileri ve denemeleri ile edebiyat¬la olan ilişkisini sürdürdü ![]() ![]() Yaşar Nabi şiirlerini iki kitapta topladı ![]() ![]() ![]() Vasfi Mahir şiirlerini dört kitapta topladı; edebiyat tarihi ile ilgili çalışmaları önemlidir ![]() Cevdet Kudret şiirin dışında roman, tiyatro türlerinde de eserler yazdı ![]() ![]() Muammer Lütfü topluluğun dağılmasından sonra edebi¬yat dünyasından uzaklaşmıştır ![]() Ziya Osman Saba bu topluluğun şiire en sadık ismi olmuş¬tur ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() Ziya Osman'ın şiir ve hikâye türlerinde eserleri vardır ![]() Şiir kitapları: Sebil ve Güvercinler, Geçen Zaman, Nefes Almak Hikâyeleri: Mesut İnsanlar Fotoğrafhanesi, Değişen İstanbul CUMHURİYET DÖNEMİ SANATÇILARI AHMET HAMDİ TANPINAR (1901-1962) Tanpınar ![]() ![]() ![]() ![]() Tanpınar bir sanatçı olarak şiir, roman, hikâye, deneme, makale, edebiyat tarihi türlerinde eserler vermiştir ![]() ![]() İlk şiirlerinde hece ölçüsünü kullanmış, sonra serbest şiire geçmiştir ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() O eserlerinde eski ile yeni, Doğu ile Batı arasında bir sen¬tez oluşturmaya çalışır ![]() ![]() ![]() Şiirleri, okuru hemen sarıverir ![]() ![]() Yazarın roman ve hikâye türündeki yapıtları da önemlidir ![]() ![]() ![]() ![]() Türk edebiyatının en başarılı romanlarından biri sayılan Huzur'da; Mümtaz, Nuran, ihsan ve Suat olmak üzere dört temel karakter vardır ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() Yaz Yağmuru ve Abdullah Efendi'nin Rüyaları hikâye kitaplarıdır ![]() Beş Şehir (deneme), Edebiyat Üzerine Makaleler, 19 ![]() ![]() ZEKİ ÖMER DEFNE (1903 -1992) Hece ölçüsüne bağlı kalmış, ama modern şiire geçmeyi, halk şiiri geleneğini çağdaş şiirle bağdaştırmayı başarmış bir şairdir ![]() ![]() ![]() Şiirleri: Denizden Çalınmış Ülke, Sessiz Nehir, Kardelenler, Fulyalar ![]() BEHÇET KEMAL ÇAĞLAR (1908 -1969) Halk şiirinin biçim özelliklerini kullanarak halka, topluluklara Hitap etmek için yazmış bir şairdir ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() Şiirleri: Erciyes'ten Kopan Çığ, Burada Bir Kalp Çarpıyor, Benden İçeri ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ÖMER BEDRETTİN UŞAKLI (1904 -1946) Halk şiiri tarzından yararlanarak hece ölçüsüyle şiirler yazmıştır ![]() ![]() ![]() ![]() CAHİT SITKI TARANCI (1910-1956) Bir siyasi partinin açtığı şiir yarışmasında "Otuz Beş Yaş Şiiri" adlı şiiri ile birinci olduktan sonra üne kavuşmuştur ![]() Cahit Sıtkı, şiirde Türkçenin söyleyiş güzelliklerini yansıtan şairdir ![]() ![]() Onun kadar şiiri ciddiye alan çok az şair vardır ![]() ![]() Biçim ve ölçü konusunda sürekli denemeler yapmıştır ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() Cahit Sıtkı'ya göre "insanoğlu dünyanın en zengin madeni¬dir ![]() ![]() ![]() Onun şiirindeki başlıca temalar "Ölüm, ölüm korkusu" bunların olmadığı zamanlarda da "yaşama sevinci"dir ![]() ![]() ![]() Cahit Sıtkı şiirini Ömrümde Sükût, Otuz Beş Yaş, Düşten Güzel ve Sonrası adlı kitaplarda toplamıştır ![]() AHMET KUTSİ TECER (1901-1967) Şiire Dergâh dergisinde başlamıştır ![]() Halk kültürüne büyük önem vermiştir ![]() ![]() ![]() Hece ölçüsüne yeni biçimler vererek duygulu şiirler yazdı ![]() ![]() ![]() Türk halk şiiri geleneğinden yararlanmış, şiirlerinde halk motiflerini de işlemiştir ![]() Şiirleri, "Şiirler" adlı kitapta toplanmıştır ![]() Ayrıca oyunları vardır: Koşebaşı, Bir Pazar Günü, Satılık Ev, Koçyiğit Köroğlu KEMÂLETTİN KÂMİ KAMU (1901-1948) Okulunu yarıda bırakıp Milli Mücadele'ye bizzat katılmıştır ![]() ![]() Şiirleri önce Büyük Mecmua'da daha sonra "Dergah, Varlık" ve "Oluş" dergilerinde yayımlanmıştır ![]() Kemalettin Kamu, şiirde Faruk Nafiz'in izinde yürümüştür ![]() ![]() ![]() ![]() Şiirlerinde hece ölçüsünün özellikle on birli kalıbını kullan¬mıştır ![]() ![]() ![]() ![]() Cumhuriyet dönemi Türk şiirinin ustalarındandır ![]() ![]() AHMET MUHİP DIRANAS (1909-1980) Fransız şiirinden özellikle Baudelaire'den gelen zevki, Halk şiiri geleneği ile birleştirmiştir ![]() ![]() Şiirlerinde biçime, dile, ölçü ve uyağa, ahenge önem ver¬miştir ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() Şiirlerini "Şiirler" adı altında bir kitapta toplamıştır ![]() "Fahriye Abla, Serenad" gibi çok tanınmış şiirleri vardır ![]() Oyunları da vardır: Gölgeler, O Böyle İstemezdi, Çıkmaz FAZIL HÜSNÜ DAĞLARCA Şiire hece ölçüsüyle başlayan şair, daha sonra serbest ölçüye geçmiştir ![]() "Türkçem, benim ses bayrağım ![]() diyen şair, şiirlerinde dil üzerinde titizlikle durmuştur ![]() Dağlarca çok şiir yazan bir şairdir ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() Dağlarca bütün akım ve anlayışlarla ilgilenmiş; fakat hiçbir görüş ve akımın etkisinde kalmamıştır ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() "Çocuk ve Allah" adlı şiir kitabıyla ün kazanmıştır ![]() Onun şiir kitaplarının adları bile şiirlerinin konu haritası hakkında fikir verebilir: Havaya Çizilen Dünya, Taş Devri, Mevlana'da Olmak, Çanakkale Destanı, Hiroşima, Malazgirt Ululaması, Sakarya Kıyıları, Gazi Mustafa Kemal Atatürk, Yunus Emre'de Olmak ![]() ![]() ![]() NECİP FÂZIL KISAKÜREK (1905-1983) Şiirine Milli Mücadele yıllarında başlayan Necip Fazıl'ın ilk şiirleri Yeni Mecmua'da çıkmıştır ![]() Şiir, hikâye, biyografi, anı ve tiyatro türünde eserleri vardır ![]() Necip Fazıl, Halk şiiri geleneğinden yola çıkmış, hece ölçüsünü kullanmıştır ![]() ![]() Şiirleri biçim bakımından kusursuzdur ![]() ![]() Felsefeye olan ilgisiyle şiirde mistik bir anlayış ve duyuşa yönelmiştir ![]() ![]() ![]() ilk kitabı "Örümcek Ağı" büyük bir beğeniyle karşılan¬mıştır ![]() ![]() Necip Fazıl, şiirlerinde insan-evren ilişkisini, madde-ruh tezatını, insanın iç dünyasını, tutkularını işlemiştir ![]() Hikâyeleri: Birkaç Hikâye, Birkaç Tahlil Oyunları: Tohum, Bir Adam Yaratmak, Reis Bey, Para, Yunus Emre ![]() ![]() ![]() MEMDUH ŞEVKET ESENDAL (1883-1952) Türk hikâyeciliğinde Çehov tarzının temsilcisi olan yazar, kişilerin günlük yaşamda dikkat çekmeyen yanlarını anlat¬tığı hikâyeleri ile tanınmıştır ![]() "Durum hikâyesi"nin (olaysız hikâye) edebiyatımızdaki ilk temsilcisi kabul edilir ![]() Memduh Şevket, hikâye türüne yalınlık getirmiş, hikâyeyi gereksiz süslemelerden kurtarmıştır ![]() ![]() Son derece güçlü bir gözlem yeteneği vardır ![]() ![]() ![]() Konulara ve kişilere iyimserlikle yaklaşır ![]() ![]() ![]() Çok yalın, temiz bir dili ve güçlü anlatımı vardır ![]() ![]() Romanları: Ayaşlı ve Kiracıları, Miras, Vassaf Bey Hikâye kitapları: Otlakçı, Mendil Altında, Hava Parası, Temiz Sevgiler, Veysel Çavuş, Kelepir ABDÜLHAK ŞİNASİ HİSAR Geçmiş özlemiyle dolu roman ve anılarıyla tanınmıştır ![]() Tanıdığı kişilerden yola çıkarak gözlem ve anılarına dayanan kurgular oluşturur ![]() ![]() Okurların ilgisini çeken, okurları yazıya bağlayan çekici bir anlatımı vardır ![]() Eserlerinde kültür, hatıra, tasvir öğeleri ağır basar ![]() Romanları: Fahim Bey ve Biz, Çamlıca'daki Eniştemiz Boğaziçi Mehtapları, Boğaziçi Yalıları, Geçmiş Zaman Köşkleri, Geçmiş Zaman Fıkraları, İstanbul ve Pierre Loti anı türündeki eserleridir ![]() HALİKARNAS BALIKÇISI (1886-1973) "Halikamas" Bodrum'un antik çağdaki ismidir ![]() ![]() ![]() Halikarnas Balıkçısı deniz hikayeleriyle tanındı ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() Şiirsel, akıcı bir üslubu vardır ![]() ![]() ![]() Öyküleri: Merhaba Akdeniz, Ege'nin Dibi, Ege Kıyıların¬dan, Yaşasın Deniz Romanları: Aganta Burina Burinata, Ötelerin Çocuğu, Uluç Reis, Turgut Reis, Deniz Gurbetçileri Mavi Sürgün'de anıları vardır ![]() PEYAMİ SAFA (1899-1961) Fıkra, öykü, roman yazarı olarak tanınmıştır ![]() ![]() Sanat endişesi taşımadan para kazanmak, geçimini sağla¬mak için yazdığı eserlerde Server Bedi ismini kullanmıştır ![]() ![]() ![]() ![]() Eserlerinde olaya değil, psikolojik tahlillere, ruh çözüm¬lemelerine ağırlık verir ![]() ![]() Romanları teknik yönden oldukça güçlüdür ![]() ![]() ![]() Kendi hayatının bir bölümünü anlattığı Dokuzuncu Hariciye Koğuşu bir otobiyografik romandır ![]() Hemen her romanında dönemler, anlayışlar, gelenekler, karşılaştırmalar üzerinde durmuştur ![]() Eserleri arasında Mahşer, Sözde Kızlar, Yalnızız, Fatih-Harbiye, Matmazel Noralya'nın Koltuğu, Canan sayıla¬bilir ![]() FALİH RIFKI ATAY (1894-1971) Türkçenin düzyazı dili olmasında büyük etkisi olan bir yazardır ![]() Son derece yalın ve duru bir anlatımı vardır ![]() Falih Rıfkı fıkra, makale, gezi, anı, sohbet türlerinde yazdığı yazılarıyla tanınmıştır ![]() ![]() Yazılarında Atatürk devrimlerinin önemini vurgulamış, toplumsal ve güncel konularla ilgili düşüncelerini aktar¬mıştır ![]() Ürpertici hayaller, vehimler onun şiirlerinde sık rastlanan öğelerdir ![]() Çoğu zaman Atatürk'ün yakınında olmuştur ![]() ![]() ![]() Cumhuriyet sonrasında, gezi yazısı türünün gelişiminde bu türdeki eserleri ile çok etkili olmuştur ![]() Fıkraları: Eski Saat, Niçin Kurtulamamak, İnanç, Kurtuluş ARİF NİHAT ASYA (1904 -1975) Hem aruzla, hem hece ölçüsüyle, hem de serbest şiirler yazmıştır ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() Şiirleri: Heykeltıraş, Bir Bayrak Rüzgâr Bekliyor, Rubaiyat-i Arif, Kıbrıs Rubaileri, Dualar ve Âminler, Kubbe-i Hadra, Köprü, Aynalarda Kalan, Divançe-i Arif ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() NİHAL ATSIZ (1905–1975) Şair, yazar ve araştırmacı - tarihçidir ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() Şiiri: Yolların Sonu ![]() Romanları: Dalkavuklar Gecesi, Bozkurtların Ölümü, Bozkurtlar Diriliyor, Deli Kurt, Ruh Adam ![]() İnceleme - araştırma eserleri: Edirneli Nazmi, Türk Tarihi Üzerine Toplamalar, Dokuz Boy Türkler ve Osmanlı Sultanları Tarihi, Türk Edebiyat Tarihi; İstanbul Kütüphanelerinde Tanınmamış Osmanlı Tarihleri, Osmanlı Tarihine Ait Takvimler ![]() ![]() ![]() NAZIM HİKMET (1902-1963) Başlangıçta ölçülü, uyaklı şiirler yazan Nazım Hikmet, daha sonra Rus şairi Mayakovski'nin sanat görüşünü benimse¬yerek ölçülü uyaklı şiiri bıraktı ![]() Öz, biçim ve tema bakımından yeni şiirleriyle serbest şiirin ve toplumsal şiirin öncüsü oldu ![]() ![]() Serbest şiir tarzında yazdığı şiirlerinde değişik dönemler söz konusudur ![]() Şiirleri sekiz kitapta toplanmıştır: 835 Satır, Sesini Kaybeden Şehir, Benerci Kendini Niçin Öldürdü, Memleketimden İnsan Manzaraları, Kurtuluş Savaşı Destanı ![]() ![]() ![]() |
![]() |
![]() |
|