Anadolu Türklerinin Yaptığı Mimari Eserler Nelerdir?

Anadolu Türklerinin Yaptığı Mimari Eserler Nelerdir?
Anadolu Türklerinin Yaptığı Mimari Eserler Nelerdir?
Türkler Zamanında Anadolu'da Yapılan Mimari Eserler Nelerdir?

ARTUKLU DÖNEMİ ESERLERİ – Anadolu’da ilk köprüleri yaptılar

( 1102 – 1409 ) Diyarbakır, Harput, Mardin

Diyarbakır Artuklu Sarayı

İlk Artuklu Medresesi İlgazi tarafundan Halep’te yaptırıldı

Silvan (Meyyafarkin) Ulu Camii

Mardin Ulu Camii

Harput Ulu Camii

Dunaysır (Kızıltepe) Ulu Camii

Urfa Ulu Camii

Malabadi Köprüsü

DANİŞMENDLİ DÖNEMİ ESERLERİ – ( 1080 – 1178 ) Sivas, Kayseri, Malatya, Tokat, Amasya, Çankırı, Kastamonu

Niksar Ulu Camii

Kayseri Ulu Camii

Kayseri Kölük Camii

Kayseri Melik Danişment Gazi Kümbeti

Tokat ve Niksar Yağıbasan Medreseleri – Anadolu’daki ilk medrese

Emir Gazi Kümbeti

SALTUKLU DÖNEMİ ESERLERİ - ( 1072-1202 ) Erzurum

Erzurum Kale Camii

Erzurum Ulu Camii

Tepsi Minare ( Saat Kulesi )

Mama Hatun Kervansarayı ve Kümbeti

Erzurum, Emir Saltuk Kümbedi

MENGÜCEKLİ DÖNEMİ ESERLERİ – ( 1080 – 1228 ) Erzincan, Kemah, Şebinkarahisar, Divriği

Divriği Külliyesi

Divriği Kale Camii

Divriği Ulu Camii ve Şifahanesi – Hat sanatı ile ünlüdür

Kayıtbay Camii

Divriği Külliyesi

ANADOLU SELÇUKLU CAMİİLERİ

Konya Alâeddin Camii – 1155-1219

Niğde Alâeddin Camii - 1223

Malatya Ulu Camii - 1224

Sivas Ulu Camii

Konya, Sahip Ata Camii

Afyon Ulu Camii – Ağaç direklidir

Sivrihisar Ulu Camii – Ağaç direklidir

Kayseri Huand Hatun Camii - 1238

Amasya Burmalı Minare Camii – 1237 - 1247

Sinop Ulu Camii (Alâeddin Camii) – 1267

Amasya, Gökmedrese Camii - 1266 - 1267

Ayaş Ulu Camii

Kayseri Develi Ulu Camii – 1281- Anadolu Selçukluları’nın son camisidir

BEYLİKLER DÖNEMİ CAMİİLERİ

Manisa Ulu Camii

Antalya Yivli Minare Camii

Aksaray Ulu Camii

Niğde Sungur Bey Camii

Kütahya Kurşunlu Camii

Kütahya Hisarbey Camii

Birgi Ulu Camii

Selçuk İsa Bey Camii

Milas Hacı İlyas Camii

Milas Ulu Camii

Beyşehir Ulu Camii

ANADOLU SELÇUKLU MESCİTLERİ- Minberi olmayan küçük camilerdirTek kubbeli veya düz çatılıdır

Konya, Taş Mescit - 1215

Konya, Sırçalı Mescit

Konya, Karatay Mescidi - 1248

Konya, Hoca Hasan Mescidi

Konya Erdemşah Mescidi

Çankırı Taş Mescid

Akşehir, Küçük Ayasofya Mescidi

Akşehir, Güdük Minare Mescidi - 1226

Harput, Alaca Mescit (Arap Baba Mescidi) - 1279

M E D R E S E L E R

MEDRESELER – Türk İslam devletlerinde bilim ve düşünce hayatının merkezidirAnadolu Selçuklu ve Beylikler döneminin en önemli eğitim ve öğretim kurumlarıdır

Danişmendli’lerin yaptırdığı Tokat ve Niksar’daki Yağıbasan Medreseleri Anadolu’da ilk medrese ve ilk beylikler dönemindedir

1193’de Kayseri Koca Hasan Medresesi Anadolu Selçuklularında ilk medresedir

ANADOLU SELÇUKLU MEDRESELERİ

Kayseri Koca Hasan Medresesi ( 1193 ) – ASel ilk medrese

Kayseri Hunat Hatun Medresesi

Konya Karatay Medresesi ( 1251 )– Çini ve hat sanatı ile ünlüdür

Konya Sırçalı Medrese ( 1242 ) Çini ve hat sanatı ile ünlüdür

Konya Altun Aba Medresesi

Konya İnce Minareli Medrese( 1260 ) – ASel Veziri Sahip Ata yaptırmıştır

Sivas Gök Medrese – A Sel Veziri Sahip Ata tarafından yaptırılmıştırKapısının kenarında yaprak motifi vardırBunun üst kısmında Orta Asya hayvan takvimi yerleştirilmiştir

Sivas Burûciye Medresesi

Sivas Şifaiye Medresesi

Kırşehir Cacabey Medresesi ( 1272 – 1273 )

Akşehir Taş Medrese

Amasya Gökmedrese

Erzurum Çifte Minareli Medrese – Anadolu’nun en büyük medresesidir

Beylikler Dönemi Medreseleri

Eğirdir Dündar Bey Medresesi

Niğde Ak Medrese

Karaman Hatuniye Medresesi

Kastamonu Köşk Medrese

Korkuteli, Emir Sinaneddin Medresesi

K Ü M B E T V E T Ü R B E L E R

KÜMBET VE TÜRBELER – mezar anıtlardır

Türbe : Dört duvarının üzeri kubbe ile örtülü olanlarına denir

Kümbet : Silindirik, çokgen gövdeli, konik veya piramit çatılı olanlarına denirEsasını Türkmen çadırlarından almıştır

İlk Beylikler Dönemi

Divriği Sitte Melik

Erzurum Emir Saltuk

Kayseri Melik Danişment Gazi

Erzincan – Tercan Mama Hatun kümbetleri

Anadolu Selçukluları Dönemi

Konya II Kılıçarslan Kümbeti

Kayseri Döner Kümbet

Kırşehir Cacabey Kümbeti

Ahlat Ulu Kümbet

Niğde Hüdavent Hatun Kümbeti

Moğol Hakimiyeti Dönemi Eserleri

Amasya, Şifahane

Erzurum, Yakutiye Medresesi

Niğde, Hüdavend Hatun Kümbedi

Tokat, Nureddin İbn Sentimur Kümbedi

Sivas Çifte Minareli Medrese ( ilhanlıların veziri Şemseddin Cüveyni yaptırdı )

K Ü L L İ Y E L E R

KÜLLİYELER – Camiyle birlikte kurulan medrese, kütüphane, imaret, hastahane ve hamam gibi yapıların bütünüdür

Anadolu’nun en eski külliyesi Mengücekliler dönemine ait Divriği Külliyesi’dir( İlk beylikler dönemi )

İlk Selçuklu külliyesi Kayseri Huant Hatun Külliyesi’dir

Kayseri Hacı Kılıç Külliyesi

Konya Sahip Ata Külliyesi

Sivil mimari eserleri ; köşkler ve saraylar, evler, hanlar, kervansaraylar, darüşşifalar, çarşılar, hamamlar ve köprüler

ANADOLU SELÇUKLU DÖNEMİ SİVİL MİMARİ ESERLERİ

Kubadiye ve Kubadabat Sarayı, Alaiye Sarayı, Haydar Bey Köşkü, Hızır İlyas Köşkü

KERVANSARAYLAR – Küçüklerine han, sultanlar tarafından yaptırılanına Sultan Hanı denir

Anadolu’da yapılan ilk kervansaray II Kılıçarslan zamanında tamamlanan Aksaray – Kayseri yolu üzerindeki Alay Han’dır

Konya – Aksaray yolu üzerindeki Sultan Hanı ile Kayseri – Sivas yolu üzerindeki Sultan Hanı dönemin en büyük iki kervansarayıdır

Antalya – Alanya arasında Alara Han, Antalya – Isparta arasında İncir ve Kıkgöz Hanları, Antalya – Alanya arasında Şarapsa Han, Akşehir – Çay yolunda İshaklı Han, Sivas – Malatya arasında Hekim Han, Afyon – Denizli arasında Ak Han, Antalya – Isparta yolu üzerindeki Evdir Han önemli örneklerdir

DARÜŞŞİFALAR – Günümüzün hastahaneleridirDarüşşifa veya bimarhane de denilmiştir

ANADOLU SELÇUKLU DÖNEMİ

Kayseri Gevher Nesibe Hatun darüşşifası – Anadolu’nun en ünlü ve en eski darüşşifasıdır ( Anadolu Selçuklu Dönemi )

Konya’da I İzzeddin Keykavus darüşşifası ( Anadolu Selçuklu Dönemi )

Aksaray’da Alaeddin Keykubat, Divriği’de Turan Melik, Amasya’da Torumtay, Tokat’ta Müineddin Pervane dönemin önemli hastahaneleridir( Anadolu Selçuklu )