Cilt Kanseri - Deri Kanseri Melanom

Cilt Kanseri - Deri Kanseri Melanom

Genel Kanser oluşumu içinde deri - cilt- kanseri ( Melanom ) en sık rastlanandır Deri kanserinden korunmak için yapılması gereken zararlı güneş ışınlarından korunmaktır Güneşe aşırı maruz kalma ( bronzlaşma dahil olmak üzere özellikle su toplaması ile seyreden ikinci derece güneş yanığı deri kanserinin temel sebebidir Daha az önemli faktörler tekrarlayan tıbbi ve endüstriyel X ışınlarına maruz kalma, yanık veya yara izi bırakarak iyileşen cilt hastalıkları, kömür katranı veya arsenik gibi kimyasal ürünler içeren maddelere mesleki olarak maruz kalma ve genetik olarak ailedecilt kanseri bulunmasıdır Açık tene sahip olup güneş yanığı ihtimali fazla olan kişiler, daha yüksek riske sahiptir Güneş ışınları deri kanserine sebep olan en önemli neden olduğundan en önemli koruyucu önlem güneşten kaçınmaktır


Güneşin dünyaya en dik ulaştığı saatler olan saat 1000 ile 1600 saatleri arasında güneşten korunun Güneşin yeryüzüne dik ulaştığı saatlerde gölgeniz kendi boyunuzdan daha kısadır
Açık renkli sıkı dokumalı koruyucu giysi ve geniş şapka kullanın
Koruma faktörü en az 15 olan güneşten koruyucu kremler kullanın
20 dakika güneşte kaldığında güneş yanığı geçiren bir kişi, 15 faktörlü bir güneşten koruyucu kullandığında 15 kat daha fazla süre (300 dakika) yanmadan güneşte kalabilir Bununla beraber güneşten koruyucu kremler kullanarak da güneşte fazla kalınmamalıdır Çünkü UVA gibi güneş ışınları ki bunlar derideki bağışıklık sistemi ve deri yaşlanmasında sorumludur, güneş koruyucular olsa da deriye ulaşabilir

Güneşten koruyucu kullanımına çocukluk döneminde başlayın, çünkü yaşam boyu güneşe maruz kalmanın % 80′i 18 yaş altında olmaktadır 6 ayın altındaki bebekler uzun süre güneşe maruz kalmamalı, eğer kalacaksa güneşten koruyucular kullanılmalıdır

Erken tanı kesin tedavinin en önemli ilk adımıdır
Derinizi belli aralıklarla muayene edin Eğer benlerinizde büyüme değişiklik olursa, derinizde renk değişikliği ve iyileşmeyen yaralar varsa bir an önce Dermatoloji Uzmanına muayene olunuz

Kanser öncesi deri bulguları :
Aktinik keratozlar özellikle güneş ışınlarına aşırı maruz kalmış açık tenli kişilerin yüz, el sırtı ve kollarında rastlanılan küçük üzerleri pullu lekelerdir Tedavi edilmezlerde deri kanserine dönebilir Eğer erken evrede yakalanırsa buz tedavisi ile çıkartılabilir, kemoterapi ilaçları içeren krem veya losyonlar kullanılabilir, kimyasal peeling işlemi, dermabrasyon,laser tedavisi veya klasik cerrahi ile tedavi edilebilir Güneşten koruyucular aktinik keratoz gelişimini engellerler

Deri kanseri Tipleri:

Üç tip deri kanseri vardır,
Bazal hücreli karsinoma - Bu kanser tipi genellikle deride küçük etli kabarıklık şeklinde sıklıkla yüz, boyun ve el sırtlarında ortaya çıkar Ara sıra gövdede kırmızı yama tarzı alanlar şeklinde görülebilir Daha sıklıkla açık tenli kişilerde görülür Bu kansere yakalanan kişiler açık tenli ve renkli gözlüdür ve güneş yanığına eğilimlidir Bu tümörler hızlı yayılmazl 1-2 cm boyutuna ulaşmaları için aylar yıllar gerekir Tedavi edilmezse; kanserli alan kanamaya başlar, üzeri kabuklanır Zaman zaman iyileşip, zaman zaman tekrarlama özelliği gösterir Bu kanser tipi nadiren metastaz (diğer organlara sıçrama) yapmasına rağmen, derinin altındaki kemiğe yayılabilir ve kanserli dokunun yakınındaki dokuları harap edebilir
Squamöz Hücreli karsinoma - Bu deri kanseri deri de kabarıklıklar veya kırmızı kabuklu yaralar şeklinde ortaya çıkabilir Squamöz hücreli Karsinoma açık tenli kişilerde en sık görülen ikinci kanser türüdürTipik olarak kulak, yüz, dudak ve ağızda görülür Nadiren esmer kişilerde de görülebilir Büyük kitleler oluşturabilir Bazal hücreli karsinomanın tersine diğer organlara yayılabilir Erken yakalandığında tedavi oranı yüksektir Bazal hücreli karsinoma ve Squamöz hücreli karsinomada tedavi başarısı % 95 dir
Melanom - Bütün deri kanserleri içinde en öldürücü olanıdır Bazal hücreli ve squamöz hücreli karsinoma da olduğu gibi melanomda da erken tanı tedavi şansını arttırır
Melanom melanin denen pigmenti (deriye rengini veren madde) üreten melanosit dediğimiz hücrelerde başlar Melanin derimizin rengini verir ve güneşten kısmi olarak korur Melanom hücreleri melanin üretmeye devam eder ve bu nedenle kanser alanı kahverengi veya siyahtırFakat melanom beyaz ve kırmızı da olabilir
Melanom yayılma özelliği gösterdiğinden muhakkak tedavi edilmelidir Melanom dikkat çekmeden hızla büyüyebilir Genellikle bir ben olarak veya kahve renkli bir benin üzerinde veya yakınında ortaya çıkar Vücudunuzdaki benlerin yerleşimi ve şeklinden haberdar olmalısınız ki, bunlar üzerinde olan değişiklikleri ve yeni ben çıkışını fark edebilesiniz Yapabileceğiniz en önemli adım benlerinizde herhangi bir değişiklik saptadığınızda hemen bir Dermatoloji uzmanına muayene olmanızdır Bu sayede derinizdeki melanom tedavi edilebilir aşamada iken yakalanmış olur Aşırı güneşe maruz kalmaktan, özellikle güneş yanıklarından kaçınma açık tenli kişilerde melanomdan korunmanın en iyi yoludur Melanomun kalıtsal özelliği de vardır Ailesinde melanom olan kişilerin riski daha fazladır Sıra dışı beni olanlar, çok sayıda beni olanlar melanom açısından yüksek riske sahiptir
Koyu renkli tene sahip olmak melanoma olma riskini ortadan kaldırmaz Esmer kişilerde de özellikle avuç içi, ayak tabanı, tırnak yatağı ve ağızda melanoma gelişebilir
Melanom şüphesi oluşturabilecek bulgular: kabuklanma, kanama, sızıntı, üzerinde kabarma, etrafındaki deriye doğru çıkıntı gösterme, kaşıntı, hassasiyet ve ağrı hissedilmesidir

Cilt kanserlerine nasıl teşhis konulur ?

Deri biyopsisi kanserin teşhisini koydurur Erken teşhis, cerrahi tedavi şansını arttırır
Dermatoloji uzmanları kanseri erken yakalayabilmek için kişisel cilt muayenesinin önemine dikkat çekmektedir
Derinizdeki çiller, benler ve koyu renkli alanları büyüklük, şekil ve renk değişikliği açısından gözlemleyin Herhangi bir değişiklik saptadığınızda Dermatoloji Uzmanına başvurunuz
Melanoma ait Bulgular
Asimetri - Benin bir tarafının diğer tarafından farklı olması Benin ortasından hayali bir çizgi çiziniz Benin her iki yanı aynı büyüklük ve aynı şekilde mi? Melanomda genellikle asimetri vardır
Sınır Düzensizliği - Melanomun sınırı veya kenarı genellikle pürüzlü, çentikli veya bulanıktır
Renk - İyi huylu benler herhangi bir renkte olabilir, fakat genellikle tek renklidir Melanom ise sıklıkla birden fazla rengi içinde barındırır
Büyüklük - İyi huylu benler küçük kalırken melanom büyümeye devam eder Genellikle 6 milimetreden büyüktür çaptadır
Kendinizin yapacağı periyodik muayene melanom ve diğer deri kanserlerinden korunmak için en güçlü silahtır Melanom ancak erken yakalandığında tedavi edilebilir Aşağıda belirtilen sırayı takip ederek hiç bir yeri atlamadan tüm deri muayenenizi kendiniz yapabilirsiniz Kendi deri muayenenizi yapmak için bir boy bir de el aynasına ve ışıklı bir odaya ihtiyacınız vardır
Gövdenizin ön ve arka yüzünü ve de kollar kaldırılarak gövdenin sağ ve sol yanını ayna karşısında muayene edin
Kolunuzu dirseğinizden kıvırarak avuçlarınıza, kol iç yüzüne ve üst kola dikkatlice bakınız
Sonra bacaklarınızın arkasına, ayaklara, ayak parmak aralarına ve ayak tabanına bakınız
Boynun arkasını, saçlarınızı kaldırarak el aynası ile kafa derinizi muayene edin

Tedavisi :


Deri - Cilt kanserleri kitlenin bir kısmının çıkartılıp mikroskop altında incelenmesi ile teşhis edilir Kanserin tipine bulunduğu evreye ve yere göre bir çok tedavi metodu vardır
İlk tedavi seçeneği cerrahi müdahaledir ve çıkartılan kanserli doku yerine başka bölgeden alınan dokunun naklidir Kanserli parça, çıkarılamayacak boyutta ya da diğer organlara yayılmış ise, radyoterapi ve kemoterapi söz konusu olabilir