Karbonhidrat Nedir Ve Özellikleri - Karbonhidratların Özellikleri Nelerdir?

Karbonhidrat Nedir ve Özellikleri - Karbonhidratların Özellikleri Nelerdir?
Karbonhidrat Nedir ve Özellikleri - Karbonhidratların Özellikleri Nelerdir?

Karbonhidrat Nedir ve Özellikleri

CH ve O elementlerinden oluşurlarEn önemli görevi enerji hammaddesi olarak kullanılmasıdırBazı karbonhidratlar DNARNAATP;hücre zarıhücre duvarı iskelet gibi bazı yapılara katılırlarDiğer bileşiklere göre az enerji verirler fakat ilk enerji kaynağı olarak kullanılırlar çünkü parçalanmaları daha kolaydır
Monosakkaritler Disakkaritler Polisakkaritler
-Glikoz -Sükroz -Nişasta
-Fruktoz -Laktoz -Selüloz
-Galaktoz -Maltoz -Glikojen
-Kitin
1-)Monosakkaritler (Tek şekerler)
Hidroliz ile daha küçük birimlere parçalanamazlarHücre gecebilirler Yapılarındaki mevcut karbon atomuna göre isimlendirilirler
Triozlar : 3 karbonlu şekerlerdirGlikoz ve fotosentezin karanlık devre reaksiyonlarında ara ürün olarak oluşurlarÖrnek:Pirüvik asit (C3H6O3) gliseraldehit
Pentozlar :5 karbonlu şekerdirRiboz ve deoksiribozdur Riboz(C5H10O5)=RNAATPNADFAD’ın yapısında mevcuttur
Deoksiriboz(C5H10O4)=DNA’nın yapısına katılır
Hekzozlar:6 karbonlu şekerlerdir(GlikozFruktozGalaktoz)
Glikoz(Üzüm şekeri) Balüzüm ve incirde bol bulunur
Fruktoz(Meyve şekeri) Olgun meyvelerde ve balda bulunur
Laktoz(Süt şekeri) Süt ve süt ürünlerinde bulunur
Hepsinin formülü C6H12O6’dırYalnız bunlar moleküllerindeki atomların farklı dizilişleri bakımından ayırt edilirlerKapalı formülleri aynıaçık formülleri farklı bileşiklere izomer bileşikler denirGlukoz fruktoz ve galaktoz birbirinin izomeridir
Hücre zarından geçme sıraları:Galaktoz Glukoz Fruktoz dur
2-)Disakkaritler (Çift şekerler)
İki monosakkaritin aralarında bir molekül su açığa çıkarıp Glikozit bağı ile bağlanması sonucu oluşurGenel formülleri C12H22O11’dir
C6H12O6+C6H12O6 C12H22O11 +H2O
Glikoz+Fruktoz Sakkaroz(Sükroz)(Çay şekeri)+H2O=Bitkisel
Glikoz+Galaktoz Laktoz(Süt şekeri)+H2O=İnsan ve memeli sütü
Glikoz+Glikoz Maltoz(Arpa şekeri)+H2O=Bitkisel
3-)Polisakkaritler(Çok şekerler)
Çok sayıda glikozun glikozid bağları ile bağlanması sonucu oluşurlar
n(C6H12O6) OH-(C6H10O5)n-H+(n-1)H2O
100(C6H12O6) OH-(C6H10O5)100-H + 99 H2O
Polisakkaritler ikiye ayrılır
1-)Depo polisakkaritleri:Nişasta ve Glikojendir
2-)Yapısal polisakkaritler:Selüloz ve kitindir
Nişasta ; Bitkilerde karbonhidratların depo şeklidirÇok sayıda glikozun (Glikozit Bağı) bağlanması ile oluşurHayvan hücrelerinde bulunmaz ançak sindirime uğrarEsas olarak Löloplastlarda depo edilirSuda erimez ;Alkolde erirBuğdaypatatesmısırbakla……vb bulunur
Not : Nişasta suda çözünmediği için hücre içi basıncı artırmaz
Glikojen ;Hayvanlarda karbonhidratların depo şeklidirKaraçiğer ve kasda bol miktarda bulunurSuda çözünürHayvan insan mantar ve bakteri hücrelerinde bulunurGlikojen etçillerde hem hücre içinde ; hem de hücre dışında sindirilebilir
Selüloz ; Bitki hücrelerinde hücre çeperinin yapısını oluştururSelolüzu oluşturan glikozlar birbirine ters bağlandığı için memeli canlıların sindirim sistemlerinden salgılanan enzimler ile yapıtaşlarına ayrılmazlarHayvan hücrelerinde bulunmazİnsan ve omurgalı hayvanlarda selülozu sindiren enzimler bulunmazGeviş getiren memelilerde bazı kuşlarda ve termitlerde (Beyaz karıncalar) sindirilerek kullanılırAğaçların % 50’si selolüzdur
Kitin ;Omurgasız hayvanlarda özelikle eklem bacaklılarda (Böcek) dış iskeleti oluşturur
Lignin;Selülozla birlikte destek dokuda bulunurSindirimi gercekleşmez
Daha karmaşık yapıdaki polisakkaritlerin arasında kanın pıhtılaşmasını önleyen ‘Heparin’ de bulunur