Osmanlı Devletinin Balkanlarda Bıraktığı Hamamlar Hangileridir?

Osmanlı Devletinin Balkanlarda Bıraktığı Hamamlar Hangileridir?
Osmanlı Devletinin Balkanlarda Bıraktığı Hamamlar Hangileridir?

Osmanlının Balkanlarda Bıraktığı Hamamlar Hangileridir

Üsküp Davud Paşa Hamamı

Davut Paşa Hamamı, Makedonya'nın başkenti Üsküp'te ve Taş Köprü'nün yanında bulunan çifte hamamdır II Beyazıt döneminde sadrazamlık yapmış olan Davut Paşa tarafından yaptırılmıştır Günümüzde sanat galerisi olarak hizmet veren hamam, İsabey Hamamı ile birlikte üsküp'te ayakta kalabilen iki tarihi hamamdan birisidir

Çarşı Hamamı

Ramazanoğlu Piri Bey tarafından 1529 yılında yaptırılmıştır Soğukluk, sıcaklık bölümü ve halvet odalarıyla klasik Osmanlı hamam mimarisinin tipik örneklerindendir Giriş kapısındaki taş işçiliği ilginçtir

Valide Sultan Hamam

Konya Karapınar ilçe merkezinde bulunan Valide Sultan Hamamı, XVI yüzyılda Yavuz Sultan Selim’in annesi Hürrem Sultan tarafından yaptırılmıştır Sultan IISelim Külliyesi ile beraber yaptırılan hamam da Mimar Sinan eseridir
Günümüze harap bir halde gelebilen bu hamam, kesme taş ve moloz taştan yapılmıştır Kare planlı bir yapı olup, soyunmalık, ılıklık ve sıcaklık bölümlerinden meydana gelmiştir Üzerini merkezi bir kubbe örtmüştür Hamamın kapı ve pencere alınlıkları sivri kemerli nişler halindedir

Gazi Mehmed Paşa Hamamı

İsa Bey Hamamı

İsa Bey Hamamı (Selçuk) İzmir ili Selçuk ilçesinde, Ayasuluk Kalesi ile St John Kilisesi’nin bulunduğu tepenin yamacında bulunan bu hamam İsa Bey Camisi ile birlikte yapılmıştır Kitabesi günümüze gelemediğinden, yapım tarihi kesinlik kazanamamakla beraber caminin yapım kitabesine dayanılarak h 776 (1375) yılında Aydınoğlu İsa Bey tarafından yaptırıldığı sanılmaktadır

Hamam kesme taş ve tuğladan yapılmış olup, klasik Türk hamamlarının özelliklerini yansıtmaktadır Soğukluk, ılıklık ve sıcaklıktan meydana gelmiştir Bütün bu bölümler pandantifli kubbelerle örtülmüş olup, kubbe kasnaklarında stalaktitli bir friz çepeçevre dolaşmaktadır

Hamam günümüzde iyi bir durumdadır

II Murad Hamamı

Hacı Hamza Hamamı (IIMurat Hamamı-Belediye Hamamı) (İznik) Mahmut Çelebi Camisi’nin kuzeydoğusunda Maltepe Sokak ile Belediye Sokağın kesiştiği köşede yer alan bu hamamın kitabesi olmadığından ne zaman ve kimin tarafından yaptırıldığı kesinlik kazanamamıştır Hamamın plan şekli, duvar yapım tekniği ve erkekler kısmının giriş eyvanının Yeşil Cami’ye, soğukluk kubbe kasnağının Bursa’daki Eski kaplıcaya benzerliğinden ötürü XIVyüzyılın sonu ile XVyüzyılın başlarında yapıldığı sanılmaktadır

Osmanlı mimarisi hamam tipleri arasında çifte hamam olarak nitelenen gruptandır Günümüzde erkekler bölümü hamam olarak işlevini sürdürmekte, kadınlar bölümü ise kubbe çatlaklarından ötürü kullanılmamaktadır Hamamın erkekler kısmına güney yönündeki beş basamaklı bir merdivenle inilip, sivri bir kemerli kapıdan geçildikten sonra girilmektedir Bu kapının doğusunda bulunan pencereler kapatılmış ve nişe dönüştürülmüştür Buradan girilen soğukluk doğu duvarının doğrultusunda olup, üzeri tromplu kubbelerle örtülmüştür Bu bölümün içerisinde de örülerek kapatılmış pencereler, kuzeyinde dikdörtgen bir niş, kuzey duvarında da yine iki niş bulunmaktadır Bu bölümün etrafı oturma sekileri ile çevrelenmiştir Soğukluğun batı duvarındaki bir kapıdan ılıklığa geçilmektedir Ilıklık kuzeyde sivri, güneyde çapraz tonozlu bölümlerden oluşmakta olup, aynı zamanda güneyde iki hela bulunmaktadır Sıcaklık bölümünün ortasında sekizgen mermer bir göbek taşı, bunun çevresinde de beşik tonozlu, dört eyvanlı, kare planlı halvet vardır Halvetlerin üzeri kubbe ile örtülüdür Bu bölümün bütün kubbeleri onarımlar sırasında betonla sıvanmış ve özelliğini yitirmiştir Hamamın batısında külhan ve su depoları tüm cepheyi boydan boya kaplamaktadır

Hamamın kadınlar kısmı erkekler bölümünün kuzeyinde yer almaktadır Bu bölümün soğukluk kısmına da doğudaki beş basamakla inilen bir kapıdan girilmektedir Buradaki sivri kemerli giriş kapısı erkekler bölümüne göre daha sadedir Soğukluk 930x930 m ölçüsünde kare planlıdır Bunun üzeri de tromplu sekizgen kasnaklı bir kubbe ile örtülü olup, üzeri kiremit kaplıdır Soğukluğun batısındaki bir kapıdan dikdörtgen planlı ılıklığa geçilmektedir Ilıklığın kuzeyinde bir eyvan, güneyinde de kubbe ile örtülü, bir başka bölüm daha bulunmaktadır Ilıklığın güneyindeki bir kapıdan helalara geçilmektedir Diğer bir kapıdan da üzeri stalaktitli bir kubbenin örttüğü kare planlı sıcaklık ve halvete girilmektedir

Hamamın duvarları kaba moloz taştan yapılmıştır Bunun üzerinde bir taş sırasını iki sıra tuğla izlemektedir Bu duvar örgüsünün aralarına da yer yer dikey tuğlalar yerleştirilmiştir Köşelerde mermer blok taşlar kullanılmıştır Bu taşların bazıları antik döneme tarihlendirilmektedir Ayrıca pencere kemerlerinde üç sıra tuğla ve bir sıra da kesme taş kullanılmıştır