Kuruluş Devrinde, Osmanlı Şehirleşmesinde En İleri Olan Yerleşim Yeri Bursa’Dır,

**Prof. Dr. Sinsi** · 09-10-2012

Kuruluş devrinde, Osmanlı şehirleşmesinde en ileri olan yerleşim yeri Bursa’dır

Kuruluş devrinde, Osmanlı şehirleşmesinde en ileri olan yerleşim yeri Bursa’dır,

İbn-i Batuta Seyahatnamesi’ne baktığımızda Osmanlı Beyliği’nin 1334 tarihinde en önemli şehrinin Bursa olduğunu görüyoruz; Bursa şehri, bu sırada Batı Anadolu ticaret güzergahının en önemli şehriydi

Orhan Bey, bu şehrin önemini bildiği için fethedilmesine azami önem vermiştir

İbn-i Batuta’ya göre Bursa’yı fetheden Osmanlılar, Batı Anadolu’nun en güçlü beyliğidir

Osmanlı askerî gücünün kontrolünde toplam 100 kale bulunmaktadır

El-Ömerî’ye göre de kuruluş devrinde Osmanlı hakimiyetinde 50 şehir ve 100 kalenin bulunduğunu ifade ettiğimizde Osmanlı yerleşimlerinin kuruluş döneminden itibaren belirli bir yapılanma içinde olduğu anlaşılmış olacaktır

Müslüman ailelerde çocuk sayısı 3-4 idi

Osmanlı’da aile genel olarak tek eşlilik esasına dayanıyordu

Fakat zaman zaman iki hatta üç eşli ailelerin olduğu kayıtlarda yer almaktadır

Çok eşli ailelerin maddi durumlarının iyi olduğunu bıraktıkları terekelerden anlamak mümkündür

Yine kayıtlardan anlaşıldığına göre, Müslüman ailelerin çocuk sayısı ortalama üç-dört idi

Maddi durumu iyi olan ailelerin günümüzde olduğu gibi, çocuklarının bakım ve gözetimi için bakıcı (dadı) tuttuklarını görüyoruz

Kayıtlarda dadı ücretinin aylık 25 kuruş olduğu, bu ücretin 15 kuruşu dadının kendisi için, 10 kuruşu da çocuğun masrafları için olduğu anlaşılmaktadır

Gerek müslim, gerekse gayri müslim aileler arasında, zaman zaman ekonomik çıkarlara dayalı bazı anlaşmazlıkla yaşanmış bunlar da mahkeme kayıtlarınca da tespit edilmiştir

Çocuklar ve yetimler ‘vesayet’ yoluyla korunurdu

Osmanlı’da çocuklar ve yetimler vesayet yoluyla koruma altına alınmışlardı

Buluğ çağına gelmeden yetim kalan veya şuuruna halel gelmesi sebebiyle rüşdünü kaybeden mecnûn kimselerin hukukunu muhafaza etmek üzere, mahkeme tarafından tevdi edilen göreve “vesayet”, bu görevi üstlenen kişiye de “vasî” denmektedir

09-10-2012	#1
Prof. Dr. Sinsi	Kuruluş Devrinde, Osmanlı Şehirleşmesinde En İleri Olan Yerleşim Yeri Bursa’Dır, Kuruluş devrinde, Osmanlı şehirleşmesinde en ileri olan yerleşim yeri Bursa’dır Kuruluş devrinde, Osmanlı şehirleşmesinde en ileri olan yerleşim yeri Bursa’dır, İbn-i Batuta Seyahatnamesi’ne baktığımızda Osmanlı Beyliği’nin 1334 tarihinde en önemli şehrinin Bursa olduğunu görüyoruz; Bursa şehri, bu sırada Batı Anadolu ticaret güzergahının en önemli şehriydi Orhan Bey, bu şehrin önemini bildiği için fethedilmesine azami önem vermiştir İbn-i Batuta’ya göre Bursa’yı fetheden Osmanlılar, Batı Anadolu’nun en güçlü beyliğidir Osmanlı askerî gücünün kontrolünde toplam 100 kale bulunmaktadır El-Ömerî’ye göre de kuruluş devrinde Osmanlı hakimiyetinde 50 şehir ve 100 kalenin bulunduğunu ifade ettiğimizde Osmanlı yerleşimlerinin kuruluş döneminden itibaren belirli bir yapılanma içinde olduğu anlaşılmış olacaktır Müslüman ailelerde çocuk sayısı 3-4 idi Osmanlı’da aile genel olarak tek eşlilik esasına dayanıyordu Fakat zaman zaman iki hatta üç eşli ailelerin olduğu kayıtlarda yer almaktadır Çok eşli ailelerin maddi durumlarının iyi olduğunu bıraktıkları terekelerden anlamak mümkündür Yine kayıtlardan anlaşıldığına göre, Müslüman ailelerin çocuk sayısı ortalama üç-dört idi Maddi durumu iyi olan ailelerin günümüzde olduğu gibi, çocuklarının bakım ve gözetimi için bakıcı (dadı) tuttuklarını görüyoruz Kayıtlarda dadı ücretinin aylık 25 kuruş olduğu, bu ücretin 15 kuruşu dadının kendisi için, 10 kuruşu da çocuğun masrafları için olduğu anlaşılmaktadır Gerek müslim, gerekse gayri müslim aileler arasında, zaman zaman ekonomik çıkarlara dayalı bazı anlaşmazlıkla yaşanmış bunlar da mahkeme kayıtlarınca da tespit edilmiştir Çocuklar ve yetimler ‘vesayet’ yoluyla korunurdu Osmanlı’da çocuklar ve yetimler vesayet yoluyla koruma altına alınmışlardı Buluğ çağına gelmeden yetim kalan veya şuuruna halel gelmesi sebebiyle rüşdünü kaybeden mecnûn kimselerin hukukunu muhafaza etmek üzere, mahkeme tarafından tevdi edilen göreve “vesayet”, bu görevi üstlenen kişiye de “vasî” denmektedir