Bit Neden Olur? Bit Nasıl Bulaşır? Bit Bulaşması Nasıl Önlenir Bitten Nasıl Korunulur

Bit Neden Olur? Bit Nasıl Bulaşır? Bit Bulaşması Nasıl Önlenir? Bitten Nasıl Korunulur?
Bit Neden Olur? Bit Nasıl Bulaşır? Bit Bulaşması Nasıl Önlenir Bitten Nasıl Korunulur

Saç Biti Nedir?

Saç bitleri insan saçında yaşayan ve üreyen çok küçük , kanatsız, günde 2-8 kez kan emerek beslenen gri böceklerdir Sirke denilen yumurtaları görmek bitin kendisini görmekten daha kolaydır ve genellikle enseye yakın, kulakların arkasında ve başın arkasında saç tellerine tutunmuş halde bulunurlar Sirkeler kir veya kepek gibi yıkanarak temizlenemezler Önce etkili bir ürün ile öldürülmeli, sonra bu amaç için yapılmış ürünün kutusundan çıkacak olan özel bir tarak ile saçtan temizlenmelidir

Saç biti insan vücudu dışında yalnızca 48 saat yaşayabilir ve evcil hayvanlar üzerinde yaşayamaz Sirkeler ise insan vücudu dışında kumaş ve battaniye üzerinde 10-15 gün canlı kalabilirler

Nasıl Bulaşır?

Bitlenmenin yaygın olarak düşünüldüğü gibi pislikle bir ilgisi yoktur; aslında bit temiz, sağlıklı saçı, kirli saça tercih eder Yetişkin ya da çocuk, herkes bitlenebilir En yaygın belirtisi, başın ve ensenin şiddetle kaşınmasıdır Saç biti son derece bulaşıcıdır Tarak, fırça, eşarp, yastık, şapka ve tüylü oyuncaklar gibi paylaşılan kişisel eşyalar ile yayılırlar Tekrarlanan salgın riskini azaltmak için bu eşyaları paylaşmaktan kaçınılmalıdır

Bitlendiğimizi Nasıl Anlarız?

Bitlenmeyi gösteren ilk ipucu sık sık kafa derisinin kaşınmasıdır Biti tespit etmek ve yayılmasını engellemek amacıyla, ensenin arka kısmındaki ve kulak arkasındaki saçlar dikkatle incelenmelidir Bitler ışıktan kaçtıkları için, yalnızca saç kılına yapışmış küçük beyazımsı, oval yumurtaları (sirkeleri) görebilirsiniz

İdeal Bir Bitlenme Tedavisi Nasıl Olmalıdır?

Tek uygulama ile kısa sürede etki göstermeli
Güzel kokulu, saçları dolaştırmayan, taramayı zorlaştırmayan, etrafa bulaşmayan, boyalı ve permalı saçlarda problem yaratmayan özelliklere sahip olmalı
Kalıcı etkisiyle bitlerin saça tekrar yerleşmesini engellemeli
Sadece bitleri değil,sirkeleri de yok etmeli
Kullanıcı tarafından iyi tolere edilmeli, yan etkileri olmamalı
Kullanıcıya toksik etkisi olmamalı
Bugüne kadar pek çok yolu kullanarak insanoğlu bitle mücadele etmeye çalışmıştır Kötü kokulu gaz ve kimi zehirli maddeler içeren ilaçlar bunlardan bazılarıdır Daha çok çocuklarda rastlandığı için tedavinin çocuklar için güvenli, yüksek oranda etkili, sadece bitleri değil yumurtalarını da öldüren bir bit ilacı ile yapılması gerekir

Oysa günümüzde artık bu alanda kullanılan madde ve ilaçlarda büyük gelişmeler kaydedilmiş, hatta koruyucu etkili permetrin etken maddesi içeren ilaçlar geliştirilmiştir Saç biti tedavisinin bitleri olduğu kadar yumurtaları da öldürmesi ve tekrar bulaşmayı önlemesi gerekir Piyasada birkaç bit öldürücü ilaç vardır ve değişik şekillerde bulunmaktadır; şampuan, saç kremi gibi Fakat bunların hepsi bit tedavisinde istenen etkiyi göstermez!!!

Bitlenme tedavisinde kullanılan çeşitli maddeler şunlardır:

Gamma Benzen Hekzaklorid

Böceğin sinir sistemini felç ederek etki gösterir Ülkemizde yasaklanmıştır

Benzil Benzoat

Deri ve mukozayı tahriş ettiği için bit tedavisinde pek tercih edilmez

Fenotrin (Sumitrin)

Işıkta stabilitesini koruyamaz Uygulamadan sonra güneş ışığı altında etkinliğini yitirir Bu nedenle kalıcı etkisi yoktur

Piretroidler 1 Jenerasyon

Krizantem çiçeğinin böcek öldürücü etkisi Farslar zamanında fark edilmiştir Eski Yugoslavya toprakları üzerinde olan Dalmaçyadaki bir halk hikayesine göre, yaşlı bir kadın beyaz papatyalara benzeyen bir çiçeği toplar Çiçek solduğunda bir köşeye atar, daha sonra dönüp baktığında solmuş çiçeklerin çevresinde ölü böcekleri fark eder ve krizantem ailesinden olan bu çiçek çeşidinin böcekler üzerinde öldürücü etkisi bu şekilde fark edilir 1800lü yıllardan başlayarak kuru çiçekler böcek öldürücü olarak ABDye ihraç edilir 1900lü yıllarda piretroid olarak adlandırılan bu madde bit tedavisinde kullanılmıştır,

Permetrin 2 Jenerasyon 1973de ışığa dayanıklı piretroid olan permetrin İngilterede geliştirilmiştir Permetrin aynı zamanda bit tedavisinde en az iki haftadan altı haftaya kadar koruyucu etkiye de sahiptir Günümüzde permetrin koruyucu özelliği, kullanım kolaylığı, yan etkilerinin az olması ve güvenilir olması nedeniyle en çok tercih edilen ilaçlardandır

Saç bitleri insan saçında yaşayan ve üreyen çok küçük , kanatsız, günde 2-8 kez kan emerek beslenen gri böceklerdir Sirke denilen yumurtaları görmek bitin kendisini görmekten daha kolaydır ve genellikle enseye yakın, kulakların arkasında ve başın arkasında saç tellerine tutunmuş halde bulunurlar Sirkeler kir veya kepek gibi yıkanarak temizlenemezler Önce etkili bir ürün ile öldürülmeli, sonra bu amaç için yapılmış ürünün kutusundan çıkacak olan özel bir tarak ile saçtan temizlenmelidir

Saç biti insan vücudu dışında yalnızca 48 saat yaşayabilir ve evcil hayvanlar üzerinde yaşayamaz Sirkeler ise insan vücudu dışında kumaş ve battaniye üzerinde 10-15 gün canlı kalabilirler
devamı için Bit Nedir? Nasıl Bulaşır?

Giriş
Büyük ihtimalle siz de daha önce hiç bit görmeyenlerdensiniz Bu makalenin amacı, herhangi bir bitlenme durumunda, bununla nasıl mücadele edeceğinizle ilgili bilgi vermektir Şunu unutmayın ki bitlenme yüzünden büyük huzursuzluklar yaşamanıza hiç gerek yoktur Çünkü bitlenmek sizin pis veya ailenize dikkat etmeyen birisi olduğunuzu göstermez Bit insanlarda konaklayan bir parazittir ve temiz-sağlıklı insanlarda da görülebilir

Ön Bilgi
Bitlerin derideki küçük ısırıkları aşırı kaşıntıya neden olan küçük yaralar meydana getirir Aşırı kaşıntının bir nedeni de bitin tükürüğünün bu yaralara nüfuz etmesidir Aşırı kaşıma isteği, deride zedelenmeye yol açarken, lenf düğümlerinde de şişme meydana gelebilir

Bitler nasıl fark edilir?

Başın veya vücudun belli bölgelerinin aşırı kaşınması, bir bitlenmenin ilk belirtileri olabilir Saçlar çok dikkatli bir şekilde incelenmelidir Dikkat edilmesi gereken sadece bitler değildir Saçı incelerken saçlara sıkı bir şekilde yapışan bit sirkelerinin (bit yumurtası) olup olmadığı da incelenmelidir Bitlerin en sevdiği bölgeler, başın üst, yan ve kulak arkası bölümleridir Bit sirkelerini ve bitler gözle kolayca görülebilirler; fakat bir büyüteç kullanmanız teşhisi kolaylaştıracaktırBit Sirkesi Hakkında
Bit sirkesi dediğimiz küçük gri-beyaz kabukçuklar bitlerin yumurtalarıdır Yumurtaların büyüklüğü yaklaşık 0,8-1 mm’dir Larvaların boyutları biraz daha küçüktür Bilinmesi gereken önemli bir unsur da, bitlerin 3 farklı aşamada üredikleridir Her bir nesil arasında en az 18 gün bulunmaktadır Bit sirkelerinin larvaya dönüşmesi 7 ila 10 gün ve yine larvaların bite dönüşmesi de 7 ila 10 gün sürmektedir Son deri değişiminden yaklaşık 1 ila 2 gün sonra larvalar artık birer erişkin bit halini almıştır ve üreme süreci tekrar başından başlamaktadır
Bit sirkeleri saça diplerine yakın bir yerden çok güçlü bir madde sayesinde sıkı bir şekilde yapışıktırlarından normal bir saç yıkamasıyla bunlardan kurtulmak mümkün değildir Bit sirkelerini kepekten veya diğer küçük maddelerden ayıran en önemli özellik, saça sıkı bir şekilde yapışık olmaları nedeniyle saçtan kolayca ayrılmamalarıdır
Bit sirkeleri, başın dışında vücudun üst bölümündeki kaş, sakal veya koltuk altı gibi kıllı bölümlerine de yerleşebilirler Bitlenme çok güçlü bir şekilde yayıldığında, bit sirkeleri başörtüsü, şapka, atkı veya saç bandı gibi giyim eşyalarının kumaş dokularının arasına da yerleşebilmektedir

Nasıl bulaşır?
Bitler insandan insana, bir kafadan diğer kafaya kolayca geçerler Başında bit bulunan bir kişiyle yakın temas, oyun oynarken veya okulda başların birbirine yaslanması veya yüze düşen saçların hızlı bir şekilde arkaya atılması dahi bitlerin bulaşması için yeterli olabilmektedir Başörtüsü, yastık, örtü, tarak, saç fırçası veya tüylü küçük oyuncaklar gibi eşyaların ortak kullanımı da bitlerin yayılmasını kolaylaştıran etmenlerdendir Dolapların içinde yan yana asılmış durumdaki giyim eşyaları (örneğin, başörtüsü, şapka vs) aracılığıyla da bitler kolayca bu eşyaları kullanan kişilere geçerler

Bitlerden nasıl kurtulunur?
1-Bitlerden kurtulmak için bitleri öldüren bir madde kullanmak gereklidir
2-Bunun için gerekli maddeleri doktorunuz veya doğrudan eczane aracılığıyla edinebilirsiniz
3-Bitten arındırma müdahalesi küçük bir bebek veya çocuk üzerinde veya hamilelik ve emzirme döneminde yapılacaksa mutlak suretle bir doktora danışılmalıdır
4-Doktordan veya eczaneden edindiğiniz ilaçlı maddeyi kullanmadan önce paket içeriğindeki prospektüsü baştan sona mutlaka okuyunuz ve talimatları birebir uygulayınız Ancak bu şekilde etkili bir sonuç almak mümkün olacaktır
5-Saç ne kadar kısa olursa müdahale de o denli kolay ve sonuç da o kadar başarılı olacaktır
6-Baş yıkanırken son durulama suyuna mutlaka belli miktarda sirke karıştırılmış olmalıdır Karışım 5 birim suya karşılık bir birim % 6’lık yemeklik sirkeden oluşmalıdır Sirkenin, bit yumurtalarının (bit sirkesi) saça tutundukları maddeyi yumuşatma özelliği bulunmaktadır Şifalı Bitkiler
7-Baş yıkandıktan sonra saçlar tırnak aralıkları çok dar olan özel bir tarak ile defalarca ve dikkatli bir şekilde taranarak sirkeler ayıklanmalıdır
8-Bu işlemlerden sonra saçlar bit sirkesi açısından dikkatle incelenmelidir Anti-bit ilaçlarının yanlış kullanımı, bit sirkelerinin hayatta kalması anlamına gelebileceğinden bitlerin bir iki hafta sonra tekrar ortaya çıkması söz konusu olabilir
9-Tüm parazitlerden tam olarak kurtulabilmek için, ensenden başlayarak saçlar öne doğru küçük demetler halinde bağlanmalı ve diplerinde bit sirkesi olan kesimler dibe yakın yerden olacak şekilde kesilmelidir Bu yöntem çok zaman alıcı olsa da, oldukça işe yarar

Uygulama Hataları Nelerdir?
1-Yağlı durumdaki saça ilaçlı maddeyi kullanmayınız, etkisi yetersiz kalacaktır
2-Uygulamadan önce saçı yağlandıracak şampuan veya solüsyon kullanarak saçı yıkamayınız
3-Saçı iyice kurulayınız Islak saç ilaçlı maddeyi incelterek etkisinin azalmasına neden olmaktadır
4-Kalıcı ve güvenli bir uygulama olması açısından tüm prosedür 8 gün sonra tekrar edilmelidir Çünkü hayatta kalmış olabilecek bit sirkeleri bu zaman zarfında larvaya dönüşmeye başlamaktadır
5-Bitleri yok etmeye yönelik bu uygulama, bitin gelme ihtimali olan tüm ev halkı gibi yakın çevresindekileri de kapsayacak şekilde ve mümkünse aynı zamanda yapılmalıdır
6-Başarılı bir müdahalenin ardından, özellikle çocuklar belirli bir zaman boyunca düzenli olarak kontrol edilmelidirler Çünkü yapılan bu uygulama yeniden bit bulaşmasını önlememektedir
7-Bit bulaşmış veya bitlerden tam olarak arındırılmamış kişilerle yakın temas kurulması, bitlerin tekrar bulaşmasına neden olacaktır Bitlerin tekrar bulaştığının tespit edilmesi halinde, bitten arındırma uygulaması tekrar yapılmalıdır
8-İşin en önemli kısmı, bitlerin kaynağının tespit edilmesidir Öğretmenin veya velilerin bilgilendirilmesi oldukça önemli bir adım olacaktır

Kullanım eşyaları ve çamaşırlar
Çoğunlukla bitlerin geldiği yerle doğrudan teması olan eşyalar ve çamaşırlar bitleri veya bit sirkelerinin barındırmaktadır
Tarak, saç ve elbise fırçası, toka, saç lastiği gibi saç süsleri: İyi bir şekilde temizlenmelidir (örneğin, bit şampuanı ile)
El bezleri, çamaşırlar ve nevresimler, giyim eşyaları, tüylü küçük oyuncaklar birer potansiyel taşıyıcı olabilirler

En uygun bitten arındırma yöntemleri:
1-Çamaşırlar ya kaynatılarak veya en az 60 °C’de yıkanarak
2--10 °C ila -15 °C’de bir günden fazla tutarak
3-Ağzını iyi bir şekilde kapatma imkanı olan bir naylon poşetin içinde dört hafta boyunca kapalı tutmak Bu şekilde bitlerin ölmeleri ve sonradan çıkacak olan larvaların da açlıktan ölmeleri sağlanmaktadır
4-Odaların, mobilyaların, kitap veya defterlerin bitlerden arındırılmaya çalışılması boşuna bir çabadır ve gereksizdir Genel olarak bu tür bitlerin her 2 ila 3 saate bir kan emmeye ve aynı zamanda insan vücudunun yaydığı sıcaklığa ihtiyacı vardır Bu nedenle bitlerin kendi istekleriyle insan dışında bir yere gitmeleri mümkün değildir Ancak çok güçlü bir bit salgını söz konusu olduğunda yerlerin ve kumaş kaplı koltukların dökülmüş saçlardan iyice temizlenmesi yararlı olacaktır

Bitlerle Mücadelede Lütfen Şu Hususlara Dikkat Ediniz:
1-Bitler temiz insanlara da geçmektedir Bundan dolayı gereksiz yere utanmayın!
2-Bit tespit etmeniz halinde derhal bitten arındırma işlemine başlayınız, Mutlak suretle nereden bulaştığını tespit edip okula veya çocuk yuvasına bilgi veriniz! saç biti
3-Bit tespit edilmesi halinde tüm aile fertleri tek tek kontrol edilmeli ve bitten arındırma işlemi tüm aile fertlerine uygulanmalıdır Aynı durum okul, çocuk yuvası gibi topluca bulunulan yerdeki kişiler için de geçerlidir
Bitlerle mücadelede en önemli unsur belirlenen kurallara ve alınan tedbirlere harfiyen uymaktır
4-Yukarıda anlatılan kurallara uymanız ve verilen önerileri uygulamanız halinde, siz veya çocuğunuz bit istilasında en yakın sürede kurtulacak ve bundan sonrası için biraz daha dikkat göstererek böyle bir sorunla bir daha karşılaşmayacaksınız

bit oluşmasını önlemek için:

1-temizliğe çok dikkat etmeli çocuk,ellerini her hangi bir gıda tüketiminden sonra iyi temizlemeli

2-bit sadece kişisel temizlikten bulaşmaz bi başkasında varsa ondan da bulaşır üstelik temiz saça daha kolay bulaşırbiliyorsanız karşınızdakinde bit olduğunu ya uzak durursunuz ya dakişiyi uyarırsınız temizlenmesi için

3-her ihtimale karşı bulaşmayı önlemek için saçlarını her 15 günde bir bit şampuanıyla yıkarsanız bulaşmayıda önlemiş olursunuz

5-eczanelerden kokusuyla bit bulaşmasını önleyen tokalar var kız çocuklar için,ondan kullanabilirsiniz

bit oluşumu için belli bir ay yokturher zaman oluşabilir

Biyolojisi

Çok küçük sarı renkte 2-5 mm boyunda dış parazittir memelilerin ve insanların vücudunda kanlarını günde 2-3 kez emerek yaşarlar Erişkinler uzun süre gıdasız yaşayabilir Baş, vücut ve kasık biti şeklinde çeşidi vardır Saç ve çamaşırlara yumurtasını (sirkesini) kuvvetlice yapıştırır Kasık biti kasık arasında deri içine girip yerleşirYaşanılan ortamdaki eşya ve kişinin şahsi eşyası ile de yayılırlar Ev içi ve okul gibi toplu yaşama alanları da kolay bit yayılma yerleridir Kış ve temizliğin yetersiz olduğu ortamlarda sıkça görülür

Bitlerin ısırdığı yerlerde şiddetli kaşıntı olurDeri koyu esmerleşir, leke ve papuller oluşur Buralarda bakteriler yerleşirse fronkülosis impetigo gibi enjeksiyonlar oluşur Tifüs ve hummalar gibi önemli hastalıkların da etkenidir
İdeal Bir Bitlenme Tedavisi Nasıl Olmalıdır?
Tek uygulama ile kısa sürede etki göstermeli
Güzel kokulu, saçları dolaştırmayan, taramayı zorlaştırmayan, etrafa bulaşmayan, boyalı ve permalı saçlarda problem yaratmayan özelliklere sahip olmalı
Kalıcı etkisiyle bitlerin saça tekrar yerleşmesini engellemeli
Sadece bitleri değil,sirkeleri de yok etmeli
Kullanıcı tarafından iyi tolere edilmeli, yan etkileri olmamalı
Kullanıcıya toksik etkisi olmamalı
Bugüne kadar pek çok yolu kullanarak insanoğlu bitle mücadele etmeye çalışmıştır Kötü kokulu gaz ve kimi zehirli maddeler içeren ilaçlar bunlardan bazılarıdır Daha çok çocuklarda rastlandığı için tedavinin çocuklar için güvenli, yüksek oranda etkili, sadece bitleri değil yumurtalarını da öldüren bir bit ilacı ile yapılması gerekir

Kontrol Önlemleri

Bireyin ve yaşadığı ortamın hijyene önem verilmelidir - Tüm çamaşırların yıkanması
- İnsanın temizlenmesi ve vücudunun ilaçlanması
- Hayvanların ilaçlanması ve temizlenmesi
- Evdeki eşyaların komple ilaçlanması gerekir
- Bu işlemlerin hepsi aynı günde tamamlanmalıdır
- Yayılma durumunda acilen profesyonel uygulama gerekir
Oysa günümüzde artık bu alanda kullanılan madde ve ilaçlarda büyük gelişmeler kaydedilmiş, hatta koruyucu etkili permetrin etken maddesi içeren ilaçlar geliştirilmiştir Saç biti tedavisinin bitleri olduğu kadar yumurtaları da öldürmesi ve tekrar bulaşmayı önlemesi gerekir Piyasada birkaç bit öldürücü ilaç vardır ve değişik şekillerde bulunmaktadır; şampuan, saç kremi gibi Fakat bunların hepsi bit tedavisinde istenen etkiyi göstermez!!!

Yaşadığı yerlerKuş, memeli hayvan ve insanların derileri üzerinde parazit olarak
Özellikleri2-3 mm boyunda, yassı vücutlu kanatsız böcekler Ağız yapıları delici, emici yapıda Kıllara tutunmak için ayak uçları çengel tırnaklı
Ömrü1 ay kadardır
ÇeşitleriBaş, kıl, elbise, at, köpek biti en çok bilinenleridir Eklembacaklılar (Arthropoda) şubesinin, böcekler (Insecta) sınıfının bir takımı Bitlerde metamorfoz (biçim ve yapı değişmeleri) bulunmaz Yumurtadan çıkan yavrular, ergine benzerler Onlar gibi kan emerler Kuşlarda yaşayanlara ısıran bitlermaymunlar, toynaklı memeliler (at, koyun, sığır vs), kemiriciler (tavşanlar, fareler vs), etçil memelilerden bazıları (köpek, kurt, morslar) üzerinde barınırlar İnsanlar üzerinde yaşayan bitler üç türlüdür: denir Her kuş türüne musallat olan bir iki bit türü vardır Memelilerde asalak olarak yaşayanlar; insanlar,
Baş biti (Pediculus humanus capitis)2-3 mm boyunda olup, insanların başında yaşar Dişisi halk arasında sirke denilen yumurtalarını özellikle ense ve kulak arkası saç kıllarının diplerine kitin kılıfı ile tek tek yapıştırır Yavrular 2-3 haftada ergin hale gelirler Fazla yaygın bir türdür
Kıl biti (Phthirius pubis)Baş hariç, vücudun sakal, göğüs gibi diğer kıllı yerlerinde barınır Kıl diplerine gömülü olarak görülür Fazla kaşınmaya sebeb olur 1-1,5 mm uzunluktadır
Elbise biti (Pediculus vestimenti)Vücudun tüysüz veya az tüylü yerlerinde yaşadığından vücut biti de denir 3-4 mm boyundadır Yumurtalarını çamaşırların kıvrımlı yerlerine yapıştırır Tifüs hastalığını yaydığından çok tehlikeli bir asalaktır Tifüs mikrobu bitin barsağında çoğalıp dışkısı ile insana bulaşır
Bitki özünü emen yaprakbitleri hayvansal bitlerden ayrıdır
Ağaç kabukları, taş ve kitaplar arasında yaşayan kitap bitleri (Psocoptera) de ayrı bir grup olup ağız yapıları çiğneyici tiptedir Bunlar kitap yaprağı, yosun, mantar ve polen (çiçek tozu) ile beslenir Kanatlı ve kanatsız olanları vardır