Dilde Gerçekleşen Kimyasal Tepkimeler Nelerdir? Dilde Gerçekleşen Kimyasal Tepkimeler

Dilde Gerçekleşen Kimyasal Tepkimeler Nelerdir? Dilde Gerçekleşen Kimyasal Tepkimeler
Dilde Gerçekleşen Kimyasal Tepkimeler Nelerdir? Dilde Gerçekleşen Kimyasal Tepkimeler

İki veya daha fazla maddenin birbiri ile etkileşmesi sonucu kendi özelliklerini kaybederek yeni özellikte maddeler oluşturmasına kimyasal olay denir
Bir dizi kimyasal olay, tek bir kimyasal denklemle ifade edilebilirKimyasal olaylara kısaca tepkime denir

kimyasal tepkimelerde değilmyen özellikler - toplam kütle -atom sayısı ve hacmı -toplam proton sayısı -toplam nötron sayısı -kütle numaraları -toplam elektron sayısı -çekirdek kararlılıkları

• 1 Kimyasal Tepkimelerde Değişebilen Özellikler
  • 11 Sentez Tepkimeleri
  • 12 Analiz tepkimeleri
  • 13 Metallerin Asitlerle Tepkimeleri
  • 14 Asit Baz Tepkimeleri
  • 15 Yanma Tepkimeleri
• 2 Tepkime kabı
• 3 Tepkime ısısı
• 4 Tepkime hızı

Kimyasal Tepkimelerde Değişebilen Özellikler

• Atomların hacmi veya çapı
• Atomların elektron düzenleri ve sayıları
• Toplam potansiyel enerji
• Toplam mol sayısı
• Toplam molekül sayısı
• Toplam hacim
• Renk,koku,tat gibi fiziksel özellikler

==Kimyasal Tepkimesinin çeşitleri

Sentez Tepkimeleri

İki ya da daha fazla basit yapılı madde daha karmaşık yapılı bir madde oluşturuyorsa böyle tepkimler sentez tepkimeleri olarak adlandırılırAyrıca birleşme tepkimeleri de denir
2H2 + O2 ====> 2H2O

Analiz tepkimeleri

Ayrıştırma tepkimelerinin sentez tepkimelerinin tersidirKarmaşık yapıdaki bir madde kendisini oluşturan daha basit yapılı maddelere ayrışıyorsa bu tepkimeler analiz tepkimeleri(ayrışma)dır Ayrıca bozulma tepkimeleri de denir
2 H2O ====> 2H2 + O2

Metallerin Asitlerle Tepkimeleri

Metaller asitlerle tepkimeye girdiklerinde tuz ve hidrojen gazı açığa çıkarBu tür tepkimelere metallerin asitlerle tepkimeleri denir
Zn + 2HCl ====> ZnCl2O

Asit Baz Tepkimeleri

Asit ve baz tepkimeleri sonucunda ürün olarak tuz ve su oluşurBu tepkimeye nötürleşme tepkimesi
HCl + KOH ====> KCl H2O -->
' de denir4 Yer Değiştirme Tepkimeleri
• Aktif olan bir elementin, kendinden daha az aktif olan (pasif) bir elementle yer değiştirmesi ile gerçekleşen tepkimelerdir

• Sulu çözelti tepkimelerinin birçoğunda ise anyon ve katyonların her ikisi de yer değiştirir Çökelme ve nötrleşme tepkimeleri de yer değiştirme tepkimeleridir

Çökelme:
Nötrleşme:
• Organik bileşiklerde de yer değiştirme tepkimeleri vardır

Yanma Tepkimeleri
Bir maddenin oksijen ile tepkimesine yanma(oksitlenme) denir
• Yapısında karbon ve hidrojen bulunduran organik maddeler(hidrokarbonlar) ve yapısında karbon, hidrojen ve oksijen bulunduran organik maddeler yandıklarında karbondioksit ve su oluşur
Tepkime, kimyada iki veya daha çok maddenin başka madde veya maddelere dönüştüğü hadise Reaksiyon da denir Kimyasal tepkimede tepkimeye giren maddelerin özellikleri kaybolurken değişik özelliklerde yeni maddeler ürün olarak ortaya çıkar Fakat tepkimede toplam kütle değişmez
Bir kimyasal tepkimede bağ oluşturan elektronların enerji soğurmasıyla bağ parçalanır Bu durum yeni bağların oluşmasını mümkün kılar ve enerji açığa çıkar Bir bağın parçalanması için gerekli olan enerji yeni bir bağın oluşmasında açığa çıkan enerjiden daha az olduğunda, bu tepkimeye ısıveren (ekzotermik) tepkime, tersi olduğundaysa ısıalan (endotermik) tepkime denir ve hidrojen içeren bileşikler oksijen ile tepkimeye giriyorsa ürün olarak karbondioksit ve su oluşur Tepkimesinin denkleştirilmesi için daha önce belirttiğimiz gibi önce karbon, sonra Hidrojen ve en son Oksijen atomlarının sayıları eşitlenir Bunun için organik bileştiğin katsayısı 1 kabul edilip CO2’nin kat sayısı 1, H2Onun katsayısı 2 bulunur Oksijenleri eşitlemek için önce ürünlerdeki Oksijen sayısı bulunur 1CO2’deki Oksijen sayısı; 12=2’dir2H2O’daki Oksijen sayısı; 2+2=4’tür Buna göre girenlerdeki O2’nin katsayısı 2 yazılırsa Oksijen sayıları da eşitlenmiş olur CH4+2O2--CO2+2H2O ÖRNEĞİN; eğer organik bileşiğin yapısında oksijen atomu varsa; C2H5OH+O2—CO2+H2O CO2 ve H2O’nun katsayıları C2H5OH’ın katsayısı 1 kabul edilerek sarayla 2 ve 3 olarak bulunur C2H5OH+O2--2CO2+3H2O Şimdi ürünlerdeki oksijen sayısını bulalım 2 CO2 deki sayısı; 2*2=4 3H2O DAKİ SAYISI =4+3=7 O2’nin katsayısını bulmak için bileşiğin yapısındaki sayısı toplam sayısından çıkarılır 7-1=6 Buna göre O2’nin yanına 6/2=3 yazılır
Yapısında temel element olarak karbon
Tepkime kabı

Reaktör de denir Laboratuvarlarda veya kimya sanayisinde kimyasal tepkimelerin gerçekleştiği kap veya cihazlara denir Genellikle (cam), paslanmaz (çelik) veya kimyasal maddelerden etkilenmeyen herhangi bir alaşımdan yapılmışlardır

Tepkime ısısı

Bir kimyasal tepkimede bütün maddeleri aynı sıcaklıkta tutabilmek için tepkime sistemine eklenmesi veya sistemden uzaklaştırılması gereken ısı miktarıdır Tepkime sisteminin içinde bulunduğu kabın basıncı sabit tutulduğunda ölçülen tepkime ısısı aynı zamanda (entalpi) olarak bilinen (termodinamik) nitelikteki değişimi, yani tepkime sonucunda oluşan ürünlerin entalpisiyle tepkimeye girenlerin entalpisi arasındaki farkı gösterir Böylece sabit (basınç)ta tayin edilen tepkime ısısı DH sembolüyle gösterilen tepkime entalpisidir DH negatif olduğunda tepkime ısıveren, tersi durumdaysa tepkime ısıalandır
Mesela,
H2 + Cl2 → 2HCl + 44 kkal tepkimesinde tepkimeye giren H2 ve Cl2 moleküllerinde iki atomu bir arada tutan bağların koparılması enerji ister Bu enerji sağlandığında atomlar arasındaki bağlar kopar ve atomlar yeni düzenlemeye girerek yeni bağlar (HCl bağları) oluştururken dışarıya enerji verilir Bu tepkimede dışarı verilen enerji daha önce alınan enerjiden fazla olduğundan neticede dışarıya enerji verilmiş olur (ısıveren tepkime) Buna karşılık;
H2 + I2 + 12,4 kkal → 2HI tepkimesinde alınan enerji verilen enerjiden fazla olup bu tepkime de ısıalan tepkime olur

Tepkime hızı

Tepkime hızı birim zamanda dönüşen madde miktarı anlamına gelir Tepkime hızlarını karşılaştırabilmek için birim zamanda, birim hacimde değişen mol sayısı, yani derişim değişimi esas alınır Bu durumda tepkime hızı (TH), birim zamanda madde derişimindeki değişim olarak ifade edilir Mesela;
2NOCl(g) → 2NO + Cl2 tepkimesinde hız, NOCl, NO ve Cl2 derişimleri için ayrı ayrı yazılabilir Tepkimeye giren NOCl yönünden tepkime hızı (TH1);
TH1 = NOCl derişimdeki azalma / zaman aralığı olarak tanımlanır Buna göre NOCl ne kadar hızlı azalıyorsa, tepkime o kadar hızlı gerçekleşiyor demektir Oluşan azot monoksit ve klora göre de;

Bir tepkimenin oluşması çarpışma teorisiyle izah edilir Bu teoriye göre tepkime verecek tanecikler (molekül, atom veya iyon) mutlaka çarpışmalıdırlar Ancak tepkime vermeleri için çarpışmaları da yetmez Tepkime ancak moleküllerin uygun doğrultuda çarpışmaları ve ilaveten taneciklerin belirli bir enerjide olmalarıyla gerçekleşir Tepkimenin gerçekleşmesi için taneciklerin sahip olmaları gereken minimum enerjiye eşik enerjisi denir
Eşik enerjiye sahip tanecikler çarpıştığında moleküller birbiri içine girer ve atomlar yeni bir düzenlemeye girebilecek biçimde karmaşık hale gelir Bu arada taneciklerin hızı yani kinetik enerjisi azalır, potansiyel enerji de en yüksek seviyesine ulaşır Yüksek potansiyel enerjili bu karmaşık hale aktifleşmiş kompleks adı verilir Aktifleşmiş kompleksin enerji seviyesine varmak için gerekli enerjiye aktifleşme enerjisi denir
Bir tepkimenin hızına tesir eden faktörleri:[*]Tepkimeye giren maddelerin türü,[*]Derişim,[*]Sıcaklık,[*]Katalizör olarak sıralanabilir

Dil (lingua, tongue), Ağız içinde bulunan ve 5 duyudan "tad alma" yı gerçekleştiren kaslardan yapılmış organ Ayrıca yiyecekleri çiğneme ve yutma işlemine yardım eder, insanlarda konuşmayı da sağlarEn çabuk kendini yenileyebilen organ olarak da tanınır



İnsan Dili



Operasyon yapılmış iki kanatlı dil

• 1 Anatomisi
  • 11 Dil papillaları
  • 12 Tonsilla lingualis
  • 13 DİL KASLARI (Musculi linguale)
    • 131 Ekstrinsik (Dil dışında bulunan) Dil Kasları
    • 132 İntrinsik (Dilin gövdesi içinde bulunan) Dil Kasları
• 2 Fonksiyonları

Anatomisi

• Corpus lingua: Dilin ucuyla kökü arasında kalan dil gövdesi
• Radix lingua: Dil kökü Gırtlak kapağının önünde yer alan ve tonsilla linualis'i (folliculi linguales) taşıyan dil tabanı
• Dorsum lingua: Dil papillerini (papillae linguales) taşıyan dil sırtı
• Margo lingua: Dilin dişlere değen yan kenarları
• Apex lingua: Dil ucu
• Tunica mucosa lingualis: Dil mukozası

Dil papillaları



Dil üzerindeki büyümüş bir papilla

Dile pürüzlü bir görünüm veren,dilin üst yüzeyinde ve yanlarinda yer alan minik çıkıntılara verilen isimdir İçlerinde tat tomurcukları bulundurular Bu tomurcuklar içerisinde ise tat hücreleri vardır[*]- Papillae filiformes: İpliksi papiller Daha uzunca ve kalın olanına papillae conicae denir[*]- Papillae fungiformes: Mantar şeklindeki papil türü[*]- Papillae vallatae: Kısa ve dahe geniş fungiform (mantar şekilli) papilla[*]- Papillae lentiformes[*]- Papillae foliatae: Dilin arka yan kenarında bulunan, tat tomurcuklarını içeren paralel yerleşimli çok sayıda yapraksı mukoza kıvrımı

• Tat tomurcuklar içerenler:
  • 1- Dilin ön bölümlerinde bulunan mantarsı papillalar(Özellikle süt içtikten sonra daha da görünür hale gelirler)
  • 2-Digerlerine göre daha büyük ve daha az sayida olanlar çanaksı papillala: Dilin arkasinda ters bir V harfi biçiminde dizilmişlerdir
  • 3-Yapraksı papillalar: Dilin arka yanlarindadir Mantarsi, çanaksi ve yapraksi papillalar

• Tat tomurcugu içermeyenler:
  • 1-Sayica en çok olan ipliksi papillalar(Papillae filiformes): Neredeyse dilin tüm yüzeyini kaplarlar ve dokunma duyusuyla ilgili olarak görev yaparlar

Tonsilla lingualis

Düzensiz olarak dil tabanı üzerine yayılmış olan lenf dokusu
Folliculi linguales: Dil kümeleri Dil mukozasının altındaki tonsillaların meydana getirdiği tepemsi çıkıntılar Ortalarında birer oyuk/kanal bulunur

DİL KASLARI (Musculi linguale)

XII Kafa çifti olan Nhypoglossus tarafından innerve edilen sekiz adet dil kası İntrinsik kaslar dilin içinde yeralır ekstrinsik kaslar ise, dil kemiği (os hyoideum) dan başlayıp dilde sona ererler ve yine dilin hareketlerinden sorumludurlar

Ekstrinsik (Dil dışında bulunan) Dil Kasları [değiştir]

1 M genioglossus2 M hyoglossus3 Mchondroglossus4 M styloglossus
İntrinsik (Dilin gövdesi içinde bulunan) Dil Kasları

1 Mlongitidinalis superior2 Mlongitidinalis inferior3 M transversus linguale4 Mtransversus enfilyoslam
Fonksiyonları
[*]- Fonasyon Konuşma seslerinin diğer fonasyon organlarıyla birlikte oluştutmaya yardımcı olur[*]- Tad alma: İnsan dilinin yer yeri farklı tadları hisseder Dil ucu "tatlı" , ucun hemen arkası "tuzlu", dilin yanları "ekşi" ve arkası "acı" tadlarını hisseden algılayıcılar barındırır[*]-Besinleri ağızda çevirerek çiğnemeye yardımcu olur[*]-Besinleri yutulmak üzere boğaza gönderir sonuç olarak kimyasal tepkime ve dil arasında kurulabilecek ilişki şöyle; dil yapısı bakımından tat alaya ve tükürük salgıısnında yardımıyla yediklerimizin tadını almaya yada parçalamaya yardımcı olurç buda çok basit ve küçük bir kimyasal tepkimedir