Linyitin Kullanım Alanları Nelerdir?

Linyitin Kullanım Alanları Nelerdir?
Linyitin Kullanım Alanları Nelerdir?

Linyit Kömürünün Kullanım Alanları Nelerdir
Linyit Kömürü Nedir - Linyit Kömürü Nasıl Kullanılır - Linyit Kömürü Hakkında - Linyit Kömürü Nerelerde Kullanılır - Linyit Kömürü Hakkında Bilgi

Bugün şe*hirlerimizin kaloriferleri ve sobaları bu yakıtla ısıtılmaktadır Or*manlarımızı yakıt odunu elde edilmesi zorunluluğundan mümkün olduğu kadar kurtarmak ve yine bir yakıt maddesi olarak köylerimizde geniş ölçüde kullanılmakta bulunan "tezek" in ana maddesini gübre halinde kullanmaya uğraşmak için, her çeşit linyit yataklarımızdan faydalanma yoluna gidilmektedir Linyit çıkarmamız 25 milyon tonu bulursa, hemen bütün memlekette odun, yakacak olarak artık kullanılmayacaktır Bugün orman ürünlerimizin % 70 kadarı yakacak olarak kullanılmaktadır

Kömür Kullanım Alanları

Ürün Adı
Ebatları
Kullanım Alanları
Toz Kömür 0-10 mm

* Briket kömürü imalatında kullanılır
* Çimento ve kireç fabrikalarınca kullanılır
* Açık olarak satışa sunulmaktadır

Fındık Kömür 10-20 mm

* Sanayi amaçlı, tavuk üretim çiftliği, mandıra vsde kullanılır
* Kat kaloriferlerinde kullanılır
* 25 Kglık torbalarda satışa sunulmaktadır

Ceviz Kömür 20-70 mm

* Çoğunlukla sobalarda kullanılır
* Izgara aralığı müsait olan kalorifer kazanlarında da kullanılabilir
* 25 Kglık torbalarda satışa sunulmaktadır

PortakalKömür(ürün resmi) 70-100 mm

* Sobalarda ve kalorifer kazanlarında kullanılır
* Daha uzun süreli bir yanma sağlar
* 25 ve 40 Kglık torbalarda satışa sunulmaktadır

Parça Kömür (ürün resmi) +100 mm

* Kalorifer kazanlarında kullanılır
* 40 Kglık torbalarda satışa sunulmaktadır

Linyit : Türkiye’de rezervi en zengin olan enerji kaynağıdır Hemen her bölgemizde az çok linyit yatakları bulunmaktadır Çoğunlukla yakacak olarak ve termik santrallerde değerlendirilir En büyük linyit havzası Afşin-Elbistan’dadır Yıllık net üretim 40 milyon tonu bulmaktadır Üretim ve tüketim aynı hızla artmaktadır Esmer kömür adıyla da anılan linyit, kalori değeri asıl maden kö*müründen (taş kömüründen) az olan bir kömürdür Bundan ötürü, eko*nomik değeri bakımından taş kömüründen sonra gelir Linyit kömürü ço*ğunca, Üçüncü Zamanın Neojen devri arazisinde, çok vakit yatay veya az eğimli duruşta bulunan yataklar halindedir Linyit yatakları mem*leketimizin Neojen devri tabakaları arasında, birçok yerlerde vardır Bun*ların bir kısmı çok zengindir Kütühya bölgesinin Tavşanlı - Tunçbilek, Değirmisaz, Manisa'nın Soma linyitleri, Amasya'nın Çeltek linyit1eri ile Bilecik, Ege, Erzurum bölgesi linyitleri önemlidir 1972 de Elbistan bö*lümünde 3 milyar tondan çok yedeği bulunduğu anlaşılan linyit yatakları tesbit edilmiştir Son 30-40 yıl içinde linyit çıkarılması işleri gelişme göstermiştir Daha 1930 da çıkarılan linyit miktarı sadece 10 bin ton iken, bu miktar 1937 de 100 bin tonu bulmuş, 1948 de 1 milyona, 1962 de 4 milyona çıkmış, 1969 da 8,5 milyon tonu geçmiştir Bunun 2 mil*yon tona yakım özel sektörce çıkarılmıştır Ayıklanmış ve yıkanmış du*rumu ile bu miktar 4,5 milyon tona yakındır Sayısı 178'i bulan işletmenin 11'i kamu kesiminin, 167'si özel kesimindir 353 milyon liralık linyit satışı olmuştur (1982 de 167'si üretim 20 milyon ton)
Linyit kömürlerimiz, memleketimizde yakıt ihtiyacını kar*şılama bakımından gittikçe artan bir önem kazanmıştır Bugün şe*hirlerimizin kaloriferleri ve sobaları bu yakıtla ısıtılmaktadır Or*manlarımızı yakıt odunu elde edilmesi zorunluluğundan mümkün olduğu kadar kurtarmak ve yine bir yakıt maddesi olarak köylerimizde geniş ölçüde kullanılmakta bulunan "tezek" in ana maddesini gübre halinde kullanmaya uğraşmak için, her çeşit linyit yataklarımızdan faydalanma yoluna gidilmektedir Linyit çıkarmamız 25 milyon tonu bulursa, hemen bütün memlekette odun, yakacak olarak artık kullanılmayacaktır Bugün orman ürünlerimizin % 70 kadarı yakacak olarak kullanılmaktadır
1975 de kanunla kurulan "Türkiye Kömür İşletmeleri" (TKİ) Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığına bağlı bir devlet kuruluşudur Kurumun amacı, Türkiye' de taş kömürü, linyit ve turba kömür madenlerini araştırmak, bunların işletilmesini, dağıtım ve satışını sağlamaktır TKI ne bağlı ikisi kömür üreten (Ereğli Kömürleri İşletmesi Müessesesi, Garp Linyitleri İşletmesi Mü*essesesi), biri kömür satan (Kömür Satış ve Tevzi Müessesesi) olmak üzere üç kuruluşu ile linyit üreten 3 işletmesi (Çorum İl'inde Alpagut-Dodurga Lin*yitleri İşletmesi, orta Anadolu Linyitleri İşletmesi, Erzurum İlinde Şark Lin*yitleri İşletmesi), Afşin - Elbistan Grup Başkanlığı vardır Afşin-Elbistan'da düşük kalorili, fakat çok bol ve zengin linyit yatakları bulunmuştur (Rezervi 3,2 milyar ton tahmin edilmiştir) Burada pek büyük bir termik santral kurulmuştur Yılda 18 milyon ton kömür yakılacaktır

KROM

Genel Bilgiler
Ekonomik olarak işletilen tek krom minerali kromittir Teorik mineraloji formülü FeCr2O4 olmakla birlikte, doğada bulunduğu haliyle formülü ;
[ ( Mg, Fe)++ (Cr, Al, Fe)+++] 2 O4 olan spinel grubu bir mineraldir
Kullanım Alanları : Metalurjik olarak krom cevherinin en önemli kullanım alanı paslanmaz çelik yapımında kullanılan ferro-krom imalidir Refrakter alanda ise çok geniş kullanıma sahip olan krom cevheri, kimya endüstrisinde; Renk maddesi, deri tabaklama işleminde ve kuru pil imalinde kullanılır Sınırlı miktarda da döküm sanayinde kullanılmaktadır Krom cevherinin kimyasal bileşimi cevherin sanayideki kullanım alanlarını belirlemektedir Metalurji sanayinde krom; ferrokrom, ferro-siliko-krom, krom bileşikleri, ekzotermik krom katkıları, diğer krom alaşımları ve krom metali şeklinde tüketilir Son yıllarda metalurji sanayinde kullanılan kromun (krom demir alaşımları ve krom metalinin) yaklaşık % 95'i ferrokrom şeklindedir Ferrokromun %90’ı başlıca paslanmaz ve ısıya dirençli çelik yapımında kullanılmaktadır Paslanmaz çelikler %12-40 arasında krom içerir Krom, çeliğe başlıca yüksek karbonlu ferrokrom şeklinde ilave edilir Bu özelliği nedeniyle krom, savunma, sanayinin vazgeçilmez hammaddelerinden biridir ve bu açıdan stratejik öneme sahiptir Konvansiyonel silahların üretimi dışında; Otomotiv, gemi, denizaltı ve uçak sanayi gibi birçok sektörlerde krom alaşımlı çelikler yaygın olarak kullanılmaktadır Aşağıdaki tabloda kimyasal bileşenlerin oranlarına göre krom cevherinin kullanım alanları verilmiştir
Dünya krom cevheri tüketiminin %79’u metalurji, %13’ü kimya, %9’u refrakter sanayilerinde kullanılmaktadır Sanayideki kullanım alanları kimyasal bileşim ve fiziksel özelliklerine göre sınırlı olmakla beraber, teknolojideki gelişmeler kimyasal bileşim ve fiziksel özelliklerden kaynaklanan sınırlamaları daha esnek hale getirmiştir
Dünya Krom Rezervleri: Dünya toplam kromit kaynakları 76 milyar ton düzeyindedir Bunun 36 milyar tonu rezerv sınıfındadır Dünya krom kaynaklarının büyük bir bölümü stratiform yataklara aittir Ekonomik olarak işletilebilen krom cevheri yatakları dünyada başlıca; Güney Afrika Cumhuriyeti, Kazakistan, Zimbabve, Finlandiya, Hindistan, Türkiye, İran, Filipinler Küba, ve Brezilya’da bulunmaktadır
Dünya Üretim miktarları: Yıllık dünya krom rezervi üretimi 13-15 milyon ton düzeyindedir 2003 yılında 135 milyon ton, 2004 yılında da 14 milyon ton krom cevheri üretilmiştir (2004 USGS) Güney Afrika 65 milyon ton ile 2004 yılı dünya toplam üretiminin %47’ini gerçekleştirmiştir Kazakistan 24 milyon ton, Hindistan ise 19 milyon krom cevheri üretmişlerdir Yıllık tüketim ortalama % 5 civarında artmaktadır Dünya krom pazarlarında yeni üretici ülke pek katılmazken; Yunanistan, Sırbistan (Yugoslavya) ve Pakistan gibi ülkelerin krom cevheri rezervlerinin tükenmesi veya azalması sonucu pazardan çekildikleri görülmektedir
Türkiye Krom Üretimi: Türkiye’de krom madenciliği 1850 li yıllarda başlamıştır Bugüne kadar Türkiye dünya krom pazarlarında önemli bir paya sahip olagelmiştir Bazı yıllarda üretim bakımından ilk sırada yer almış, çoğu yıllarda 3 ile 6 sıralar arasında yerini korumuştur Bugüne kadar Türkiye’de 47 milyon ton kadar krom cevheri ürettiği hesap edilmektedir
Türkiye krom cevheri üretimi 2080043 ton ile, 1995 yılında en üst düzeye ulaşmıştır 1995 yılını takip eden yıllarda üretim genel bir azalma eğilimine girmiş, bu eğilim 2000 ve 2001 yılında daha da hızlanmış, 2001 yılında 389759 ton olmuştur 2003 yılında ise, krom piyasasındaki canlanmalar nedeniyle talep artışına bağlı olarak fiyatlarda yükselmiştir Bu nedenle, son iki yılda üretim miktarları kısmen artmıştır

Yıllara göre krom cevheri tüvenan üretim değerleri ton

1995 1998 1999 2000 2001 *2002 *2003 **2004
2080043 1440470 1019542 545725 389759 527845 504803 209120
Kaynak: DİE (**2004 yılına ait üretim verileri altı aylıktır)
* 2002 ve 2003 yılarına ait üretim rakamları Maden İşleri Genel Müdürlüğün’den alınmıştır
Türkiye Krom Yatakları ve Rezervleri Krom yataklarının içinde bulunduğu peridotit genel ismiyle anılan ultrabazik kayalar, Türkiye’de geniş alanlar kaplarlar Türkiye’de krom yatakları belirgin bir dağılım düzeni göstermeksizin peridotitler içinde ülke geneline yayılmış durumdadır Türkiye’de 1000 kadar tek veya grup halinde krom yatağı ve krom cevheri zuhuru bulunmaktadır Coğrafik yönden krom yataklarının dağılımı 6 bölgede toplanabilir Bu bölgelerdeki bilinen önemli zuhurlar %Cr2O3 tenör değerleri ile aşağıda verilmiştir
1- Guleman (Elazığ Yöresi): Batı Kef (68 milyon ton, %33), Doğu Kef (500000 ton, %40-45), Sori Ocakları(2,5 milyon ton, %42-48),Kapin (700000 ton, %43-47)
2- Fethiye-Köyceğiz-Denizli Yöresi: Karaismailler (800000 ton, %30-38), Üzümlü- Sazlı 100000 ton, %36), Biticealan (102000 ton, %44-48), Kazandere (236000 ton, %37,5), Kandak (100000 ton, %40-46)
3- Bursa-Kütahya-Eskişehir Yöresi: Harmancık-Başalan (163000 ton, %20), Ömeraltı-Kınalıbatak (100000 ton, %23), Miran-Hudut-Koca Ocaklar (120000 ton, %43), Orhaneli-Karıncalı (40000 ton, %5-30), Büyükorhan-Kırocak (277000 ton, %10-18),Kömürlük (53000 ton, %15-40), Eskişehir-Karacaören (35000 ton, %15-45), Eskişehir-Karaburhan (1800000 ton, %22-26), Kavak Kromları (1 milyon ton, %30-45)
4- Mersin-Adana-Kayseri Yöresi: Adana- Aladağ (198 milyon ton ,%5,60), Kayseri-Pınarbaşı -Dedeman 9 no’lu Ocak (490000 ton, %20-30-Tarla Ocak 300000 ton, %10-20)
5- Sivas-Erzincan-Kopdağ Yöresi: Sivas- Kangal-Karanlıkdere, (2,3 milyon ton, %5-15),Karadere (55000 ton, %43-44), Erzincan- Kopdağ (3,6 milyon ton, %38-54)
6- İskenderun-Kahramanmaraş Yöresi: Hatay- Kızıldağ (117000 ton, %34-44)
Türkiye Krom Rezerlerinin Bölgelere Göre Dağılım Oranları
MTA Genel Müdürlüğü, Maden Etüt ve Arama Dairesi bünyesinde, 145 krom yatağında yapılan çalışmalar sonucu, gerek kendisinin derlediği veriler ve gerekse işletmeci kuruluşlardan derlenen verilerin değerlendirilmesi sonucu %20 den daha fazla Cr2O3 içerikli krom rezervi yaklaşık 26 milyon ton olarak verilmektedir Krom rezervleriyle ilgili bilgilerin yetersizliğine karşın bugüne kadar, dünya krom pazarlarında olumlu gelişmelerin olduğu dönemlerde Türkiye krom madencileri artan talebi karşılamada sıkıntı çekmemişlerdir Öte yandan, Aladağ (Adana) yöresinde MTA’nın, daha sonra da Etibank’ın arama çalışmaları sonucunda %560 Cr2O3 tenörlü 198100000 ton düşük tenörlü krom cevheri rezervi ortaya konmuştur Arama çalışmalarının, Etibank’ın ruhsat sahasının dışına taşırılması durumunda, bu rezerv rakamının daha da artabileceği ve 400000000 tona ulaşabileceği düşünülmektedir
Ülkemizin krom üretimi açısından en önemli bölgesi Guleman (Elazığ) dır Batı- Doğu Kef, Sori, Tepebaşı, Uzundamar, gibi önemli ocaklardan parça ve konsantre cevher elde edilmektedir Üretim yönünden ikinci öncelikli bölge Erzincan- Kopdağ yöresidir Büyük Ezan (Kopdağ) krom yatağından 1981-1993 yılları arasında ortalama 300 bin ton/yıl cevher üretilmiştir Bununla birlikte, Eskişehir-Kavak Kromları (Çamaşırlık Ocakları) ile Bursa- Orhaneli ve Harmancık yörelerinden de önemli miktarlarda üretimler söz konusudur

Krom madeni

Ekonomik olarak işletilen tek krom minerali kromittir Teorik mineraloji formülü FeCr2O4 olmakla birlikte, doğada bulunduğu haliyle formülü ;
[ ( Mg, Fe)++ (Cr, Al, Fe)+++] 2 O4 olan spinel grubu bir mineraldir
Kullanım Alanları : Metalurjik olarak krom cevherinin en önemli kullanım alanı paslanmaz çelik yapımında kullanılan ferro-krom imalidir Refrakter alanda ise çok geniş kullanıma sahip olan krom cevheri, kimya endüstrisinde; Renk maddesi, deri tabaklama işleminde ve kuru pil imalinde kullanılır Sınırlı miktarda da döküm sanayinde kullanılmaktadır Krom cevherinin kimyasal bileşimi cevherin sanayideki kullanım alanlarını belirlemektedir Metalurji sanayinde krom; ferrokrom, ferro-siliko-krom, krom bileşikleri, ekzotermik krom katkıları, diğer krom alaşımları ve krom metali şeklinde tüketilir Son yıllarda metalurji sanayinde kullanılan kromun (krom demir alaşımları ve krom metalinin) yaklaşık % 95'i ferrokrom şeklindedir Ferrokromun %90’ı başlıca paslanmaz ve ısıya dirençli çelik yapımında kullanılmaktadır Paslanmaz çelikler %12-40 arasında krom içerir Krom, çeliğe başlıca yüksek karbonlu ferrokrom şeklinde ilave edilir Bu özelliği nedeniyle krom, savunma, sanayinin vazgeçilmez hammaddelerinden biridir ve bu açıdan stratejik öneme sahiptir Konvansiyonel silahların üretimi dışında; Otomotiv, gemi, denizaltı ve uçak sanayi gibi birçok sektörlerde krom alaşımlı çelikler yaygın olarak kullanılmaktadır Aşağıdaki tabloda kimyasal bileşenlerin oranlarına göre krom cevherinin kullanım alanları verilmiştir
Dünya krom cevheri tüketiminin %79’u metalurji, %13’ü kimya, %9’u refrakter sanayilerinde kullanılmaktadır Sanayideki kullanım alanları kimyasal bileşim ve fiziksel özelliklerine göre sınırlı olmakla beraber, teknolojideki gelişmeler kimyasal bileşim ve fiziksel özelliklerden kaynaklanan sınırlamaları daha esnek hale getirmiştir
Dünya Krom Rezervleri: Dünya toplam kromit kaynakları 76 milyar ton düzeyindedir Bunun 36 milyar tonu rezerv sınıfındadır Dünya krom kaynaklarının büyük bir bölümü stratiform yataklara aittir Ekonomik olarak işletilebilen krom cevheri yatakları dünyada başlıca; Güney Afrika Cumhuriyeti, Kazakistan, Zimbabve, Finlandiya, Hindistan, Türkiye, İran, Filipinler Küba, ve Brezilya’da bulunmaktadır
Dünya Üretim miktarları: Yıllık dünya krom rezervi üretimi 13-15 milyon ton düzeyindedir 2003 yılında 135 milyon ton, 2004 yılında da 14 milyon ton krom cevheri üretilmiştir (2004 USGS) Güney Afrika 65 milyon ton ile 2004 yılı dünya toplam üretiminin %47’ini gerçekleştirmiştir Kazakistan 24 milyon ton, Hindistan ise 19 milyon krom cevheri üretmişlerdir Yıllık tüketim ortalama % 5 civarında artmaktadır Dünya krom pazarlarında yeni üretici ülke pek katılmazken; Yunanistan, Sırbistan (Yugoslavya) ve Pakistan gibi ülkelerin krom cevheri rezervlerinin tükenmesi veya azalması sonucu pazardan çekildikleri görülmektedir
Türkiye Krom Üretimi: Türkiye’de krom madenciliği 1850 li yıllarda başlamıştır Bugüne kadar Türkiye dünya krom pazarlarında önemli bir paya sahip olagelmiştir Bazı yıllarda üretim bakımından ilk sırada yer almış, çoğu yıllarda 3 ile 6 sıralar arasında yerini korumuştur Bugüne kadar Türkiye’de 47 milyon ton kadar krom cevheri ürettiği hesap edilmektedir
Türkiye krom cevheri üretimi 2080043 ton ile, 1995 yılında en üst düzeye ulaşmıştır 1995 yılını takip eden yıllarda üretim genel bir azalma eğilimine girmiş, bu eğilim 2000 ve 2001 yılında daha da hızlanmış, 2001 yılında 389759 ton olmuştur 2003 yılında ise, krom piyasasındaki canlanmalar nedeniyle talep artışına bağlı olarak fiyatlarda yükselmiştir Bu nedenle, son iki yılda üretim miktarları kısmen artmıştır

Yıllara göre krom cevheri tüvenan üretim değerleri (ton)
1995 1998 1999 2000 2001 *2002 *2003 **2004
2080043 1440470 1019542 545725 389759 527845 504803 209120
Kaynak: DİE (**2004 yılına ait üretim verileri altı aylıktır)
* 2002 ve 2003 yılarına ait üretim rakamları Maden İşleri Genel Müdürlüğün’den alınmıştır
Türkiye Krom Yatakları ve Rezervleri Krom yataklarının içinde bulunduğu peridotit genel ismiyle anılan ultrabazik kayalar, Türkiye’de geniş alanlar kaplarlar Türkiye’de krom yatakları belirgin bir dağılım düzeni göstermeksizin peridotitler içinde ülke geneline yayılmış durumdadır Türkiye’de 1000 kadar tek veya grup halinde krom yatağı ve krom cevheri zuhuru bulunmaktadır Coğrafik yönden krom yataklarının dağılımı 6 bölgede toplanabilir Bu bölgelerdeki bilinen önemli zuhurlar %Cr2O3 tenör değerleri ile aşağıda verilmiştir
1- Guleman (Elazığ Yöresi): Batı Kef (68 milyon ton, %33), Doğu Kef (500000 ton, %40-45), Sori Ocakları(2,5 milyon ton, %42-48),Kapin (700000 ton, %43-47)
2- Fethiye-Köyceğiz-Denizli Yöresi: Karaismailler (800000 ton, %30-38), Üzümlü- Sazlı 100000 ton, %36), Biticealan (102000 ton, %44-48), Kazandere (236000 ton, %37,5), Kandak (100000 ton, %40-46)
3- Bursa-Kütahya-Eskişehir Yöresi: Harmancık-Başalan (163000 ton, %20), Ömeraltı-Kınalıbatak (100000 ton, %23), Miran-Hudut-Koca Ocaklar (120000 ton, %43), Orhaneli-Karıncalı (40000 ton, %5-30), Büyükorhan-Kırocak (277000 ton, %10-18),Kömürlük (53000 ton, %15-40), Eskişehir-Karacaören (35000 ton, %15-45), Eskişehir-Karaburhan (1800000 ton, %22-26), Kavak Kromları (1 milyon ton, %30-45)
4- Mersin-Adana-Kayseri Yöresi: Adana- Aladağ (198 milyon ton ,%5,60), Kayseri-Pınarbaşı -Dedeman 9 no’lu Ocak (490000 ton, %20-30-Tarla Ocak 300000 ton, %10-20)
5- Sivas-Erzincan-Kopdağ Yöresi: Sivas- Kangal-Karanlıkdere, (2,3 milyon ton, %5-15),Karadere (55000 ton, %43-44), Erzincan- Kopdağ (3,6 milyon ton, %38-54)
6- İskenderun-Kahramanmaraş Yöresi: Hatay- Kızıldağ (117000 ton, %34-44)
Türkiye Krom Rezerlerinin Bölgelere Göre Dağılım Oranları

MTA Genel Müdürlüğü, Maden Etüt ve Arama Dairesi bünyesinde, 145 krom yatağında yapılan çalışmalar sonucu, gerek kendisinin derlediği veriler ve gerekse işletmeci kuruluşlardan derlenen verilerin değerlendirilmesi sonucu %20 den daha fazla Cr2O3 içerikli krom rezervi yaklaşık 26 milyon ton olarak verilmektedir Krom rezervleriyle ilgili bilgilerin yetersizliğine karşın bugüne kadar, dünya krom pazarlarında olumlu gelişmelerin olduğu dönemlerde Türkiye krom madencileri artan talebi karşılamada sıkıntı çekmemişlerdir Öte yandan, Aladağ (Adana) yöresinde MTA’nın, daha sonra da Etibank’ın arama çalışmaları sonucunda %560 Cr2O3 tenörlü 198100000 ton düşük tenörlü krom cevheri rezervi ortaya konmuştur Arama çalışmalarının, Etibank’ın ruhsat sahasının dışına taşırılması durumunda, bu rezerv rakamının daha da artabileceği ve 400000000 tona ulaşabileceği düşünülmektedir
Ülkemizin krom üretimi açısından en önemli bölgesi Guleman (Elazığ) dır Batı- Doğu Kef, Sori, Tepebaşı, Uzundamar, gibi önemli ocaklardan parça ve konsantre cevher elde edilmektedir Üretim yönünden ikinci öncelikli bölge Erzincan- Kopdağ yöresidir Büyük Ezan (Kopdağ) krom yatağından 1981-1993 yılları arasında ortalama 300 bin ton/yıl cevher üretilmiştir Bununla birlikte, Eskişehir-Kavak Kromları (Çamaşırlık Ocakları) ile Bursa- Orhaneli ve Harmancık yörelerinden de önemli miktarlarda üretimler söz konusudur

Sonuç ve Değerlendirmeler
 Türkiye ham cevher, ferrokrom ve krom kimyasalları dış satımından önemli döviz geliri sağlamaktadır
 Krom cevherinin krom bileşikleri ve ferrokrom tesisleri dışında yurtiçi tüketimi, refrakter sanayinde 15000 ton/yıl, döküm sanayinde ise 1000 ton/yıl düzeyindedir Dünya krom cevheri üretimi ve ferrokrom üretimi ile bunların ihracat ve ithalat verileri incelendiğinde, krom cevheri üreten ülkelerin çoğunluğunun ürettikleri cevheri ferrokroma dönüştürerek ihraç ettikleri görülmektedir Dolayısıyla, Türkiye ham cevher ihraç etmek yerine katma değeri yüksek olan ferrokrom üreterek ihraç etmesi ve bu sayede, döviz girdisini 3-4 kat arttırması mümkündür Ancak, üretimin önemli girdilerinden olan enerji fiyatları dünyada çalışmakta olan ferrokrom ve maden işletmelerindeki fiyatlar seviyesine indirilerek bu sektördeki rekabet gücü geliştirilmelidir
Türkiye’nin 160000 ton/yıl ferrokrom üretim kapasitesi mevcuttur Türkiye’de krom cevheri kullanan tesislerin tam kapasite ile çalışmaları durumunda, yıllık krom cevheri tüketimi 530000 ton olacaktır Bugüne kadar bu tesisler tam kapasite ile çalışmamışlardır
Türkiye, 1995-1998 yılları arasında krom üretimi açısından dünyada ikinci ve dördüncü sıralarda yer almıştır Yaklaşık 150 yıldır dünyanın ilk 6 krom üreticisi arasında yer alan ülkemizin bu konumunu daha uzun yıllar koruması zor görünmektedir
 1960’lardan beri genellikle yer altı işletmeciliği şeklinde sürdürülen krom madenciliğinde işletme derinlikleri artmıştır Ocakların derinleşmesi sonucu maliyetler artmış, rekabet gücümüz azalmıştır
 Düşük tenörlü ( ortalama %5,60 Cr2O3 )198 milyon ton rezerviyle Kızılyüksek-Yataardıç Yatağı (Aladağ/Adana) önümüzdeki yıllarda önem kazanacak sahalarımızdandır Bu yatağın, yörede bir ferrokrom fabrikası kurularak işletilmesi imkanları araştırılmalıdır
Eski ocaklar yeniden ele alınmalı; ya bu eski ocaklarda maden jeoloji çalışmaları gerçekleştirilerek, ya da yüksek riskler göze alınarak arama projeleri gerçekleştirilmelidir

Linyit, en çok elektrik enerjisi üretilen termik santrallerde kullanılır Linyit yataklarına yakın bölgelerde, ısıtma maksatlı kalorifer kazanlarında, çıktığı şekli ile veya pulvarize hâle getirilerek kullanılır

Krom : Kullanım Alanları : Metalurjik olarak krom cevherinin en önemli kullanım alanı paslanmaz çelik yapımında kullanılan ferro-krom imalidir Refrakter alanda ise çok geniş kullanıma sahip olan krom cevheri, kimya endüstrisinde; Renk maddesi, deri tabaklama işleminde ve kuru pil imalinde kullanılır Sınırlı miktarda da döküm sanayinde kullanılmaktadır Krom cevherinin kimyasal bileşimi cevherin sanayideki kullanım alanlarını belirlemektedir Metalurji sanayinde krom; ferrokrom, ferro-siliko-krom, krom bileşikleri, ekzotermik krom katkıları, diğer krom alaşımları ve krom metali şeklinde tüketilir Son yıllarda metalurji sanayinde kullanılan kromun (krom demir alaşımları ve krom metalinin) yaklaşık % 95'i ferrokrom şeklindedir Ferrokromun %90’ı başlıca paslanmaz ve ısıya dirençli çelik yapımında kullanılmaktadır Paslanmaz çelikler %12-40 arasında krom içerir Krom, çeliğe başlıca yüksek karbonlu ferrokrom şeklinde ilave edilir Bu özelliği nedeniyle krom, savunma, sanayinin vazgeçilmez hammaddelerinden biridir ve bu açıdan stratejik öneme sahiptir Konvansiyonel silahların üretimi dışında; Otomotiv, gemi, denizaltı ve uçak sanayi gibi birçok sektörlerde krom alaşımlı çelikler yaygın olarak kullanılmaktadır Aşağıdaki tabloda kimyasal bileşenlerin oranlarına göre krom cevherinin kullanım alanları verilmiştir
Dünya krom cevheri tüketiminin %79’u metalurji, %13’ü kimya, %9’u refrakter sanayilerinde kullanılmaktadır Sanayideki kullanım alanları kimyasal bileşim ve fiziksel özelliklerine göre sınırlı olmakla beraber, teknolojideki gelişmeler kimyasal bileşim ve fiziksel özelliklerden kaynaklanan sınırlamaları daha esnek hale getirmiştir
Dünya Krom Rezervleri: Dünya toplam kromit kaynakları 76 milyar ton düzeyindedir Bunun 36 milyar tonu rezerv sınıfındadır Dünya krom kaynaklarının büyük bir bölümü stratiform yataklara aittir Ekonomik olarak işletilebilen krom cevheri yatakları dünyada başlıca; Güney Afrika Cumhuriyeti, Kazakistan, Zimbabve, Finlandiya, Hindistan, Türkiye, İran, Filipinler Küba, ve Brezilya’da bulunmaktadır
Dünya Üretim miktarları: Yıllık dünya krom rezervi üretimi 13-15 milyon ton düzeyindedir 2003 yılında 135 milyon ton, 2004 yılında da 14 milyon ton krom cevheri üretilmiştir (2004 USGS) Güney Afrika 65 milyon ton ile 2004 yılı dünya toplam üretiminin %47’ini gerçekleştirmiştir Kazakistan 24 milyon ton, Hindistan ise 19 milyon krom cevheri üretmişlerdir Yıllık tüketim ortalama % 5 civarında artmaktadır Dünya krom pazarlarında yeni üretici ülke pek katılmazken; Yunanistan, Sırbistan (Yugoslavya) ve Pakistan gibi ülkelerin krom cevheri rezervlerinin tükenmesi veya azalması sonucu pazardan çekildikleri görülmektedir
Türkiye Krom Üretimi: Türkiye’de krom madenciliği 1850 li yıllarda başlamıştır Bugüne kadar Türkiye dünya krom pazarlarında önemli bir paya sahip olagelmiştir Bazı yıllarda üretim bakımından ilk sırada yer almış, çoğu yıllarda 3 ile 6 sıralar arasında yerini korumuştur Bugüne kadar Türkiye’de 47 milyon ton kadar krom cevheri ürettiği hesap edilmektedir
Türkiye krom cevheri üretimi 2080043 ton ile, 1995 yılında en üst düzeye ulaşmıştır 1995 yılını takip eden yıllarda üretim genel bir azalma eğilimine girmiş, bu eğilim 2000 ve 2001 yılında daha da hızlanmış, 2001 yılında 389759 ton olmuştur 2003 yılında ise, krom piyasasındaki canlanmalar nedeniyle talep artışına bağlı olarak fiyatlarda yükselmiştir Bu nedenle, son iki yılda üretim miktarları kısmen artmıştır