Geçmişten Günümüze Aydınlatma Araçları

Geçmişten Günümüze Aydınlatma Araçları
Geçmişten Günümüze Aydınlatma Araçları

dünden bugüne aydınlatma araçları - geçmişten günümüze aydınlatma aletleri - aydınlatma araçları

Ay ışıgı ve gün ışığından başka aydınlık bilmeyen insanoğlu ateşin bulunuşuyla yeni bir ışık kaynağına kavuştu Sacayakların üzerine konan korlar ilkel insanlar için ışık kaynağı olurken zamanla elde taşınan meşaleler geliştirilmiştir Klasik çağlarda içyağından yapılan mumlar üretilebilmiştir 1784′te Argant çift hava akımlı lambayı buldu

Lebon’un bulduğu havagazıyla çalışan lambalar 1805′te İngiltere’de sanayi kuruluşlarında kullanılmaya başlanmıştır
Osmanlı döneminde havagazı lambaları başlarda İstanbul’da ve yanlız saraylarda kullanılmaya başlanmıştır 1853′te sırf bu amaçla bir gazhane kurulmuştur
Modernleşmeyle beraber Edison ve Swan’ın 1879′da akkor lambayı bulmasıyla aydınlatma kavramında bir devrim yaşanmıştır

Kapalı mekanlarda elektrikle aydınlatma kriterlerinden önce tasarruf açısından gün ışığından mümkün olduğu kadar fazla yararlanmak gerekir Mimari yapı itibarıyla büyük ama ısı izolastonunu engellemeyecek pencereler bulunması doğru bir aydınlatma için baş koşuldur Bu aşamadan sonra yapay aydınlatma kriterlerinin uygun şekilde sağlanması gerekir
Bilindiği gibi yapay ışık doğru ayarlanmadığında yorucu etki yapmaktadır Bunun için insan bünyesinin alışık olduğu gün ışığı taklit edilmelidir Bu aşamadı bazı önemli kriterlere dikkat etmek gerekmektedir

* Işık Doğrudan göze gelmemeli yukarıdan aydınlatmalıdır
* Dekoratif amaçlı olan ve gözle doğrudan temas eden armatürler ışık yarısaydam kaplamalarla dengelenmelidir
* Birden çok ışık kaynağı kullanılıyorsa lambalar ışık geçişlerini dengelenecek uzaklıkta yerleştirilmelidir
* Daha estetik amaçlarla kullanılan bölgesel aydınlatıcılarda ışık farlı renklerde seçilecek olursa bunların keskinliği azaltılarak gözü yorması engellenmelidir
* Oda duvarları açık renkli yapılarak gün ışığından yararlanma miktarı artırılabilir
* Tv izlerken düşük şiddetli ampüller kullanılmalıdır
* Enerji tasarrufu yapan ampüller kullanılmalıdır

Gerek kapalı mekanlar, gerekse sokak aydınlatmasında ışığın verimli kullanlılması gerekir Işık kaynağından gelen ışığın tümünün istenilen alanları aydınlatması sağlanmalıdır Işık taşması denilen ve istenmeyen alanların da aydınlatılması verimi düşürür
Özellikle sokak aydınlatmasında ışık kayıpları fazla olmaktadır Birçok sokak lambası sokakları aydınlatmakla beraber havayı da aydınlatmaktadır Bu lambalar seçilirken belediyeler üst bölgesi kapalı olan lambaları tercih etmelidir Bununla beraber reklam panosu, önemli binalar, şelaler veya anıtların gece aydınlatması alttan yukarı değil, yukardan aşağı olacak şekilde ayarlanması gerekir

Sokak aydınlatmalarının sadece tasarruf amacı güdülerek uygun yerleştirilmesi gerektiği söylenemez son yıllarda kentlerin metropol haline dönüşmesiyle sokak aydınlatması sonderece yaygınlaşmıştır Bu da çok tartışılan ve üzerinde mutabakata varılan ışık kirliliğinin önlenmesi gereken bir sorun olarak ortaya çıkmasına sebeb olmuştur Işık kirliliği kısaca açıklamak gerekirse gerek duyulan alanlar dışında atmosfere de bolca ışık salınmasıdır Büyük şehirlerde geceleri gökyüzü de ışıtıldığı için yıldızları görmek mümkün olamamaktadır Yıldızlar ancak şehrin dışına çıkıldığında görülebilir hale gelmiştir Bunda sokak lambaları ve dekoratif amaçlı aydınlatmalar büyük rol oynamaktadır

Tüm dünyada olduğu gibi ülkemizde de ışık kirliliği hakkında bilimsel çalışmalar yapılmaktadır Fakat bu çalışmaların devlet tarafından belirgin bir kabul gördüğünü söylemek zordur Birçok sokak ve resmi bina çevresinin aydınlatmasında bu gerçeklere uyulmamaktadır özellikle küçük kentlerde bu türden kaygılar neredeyse yok sayılmaktadır