09-10-2012
|
#1
|
Prof. Dr. Sinsi
|
Magna Carta, Magna Carta Nedir,Magna Carta Belgesindeki Yazılı Haklar Nelerdir
Magna Carta, Magna Carta Nedir,Magna Carta Belgesindeki Yazılı Haklar Nelerdir
Magna Carta, Magna Carta Nedir,Magna Carta Belgesindeki Yazılı Haklar Nelerdir
1215’te İngiltere’de Kral John’un bazı baron ve piskoposların baskısıyla onayladığı ve uyruklarına tanıdığı haklara ilişkin yazılı belgedir
Kral John Fransa’nın İngiliz egemenliğinde bulunan Normandiya topraklarını elinde tutabilmek için savaşa girmek zorunda kaldı Fakat bütün saltanat dönemi boyunca yitirdiklerini geri almaya çalıştıysa da başarılı olamadı Bu savaşlar için halktan ve soylulardan vergi topladı Ayrıca kiliseyi ağır biçimde vergilendirmesi de din adamlarını kızdırdı O dönemde İngiltere de bütün topraklar kralın malı sayılır, kral baronlara toprakların kullanma hakkını belirli ödemeler ve hizmetler karşılığında verirdi
Bu ödemeler ve hizmetler John’dan önce de bazı krallar krallık beratları gibi yazılı belgeler yayımlamışlardı, ama bu haklar çoğunlukla yazıya dökülmez, kuşaktan kuşağa aktarılırdı Feodal yasalara göre kral, yetişkin mirasçısı olmayan baronların topraklarının vasisi sayılırdı
Bu uygulamaların yarattığı hoşnutsuzluk baronların başkaldırmasına neden oldu ve John’a “alışık oldukları eski özgürlüklerini” geri vermesi için baskı yapmaya karar verdiler Canterbury piskoposu önderliğinde baronlar kendi sorunlarının yanısıra kilisenin, daha küçük feodal beylerin, kent halkının ve hatta köylülerin sorunlarını da içeren istekleri bir belge biçiminde düzenlediler Bu belge John’a sunuldu Bir iç savaş çıkmasından korkan kral, istekleri kabul etti ve anlaştıklarını göstermek için mührüyle damgaladı Daha sonra bu belge, kral tarafından Magna Carta denen Krallık beratı olarak yazdırıldı Berat, kopyalandı ve kontluklara dağıtıldı Bu kopyaların dördü günümüze kadar ulaşmıştır Bunların ikisi British Museum’da öbür ikisi ise Lincoln ve Salisbury katedrallerinde bulunmaktadır 63 maddeden oluşan Magna Carta’nın içeriği kralın, kilise ve uyrukları karşısındaki hak ve yetkilerinin sınırını belirler Bu belgeyle, feodal beylere tanınan hakların yanında, kentlerde özellikle Londra’da yaşayan halka ve tüccarlara da bazı haklar verilmiştir Ayrıca, hukuk ve yargı alanında düzenlemeler ile krallık ormanlarına ilişkin yasaların yumuşatılması konusunda hükümler de yer alır Magna Carta’nın sonunda, bu beratı uygulamayan krala karşı çıkma ve onu zorlama hakkı tanınır
John verdiği sözleri tutmadı ve Magna Carta amacına ulaşamadı Ama, bir karalın ülkeyi istediği gibi yönetemeyeceği açıkça belirten bu beratın İngiliz tarihinde çok büyük etkisi oldu Kral, ülkeyi yasalara uygun olarak yönetmek zorundaydı Eğer yasalara uymazsa halkın krala karşı zor kullanma hakkı vardı
Kral John’un ölümünden sonra, oğlun üçüncü Henry tarafından da onaylanan Magna Carta, daha sonra anayasal bir yönetim için mücadele eden İngilizler’e ışık tutmuştur Bu belge İngiliz tarihi boyunca krallar, yasalara uymadıkları zaman tekrar tekrar gündeme getirilmiş ve birçok krala onaylatılmıştır
Magma Carta, çağının çok ilerisinde bir belgedir Özellikle insan haklarına, Amerikan Bağımsızlık Bildirgesi ile Fransız Devrimi’nin İnsan ve Yurttaş Hakları Bildirisi’ne öncülük ettiğine inanılmaktadır
|
|
|