Gaz Ve Tesisatı Teknolojisi Programı - Gaz Ve Tesisatı Teknolojisi Ders Notları

Gaz ve Tesisatı Teknolojisi Programı - Gaz ve Tesisatı Teknolojisi Ders Notları
Gaz ve Tesisatı Teknolojisi Programı - Gaz ve Tesisatı Teknolojisi Ders Notları

herkese hayırlı akşamlar bnm bir mevzuatım olacaktı yardımcı olursanız gerçekten çok sevinirim sitenizi gezerken tesadüf eseri gördüm yani şöle söleyeyim Gaz ve tesisat teknolojisi/kalorifercilik bölümüne ait bilgiler bulmaya çalışırken

neyse ben konuma geçersem şimdi şöle oluyor bnm eniştem Gaz VE TESİSAT TEKNOLOJİSİ/KALORİFERCİLİK Bölümene dışardan kurs görerek başvurdu ve gidiyoda bu Megep,e ait birşey yalnız sorun şurda bu bölüme dair ders notlarını bulamıyrz ve bunlara dair olan çalışma sorularınıda enişteme gösterilmiş bir site ama ben o siteye girdim notlara dair bir eser göremedim ya da sadece ben göremedim bilemiyrm ama çok dolaştm inanın bulamadm

aslında yok değil notlar var yazınca google amcaya çıkıyo,ama bizim istediğimiz derslerin toplamındaki notlar ve çalışma soruları

bu konuda bilgisi olan varsa yardımcı olabilrler mi acaba olursanız yardımcı sevinirim

şimdiden teşekkür ederim :)

herkese de yeniden merhabalar :)

Tek bulabildiğim bu Kalörifer Yakma talimatı hakkında birkaç şey oldu aşşağıdaki linki indirmelisin umarım işine yarar eğer bulduklarım olursa burada payaşırım

teşekkür ederim yardımınız için ama ben indirilebilen şeyleri değilde burada paylaşılabilecek konuları istiyrm eğer bölesi mümkünse tercihim burada paylaşılmasından yana emeğinize sağlık,çok teşekkür ederim tekrardan :)

BUHAR KAZANI KULLANMA VE BAKIM KILAVUZU

KAZANIN KULLANILMASI

Kazanın işletilmesi ile görevlendirilecek personel, ortaya çıkabilecek acil duruma müdahaleden sorumludur Bunun için de personel her şeyden önce bütün donanım görevleri, çalışma özellikleri, çalışma basınç ve sıcaklığı ile akış miktarları hakkında tam bilgi sahibi olmalı, sistemde bulunan bütün kontrol devreleri ve ölçü aletleri ile elektrikli koruma donanımının görev ve çalışmasını iyi bilmelidirKazan dairesini çalıştıracak personel yetkili kuruluş MMO tarafından eğitime tabi tutulup sertifikalandırılmalıdır Buhar kazanı yılda bir defa makine mühendisleri odasına peryodik kontrol ettirilmelidir

KAZANIN ÇALIŞMAYA HAZIRLANMASI VE İLK ATEŞLEME

—Yakma donanımındaki ve baca çekiş sistemindeki tüm donanımın doğru çalıştığı saptanmalı, bütün damperlerin rahatça açılıp kapandığı kontrol edilmelidir

—Otomatik yanma kontrolü ve başka otomatik kontroller varsa bunlarla ilgili bütün test, ayar ve kalibrasyonların yapılmış ve sistemin kusursuz çalışır durumda bulunması sağlanmış olmalıdır Elektrikli koruma ve kilitleme sistemi ile ilgili bütün test, ayar, kalibrasyon ve fonksiyon kontrolleri yapılmalı ve sistemin bütün elemanları çalışır durumda olmalıdır

—Bütün blöf ve boşaltma vanaları, seviye gösterge camı boşaltma vanaları, besleme suyu el vanaları ve kontrol vanalarının iyi çalışır ve sızdırmaz durumda oldukları saptandıktan sonra bunlar kapatılmalıdır

—Kazanda otomatik su seviyesi kontrolü varsa, bu kontrol sistemi ile ilgili bütün ayar, test, kalibrasyon ve fonksiyon muayeneleri yapılmış ve otomatik sistemin kusursuz çalışması sağlanmış olmalıdır

—Su seviye camının çalışıp çalışmadığından emin olunmalıdır

—Buhar kazanı uzun süre devre dışı bırakılmışsa, tekrar ateşlemeden önce, bütün muayeneler yapılmış ve bulunan aksaklıklar giderilmiş olmalıdır

—Kazana gerekli kimyasal koşullara uygun su doldurulmalıdır

—Kazana ilk verilen su soğuk olmamalı ve sıcaklığı, kazan metal sıcaklığından en çok + 10° C farklı olmalıdır

—Kazan istenen seviyeye kadar doldurulduktan sonra su beslemesi durdurulmalıdır Kazanla ilgili boşaltma vanalarından boşaltma yapılarak vana ve borularda tıkanıklık olup olmadığı kontrol edilmelidir

—Kazan, ana buhar borusuna yalnız bir vana ile bağlı değilse buhar çıkış vanası açılıp kapatılarak kontrol edilmeli ve iyi çalıştığı izlenmelidir Bu vana buhar elde edildiğinde ısınıp sıkışmaması için çok sıkılmamalıdır

—Ana buhar basınç göstergesi muayene ve kalibre edilmiş olmalıdır

—Brülörün hava ve yakıt ayarlarının yapılması gerekir Bu işlem yapılırken atık baca gazı analizöründen faydalanılmalı ve uzman kişilerce yapılmalıdır Pratik olarak hava ve yakıt ayarının yapılabilmesi için alev renginden veya baca gazının renginden faydalanılır Alev rengi açık sarı ise ve baca gazı renksizse hava miktarı yüksektir Kazanda yanma oluşmuyorsa veya alev boyu kısa ve baca gazı rengi koyu ise hava miktarı azdır Sağlıklı bir yanma için alev renginin turuncu olması gerekir Alev ve baca gazı rengi sürekli kontrol edilmelidir

—Kazan ilk ateşlendiğinde meydana getirilecek ilk alev, yakma donanımına ve kazana göre uygun ölçüde küçük olmalıdır İlk ateşlemede en küçük alev en az bir saat büyültülmeyerek korunmalıdır

—Hava giriş kapağı (kullanılıyor ise fan yardımı ile), sekonder hava girişi ve baca klapesi ilk küçük alevi koruyacak şekilde ayarlanmalıdır Hava giriş ve çıkışını sağlayan klape ve kapakları tam olarak kapatılmamalıdır

—Kazanınıza yanma için gerekli hava akımının sağlanabilmesi için kül haznesinde aşırı kül birikmesi önlenmelidir (katı yakıtlı ise)

—Kazan suyunun ısınması ile su seviyesi yükseleceğinden zaman zaman blöf yapılarak su seviyesi sabit tutulmalıdır

—Kazanın eşit olarak ısınması sağlandıktan sonra, gerektiğinde alev az bir miktar büyütülerek basınç yükseltilmelidir Kazan çalışma basıncına ulaşma süresi, kazan büyüklüğüne uygun olmalıdır

—Emniyet valflerinin kontrolü yapılmalıdır

—Isıtma sırasında seviye camı, el ve adam deliği kapakları gibi contalı kısımlar zaman zaman yoklanmalı, varsa kaçaklar giderilmelidir Yüksek basınç ve sıcaklık altında oluşan kaçaklar, bu durumda giderilmeyip, ilgili kısımlar işletmeden çıkarıldıktan sonra giderilmelidir

-Buhar kazanlarında 2 adet emniyet ventili, alçak basınçlı kazanlarda emniyet sifonu,her birinden 2 şer adet olmak üzere manometre,reflex camlı su seviye göstergesi, prosestad, su tağdiye cihazı,alt üst blöf vanası,kazan besi pompası ayrıca alçak su seviye alarmı,yüksek basınç alarmı,olup olmadığı kazan devreye alınmadan kontrol edilmelidir

KAYNATMA

Yeni kurulmuş veya basınç altındaki kısımları onarım görmüş kazanlarda kazan su yüzeylerindeki kir, pas, yağ vb'inden temizlemek üzere kazan kimyasal temizleyiciler ve alkali deterjan ile kaynatılmalıdır Kaynatma sırasında seviye camı çıkarılıp yerine geçici bir cam takılarak kimyasal maddelerin seviye camını kirletmesi önlenmeli ve kaynatma bittikten sonra seviye camı yerine takılmalıdır

Kaynatmada kullanılacak kimyasal maddelerin cinsi ve miktarı aşağıdaki gibi olmalıdır

—Kazan suyunun her 1 ton'una

—2 kg Sodyum Karbonat,

—2 kg Trisodyum Fosfat,

—1 kg Sodyum Hidroksit

—Bu kimyasal maddeler kullanılırken personelin el, yüz, göz gibi yerlerinin zarar görmemesi için koruyucu gözlük ile lastik ayakkabı, eldiven ve önlük gibi güvenlik malzemeleri kullanılmalıdır

—Kazana normal seviyeye kadar su alınmalıdır Kimyasal maddeler suda iyice eridikten sonra kazan suyuna katılmalıdır Bu maddelere ilave olarak köpürme yapmayan bir sentetik deterjan da kazan suyuna yeterli miktarda katılmalıdır

—Kimyasal maddeler ve deterjan kazana katıldıktan sonra kapaklar kapatılarak kazan en küçük alevle ateşlenmeli ve kaynatma yapılmalıdır Kazan basıncı, işletme basıncının 1/3'üne yükseltilmeli ve kaynatma süresince bu değerde tutulmalıdır Daha sonra seviye gösterge camının yarısı kadar blöf yapılarak, normal seviyeye kadar sıcak su alınmalıdır Kazan suyundan belli aralıklarla numune alınıp, analiz yapılarak su temizleninceye kadar aynı işlem sık sık tekrarlanmalıdır Daha sonra kazan soğutulup, suyu boşaltılmalı, basınçlı su ile yıkanmalı, çökelmiş pislik, çamur vb temizlenmelidir

KAZANIN DEVREYE SOKULMASI

—Kazan buhara kalktıktan sonra kazanın arkasındaki blöf vanasını açarak blöf yaptırılmalıdır

—Yüzey blöf vanasından yüzey blöfü yaptırılmalıdır

—Seviye göstergelerinin altındaki vanalardan bir miktar su akması sağlanmalıdır

—Ağırlıklı emniyet ventilinin kolunu bir miktar havaya kaldırarak buhar çıkması sağlanmalıdır

—Bu işlemler her gün en az iki kez yapılmalıdır

—Buhar sistemine buhar veren başka kazan varsa kazan basıncı, sistem basıncına ulaşıp sisteme buhar vermeye hazır duruma geldiğinde, kazanı devreye bağlarken kazandaki buharın sistemdeki buhara ani değmesi önlenmeli ve kazan buhar borusundaki bütün kondens suyu dışarı atılmalıdır

—Dış buhar sistemine buhar veren başka kazan yoksa, kazan basıncı ilk yükseltilmeye başlandığında sisteme az miktarda buhar verilerek sistem ısıtılmalı ve bundan sonra dış sistem basıncı kazan basıncı ile birlikte yükseltilmelidir

—Kazan çıkışında bir kapama vanası varsa, kazan basıncına geldiğinde, bu vana çok yavaş ve dikkatle açılarak kazan devreye sokulur

DOĞALGAZ YAKITLI KALORİFER KAZANI İŞLETME TALİMATI

- Doğalgazlı kazanlarda her bölgenin ana yetkili doğalgaz dağıtım müdürlüklerinin talimatları alınmalı ve kazancıya eğitimi verilmelidir Geçerli işletme talimatları, alınacak olan talimatlardır Ana yetkili müdürlüklerin uygun gördüğü zamanlarda doğalgaz kaçağı, elektrik tesisatı, alarm tesisatı ve doğalgaz tesisatında bir problemin olup olmadığı kontrol ettirilmelidir Mahalli gaz dairesinin belirlediği alt üst havalandırma sağlanmalıdırHavalandırma menfezleri kapatılmamalıdır Kazan dairesini çalıştıracak personel yetkili kuruluş MMO tarafından eğitime tabi tutulup sertifikalandırılmalıdır
- Kalorifer kazanları yetki belgeli kişiler tarafından işletilmelidir
- Doğalgaz kazan borularında aşırı kirlenme yapmadığından normal periyodik bakımını yapınız
- Kazan sıcakken su ilavesi yapmayınız
- Kazanı yakmadan önce tesisatın su seviyesini hidrometreden kontrol edilmelidir Eksikse ilave ederek suyun basıncını ayarlanmalıdır Kapalı genleşme deposu hava basıncını; çatı havalık tüpü ile kazan dairesi döşemesi arasındaki yüksekliğe (metre), dolaşım pompa basıncı (metre ss) ilave edilerek bulunur
- Kapalı genleşme deposu basıncını eksikse portatif hava kompresörü ile ayarlayınızBasınç fazla ise supaptan ayarlayınız Kazan çalışmaz iken- su soğuk iken- işletme basıncının yaklaşık 5 mss fazla olarak ayarlanabilir Üç katlı bir binada yaklaşık 20+5=25 mss yani 2,5 bar Ancak bunlar örnek olarak verilmiş olup yaklaşık değer olup yetkili servislerce ayarlanmalıdır
- Kazan termometresinin sağlamlığını kontrol edin, renkli sıvının içine daldığı kovanı sıvı yağ doldurun (ısı iletimi daha doğru ölçülür)
- Kazana giren ve çıkan devreler üzerindeki vanalar açık bulundurulmalıdır
- Kazan dairesinde brülörün yanma havasının akışına engel şeyleri ortadan kaldırınız
- Kazan dairesinin duvar ve döşemesinin ıslanmasına engel olunuz Uygun yangın tüpü bulundurunuz
- Fotoseli ve brülörü her hafta kuru ve temiz bir bez ile siliniz
- Ark yapabilecek elektrik tesisatını ex-proof olacak şekilde yenileyin, mümkünse gaz tesisatına dayanımlı elektrik sistemi kurdurunuz
- Gaz detektörünün çalıştığını kontrol ettiriniz
- Kazan termostatı vasıtasıyla suyun sıcaklığı dış sıcaklığa göre ayarlanmalı ve kontrol edilmelidir Bu termostat azami sıcaklık kontrolü limit termostatı olarak çalıştırılacaktır
- Brülörü çalıştırmak için ana tablo şalteri açılmalı, brülör düğmesi açık duruma getirilmeli, gaz vanası açılmalı ve dolaşım pompaları çalıştırılmalıdır
- Arıza durumunda ilgili brülör firmasının el kitapçığındaki arıza prosedürleri yerine getirilmelidir
- Selonoid vanalarda gaz kaçağını kontrol edin
- Gaz filtresini ve hava fanını temizleyip test ediniz
- Ateşleme ve iyonizasyon elektrotlarının pozisyonunu kontrol edin
- Hava ve gaz proses tatlarının ayarlarını kontrol edin
- Gaz basınç regülâtörünün ayarını kontrol edin
- Gaz kokusu hissettiğinizde sistemi durdurup, ana gaz vanasını kapatıp yöneticiye haber verip gaz ölçüm servisini çağırınız
- Brülör yılda bir kez ehil bir teknisyene kontrol ettirilip gerekli bakım ve ayarları yetkili servise yaptırılmalıdır
- Dış hava sıcaklığının 15°C altında olması durumunda; iç ortam sıcaklığı 20°C den yukarı olmayacak şekilde yakın Kazan işletmesini sıcaklık cetveline göre yapın
- Kalorifer kazanının genleşme tankına ve emniyet ventili bağlantısında kesinlikle hiçbir akış kesici vana olmamalıdır Emniyet ventili hem kazanın üzerinde hem de vana görmeyen başka bir yerde (genleşme tankı bağlantısı vb gibi) iki adet yedekli olmalıdır Çalışıp çalışmadığı uygun basınçlarda açıp açmadığı yetkili servis ve yetkili kullanıcılarla devamlı kontrol edilmelidir
DIŞ HAVA SICAKLIĞI (ºC) —11 —10 —5 0 3 10 15
KAZAN GİDİŞ SUYU
SICAKLIĞI (ºC) 90 87 85 75 69 55 40

KALORİFER BACASI TEMİZLİK RAPORU

Okulunun kalorifer bacası

// tarihinde aşağıda isim ve imzaları bulunan kişilerce temizlenmiştir

İş bu rapor kurumun dosyasında muhafaza edilmek üzere tanzim edilmiştir

//

TEMİZLEYENLERİN

ADI SOYADI :

GÖREVİ :

İMZASI :

TEMİZLETEN :



Okul Müdürü

KALORİFER TESİSATI PERYODİK BAKIM TALİMATNAMESİ
GÜNLÜK İŞLETMEYE ALMA

• Sabah çalıştırmadan önce Manometreler üzerindeki basıncı oku
• Su seviyesini kontrol et
• Göz kontrolünü yap
• Açık olması gereken vanaları aç
• Sirkülâsyon pompalarını çalıştır
• Brülörleri çalıştır
• Baca aspiratörünü çalıştır(varsa)
• Sıcaklıkla basıncın tabloya uygun yükselip yükselmediğini kontrol et
• Ortalama çalışma sıcaklığı 60-70 °C arasında olacak
• Sıcaklık maksimum 90 °C nin üzerine kesinlikle çıkmayacak
HAFTALIK BAKIM
• Meme sökülüp temizlenecek
• Elektrotlar sökülüp temizlenecek Çatlaksa değiştirilecek
• Fotosel sökülüp bezle temizlenecek
• Göstergeler kontrol edilecek (Sıcaklık ve Basınç)
• Sistem suyu basıncı ortalama işletme basıncı … Kg Cm² olacak
• Göstergedeki kırmızı, işaretle çizili yerden aşağı düşmeyecek
• Su eksik ise, taşırma borusundan su gelinceye kadar ilave et
AYLIK BAKIM
• Filtreyi sök ve gazla temizle
• Duman borularını temizle
• Brülörü sök ve kazan içini temizle
YILLIK BAKIM
• Aylık bakımı aynen uygula
• Baca (varsa filtre) temizliğini yap
• Fitreyi (gerekli ise) değiştir
• Meme mekanizmasını sök ve temizle
• Selenoid valfi sök ve temizle
• Çekvalf ve vanaların kapatıp kapatmadıklarını kontrol et
• Ateş tuğlaları eksik ise tamamla
• Yakıt hortumlarını kontrol et
• Kazanı deneme basıncında test yap (Bu rakam kazan üzerinde yazılıdır)
• Kazanın yaylı ve ağırlıklı emniyet ventilinin her yıl bakımı ve testi yapılmalıdır

KALORİFER GÖREVLİSİNİN YAPACAĞI İŞLER
TEMİZLİK VE BAKIM
GÜNLÜK BAKIM İŞLEMLERİ

—Su seviye göstergesinin havasını alınız
—Kazan tağdiye cihazını kontrol edin ve temizleyin
—Kazanınızı günde birkaç defa blöf ediniz
—Fotoseli kontrol edin
—Besi suyu deposunda ve degazörde yeteri kadar su bulunup bulunmadığını kontrol ediniz
—Gaz ile ateşlemeli sistemlerde gaz basınç regülatöründe önceki ve sonraki gaz basıncını kontrol ediniz
—Kazan üzerindeki ve su, buhar ve yakıt hatlarındaki bütün kaçak yapan flanş ve bağlantı yerlerini sıkıştırın ve sızıntıları önleyin
—Kazan emniyet ventilinin kolay açılabilecek şekilde olduğunu kontrol ediniz
—Katı yakıtlı kazanlarda yanma sonucu oluşan külü her gün alınız
AYLIK BAKIM İŞLEMLERİ
—Emniyet ventilini kontrol ediniz
—Su seviye otomatiğini ve asgari su seviye kesme otomatiğini, en az ayda bir defa kazan su seviyesini yavaşça ve gerçekten asgari seviyeye indirilerek kontrol ediniz
—Kazan ve kazana ait bütün sistem, boru bağlantıları, flanşlar, tutucular ve vanalardaki kaçakları ve diğer arızaları dikkatlice kontrol ediniz Tatminkâr görülmeyen her husus not edilerek düzeltilmelidir
—Yakıt filtresini temizleyin
—Brülörün temizliğini yapınız
—Bütün kaçak yapan flanş ve bağlantı yerlerini sıkıştırın ve sızıntıları önleyin, gerekiyorsa yenileyin
—Şalter tertibatını ve otomatik sistemi bir elektrikçiye kontrol ettiriniz
-Ön duman sandığı kapaklarını açın ve duman borularını bir fırça ile ayda 3-4 kez temizleyiniz Bu temizlik esnasında ön ve arka sandıklardaki ve baca bağlantı hattındaki kurumları da temizleyiniz

YILLIK BAKIM İŞLEMLERİ
—Kazanı tamamen boşaltınız
—Bütün el ve adam deliklerini açın Conta yüzeylerine zarar vermeden yapışmış kalmış conta parçalarını temizleyin
—Kazanın içini temizleyin, basınçlı su ile iyice yıkayın Kazan kireçlenme yapmışsa bunları temizleyin ve sonra iyice yıkayın
—Bütün aylık bakım işlemlerini yapınız
—Bütün yatakları yeni yağlayın Vantilatörün, besi suyu pompalarının ve yakıt pompalarının bakımını yapınız
—Adam ve el deliklerini kapatın, bunlar için yeni contalar koyun
—Kazanı yeniden su ile doldurun
—Bacanızı yılda en az bir kez temizleyiniz

BAKIM VE TEMİZLEME
—İyi bir kazan bakıcısı için en iyi referans kazan dairesinin temizliği ve bakımlı bir kazan dairesi mahallidir Yüksek verim sağlamak ve devamlılığı korumak işletme idaresinin ve kazan bakıcısının elindedir Bunu sağlamak için gerekli bakım ve temizleme masrafları büyük değildir ve uzun ömür ve hissedilir derecede yakıt tasarrufu ile kendisini fazlasıyla amorti eder
—Sorumlu işletme idaresi, kazan dairesine ait olmayan eşya ve teçhizatın oradan uzak bulunmasına ve kazan dairesinin yalnız kendi gayesine uygun hizmet etmesine önem vermelidir Kazan dairesinde temiz su ve pis su bağlantı yerleri bulunmalıdır, kazan dairesinin bol su ile temizlenmesine engel olacak durum olmamalıdır
—Daima bakımlı olan kazan dairesi, her zaman işletmenin en güzel yeri olmalıdır

KATI YAKITLI KAZAN İŞLETME TALİMATI
1- Kalorifer kazanları ateşçi ehliyetli kişiler tarafından işletilmelidir Kazan yılda bir defa makine mühendisleri odasına kontrol ettirilmelidir Kazan dairesini çalıştıracak personel yetkili kuruluş MMO tarafından eğitime tabi tutulup sertifikalandırılmalıdır
2- Bacanızı senede en az bir defa temizletin, duman boruları ve duman kanalı haftada en az iki defa temizletiniz
3- Yanma havası iyi ayarlanmalı küllük ve hava kapaklarının uygun açıklıkta olması sağlanmalıdır
4- Kazanı yakmadan önce tesisatın su seviyesini hidrometreden kontrol edin Eksikse suyunu tamamlayın İmbisat deposu haberci borusundan su geldiğinde hidrometrenin kırmızı ibresini siyah ibre üzerine getiriniz, sistem su ile dolmuş demektir
5- Kalorifer kazanlarını zorunlu olmadıkça söndürmeyerek uyutun Uyutulmuş kazanlarınızı sabah 05–06 arası işletmeye alın
6- Ateş kapağını açıp ızgaranın sağına, soluna ve ocağın arkasına kömür atın boş kalan ızgaranın üzerine bol kâğıt, varsa ağır yağa batırılmış üslubu koyduktan sonra arkadan öne doğru kırılmış odunları çatın ve tutuşturun
7- Odunlar kömürü yakacak duruma gelince mümkün olduğu kadar parça kömürlerden birkaç kürek serperek yanan odunların üzerine atın
8- Serpilen kömür tutuşunca tüm ızgara üzerinde 10–15 cm kalınlığında bir ateş tabakası elde edildikten sonra, ocağa yeni atacağınız kömürü dış hava sıcaklığına ve binanızın ısı ihtiyacına göre ızgaranın tamamına yaymayıp yarısına yastık şeklinde atın diğer yarısındaki ateşin üzerini kapatmayın Bu durumda yeni atılan kömürden çıkan yanıcı gazlar ızgaranın diğer yarısındaki alev ve buradan ocağa giren yanma havası ile kolayca yanma olanağı bulacak ve issiz bir yanma sağlanacaktır
9- Kazan suyu ısınmaya başlayınca çalıştıracağınız pompanın giriş-çıkış vanalarını açın ve pompaya yol verin Suyun yedek pompanın üzerinden by-pass yapmaması için yedek pompa emiş vanasını kapatın Pompalar önünde çek valf varsa, ana dolaşım borusu üzerindeki by- pass vana hariç diğer vanaları açık duruma getirin Kazana giren çıkan devreler ve kolektör üzerindeki vanalar binaya su akışını engellemeyecek şekilde kesinlikle her zaman açık bulundurulmalıdır Elektrikler kesilirse by-pass vanası açık konuma getirilir pompalar çalışırken kapatılır
10- Sirkülâsyon pompası çalışınca kazan suyu sıcaklığı düşecektir Dış hava sıcaklığına uygun kazan suyu sıcaklığı sağlayıncaya kadar kazanın başından ayrılmayın
11- İleri saatlerde yanmayı kontrol edin Ocağın sağına ve soluna süngü vurduktan sonra ateşi düzenleyin ve bu defa kömürü ızgaranın diğer yarısına yastık şeklinde atın ve ızgaranın diğer yarısını mutlaka alevli bırakın Yeni atılan kömürlerin issiz bir şekilde yakılması mümkündür
12- Ateşin üzeri küllenmiş ve küllüğe ışık sızmıyorsa ateşi süngüleyip düzenleyin Ateşi düzenledikten sonra kazanı besleyin gece yatmadan önce nemlendirilmiş toz kömür ve cüruf karışımı ile ocağı bastırın ve yanmayı azaltın Damperi kısın, küllük kapağını kapatın, dolaşım pompasını donmayı önlemek için kapatmayın
13- Kazanınız sönmüş ise ilk yakma saati gece saat 24–01 arasında olmasına dikkat edin
14- Balıksırtı yöntemiyle günlük yakışa devam edin
15- Dış hava sıcaklığının 15°C altında olması durumunda; iç ortam sıcaklığı 20°C den yukarı olmayacak şekilde yakın Kazan işletmesini aşağıdaki sıcaklık cetveline göre yapın Dış Hava sıcaklığı (-12°C) olan bir il için yaklaşık kazan gidiş suyu sıcaklıkları

DIŞ HAVA SICAKLIĞI (ºC)

—11
—10
—5
0
3
10
15
KAZAN GİDİŞ SUYU
SICAKLIĞI (ºC)
90
87
85
75
69
55
40

KATI YAKITLI KAZAN İŞLETMESİNDE EMNİYET VE
TASARRUF TEDBİRLERİ

—Kazanın işletilmesi ile görevlendirilecek personel, ortaya çıkabilecek her duruma müdahaleden sorumludur Bunun için de personel her şeyden önce bütün donanım görevleri, çalışma özellikleri, çalışma basınç ve sıcaklığı ile akış miktarları hakkında tam bilgi sahibi olmalı, sistemde bulunan bütün kontrol devreleri ve ölçü aletleri ile elektrikli koruma donanımının görev ve çalışmasını iyi bilmelidir
- Kömürün depolanması durumunda yüksekliği 1,5 mt üçgen şeklinde torbalar halinde depolanıp kömürün havalanması sağlanmalıdır Havalanmayan kömür kendi kendine tutuşabilirFarklı tip kömürleri karıştırmayınızKömür içinde farklı malzeme bulundurmayınız
- Baca ve baca bağlantılarının hava sızdırmamasına dikkat ediniz Yanma esnasında baca bağlantısında bulunan temizleme kapağının kapalı olduğundan emin olunuz
- Ateşçileri kazan dairesinde veya ocak gazlarının sızabileceği yerlerde yatırmayın Kötü bir baca çekişi kazanın verimini düşürdüğü gibi sağlığa zararlı sonuçlar da doğurabilir
- Kazanı içerisinde çevre ve insan sağlığını tehdit eden maddelerle kükürt miktarı yüksek yakıtlar yakılmamalıdır
- Kazanınızın baca klapesini kesinlikle tam olarak kapatılmamalıdır
- Kalorifer kazanının imbisat deposuna bağlantısını temin eden gidiş ve dönüş emniyet boruları üzerinde hiçbir akış kesici vana olmamalıdır Ayrıca kalorifer kazanı çalışırken, kalorifer kazanındaki sıcak su çıkış ve dönüş boruları üzerindeki vanalar açık olmalı, hiçbir surette kapatılmamalıdır
- Kazan dairesinin havalandırılması temiz hava bacası veya panjuru ile sağlanmalıdır Ayrıca kazan dairesi içindeki kirli hava için pis hava bacası yapılmalıdır
- Kazanınızı benzin, ispirto, gazyağı gibi yanıcı ve parlayıcı maddelerle tutuşturmayınız
- Kazanın içerisine patlayıcı maddeler atılmamalıdır
- Güvenliğiniz ve iyi bir yanma sağlamak için bacalar temiz ve bakımlı olmalıdır Bu yüzden kazanınızı yakmadan önce baca çekişini kontrol ediniz
- Kazanın önündeki kömür atma kapağı yalnız kömür atma ve kömür karıştırma zamanlarında açılmalıdır
- Kazan boruları kirlendikçe önden fırça vasıtasıyla temizlenir Kazanın arka tarafında bulunan duman kollektörü ve duman kanalı içine düşen kurum kollektörün iki tarafında ve baca irtibatı üzerinde bulunan kapaklar vasıtasıyla ara sıra temizlenmelidir
- Yanan kömür üzerine kömür atılmaz, yastıklama yaparak yakın Kazanda kömür miktarı 15–20 cm yükseklikte olmasına ve tam yanma sağlanmalıdır
- Dış hava sıcaklığı 15 ºC ve üzerinde ise, kullanma boyler sıcak su ihtiyacı hariç bina ısıtmak için kalorifer kesinlikle yakılmamalıdır
- Kazana su ilavesi kazan suyu soğuk iken yapılmalıdır Kazandan su sızıyorsa çalıştırmayınız
- İçerisinde su yokken kazan kesinlikle yakılmamalıdır
- Kazan takati düştüğü zaman kazana yeni kömür atılır Bu kömürün miktarı hiçbir zaman bir saatlik ihtiyaçtan fazla olmamalıdır
- Kazanınıza aşırı yükleme yapmayınız Aşırı yükleme yetersiz oksijenle verimsiz yanmaya ve ızgaralarınızın da ömrünün kısalmasına neden olur
- Su sıcaklığı düşürülmek isteniyorsa baca damperinin ¼ oranında açık tutulması yanmayı yavaşlatacağından, istenilen ayarlama bu şekilde yapılmalıdır
- Kömürün sönmemesi için baca damperi tamamen kapatılmamalı su borularındaki havanın alınmış olmasına dikkat edilmelidir Kömür atma kapağı devamlı kapalı tutulmalı yalnızca besleme esnasında açılmalıdır Sıcaklığın 90 ºC nin üzerine çıkmamasına özen gösterilmelidir
- Ateşçi, kazanın ön cephesindeki gözetleme deliğinden kömür yanışını kontrol etmeli, aynı zamanda bacadan çıkan dumanın rengi mat beyaz olacak şekilde uygun yanma sağlanmalıdır
- Uzun süre işletilmeyecek kazanlar kuru muhafaza edilmelidir

SIVI YAKITLI KALORİFER KAZANI
İŞLETME TALİMATI

- Kalorifer kazanları yetki belgeli kişiler tarafından işletilmelidir Kazan dairesini çalıştıracak personel yetkili kuruluş MMO tarafından eğitime tabi tutulup sertifikalandırılmalıdır
- Bacalar senede en az bir defa, duman boruları ve duman kanalı haftada en az bir defa temizlenmelidir
- Yakıt devreleri ve donanımı devamlı gözden geçirilmeli, tüm ölçü aletlerinin arızalı olup, olmadığı kontrol edilmelidirYakıt akıntıları kanalizasyona verilmemelidir
- Kazanı yakmadan önce tesisatın su seviyesini hidrometreden kontrol edilmelidir Eksikse ilave ederek suyun basıncını ayarlanmalıdır Kapalı genleşme deposu hava basıncını; çatı havalık tüpü ile kazan dairesi döşemesi arasındaki yüksekliğe (metre), dolaşım pompa basıncı (metre ss) ilave edilerek bulunur Üç katlı bir okulda işletme basıncı yaklaşık 17 mss +3mss yani 20 mss yani 2 bardır
-Kapalı genleşme deposu basıncını eksikse portatif hava kompresörü ile ayarlayınızBasınç fazla ise supaptan ayarlayınız Kazan çalışmaz iken- su soğuk iken- işletme basıncının yaklaşık 5 mss fazla olarak ayarlanabilir Üç katlı bir binada yaklaşık 20+5=25 mss yani 2,5 bar Ancak bunlar örnek olarak verilmiş yaklaşık değer olup yetkili servislerce ayarlanmalıdır
- Kazan termometresinin sağlamlığını kontrol edin, renkli sıvının içine daldığı kovanı sıvı yağ doldurun (ısı iletimi daha doğru ölçülür)
- Kazana giren çıkan devreler ve kolektör üzerindeki vanalar binaya su akışını engellemeyecek şekilde kesinlikle her zaman açık bulundurulmalıdır
- Yakıt deposunda yakıtın durumu kontrol edilmelidir Depo binaların yangından korunması yönetmeliklere uygun yerleştirilip yerleştirilmediği kontrol edilmelidir
- Yakıt deposundan brülöre kadar olan devredeki vanaların açık olması gerekir
- Brülör memesi her hafta mazot ile yıkanıp temizlenir
- Fotosel her hafta kuru ve temiz bir bez ile silinerek temizlenir Elektrot uçları mazota batırılmış temiz bir bez ile silinerek temizlenir Aralık ayarı gerekiyorsa yapılır Eğer elektrot uçlarında mazotlu bez ile çıkmayan bir katmanlaşma olmuşsa zımpara ile temizlenerek giderilir Türbülatör günlük olarak kontrol edilerek üzerinde oluşabilecek zift mazot ile veya bir kazıyıcı metal parçası ile temizlenip ayarlanır
- Brülörü çalıştırmak için ana tablo şalteri açılmalı, brülör düğmesi açık duruma getirilmelidir Takriben on dakika sonra brülör ateşlenmiş olur On dakika hafif yakıt ile brülörü çalıştırdıktan sonra günlük yakıt deposu çıkış vanası açılmalı, aynı zamanda brülör elektrikli ısıtıcısına elektrik verilmelidir
- Fotosel camından brülörün parlak turuncu bir alevle yanışı kontrol edilebilir
- Ocak içinde yanan yakıtın rengi parlak turuncu alev renginde olmalıdır Kontrol penceresinden bakıldığında alev rengi görülebilir Yakıtın bu renkte yanması halinde bacadan mat beyaz renginde duman çıkar Yakıt havasının girişi hava ayar klapesiyle ayarlanır
- Kazan termostatı vasıtasıyla suyun limit sıcaklığı dış sıcaklığa göre ayarlanmalı ve kontrol edilmelidir Bu termostat azami sıcaklık kontrolü limit termostatı olarak çalıştırılacaktır Kesinlikle 85-90 C yi geçmemek gerekmektedir Limit termostatın uygun çalışıp çalışmadığı yetkili servislere her zaman kontrol edilmeli gerekli durumlarda yenisi ile değiştirilmelidir
- Gece fazla ısıya ihtiyaç olmadığından suyun hızla dolaşmasına gerek yoktur Bunun için pompa durdurulur
- Dış hava sıcaklığının 15°C altında olması durumunda; iç ortam sıcaklığı 20°C den yukarı olmayacak şekilde yakın Kazan işletmesini sıcaklık cetveline göre yapın
- Brülör yılda bir kez ehil bir teknisyene kontrol ettirilip gerekli bakım ve ayarları yaptırılmalıdır

- Kalorifer kazanının, genleşme tankı ve emniyet ventili bağlantısında kesinlikle hiçbir akış kesici vana olmamalıdır Emniyet ventili hem kazanın üzerinde hem de vana görmeyen başka bir yerde (genleşme tankı bağlantısı vb gibi) iki adet yedekli olmalıdır Çalışıp çalışmadığı uygun basınçlarda açıp açmadığı yetkili servis ve yetkili kullanıcılarla devamlı kontrol edilmelidir
DIŞ HAVA SICAKLIĞI (ºC) —11 —10 —5 0 3 10 15
KAZAN GİDİŞ SUYU
SICAKLIĞI (ºC) 90 87 85 75 69 55 40