Ek Fiilin Yüklem Olduğu Cümlelere Örnekkler Nelerdir Ek Fiilin Yüklem Olduğu Cümleler |
|
|
#1 |
|
Prof. Dr. Sinsi
|
Ek Fiilin Yüklem Olduğu Cümlelere Örnekkler Nelerdir Ek Fiilin Yüklem Olduğu CümlelerEk Fiilin Yüklem Olduğu Cümlelere Örnekkler Nelerdir Ek Fiilin Yüklem Olduğu Cümleler Ek Fiilin Yüklem Olduğu Cümlelere Örnekkler Nelerdir Ek Fiilin Yüklem Olduğu Cümleler EK-FİİL (EK-EYLEM) İsim soylu kelimelerin sonuna gelerek, onları yüklem yapan eklere ek-fiil denir Ek –fiil ekleri şunlardır: -dır, -idi, -imiş, -ise Ek-fiillerin iki temel görevi vardır: a)Basit zamanlı fiilleri birleşik zamanlı yapar (-dır eki dışındakiler) Sev (i) yor du m b) İsim ve isim soylu kelimelere gelerek onları yüklem yaparlar Hayat, yaşayınca güzeldir![]() Ek-fiiller genel olarak dört bölümde incelenir: 1 Ek-fiilin geniş zamanı2 Ek-fiilin görülen geçmiş zamanı3 Ek-fiilin duyulan geçmiş zamanı4 Ek-fiilin şartıEk-fiilin geniş zamanı İSİM + EK FİİL ( -dır, -dir, -dur, -dür, -tır, -tür, -tur, -tür) + ŞAHIS EKİ (-ım, -im, -um, -üm, -sın, -sin, -sun, -sün, -ız, -iz, -uz, -üz, -sınız, -siniz, -sunuz, -sünüz, -lar, -ler) ekleri de Ek-fiilin geniş zamanını karşılar İyi-dir- , yorgundur, yorgunum, yorgunsunuz, yorgunlar![]() Ek-fiilin geniş zamanı, aynı zamanda ek-fiilin şimdiki zamanını karşılar DİKKAT :1) “-dır” ek-fiili sadece 3 şahıslarda kullanılır Birinci ve ikinci şahıs çekimlerinde –dir yerine şahıs ekleri kullanılır 2) İyelik ekiyle ek fiilin ek hali birbirine karıştırılabilir Ben iyi bir babayım (Ek fiilin 1 tekil şahıs hali) / Benim canım babam (İyelik eki) 3) Üçüncü şahsa gelen “dır” ek fiili istenirse kullanılmayabilir Bu daha iyidir / Bu daha iyi Ek-fiilin görülen geçmiş zamanı İSİM + EK FİİL (-idi, -dı, -di, -du, -dü-tı, -ti, -tu, -tü ) + ŞAHIS EKİ Öğrenci-y- di- m , çalışkandı, güzeldi Ek-fiilin duyulan geçmiş zamanı İSİM + EK FİİL (-imiş, -mış, -miş, -muş, -müş) + ŞAHIS EKİ Güzelmişim, güzelmişsin, güzelmiş, güzelmişiz, güzelmişsiniz, güzelmişler Ek-fiilin şartı İSİM + EK FİİL ( ise, -se, -sa) + ŞAHIS EKİ Hastaysanız ![]() ![]() DİKKAT: Ek-fiilin şartı olan ise isim ve isim soylu kelimelere geldiğinde onları yüklem yapmaz; sadece cümleye şart anlamı kazandırır Hastaysanız biraz istirahat ediniz DİKKAT : Ek fiiller sadece isimleri değil; isim soylu olan zamirleri de yüklem yapabilirler Benim en iyi arkadaşım sen-di-n / Kim-miş beni soran / En iyi adam Odur NOT : Ek-fiiller, fiilimsilerin sonuna gelerek onları yüklem yapabilir En güzel şey, sağlıklı yaşamaktır![]() |
|
Ek Fiilin Yüklem Olduğu Cümlelere Örnekkler Nelerdir Ek Fiilin Yüklem Olduğu Cümleler |
|
|
#2 |
|
Prof. Dr. Sinsi
|
Ek Fiilin Yüklem Olduğu Cümlelere Örnekkler Nelerdir Ek Fiilin Yüklem Olduğu CümlelerEk-fiil Ek-fiil (ek eylem), isim soylu kelimelerin sonuna gelerek onların yüklem olmasını sağlayan ya da basit zamanlı fiillerin sonuna gelerek bu fiilleri birleşik zamanlı fiile dönüştüren ek hâlindeki fiildir "imek" fiilinin ek olarak kullanımıdır Genellikle bitişik yazılır Ek-fiilin dört kipi vardır![]() Geniş Zaman İsim soylu kelimelere kişi ekleri getirilerek yapılır Bunlar geniş zaman eklerinin yerini tutar Üçüncü kişilere "-dir" eki getirilir![]() "öğretmenim, öğretmensin,öğretmen(dir), öğretmeniz, öğretmensiniz, öğretmendirler/ öğretmenlerdir" Olumsuzu "değil" kelimesi getirilerek yapılır ![]() "yorgun değilim, yorgun değilsin, yorgun değil, yorgun değiliz, yorgun değilsiniz, yorgun değiller" "Öğretmenim yurtdışına gitti " cümlesinde "öğretmen" kelimesi iyelik eki almıştır "Ben Kadıköy'de öğretmenim " cümlesinde ek-fiil almış ve yüklem olmuştur![]() Üstümüze doğan bir güneşsin sen ![]() Her taraf bugün bir başka güzel(dir) ![]() Uyarı: Ek-fiilin en zor anlaşılan ve karıştırılan kipi şimdiki zaman kipidir ![]() Görülen Geçmiş Zaman Ek-fiilin görülen (bilinen) geçmiş zaman çekimi, kavramların ve varlıkların bilinen geçmişteki durumuna şahit olunduğunu gösterir ![]() "sevinçli idim, sevinçli idin, sevinçli idi, sevinçli idik, sevinçli idiniz, sevinçli idiler" "sevinçli değildim, sevinçli değildin, sevinçli değildi, sevinçli değildik, sevinçli değildiniz, sevinçli değildiler (değillerdi)" Uyarı: ek-fiilin üçüncü çoğul şekli iki türlü de çekilir: sevinçli değildiler (değillerdi)" Bir güzelin hayranıydım ![]() Dün daha heyecanlıydın ![]() Dayım çok merhametli biriydi ![]() Öğrenilen Geçmiş Zaman Ek-fiilin öğrenilen (duyulan) geçmiş zaman çekimi, kavramların ve varlıkların öğrenilen geçmişteki durumunun başkasından duyulduğunu anlatır ![]() "küçük imişim, küçük imişsin, küçük imiş, küçük imişiz, küçük imişsiniz, küçük imişler" Genellikle bitişik yazılır, burada ek-fiil daha iyi görülsün diye ayrı yazılmıştır ![]() "küçük değilmişim, küçük değilmişsin, küçük değilmiş, küçük değilmişiiz küçük değilmişsiniz küçük değilmişler (değillermiş)" Suçlanan sadece benmişim ![]() Meğer sen ne çalışkanmışsın ![]() Adam yirmi yıldır evine hasretmiş ![]() Ben iyi bir okurum Ek-fiilin geniş zamanıHep iyi kitaplar okurum Geniş zaman 1 tekil şahıs ekiBenim okurum anlayışlıdır İyelik ekiUyarı: Yukarıdaki cümlelerde "-um" ekinin farklı üç görevde kullanıldığını görüyoruz Aralarındaki farkı kavradıysa ek-fiil konusunu öğrenmişiz demektir![]() Şart Kipi İsimler -se eki alarak dilek-şart bildirdiklerinde ek-fiil almış olurlar Diğer ek-fiil ekleri ismi yüklem yaptığı halde şart kipi ismi yüklem yapmaz Devamında isim veya fiil mutlaka bir yüklem bulunur Sadece eksiltili cümlelerde yüklemi olmayabilir![]() "memnunsam, memnunsan, memnunsa, memnunsak, memnunsanız, memnunlarsa" olumsuzunda ise ek-fiil "değil" kelimesinden sonra gelir ![]() "memnun değilsem, memnun değilsen, memnun değilse, memnun değilsek, memnun değilseniz, memnun değillerse" |
|
|
|