Frankfurt Okulu

Frankfurt okulu, Frankfurt ** Main'deki institut fûr Soziaiforschung çevresinde toplanmış alman aydınlar topluluğu

Bir araya gelmekteki amaçları, öncelikle marxçılığı eleştirel bir bakışla yenilemek ve "olguculuk" (ya da yeniolguculuk) ye adlandırdıkları akımı eleştirmekti; onlara göre, sözkonusu akımın temsilcileri Wittgenstein, Popper, Viyana* çevresi ve anglosakson deneyciliği ya da onların deyişiyle çözümleyici* felsefeydi Enstitü 1923'te kuruldu, örgütsel bakımdan üniversiteye bağlıydı; 1932'den başlayarak kendi dergisini, Zeitschrift fûr Sozialforschung'u yayımlamaya başladı Okulun en önemli temsilcisi Max


Horkheimer'dir Okulun siyasal ve felsefi programı onun kuramsal çalışmalarının ışığında "eleştirel kuram" adıyla belirlendi Horkheimer Friedrich Pollock ile birlikte Enstitü'yü uzun süre yönetti Theodor W Adorno'ysa Enstititü'ye ancak 1938'de katıldı Herbert Marcuse ve Erich Fromm daha çok freudçu-marxçı bir antropolojinin temellerini ortaya koydular, ama psikanalizi okulun görüşleriyle bütünleştirmek tüm üyelerin ortak eğilimiydi Psikanaliz Walter Benjamin'in düşüncelerinde önemli bir yer tutuyordu


Okulun üyeleri arasında Gershon Scholem (1897-1982) ve Karl August Wittfogel'i de saymak gerekir Nazizmin ve yahudi düşmanlığının yarattığı tehlike karşısında Enstitü, sırasıyla Cenevre'ye, Paris'e ve Columbia Üniversitesi'ne göç ettikten sonra, sonunda 1934'te New York'a yerleşti Zeitschrift fûr Sozialforschung 1933'te Felix Alcan yayınevi'nce Paris'te yayımlandı ve ABD'de ingilizce olarak ancak 1940'ta çıktı Yeni New York Enstitüsü, üyelerince "olgucu" olarak nitelenen görüşlerın eleştirisini bırakmaksızın, amerikan toplumbilimine özgü yöntembilimsel deneyciliğin bazı


katkılarını da benimsedi; böylece ırkçı önyargılar ve özellikle Yahudi düşmanlığı sorunuyla "otoriter kişilik vb üstüne toplumsal psikoloji çalışmalarına başladı 1950'de Frankfurt'a geri dönen Max Horkheimer Enstitü'ye yeni bir hareket kazandırdı O dönemde daha çok, Theodor W Adorno ve Jûrgen Habermas etkiliydiler, ikisi de, Alfred Schmidt, Albrecht Wellmer gibi araştımacıların katıldığı, Frankfurt okulunun "yeni kuşak"ını yetiştirdiler Bu kuşağın Osgar Negt ya da Hans Jûrgen Krahl gibi pek çok temsilcisi, "eleştirel kuram"ın entelektüel geleneğinden büyük alanda etkilenmiş olan yeni Batı Alman soluna katıldılar Jûrgen Habermas'ın 1971'de Frankfurt'tan Starnberg enstitûsü'ne geçmesi üzerine Frankfurt okulu ortadan kalkmış oldu




Kaynak: Büyük Larousse, Cilt 7, sf 4246