Prof. Dr. Sinsi
|
Gostivar'ın Sözleri,Gostivar Kimdir,Gostivar'ın Hakkında Kısa Açıklamalı Bilgiler
Gostivar'ın Sözleri,Gostivar Kimdir,Gostivar'ın Hakkında Kısa Açıklamalı Bilgiler
Gostivar'ın Sözleri,Gostivar Kimdir,Gostivar'ın Hakkında Kısa Açıklamalı Bilgiler
Gostivar'ın çok uzun bir tarihi vardır Bu tarih MÖ VIII asra kadar uzanmaktadır MÖ 170-169 yıllarında bugünkü Gostivar'ın yakınlığında Draudak adında bir şehrin bulunduğu bilinmektedir Bu dönemden kalan maddî kültür izleri genellikle Polok vadisini çevreleyen bayır ve tepelerde bulunmaktadır Bu izler arasında Roma, Bizans, Hun, Avar, Bulgar, Vardar, Oğuz, Peçenek, Kuman ve Osmanlı Türk, İlyr, Slav ve diğer kavimlerden kalan mimarî ve benzeri eserler bulunmaktadır
Bazı Makedon müellifleri Gostivar adının en eski Slav antroponimlerinden kaldığını söylemektedirler Bu adı Hostivar şeklinde Çek cumhuriyetinin başkenti Praga'nın bir mahallesi taşımaktadır Adı geçen Makedon müellifleri, Gostivar adının Slavca yabancı veya misafirler anlamında olan "gosti" kelimesinin acele eder, hızlı gider, hızlı yürür, canlıdır, kaynatıyor, yemek pişiriyor anlamlarında oyan "variti" veya "var" fiilleriyle birleşmesinden meydana geldiğini öne sürmektedirler Bu müellifler XI asırda Gostivar yerine Radogost, Gostirad, Gastovit, Dobrogost, Dragost, Milogost, Stragost ve Yadovar adlarının kullanıldığını söylemektedirler XII asırda ise bazı yerlerde Gostivar adının Gostimir ve Gostomir şeklinde kullanıldığı görülmektedir Sırpça bu ad, Gostodrag, Gostimir, Dobrogost, Radogost ve benzeri adlar şeklinde; Çekçe'de Hostivar, Hostibor, Hostimil ve Hostihrad; Lehçe'de ise Goşciwit, Gociwuj ve dier şekillerde kullanılmaktadır
"Var" kelimesi veya "-var" morfemi Türkçe'den başka bütün Slav dillerinde "var" veya "-var"; Macarca'da "vár" veya "-vár"; Romence'de "oara" veya "-oara"; Lehçe'de "war" veya "-war"; Arnavutça'da "vari" veya "-vari"; Farsça'da "vâr", "-vâr", "-vâre" ve "-vâri" şekillerinde kullanılmaktadır Makedonca'da Gostivar, Vardar, Vardarişte, Vardara, Vardarski, Vardarka, Vardarinka, Povardarye, Povarderest, Jitovar, Kalivar, Yadovar, Samovar, Hvalivar; Karadağ Sırpçası'nda Vardar, Antivari, Varvara; Boşnakça'da Varda, Varvara; Arnavutça'da Kalivari; Hırvatça'da Byelovar, Daruvar, Vukovar; Romence'de Timişoara, Curtişoara, Scarişoara, Sighişoara, Calidioara; Çekçe'de Hostivar; Macarca'da Dombuvár, Dünöföldvár, Györvár, Kaposvár, Kupavár, Mosonomagyarvár, Naludvár, Sarvár, Székesfehervár, Sgedvár, Tiszavasvár, Tiszoföldvár, Várpolata, Vasvár ve diğer adlarda görülmektedir "Var" kelimesi veya "-var" morfemi Çek özel adlarında Hostivar, Varohost, Varobyl; Bulgar özel adlarında Hvalivar; Leh özel adlarında ise Grochowar, Grochowarsko şeklinde görülmektedir
Gostivar kelimesinin 562-803 yılları arasında Avrupa'da ve Balkan yarımadasında Avar Türklerinin hakimiyeti altında kurulan Avar Türk-Slav kabileleri birliği döneminden kalması mümkündür Bu kelimenin akla ilk gelebilecek anlamı "misafirlervar"dır Ancak, "gosti+var"daki "var" kelimesi, Türkçe'de "yok"un karşıtı anlamında değildir Arapça'da ve Hun veya Avar Türkçesi'nden Macarca'ya intikal etmiş bu kelimenin "kale" ve "hisar", "bekleme" ve "karşılama" anlamları vardır Farsça'da ise "gibi" benzetme edatı, malik veya sahip olma, "-li" ve diğer anlamları vardır Böylece gostivar kelimesine; misafirler bekleme veya karşılama ve misafirler kalesi, misafirlere sahip olma, misafirli yer, misafirperver, misafirci memleket veya diyar anlamlarını vermek mümkündür
Gostivar Türklerinin tarihi 378 yılında bu yerlere de Hun Türklerinin yerleşmesiyle başladı Bu, aslında Gostivar ve civarının üzerine yapılan ilk Türk akınıdır 378-1371 yılları arasında bu tohraklara Avar, Bulgar, Vardar, Oğuz, Peçenek ve Kuman Türkleri akın yaptılar Bu Türk boyları söz konusu yerlerde de çok kıymetli akın yaptılar Bu Türk boyları söz konusu yerlerde de çok kıymetli mimarî ve benzeri eserler ve maddî kültür izleri bıraktılar Bu eserlerin ve izlerin bazıları zamanımıza kadar ayakta kalabilmeyi başardı
Bugün, adı geçen Türk boylarından kalan antronimlere, toponimlere, hidronimlere ve benzeri adlara rastlanmaktadır Osmanlı Türkleri, Gostivar ve civarını fethettikleri sırada Gostivar, Vardar, Radika, Kunova, Moghor, Şardağı, Tetova, Dervend
|