Gece Ve Gündüz Arasındaki Sıcaklık Farkının Nedeni

Gece Ve Gündüz Arasındaki Sıcaklık Farkının Nedeni
Gece Ve Gündüz Arasındaki Sıcaklık Farkının Nedeni

Bildiğimiz gibi dünyanın güneşe bakan yüzü gündüzdür, arkada kalan yüzü ise gece! Gündüz, sabahtan itibaren güneşin yerküreyi hem aydınlattığı, hem de ısıttığı bir zaman dilimi olduğu için bu süre zarfında ısınan yeryüzü temas ettiği hava katmanını da ısıtır ve en yüksek sıcaklık öğleden sonra 2 civarında görülür! Akşam ise hava kararıp güneş batarken yerküre yavaş yavaş soğumaya başlar ama hava hemen soğumaz! Hava karardıktan 1-2 saat soğuma iyice hissedilir ve en soğuk saatler de günün ağarmaya başladığı saatlerdir! Deniz ikliminde gece-gündüz arasındaki sıcaklık farkları karasal iklime göre çok azdır! Çünkü deniz ikliminde havadaki nem ısınan havanın soğumasını geciktirir Karasal iklimde ise soğuma ve ısınmalar daha ani olur ve gece-gündüz sıcaklık farkı büyük değerler alır!

elleri soğuk olan bir arkadaşımızın fen kitabı sayfa 186 yı okuyun bilgi edininnnnnnnnnnnnnnnnnnnnnnnnnnn

Hatice-til Kübra Hanım, bildiğiniz gibi dünyanın güneşe bakan yüzü gündüzdür, arkada kalan yüzü ise gece! Gündüz, sabahtan itibaren güneşin yerküreyi hem aydınlattığı, hem de ısıttığı bir zaman dilimi olduğu için bu süre zarfında ısınan yeryüzü temas ettiği hava katmanını da ısıtır ve en yüksek sıcaklık öğleden sonra 2 civarında görülür! Akşam ise hava kararıp güneş batarken yerküre yavaş yavaş soğumaya başlar ama hava hemen soğumaz! Hava karardıktan 1-2 saat soğuma iyice hissedilir ve en soğuk saatler de günün ağarmaya başladığı saatlerdir! Deniz ikliminde gece-gündüz arasındaki sıcaklık farkları karasal iklime göre çok azdır! Çünkü deniz ikliminde havadaki nem ısınan havanın soğumasını geciktirir Karasal iklimde ise soğuma ve ısınmalar daha ani olur ve gece-gündüz sıcaklık farkı büyük değerler alır!

Gece Ve Gündüz Arasındaki Sıcaklık Farkının Nedeni

Bildiğimiz gibi dünyanın güneşe bakan yüzü gündüzdür arkada kalan yüzü ise gece! Gündüz sabahtan itibaren güneşin yerküreyi hem aydınlattığı hem de ısıttığı bir zaman dilimi olduğu için bu süre zarfında ısınan yeryüzü temas ettiği hava katmanını da ısıtır ve en yüksek sıcaklık öğleden sonra 2 civarında görülür! Akşam ise hava kararıp güneş batarken yerküre yavaş yavaş soğumaya başlar ama hava hemen soğumaz! Hava karardıktan 1-2 saat soğuma iyice hissedilir ve en soğuk saatler de günün ağarmaya başladığı saatlerdir! Deniz ikliminde gece-gündüz arasındaki sıcaklık farkları karasal iklime göre çok azdır! Çünkü deniz ikliminde havadaki nem ısınan havanın soğumasını geciktirir Karasal iklimde ise soğuma ve ısınmalar daha ani olur ve gece-gündüz sıcaklık farkı büyük değerler alır!

Gece Ve Gündüz Arasındaki Sıcaklık Farkının Nedeni

Bildiğimiz gibi dünyanın güneşe bakan yüzü gündüzdür arkada kalan yüzü ise gece! Gündüz sabahtan itibaren güneşin yerküreyi hem aydınlattığı hem de ısıttığı bir zaman dilimi olduğu için bu süre zarfında ısınan yeryüzü temas ettiği hava katmanını da ısıtır ve en yüksek sıcaklık öğleden sonra 2 civarında görülür! Akşam ise hava kararıp güneş batarken yerküre yavaş yavaş soğumaya başlar ama hava hemen soğumaz! Hava karardıktan 1-2 saat soğuma iyice hissedilir ve en soğuk saatler de günün ağarmaya başladığı saatlerdir! Deniz ikliminde gece-gündüz arasındaki sıcaklık farkları karasal iklime göre çok azdır! Çünkü deniz ikliminde havadaki nem ısınan havanın soğumasını geciktirir Karasal iklimde ise soğuma ve ısınmalar daha ani olur ve gece-gündüz sıcaklık farkı büyük değerler alır!

Isının Yayılma Yolları (Konu Anlatımı)

Bulunduğu ortama göre sıcaklığı fazla (yüksek) olan her madde çevresine ısı aktarır, yayar Masa, insan, ateş, buz, su kendisinden daha soğuk bir ortamda bulunduğunda çevresine ısı aktarır, yayar Isı enerjisi, maddelerde çeşitli yollarla yayılır
Isı enerjisi iletim, konveksiyon (taşıma = sıvı ve hava akımı) ve ışıma (radyasyon) yolu ile yayılır

1- Isı Enerjisinin İletim Yoluyla Yayılması (İletim) (Taneciklerin Çarpışmasıyla Isının Yayılması) :
Maddeyi oluşturan taneciklerin birbirine çarpması ile ısı enerjisinin aktarılmasına ısının iletim yoluyla yayılması denir Isı enerjisinin iletim yoluyla yayılması bütün maddeler taneciklerden oluştuğu için katı, sıvı ve gazlarda görülür Fakat ısının iletim yoluyla yayılması katı maddelerde, sıvı ve gaz halindeki maddelerden daha kolay gerçekleşir Katılar ısı enerjisini sadece iletim yoluyla yayarlar
Katı haldeki maddenin bir ucu ısıtıldığında ısınan uçtaki tanecikler diğerleri ile çarpışarak ısıyı diğer uca aktarırlar
Katı haldeki madde ısıtıldığında, ısı enerjisini alan katı madde tanecilerinin hareket (kinetik) enerjisi arttığı için titreşim hızı da artar Titreşen tanecikler (yerinden ayrılamayacağı için) etrafındaki diğer taneciklere çarparak diğer tanecikleri de titreştirir ve o taneciklerin de titreşim hızını bu nedenle de hareket enerjisini arttırır Böylece ısı enerjisi bir tanecikten diğerine aktarılarak madde boyunca iletilmiş yani yayılmış olur

Isıtılan Teldeki Isı Enerjisinin Telde Yayılması

a) Sıcaklıkları Farklı İki Madde Arasındaki Isı Aktarımının İletim Yoluyla Gerçekleşmesi :
Isı enerjisinin iletim yoluyla yayılması, maddeler birbirine temas ettiğinde de gerçekleşir Sıcaklıkları farklı maddeler birbirine dokundurulduklarında yani temas ettiklerinde, sıcaklığı fazla olan madde ısı kaynağı gibi davranarak sıcaklığı az olan maddeye ısı enerjisi aktarır
Sıcaklığı fazla olan maddeye dokunan soğuk maddedeki tanecikler ısı enerjisini alır ve tanecilerin hareket enerjisi arttığı için titreşim hızı da artar Titreşen tanecikler (yerinden ayrılamayacağı için) etrafındaki diğer taneciklere çarparak diğer tanecikleri de titreştirir ve o taneciklerin de titreşim hızını bu nedenle de hareket enerjisini arttırır Böylece ısı enerjisi bir tanecikten diğerine aktarılarak madde boyunca iletilmiş yani yayılmış olur

ÖRNEKLER :

1- Sobaya konan çaydanlığın kendinin ve metal kulpunun ısınması
2- Sobadaki tencerenin içindeki metal kaşığın ısınması
3- Sıcak tavadaki katı yağın erimesi

b) Maddelerin Isı İletkenlikleri :
Bütün maddelerin ısı iletkenlikleri farklıdır Bazı maddeler ısıyı hızlı, bazıları da yavaş iletirler Isı enerjisinin iletim yoluyla yayılması bütün maddelerde görülür Bütün maddeler taneciklerden oluştuğu için katı, sıvı ve gazlar ısı enerjisini iletim yoluyla yayabilirler
Isı enerjisinin iletim yoluyla yayılabilmesi için maddeyi oluşturan taneciklerin birbiri ile çarpışması ve çarpıştığı taneciği de titreştirmesi (yani ona ısı enerjisi aktarması) gerekir Bu nedenle ısı enerjisinin iletim yoluyla daha iyi yayılabilmesi için tanecikler arasındaki boşluğun az olması ve taneciklerin düzenli olması gerekir
Isı enerjisinin iletim yoluyla yayılması katı maddelerde, sıvı ve gaz halindeki maddelerden daha kolay gerçekleşir Bunun nedeni ise katı taneciklerinin düzenli ve aralarındaki boşluğun çok az olmasıdır Sıvı ve gaz halindeki maddenin tanecikleri arasındaki boşluk katılara göre daha fazla ve tanecikler daha düzensiz olduğu için ısı enerjisinin sıvı ve gazlarda iletim yoluyla yayılması katılara göre çok daha yavaş gerçekleşir
Bütün maddelerin ısı iletkenlikleri farklıdır Isının bir maddedeki yayılma hızı o maddenin iletken mi yoksa yalıtkan mı olduğunu belirtir
Isıyı iyi ileten maddelere ısı iletkeni denir Isı iletkenlerini oluşturan tanecikler arasındaki boşluk çok azdır ve tanecikler düzenlidir Isı iletkenleri kısa sürede büyük miktarda ısı iletirler Metaller (Bakır, alüminyum, demir,…), diğer maddelere göre ısıyı daha hızlı iletirler ve ısı iletkenidirler
Isıyı iyi iletemeyen maddelere ısı yalıtkanı denir Isı yalıtkanlarını oluşturan tanecikler arasındaki boşluk çok fazladır ve tanecikler düzensizdir Isı yalıtkanları kısa sürede çok az miktarda ısı iletirler Tahta, plastik, beton, hava ısı yalıtkanıdır Plastik köpük, cam yünü, pamuk, saman, asbest, çift camlı pencerelerdeki hava boşluğu, termoslardaki iç ve dış yüzey arasındaki havasız ortam (vakum) ısı yalıtımı için kullanılır