Osmanlı İmparatorluğunun Savaşa Girişi,Osmanlı İmparatorluğu Savaş Sonrası Durumu

Osmanlı İmparatorluğunun Savaşa Girişi,Osmanlı İmparatorluğu Savaş Sonrası Durumu
Osmanlı İmparatorluğunun Savaşa Girişi,Osmanlı İmparatorluğu Savaş Sonrası Durumu

Bu dönemde Padişah V Mehmet Reşat’ın başında bulunduğu Osmanlı İmparatorluğu’nda,hükümet İttihat ve Terakki Partisinin elindeydiBu partinin yöneticileri çıkabilecek muhtemel bir savaşa girerek kaybedilen toprakları geri almak düşüncesindeydilerBöylece İmparatorluk eski gücüne ve saygınlığına yeniden kavuşabilecektiFakat, Trablusgarp ve Balkan savaşlarıyla iyice yıpranmış olan devlet, yeni bir savaşa girebilecek durumda değildiBu nedenle başlangıçta tarafsızlığını ilan etmiştiBu durum Anlaşma Devletleri’nin de işine geliyordu
Öte yandan Almanya, yeni cepheler açılması sağlayarak, Batı Cephesi’nde rahatlamak amacıyla Osmanlı Devleti’ni kendi yanında savaşa sokmaya çalışıyordu
Bu sırada İmparatorluğun en güçlü adamı ve İttihak ve Terakki Partisi’nin de önde gelen Lideri olan Enver Paşa, yukarıda belirtilen nedenlerden dolayı Almanya’nın yanında savaşa katılmaktan yanaydıEnver Paşa’nın, Almanya’ya duyduğu hayranlık ve Almanya’nın büyük bir savaş gücüne sahip olması, Osmanlıların, Almanya’nın yayında savaşa girmesinde savaşa girmesinde etkili olmuşturÇoğunluk bu savaşa girmesini istemediği halde, Enver Paşa, Almanya ile 1914 Ağustos’unda gizli bir anlaşma yapmıştırBirkaç gün sonrada iki Alman gemisi Osmanlılara sığınırBu gemilerin satın alındığı ilan edilerek gemilere Yavuz ve Midilli adları verilmiştir
Anlaşma devletlere, Osmanlı Devleti’ne Alman deniz askerleri, Almanya’ya geri göndermeleri koşuluyla kapitülasyonları kaldıracaklarını bildirdilerOsmanlı İmparatorluğu ise kapitülasyonları tek yanlı olarak kaldırdığını ilan ederAnlaşma Devletleri’nin bunu da kabul etmelerine rağmen, birkaç gün sonra bu iki savaş gemisi Rus Limanlarını topa tutarBöylece, bir oldu-bitti sonucu İmparatorluk büyük bir savaşın içine sokulmuş oldu
Osmanlı İmparatorluğu’nun savaşa girmesiyle, savaş geniş alanlara yayılmış ve pek çok yeni cepheler alınmıştır

Doğu Cephesi:

Rusların, Doğu Anadolu’ya saldırmaları üzerine (Aralık 1914) kurulan ve Enver Paşa’nın savunduğu cephedir Bu cephede uğranılan yenilgi sonucu Erzurum, Muş, Bitlis, Trabzon ve Erzincan Rusların eline geçti (1915)

Çanakkale Cephesi:

Anlaşma Devletleri; müttefikleri olan Ruslara yardım ederek onların savaşa devam etmelerini sağlamak, İstanbul’u alarak Osmanlı İmparatorluğu’nu savaş dışı bırakmak ve Balkanlardan yeni bir cephe açarak savaşı kısa sürede bitirmek amacıyla; İngiliz Deniz Bakanı Churchill tarafından ortaya atılan bir düşünce ile 18 Mart 1915 tarihinde donanmalarıyla Çanakkale Boğazı’na saldırdılar ve büyük bir yenilgiye uğrayarak geri çekildiler Bu kez Nisan 1915 yılın da sömürgelerinden getirdikleri askerlerle Gelibolu Yarımadası’na asker çıkardılar 1916 Ocak ayına kadar süren Çanakkale Muhabereleri’nde Miralay
Mustafa Kemal’in elde ettiği büyük başarılar, cephenin, Türk ordusunun zaferiyle kapanmasını sağlamıştır 9-10 Ocak 1916’da düşman, ağırlıklarını alarak geri çekilmiştir
Çanakkale Zaferi, savaşın gidişini etkileyen çok önemli sonuçlar doğurmuştur Her şeyden önce Rusya müttefiklerinden yardım alamamıştır Bunun sonucunda Rusya’daki bunalım ihtilale neden olmuş ve Çarlık rejimi yerine yeni düzen kurulmuştur Yeni rejimi kuranlar, rejimin yerleşmesini sağlamak amacıyla 3 Mart 1918 yılında Bağlaşma Devletleriyle Brest Litovsk Barışı’nı imzaladılar Rus birlikleri Doğu Anadolu’dan çekildiler Osmanlı Devleti’nin, IDünya Savaşı devam ederken tek kazançlı antlaşmadır Bu cephe savaşın süresinin uzamasına neden olmuştur

Sina-Filistin (kanal) Cephesi:

Süveyş Kanalı’nı ele geçirerek İngilizlerin sömürgeleriyle bağlantısını kesmek ve böylece sömürgelerinden yardım almasını önlemek amacıyla Almanların etkisiyle açılan bir cephedir Bu cephede başarı kazanıldığında Mısır da geri alınmış olacaktı 1915 yılı başlarında girişilen harekat başarısızlıkla sonuçlandı 1916 yılından itibaren bu cephede baskılarını arttıran İngilizler, Araplardan da aldıkları destekle 1918’de Suriye’ye girdiler

Irak Cephesi:

Bir taraftan Arapları Osmanlılara karşı kışkırtan İngilizler, diğer taraftan da Aden ve Basra’ya asker çıkardılar Küt’ül-Amere’de yenildiler Bunun üzerine İngilizler, Arapların ayaklanmalarını sağladılar Mekke Emiri Şerif Hüseyin, elebaşısı oldu Hicaz ve Yemen elden çıktı İki ateş arasında kalan Türk birlikleri,1916’dan sonra geri çekilmeye başladılar İngilizler, ateşkes tarihi olan 30 Ekim 1918’e kadar Musul’un güneyine kadar olan yerleri ele geçirdiler
Arap Yarımadası’nda pek çok yer elden çıkmasına rağmen, kutsal yerler ateşkesin imzasına kadar savunulmuştur
Osmanlı İmparatorluğu yukarıdaki ana cephelerden başka ikinci derecede önem taşıyan İran, Makedonya, Hicaz, Yemen ve Galiçya cephelerinde de savaşmıştır

Savaşın Bitişi:

Birinci Dünya Savaşı’nın Bağlaşma (İttifak) grubundaki ekonomik yükünü Almanya taşıyorduSanayisinin güçlü olmasına rağmen denizlere egemen olmaması ve bağışıklarının da yeterince güçlü olmaması, Almanya’nın bir süre sonra yıpranmasına neden oldu
Denizlere egemen olan İngiltere, Almanların, dünyanın diğer bölgeleriyle olan ilişkisini kesiyordu Tarafsız durumdaki ABD ise İngiliz ve Fransızlarla bol bol savaş malzemesi satıyordu Bunun üzerine Almanya, dünya çapındaki bir denizaltı savaşına girişerek, Anlaşma Devletlerine malzeme taşıyan gemileri batırmaya başladı Bundan ekonomik zarar gören ABD, 1917 yılı Nisan ayı başında Bağlaşıklara savaş ilan etti
ABD’nin dinç kuvvetlerle savaşa girmesi, savaşın sonucunu belirledi1918 yılı başında Rusya’nın savaştan çekilmesinin yarattığı iyimserlik kısa sürede kayboldu, Almanya’nın Batı cephesi çöktü Alman yardımının kesilmesiyle Osmanlı Devleti’nin de Güney Cephesindeki çekilişi hızlandı Avusturya-Macaristan İmparatorluğu’nda karışıklıklar çıktı Wilson’un yayınladığı ilkeler de Bağışıkların kamuoylarına çekici geldi Bu durumda Almanya ve Bağışıkları için savaşı bırakmaktan başka yol kalmamıştı İlk ateşkesi Bulgaristan (29 Eylül 1918), ikincisini de Osmanlı İmparatorluğu (30 Ekim 1918) imzaladılar 3 Kasım’da Avusturya-Macaristan İmparatorluğu ve 11 Kasım’da da Almanya ateşkes imzalayarak savaştan çekildiler

IDÜNYA SAVAŞI SONRASI OSMANLI İMPARATORLUĞU

Savaşın son Yılında Genel Durum:

a)Savaştan önce Bulgaristan çekildi Bulgar Kralı tahtını bırakıp ülkesinden kaçtı
b)Almanya ve Avusturya-Macaristan İmparatorluğu ateşkes önerisinde bulundular (4 Ekim 1918) Her iki ülkede cumhuriyet ilan edildi
c)Savaşın son yılında Padişah VMehmet Reşat öldü, yerine VI Mehmet (Vahdettin) geçti
d)İttihat ve Terakki Partisi ileri gelenleri ülkeden kaçtılar, Ahmet İzzet Paşa başkanlığında ittihatçı olmayan bir hükümet kuruldu
e)Osmanlı Devleti de ateşkes önersinde bulundu ve antlaşma yapıldı