Ülkeler Coğrafyası -Bosna Hersek |
|
|
#1 |
|
Şengül Şirin
|
Ülkeler Coğrafyası -Bosna Herseklkeler Coğrafyası -Bosna Hersek Tam Adı: Bosna Hersek Cumhuriyeti Yüzölçümü: 51,129 km² Başkenti: Saray Bosna Para Birimi: Boşnakça, Hırvatça ve Sırpça Dili: Marka Nüfusu: 3,964,388 kişi (2002 tahmini) Ortalama Ömür: 72 02yıl (2002 tahmini) Okur Yazarlık Oranı: - Kişi Başına Düşen Milli Gelir: 1,800 $ (2001 tahmini) Konum; Avrupa'nın güneydoğusunda yer alan Bosna Hersek'in Adriyatik Denizine 20 km kıyısı vardır Toplam 1 459 km olan kara sınırının; 932 km'si Hırvatistan ve 527 km'si Yuğoslavya iledir Toplam 51 129 km² alan kaplayanBosna Hersek arazisinin tamamı kara yüzeyidir Ülkenin en alçak yeri 0 m ile Adriyatik kıyıları iken, en yüksek yeri 2 386 m ile Maglic Tepesidir Tarih; Bosna-Hersek, M S 'ki yıllarda Roma ve Bizans daha sonra Macaristan devletlerinin etkisi altında kalmıştır Burada Sırp, Hırvat ve Venedikliler sürekli olarak birbirleri ile mücadele etmişlerdir Bu mücadele esnasında 1353'de Bosna kısa bir süre bağımsız kaldı 1463'te Osmanlı egemenliğine giren Bosna'ya 1482'de Hersek de katıldı Osmanlı döneminde Bosna'nın eski Hıristiyanları İslamiyet'i kabul etti 1875'te Bosnalılar, Osmanlılara karşı ayaklandılar ve Avusturya-Macaristan Devleti'nin himayesine girdiler 1 Dünya Savaşı'ndan sonra Bosna-Hersek, Yugoslavya Cumhuriyeti ile birleşti ve 1991'e kadar bu devletin içinde yer aldı Ancak Bosnalı Sırplar, Hırvatlar ve Müslümanlar arasında çatışmalar başladı Bosna-Hersek'te yaşayan Sırpların, ülkeyi Sırbistan'a bağlamak için 1992 yılında başlattıkları kanlı iç savaş 2,5 yıl sürdü Bu savaşlarda Bosna-Hersek'te 200 bini aşkın insan katledildi, 500 yakın köy ve 4 binden fazla bina ve çok sayıda köprü yıkıldı Sanayi tesislerinin % 95'i tahrip edildi, insan hakları savunucusu görünen Avrupa'nın gözü önünde devam eden bu vahşet ve katliam NATO'nun devreye girmesiyle 14 Aralık 1995'de Paris'te imzalanan anlaşma ile sona erdi Yönetim;Ülkenin Tam Adı : Bosna Hersek Cumhuriyeti Kısa Adı : Bosna Hersek Yönetim Şekli : Federal Demokratik Cumhuriyet Başkent : Saraybosna Kurtuluş Günü : 1 Mart 1992 (Yugoslavya'dan) Milli Tatil Günü : 25 Kasım Milli Gün (1943) Ülke 3 idari bölgeden oluşmaktadır Bunlar; Boşnakların yoğun yaşadığı Brcko bölgesi, Bosna Hersek Boşnak-Hırvat Federasyonu ve Bosna Hersek Sırp bölgesidir![]() Adli Sistem: Sivil hukuk sistemine dayanır Oy Hakkı: 18 yaşını dolduran herkesin oy hakkı bulunmaktadır ![]() Yürütme Dalları: Devlet Başkanı: Ülkede üçlü bir başkanlık sistemi bulunmaktadır Boşnak, Hırvat ve Sırp üyeler sırayla 8 aylık dönemler halinde Cumhurbaşkanı olmaktadır Cumhurbaşkanı Beriz BELKIC -Boşnak (14 Şubat 2002'den bu yana) Diğer üyeler Zivko RADISIC - Sırp ve Jozo KRIZANOVIC - Hırvat Hükümetin Başı: Kabine: Seçimler: Seçim Sonuçları: Yasama Dalları: Seçimler: Seçim Sonuçları: Adli Dallar: Politik Partiler ve Liderleri: Politik Baskı Gurupları ve Liderleri: Katıldığı Uluslar Arası Organizasyonlar: BIS (Uluslararası İskan Bankası), CE (Avrupa Konseyi - misafir), CEI (Orta Avrupa Girişimi), EBRD (Avrupa Yatırım ve Kalkınma Bankası), ECE (Birleşmiş Milletler Avrupa Ekonomik Komisyonu), FAO (Tarım ve Gıda Örgütü), G-77, IAEA (Uluslararası Atom Enerjisi Ajansı), IBRD (Uluslararası İmar ve Kalkınma Bankası), ICAO (Uluslararası Sivil Havacılık Örgütü), IDA (Uluslararası Kalkınma Birliği), IFAD (Uluslararası Tarımsal Kalkınma Fonu), IFC (Uluslararası Finansman Kurumu), IFRCS (Uluslararası Kızılhaç ve Kızılay Toplulukları Federasyonu), ILO (Uluslarası Çalışma Örgütü), IMF (Uluslararası Para Fonu), IMO (Uluslararası Denizcilik Örgütü), Interpol (Uluslararası Polis Teşkilatı), IOC (Uluslararası Olimpiyat Komitesi), IOM (Uluslararası Göçmen Teşkilatı - gözlemci), ISO (Uluslararası Standartlar Örgütü), ITU (Uluslararası Haberleşme Birliği), NAM (Aynı Tarafta Olmayanlar Hareketi - misafir), OAS (Amerika Devletleri Teşkilatı - gözlemci), OIC (İslam Konferansı Örgütü - gözlemci), OPCW (Kimyasal Silahları Yasaklama Organizasyonu), OSCE (Avrupa Güvenlik ve İşbirliği Örgütü), UN (Birleşmiş Milletler), UNCTAD (Birleşmiş Milletler Ticaret ve Kalkınma Konferansı), UNESCO (Eğitim-Bilim ve Kültür Örgütü), UNIDO (Endüstriyel Kalkınma Örgütü), UNMEE (BM Etyopya-Eritre Misyonu), UPU (Dünya Posta Birliği), WHO (Dünya Sağlık Örgütü), WIPO (Dünya Fikri Mülkiyet Teşkilatı), WMO (Dünya Meteoroloji Örgütü), WToO (Dünya Turizm Örgütü), WTrO (Dünya Ticaret Örgütü - gözlemci) ![]() Uluslar Arası Çevre Anlaşmaları: Taraf Oldukları: Hava Kirliliği, İklim Değişiklikleri, Tehlikeli Atıklar, Deniz Hukuku, Deniz Yaşamını Koruma, Nükleer Silah Denemeleri, Ozon Tabakasının Korunması, Sulak Alanlar Yer Şekilleri; Ülke, dağlık ve engebelidir Dinar Alplerinin büyük bir bölümünü içerir, Bu dağlar üzerindeki yüksek zirveler 2000 m'yi aşar Güneyde Adriyatik kıyı kesiminde kireç taşlarından oluşan karstik araziler yaygındır Ülkenin kuzey kesimi Tuna'ya kavuşan birçok akarsu tarafın dan parçalanarak engebeli bir durum almıştır![]() Doğal Afetler: Şiddetli depremler Çevre konusunda hassas noktalar: Metalurji sahalarından kaynaklanan hava kirliliği, çöplerin depolanacağı sahaların sınırlı olması, 1992-1995 arasında yaşanan iç savaş nedeniyle altyapı sisteminin büyük ölçüde tahrip edilmesi nedeniyle içme suyu sıkıntısı yaşanmaktadır İklim; Adriyatik denizine yakın kısımlarda Akdeniz iklimi, iç kısımlarda ise karasal iklim hüküm sürer Başkent Saraybosna'da kışlar karlı ve soğuk, yazlar sıcak ve kurak geçer Bitkiler; Adriyatik kıyılarında Akdeniz kökenli bazı bitki türlerine rastlanır Yükseklerde iğne yapraklı ormanlar yer alır Nüfus; Karmaşık bir nüfus yapısına sahiptir Müslüman Boşnaklar, ülke nüfusunun % 44 kadarını oluşturur Üçte birini Sırplar (% 31), geriye kalanı Hırvatlar meydana getirir Tarım ve hayvancılıkla geçimini sağlayan kırsal bölgelerde küçük köyler ile dağınık, birbirinden ayrı küçük yerleşme birimleri görülür Müslüman olan Boşnaklar ülkenin batı ve orta bölümüne, Hırvatlar güneyine, Sırplar ise kuzeybatısına ve doğusuna yerleşmişlerdir Bazı yerleşmelerde Müslüman ve Hıristiyanlar ayrı mahallelerde yaşarlar Müslümanların yaşadıkları semtler camilerle, Hırvat ve Sırplar'ın bulunduğu semtler ise kiliselerle belli olmaktadır ![]() Nüfus: 3 964 388 kişi (2002 tahmini) 8 (erkek 403 391 kişi; kadın 382 037 kişi) 15-64 yaş:% 70 6 (erkek 1 432 559 kişi; kadın 1 366 224 kişi)65 yaş ve üzeri:% 9 6 (erkek 161 659 kişi; kadın 218 518 kişi) (2002 tahmini) 76 (2002 tahmini) Doğum oranı: 1 000 kişide / 12 76 doğum (2002 tahmini) Ölüm Oranı: 1 000 kişide / 8 1 ölüm (2002 tahmini)Net göç oranı: 1 000 kişide / 2 97 göç (2002 tahmini) Cinsiyet oranı: Doğumda:1 07 erkek / kadın 15 yaş altı: 1 06 erkek / kadın 15-64 yaş:1 05 erkek / kadın 65 yaş ve üzeri:0 74 erkek / kadın Toplam nüfusun:1 02 erkek / kadın (2002 tahmini)Bebek ölüm oranı: 1 000 canlı doğumda / 23 53 ölü (2002 tahmini) Ortalama Ömür: Toplam nüfus: 72 02 yıl Erkek:69 3 yıl (2002 tahmini) Kadın:74 93 yıl Doğurganlık oranı: Kadın başına 1 71 çocuk (2002 tahmini) HIV/AİDS - yetişkin nüfusta yayılma oranı: % 0 04 (1999 tahmini) HIV/AİDS - taşıyan insan sayısı: Bilinmiyor HIV/AİDS - ölü sayısı: 100'den az (1999 tahmini) Milliyet (Uyruk): Boşnak Etnik guruplar: Boşnak % 44, Sırp % 31, Hırvat % 17, Yugoslav % 5 5 ve diğerleri % 2 5 (1991) Din: Müslüman % 40, Ortodoks % 31, Katolik % 15, Protestan % 4 ve diğerleri % 10 Dil: Boşnakça, Hırvatça ve Sırpça Okur yazarlık oranı: 15 yaş altındaki herkes okuma yazma bilmektedir![]() YERLEŞME; Ülkenin önemli kentleri, Türk-İslam eserlerinin görüldüğü başkent Saraybosna, Mostar ve Tuzla'dır EKONOMİ; Sanayi ve tarım Bosna Hersek'in ana geçim kaynağını oluşturur Faal nüfusun % 2'si tarımda, % 45'i sanayi sektöründe çalışmaktadır Tarım daha ziyade kuzey bölgelerde yapılır Ormanlardan fazla miktarda kereste üretilir (7 milyon m3, Türkiye'nin ortalama orman ürünleri üretimi 6 milyon m3) Dağlık olmasına rağmen ülkenin kuzeyini güneyde Adriyatik denizine bağlayan iyi bir yol ağı vardır![]() Türkiye ile Bosna-Hersek arasındaki ilişkiler son derece iyidir Türkiye her zaman bu ülkenin yanında olmakta, haklı davasını savunmakta ve her türlü yardımı yapmaktadır Bosna Hersek'ten deri, sentetik maddeler, lifler, vinç ve vinçli arabalar almaktayız Bu ülkeye, prefabrik yapı malzemeleri, buğday unu, bazı gıda maddeleri, akaryakıt ve bakır tel satmaktayız![]() Gayri Safi Milli Hasıla: 7 milyar $ (2001 tahmini) GSMH Gerçek Büyüme Oranı: % 6 (2001 tahmini) GSMH Kişi Başına Düşen Milli Gelir: 1 800 $ (2001 tahmini) GSMH Sektörlere Dağılımı: tarım:% 16endüstri: % 28hizmetler: % 56 (1998) İş Gücü: 1 026 000 kişi (1989 tahmini) İş Gücünün Sektörlere Dağılımı: tarım: Bilinmiyor endüstri: Bilinmiyor hizmetler:Bilinmiyor![]() İşsizlik Oranı: % 40 (2001 tahmini) Fakirlik Sınırının Altındaki Nüfus: Bilinmiyor Hane Halkının Gelir Oran Yüzdesi: en düşük % 10: Bilinmiyor en yüksek %10:Bilinmiyor Enflasyon Oranı (tüketici fiyatları): % 5 (2001 tahmini) Bütçe: gelirler:1 9 milyar $harcamalar:2 2 milyar $ Devlet Borçları (GSMH'ya Oranı): % (2006 tahmini)
__________________
Arkadaşlar, efendiler ve ey millet, iyi biliniz ki, Türkiye Cumhuriyeti şeyhler, dervişler, müritler, meczuplar memleketi olamaz
En doğru, en hakiki tarikat, medeniyet tarikatıdır |
|
Cevap : Ülkeler Coğrafyası -Bosna Hersek |
|
|
#2 |
|
Şengül Şirin
|
Cevap : Ülkeler Coğrafyası -Bosna HersekTARIM Ülkede daha çok buğday, mısır, patates, meyve ve sebze yetiştirilir Hayvancılık, Yukarı Bosna'nın dağlık alanlarında ve karstik sahalarda yaygındır![]() Arazi Kullanımı: Ekili-Dikili Alan: % 10 Sürekli Ürünler:% 3 Diğerleri:% 87 (1998 tahmini) Sulanabilir Arazi: 20 km² (1998 tahmini) SANAYİ Ülkenin önemli sanayi kuruluşları; demir-çelik, alüminyum, araba montajı, tank ve uçak montajı, tekstil, sigara, mobilya, ev aletleri ve petrol rafinerileridir üreten fabrikalar, kurulmuştur Sanayi üretimi büyüme oranı: % 9 (2001 tahmini) MADENCİLİK Ülkede çıkarılan başlıca madenler; kömür, demir, boksit, manganez, ormanlar, bakır, krom, kurşun ve çinkodur ![]() Elektrik Üretimi:2 615 milyar kWh (2000) Elektrik Kullanımı: 2 577 milyar kWh (2000) Elektrik İhracatı: 205 milyon kWh (2000) Elektrik İthalatı: 350 milyon kWh (2000) TİCARET İhracat: 1 1 milyar $ (2001 tahmini) İhraç Malları: Çeşitli imalat malları ve ham maddeler İhracat Yaptığı Ülkeler: Hırvatistan, İsviçre, İtalya ve Almanya İthalat: 3 1 milyar $ (2001 tahmini) İthal Malları: Önemli ithal malları; makine ve ulaşım ekipmanları, sanayi ürünleri ve gıda maddeleri İthalat Yaptığı Ülkeler: Hırvatistan, Slovenya, Almanya ve İtalya Dış Borcu: 2 8 milyar $ (2001) Ekonomik Yardım: aldığı; milyar $ (2006) Para Birimi: Marka (BAM)
__________________
Arkadaşlar, efendiler ve ey millet, iyi biliniz ki, Türkiye Cumhuriyeti şeyhler, dervişler, müritler, meczuplar memleketi olamaz
En doğru, en hakiki tarikat, medeniyet tarikatıdır |
|
Bosna-Hersek Cumhuriyeti |
|
|
#3 |
|
Şengül Şirin
|
Bosna-Hersek CumhuriyetiBosna-Hersek Cumhuriyeti DEVLETİN ADI: Bosna-Hersek Cumhuriyeti BAŞŞEHRİ: Saraybosna (Sarajevo) YÜZÖLÇÜMÜ: 51 129 km2 NÜFUSU: 4 523 000 RESMİ DİLİ: Sırpça-Hırvatça, Boşnakça DİNİ: İslamiyet PARA BİRİMİ: Eski Yugoslavya Dinarı (1992) Yugoslavya'da Komunist idarenin yıkılması ile kurulan cumhuriyetlerden biri Doğu ve güneydoğudan Sırbistan ve Karabağ, kuzey ve batıdan Hırvatistan ile çevrilidir Dalmaçya'da 20 kilometre uzunluğunda bir kıyısı vardır Bosna adı, topraklarını sulayan Bosna Nehrinden gelir Nevetre Nehrinin kuzey güney bölgeleri olan Hersek adı ise 15 asır ortalarında Bosna Kralına isyan edip kendini 'St Sava Herseki', yani dükü ilan eden Stephan Vokciç Kosora'nın unvanından gelmektedir![]() Tarihi Bosna-Hersek'in bilinen tarihi, Hint-Avrupa menşeli İlliryalılarla başlar Bölge Romalılar tarafından ele geçirilince, Panoonia eyaletinin İllyricum bölümüne bağlandı Slavlar bölgeye M S 7 asırda gelmeye başladılar 961'den sonra Bosna, Sırbistan'ın diğer bölümlerinden ayrıldı Bağımsız siyasi ve coğrafi bir birim olarak kabul edildi![]() Bölgeye ilk Türk akınları 1386 senesinde başladı Bu sırada Bosna tahtında Beşinci Tvartko bulunuyordu Kosova Savaşında Sırpların mağlubiyeti ve ardından Üsküp'ün fethi Bosna'nın durumunda önemli değişikliklere sebep oldu Son kral Stefan Tomeseviç Bosna'da yaşayan kalabalık Bogomil mezhebine bağlı olanlara Papanın isteği doğrultusunda adil davranmayınca, Fatih Sultan Mehmed Han bölgeyi rahatlıkla Osmanlı topraklarına dahil etti![]() Slav, Hırvat ve Avar karışımı olan Boşnaklar 10 asırda Bogomil mezhebine bağlıydılar Teslisi ve hazret-i İsa'nın tanrının oğlu olduğunu kabul etmeyen inançları yüzünden uzun süre çevredeki diğer Hıristiyanların baskısı altında kaldılar İnançları yüzünden, bölge Osmanlılar tarafından fethedilince, kolayca İslamiyeti seçerek Müslüman oldular Anadolu'dan gelen dervişler yoluyla İslamiyet bölgede hızla yayıldı![]() Bosna, Osmanlı yönetimine geçince bir sancak haline getirildi Kanuni Sultan SüleymanHan zamanında Macaristan'da kalan kuzey toprakları da fethedilince eyalet statüsüne alındı Bosna eyaletine atanan ilk beylerbeyi Gazi Ferhad Paşa oldu 19 asırdaki gelişmeler ve Osmanlı İmparatorluğunun batıda aldığı yenilgiler, Bosna eyaletini önemli ölçüde etkiledi 1827'de ilk ıslahatı gerçekleştiren ve gönüllü Yeniçeri Ocağını kaldıran Beylerbeyi Abdurrahman Paşa, güçlü bir askeri örgüt kurdu Eğitim ve öğretim işlerini yürütmekle vazifeli maarif müdürlüğü kuruldu Bu aynı zamanda Osmanlı Devletinde ilk maarif müdürlüğüydü 1976'da Hersek ayrılarak önce mutasarrıflık, daha sonra da iki sancaklı küçük vilayet oldu 1878'de yapılan Berlin Antlaşması ile Bosna'nın Avusturya-Macaristan'ın denetimine bırakılmasıyla büyük bir bunalım patlak verdi![]() Resmen Osmanlı Devletine bağlı kalmasına rağmen, Berlin Antlaşmasına dayanarak Avusturya-Macaristan İmparatorluğu Bosna-Hersek'i işgal etti ve eyaletin yönetim hakkını ele geçirdi İkinci Meşrutiyetin ilanından faydalanan Avusturya-Macaristan İmparatorluğu bölgeyi 7 Ekim 1908 tarihli bir kararname ile kendi topraklarına ilhak etti İlhak kararı Rusya, Sırbistan, Osmanlı İmparatorluğu ve Avusturya-Macaristan İmparatorluğu arasında çok yönlü bunalıma sebep oldu![]() Avusturya-Macaristan yönetiminde, yeni anayasayla seçmenler üç seçim grubuna ayrıldı Her grupta Ortodoks, Katolik ve Müslümanlar için sabit oranda sandalye belirlendi Bu durum Sırp milliyetçiliğinin tepkisine sebep oldu ve gerginlik 28 Haziran 1914'te Avusturya Arşidükü (veliaht) Franz Ferdinand'ın Saraybosna'da Bosnalı bir Sırp öğrenci tarafından öldürülmesine kadar vardı Bu olay da Birinci Dünya Harbinin başlangıcıdır![]() Bosna-Hersek 26 Ekim 1918'de Sırp, Hırvat ve Sloven krallığının bir parçası olarak Sırbistanla birleştirildi İkinci Dünya Savaşına kadar bu krallığın parçası olan Bosna-Hersek, 1946'da Yugoslavya'yı meydana getiren altı halk cumhuriyetinden biri oldu Nüfusun çoğunluğunu meydana getiren Müslümanlar kökenlerine rağmen Sırp ve Hırvat milliyetinden olarak anılmayı kabul etmediler 1971'de Yugoslavya Devlet Başkanı Tito, Müslümanlara ulus statüsü tanıdı ve Bosna-Hersek'te büyük 'M' ile yazılan Müslüman kelimesi sadece din değil, bir milliyetin de adı oldu![]() Yugoslavya'da 1980 senesinde Tito'nun ölümüne kadar durulmuş olan etnik ve dini çatışmalar yeniden alevlendi Sovyetler Birliği ve doğu bloku ülkelerinde başgösteren reform süreci, Yugoslavya'da da büyük değişikliklere sebep oldu 1991'de Anayasanın öngördüğü şekilde devlet başkanlığının, federasyon meydana getiren Hırvatistan'a geçmesi lazımken, Sırbistan, eski Yugoslavya'nın mirasçısı olarak tek başına sahip çıkması ülkede tam bir iç savaşa girmesine sebep oldu Hırvatistan ve Slovenya'nın bağımsızlık kararı, Sırbistan yönetimi tarafından kabul edilmedi Kanlı çarpışmalar AT ve Almanya'nın yoğun baskıları neticesinde sona erdirildi![]() Bosna-Hersek'te 1990 senesi sonlarında yapılan seçimleri kazanarak devlet başkanlığına gelen Aliya İzzet Begoviç, Mart 1992'de bir referandumla bağımsızlığını ilan etti Bunun üzerine Bosna-Hersek Sırplı milislerin yoğun saldırısına maruz kaldı Bölgeye insani yardım ulaştırmak için bulunan Birleşmiş Milletler askerleri birçok katliama göz yummaktadır Bosna-Hersek Başbakanı Hakkı Turayliç, Birleşmiş Milletlere ait arabadan indirilerek Sırplar tarafından öldürülmesi, büyük tepkilere sebeb oldu Sırplar Müslüman kadınlara tecavüzleri hat safhaya ulaşmasına rağmen batılı devletler olaya sadece seyirci kalmaktadır Günümüzde hala Bosna-Hersek'te katliam sürmekte ve tam bir soykırımı yaşanmaktadır (Şubat 1993)![]() Fiziki Yapı Bosna-Hersek, üçgene benzeyen dağlık bir arazi yapısına sahiptir Dağlık arazi Sava ve Neretva ırmaklarının sularıyla parçalanır Ülkenin güneybatısının en belirgin özelliği olan yarıklar, çukurlar ve hendeklerle dolu kireçtaşlarından meydana gelen bir karst yüzey yapısıdır Aralarda küçük çöküntüler halinde ekilebilir topraklar vardır Ülkeye adını veren Bosna Irmağı, İgman Tepesinin eteğindeki bir kaynaktan doğduktan sonra 271 kilometrelik bir yol izledikten sonra Sava Nehri ile birleşir Ülke topraklarının kuzeyinde ekilebilir verimli topraklar vardır![]() İklimi Bosna-Hersek yazları sıcak, kışları soğuk geçen bir iklime sahiptir 20 km'lik deniz kıyısında Akdeniz iklimi hüküm sürer Dinar Alplerinde iklim daha serttir![]() Tabii Kaynaklar Bosna'nın orta ve Sırbistan'a bakan doğu kesimleri ormanlarla kaplıdır Ormanlar çam, kayın ve meşe ağaçlarından meydana gelir Yer altı zenginliklerinin başlıcaları, kömür, demir, bakır, manganez, kurşun, cıva ve gümüştür![]() Nüfus ve Sosyal Hayat 4 5 milyondan fazla olan Bosna-Hersek nüfusunun % 44'ünü Müslüman % 31'ini Sırplar, % 18'ini Hırvatlar, % 5'ini Yugoslavlar, % 2'sini de diğer unsurlar meydana getirir Nüfusun büyük çoğunluğunu meydana getiren Müslümanların milliyetleri, Sırp, Hırvat veya Yugoslav olarak değil sadece Müslüman olarak gösterilmiştir![]() Müslümanların % 90'ı Boşnakça konuşmaktadır Türklerle aynı dinden oldukları için Bosna-Hersek'in yerli Müslüman halkı kendilerine Türk dedikleri gibi, bazan Türklerden ayırt edilmek amacıyla Boşnak ismini kullanmışlardır Bu isim 19 asrın ilk yarısından itibaren yaygınlık kazanmıştır![]() Bosna-Hersek'in en büyük kenti 500 000 nüfuslu başkent Saraybosna'dır İkinci sırada Banyaluka gelir Hersek'in merkezi ise Osmanlı mimarisinin eşsiz örnekleri ve bu arada Drina Irmağı üzerinde MimarSinan'ın inşa ettiği köprüyle simgeleşen Mostar şehridir![]() Başkent Saraybosna, birçok bakımdan sadece Bosna-Hersek'in değil aynı zamanda eski Yugoslavya'nın en ilginç şehridir Zira Saraybosna, Yugoslavya'daki Müslüman nüfusunun, Sırp Ortodoks Metropolitinin ve Katolik Başpiskoposunun makamlarının bulunduğu yerdir![]() Bosna-Hersek'te eğitim ileri düzeydedir İkinci Dünya Savaşından sonra şarkiyat çalışmaları hızla artmıştır 1949'da kurulan Saraybosna Üniversitesinde Türk, Fars, Arap dilleri ve edebiyatları ile ilgili kürsü bulunmaktadır Burada hem Osmanlı hem de Türkçe kurslar verilmektedir 1950'de kurulan Saraybosna Şarkiyat Enstitüsü, Saraybosna Devlet Müzesinden devralınan yazma ve Türk tarihiyle ilgili malzemelerden değerli bir kolleksiyona sahiptir![]() Siyasi Hayat Bosna-Hersek, cumhuriyetle idare edilen bir ülkedir Cumhurbaşkanı ve meclis üyeleri beş yılda bir seçilir Meclis 240 sandalyeden meydana gelir![]() Ekonomi Bosna-Hersek ekonomisi tarıma dayanır Başlıca tarım ürünleri tahıl ve patatestir Ayrıca sebze, şekerpancarı, keten ve tütün de yetiştirilir Ormancılık ve koyun besiciliği ekonomide önemli yer tutar Bosna'nın orta ve kuzey kesimlerinde meyvecilik gelişmiştir Erik, meyvecilikte önemli yer tutar Hersek'te ise bağcılık gelişmiştir Sanayi ürünleri arasında kereste, demir-çelik, tütün, deri ve şeker önemli yer tutar![]() Saraybosna ve Mostar yakınlarında kömür, Vereş ve Ljubija yakınlarında demir, Gornjivakuf yakınlarında bakır ve çeşitli bölgelerde manganez, kurşun, cıva ve gümüş çıkarılmaktadır
__________________
Arkadaşlar, efendiler ve ey millet, iyi biliniz ki, Türkiye Cumhuriyeti şeyhler, dervişler, müritler, meczuplar memleketi olamaz
En doğru, en hakiki tarikat, medeniyet tarikatıdır |
|
|
|