Osmanlı Devleti Ile Balkan Devletleri Arasında Yapılan Savaşlar

Osmanlı Devleti ile Balkan devletleri arasında yapılan savaşlar



1912-1913 yıllarında Osmanlı Devleti ile Balkan devletleri arasında yapılan savaşlar

Birinci Balkan Savaşı:

Osmanlı Devletinin Afrika'daki Trablusgarp vilayetine ve Bingazi'ye İtalyanların asker çıkarmaları üstüne, Osmanlı-İtalya savaşı patlak verdi (1911)
Bulgaristan Makedonya'yı bölüşmek için İtalyanları desteklerken, İtalyanlar da Trablusgarp'ta daha rahat hareket edebilmek için, Bulgaristan'a arka çıktılar Bu arada Balkan devletlerini etkisi altına almak isteyen Rusya da, onları Osmanlı Devleti'ne karşı kışkırtmaya başlamıştı Rusya'nın önayak olması sonucu Balkan devletleri Osmanlı İmparatorluğu'na karşı bir birlik oluşturdular ve aralarında askeri anlaşmalar yaptılar (Mart-Mayıs 1912)

Osmanlı İmparatorluğu o sırada Rumeli'deki ordusunun büyük bir bölümünü terhis etmişti Bundan yararlanan Balkan devletleri, Berlin anlaşmasına (1878) göre Rumeli'de yapılması gereken ıslahatların henüz yapılmadığını ileri sürdüler; aynca, ıslahat heyetine büyük devletler gibi kendilerinden de bir delegenin katılması ve ordunun tümünün terhis edilmesi konusunda, Osmanlı Devleti'ne bir nota verdiler

Osmanlı Devleti, bu durum üstüne 1 Ekim 1912'de genel seferberlik ilan etti Balkan devletleri arasından önce Karadağlılar harekete geçtiler 8 Ekim 1912);
18 Ekim 1912'de de öbür Balkan devletleri, Osmanlı Devleti'ne genel savaş ilan ettiler

Birinci Balkan savaşı iki alana yayıldı:
Doğu Rumeli (Doğu Trakya ve Batı Trakya); Batı Rumeli (Makedonya ve Arnavutluk)
Osmanlı kuvvetlerinin Doğu ordusu komutanlığına Abdullah Paşa, Batı ordusu komutanlığınaysa Ali Rıza Paşa atandı Kırklareli-Edirne hattında ve bu hattın gerisinde toplanan Osmanlıların Doğu ordusu, 22-23 Ekim 1912'de yapılan savaşta, sayıca üstün olan Bulgar kuvvetlerine yenildi ve Karaağaç-Lüleburgaz hattına çekildi Lüleburgaz'daki savaşta da (28 Ekim 1912) yenilince, ancak Çatalca hattında tutunabildi 17 Kasımda bölgeye saldırıya geçen Bulgarlar bu kez başarı elde edemediler Böylece İstanbul'un güvenliği sağlandı; ama Trakya Osmanlıların elinden çıktı
Makedonya'daki Batı ordusu da, Komanova'da Sırp kuvvetlerine karşı başarılı olamadı (23-24 Ekim 1912); Priştine, Lap ve Kosova Sırpların eline geçti Sırp ve Bulgar kuvvetlerinin birleşmesinden sonra da Üsküp elden çıktı Bu arada Tahsin Paşa, savaşmadan, komutasındaki orduyla Yunanlılara teslim oldu Yanya'nın da düşmesinden sonra Sadrazam Ahmet Muhtar Paşa görevinden ayrıldı ve yerine Kâmil Paşa geçti
Sırp ordusunun Adriya denizi kıyılarına inerek Arnavutluk'u işgal etmek istemesi üstüne, Avusturya ile İtalya harekete geçti

Arnavutluk'a bağımsızlık tanınarak Sırp işgali engellendi Yeni kurulan Osmanlı hükümeti, Büyük Avrupa devletlerine başvurarak ateşkes anlaşması yapılması için aracı olmalarını isteyince, söz konusu devletlerin araya girmesi sonucu, Yunanistan dışındaki öbür Balkan devletleriyle ateşkes sağlandı (3 Aralık 1912)

Sonra da Londra'da barış görüşmelerine girişildi (16 Aralık 1912); ama anlaşma koşullarını ağır bulan Osmanlı Devleti, bir süre sonra görüşmelerden çekildi
O sırada Babıâli baskınını gerçekleştiren (23 Ocak 1913) İttihat ve Terakki Partisi, yönetimi ele geçirdi ve sadrazamlığa Mahmut Şevket Paşa atandı

Kısa süre sonra Bulgarlar, ateşkes anlaşmasını bozup, Sırplardan da yardım alarak, Edirne üstüne yürüdüler (3 Şubat 1913) Bir başka ordu da Bolayır'a doğru defledi Osmanlı kuvvetleri, ilerleyen Bulgar ve Sırp ordularını Çatalca'da geri püskürtürlerse de, Edirne kenti uzun süren bir direnmeden sonra teslim olmak zorunda kaldı (26 Mart 1913) Bu arada, Osmanlı donanması, Rauf Bey (Orbay) komutasındaki Hamidi-ye kruvazörünün sayıca çok üstün Yunan donanmasıyla kahramanca savaşmasına karşın, Ege'deki birçok adanın elden çıkmasına engel olamadı

Edirne'nin düşmesi üstüne Bulgarlarla yeni bir ateşkes anlaşması yapıldı (14 Nisan 1913); sonra Londra'da yapılan anlaşma uyarınca (30 Mayıs 1913), Midye-Enez hattı sınır kabul edilerek, Edirne Bulgarlara bırakıldı Ayrıca, birinci Balkan savaşını bitiren bu anlaşma uyarınca Selanik, Güney Makedonya ve Girit adası Yunanistan'a, Kuzey ve Orta Makedonya Sırbistan'a, SiHstre de Romanya'ya verildi

İkinci Balkan Savaşı;

Balkanlar'da en büyük payı elde etmek isteyen Bulgaristan, 29 Haziran 1913'te eski müttefikleri olan Yunanistan'a ve Sırbistan'a karşı saldırıya geçerek, ikinci Balkan savaşını başlattı

Bulgarların Yunan ve Sırp kuvvetleri karşısında başarı kazanamadığını gören Romanya, Silistre ve Plevne üstüne yürüdü; bu arada Osmanlı Devleti de Edirne'yi geri aldı (22 Temmuz 1913J Bunun üstüne, savaş halindeki Balkan devletleri Bükreş anlaşmasını imzaladılar (10 Ağustos 1913): Romanya işgal ettiği yerleri aldı;

Yunanistan, Sırbistan ve Karadağ'sa sınırlarını genişlettiler;
Bulgaristan'la İstanbul anlaşmasını imzalayan Osmanlı Devleti'nin sınırlarıysa, Enez'den başlayarak Meric'in doğu kıyısını 50 km izledikten sonra kuzeye geçmekte ve Midye'nin 40 km kuzeyinden Karadeniz'e ulaşmaktaydı (29 Eylül 1913)
Bu anlaşmadan bir süre sonra da Osmanlı Devleti, Yunanistan'la Atina anlaşmasını imzaladı (14 Kasım 1913)

Anlaşmaya göre, Anadolu kıyılarındaki adaların hangi devletin elinde kalacağı konusu büyük devletlerin kararma bırakılırken Girit adası Yunanistan'a verildi Karadağ ile Sırbistan arasında sınırı bulunmayan Osmanlı Devleri, bu iki devletle de 14 Mart 1914'te anlaşma imzaladı

Paylaşım için Teşekkürler Sayın Şengül