Şengül Şirin
|
Cevap : İnka Mimarisi
Kancha ve İnka sarayları
İnka mimarisinin en temel unsuru Kancha, Türkçe okunuşuyla Kançadır Kança, merkezi bir avlunun etrafında çeşitli amaçlar için yapılmış olan odalar bütününe verilen isimdir Ev amaçlı inşa edilmiş mimari yapılar birçok kançanın biraraya gelmesinden oluşuyordu [11][16] Bir İnka sarayı olan Hatunkancha (Büyük kança) ve tüm diğer saraylar daha özenli ve daha iyi malzemelerle inşa edilmiş birer kançadırlar [17][11][18]Crraig Morris'in Cuzco şehrindeki Casana sarayı için 1590 ile 1609 yılları arasında Martín de Murúa'nın yaptığı incelemenin sonuçları ile diğer İnka sitlerinde bulunan Huánuco Pampa, Tambo Colorado ve La Centinela sarayları arasında yaptığı karşılaştırmada birçok benzerlik bulmuştur [11][19] İnka sarayları, etrafı üzerlerinde çok sıkı güvenlik kontrollerinin olduğu kapılar olan yüksek duvarların çevirdiği büyük avlular, büyük salonlar ve birbirine bağlı birçok kançanın oluşturduğu karmaşık yapılardı Hatta dokuma ve chicha (mısır birası) yapmakla meşgul Güneşin seçilmiş kadınlarının bulunduğu Aqllawasi gibi birçok İnka sarayının içi labirent denebilecek kadar karmaşık idi [11]
Masmalar ya da Wayronalar
Machu Picchu ve diğer İnka ören yerlerinde bulunan ve sadece 3 tarafında duvar bulunup bir tarafı açık olan yapılara Masma ya da Wayrona denilmektedir Bu yapıların çatısı duvar olmayan taraflarındaki direklerle desteklenmekteydi Bu durum Wayronaların yan duvarlarının yer hizasında bulunan girintilerden anlaşılmaktadır![frmsinsi.com](images/smilies/frmsinsi.gif)
Çatı malzemeleri ve teknikleri
![](http://tr.wikipedia.org/skins-1.5/common/images/magnify-clip.png)
Üçgen kesitli İnka çatısına bir örnek
İnka binalarının büyük bir çoğunluğu dikdörtgen kesitliydi ve dar kenarlarındaki duvarlar, üzerlerinde yer alan üçgen biçimli duvarlarla üzerlerindeki çatıları desteklemekteydi![frmsinsi.com](images/smilies/frmsinsi.gif)
Çatılar çevrede yetişen ichu denilen yerel bitkinin samanları kullanılarak kaplanıyordu Binanın dar kenarlarının üzerindeki üçgen duvarların en üst noktalarını birbirine birleştiren uzun ve kalın bir ana kiriş vardı ve bu kirişten binanın yan duvarlarının üstüne doğru inen eğimli kirişler bulunurdu İşte tüm bu kirişlerin üzeri samanlarla kaplanarak çatı oluşturuluyordu[1][14] Bu tip saman çatılar günümüzdeki And bölgesi köylerinde de hâlâ kullanılagelmektedir Ayrıca istilacı İspanyollar tarafından bırakılan günlükler de bu tip saman çatıların o dönemlerdeki en ihtişamlı yapılarda bile kullanıldığını ispatlayan bilgiler içermektedir Özellikle çok yağmur yağan bölgelerdeki binaların çatıların yüksek bir eğimle yaklaşık olarak 55° ile 65°lik eğimlerle inşa ediliyordu [3]
Ancak masmalarda sadece 3 duvar olduğundan, duvar olmayan taraf için kısa kenarların duvar olmayan üst köşeleri arasına yine en üst noktadan geçen kirişe paralel olarak ikinci bir ana kiriş çekiliyordu ve ortadan geçen ana kirişten inen yardımcı kirişler duvar yerine bu kirişin üzerine birleştiriliyorlardı![frmsinsi.com](images/smilies/frmsinsi.gif)
Doğaldır ki, bu kirişlerin hiçbiri günümüze kadar ulaşmamıştır ve bu da İnka çatı tekniği hakkında kesin bir yöntem tanımlamayı zorlaştırmıştır Bu yöntemlerden bir diğerinde ise çatıda, ana kirişler arasında tahta kirişler kullanmak yerine, bu ana kirişlere ve üçgen duvarlar ile binanın yan duvarlarının üst noktalarına sıkıca bağlanarak gerilmiş halde duran dokuma bir kumaş olduğu ve samanların bu dokumanın üzerine yerleştirildiği öne sürülmektedir[10] Bu sayede haşaratın da binanın içine girişinin engellenmiş olacağı söylenmektedir![frmsinsi.com](images/smilies/frmsinsi.gif)
Ancak tüm bunların aksine, İspanyol günlükleri Cuzco şehrindeki tüm binaların çatılarının düz olduğunu belirtmektedirler Fakat düz olmalarına rağmen yine de samandan yapılmış oldukları Manco Inka'nın, 1536 yılındaki, İspanyol istilacılarına karşı çıkarttığı isyanda çıkarılan yangın ile çatıların yandığı yine günlüklerden bilinmektedir [14]
![](http://tr.wikipedia.org/skins-1.5/common/images/magnify-clip.png)
İnka tarım terasları ve teras duvarı üzerindeki uçan basamakların çizimi![frmsinsi.com](images/smilies/frmsinsi.gif)
Merdivenler
Şehirlerini kurmak durumunda oldukları And Dağları göz önüne alındığında, İnkalar’ın merdiven inşa etmede usta olduklarına şaşırmamak gerekir Geniş merdivenler yerleşim yerlerindeki değişik seviyelerdeki sokakları veya yapıları birbirine bağlayan ana caddeler görevini üstlenmiştir Bu tip merdivenler daha çok tarım için kullandıkları teraslarda görülmektedir İnka merdiven basamakları, genellikle, birbiri yanına sıralanmış küçük taşların düzgünce işlenmesinden oluşurdu; ancak bazı durumlarda, eğer uygun bir kaya varsa, yerdeki kayayı merdiven şeklinde yontarak da istedikleri merdiven basamaklarını elde ederlerdi Bazen de, basit bir şekilde, bir duvardaki sırasıyla bir kaç taşı daha uzun tutarak uçan basamaklar yaparlardı [20]
Tarıma yönelik mimari
Çok büyük miktarlarda hafriyat çalışması gerektirdiği için İnkaların en çok uğraştıkları mimari yapılar tarım terasları olmuştur İnka imparatorluğu genelindeki ve tüm And bölgesindeki hem dağ yamaçlarına hem de nehir yataklarına sayılamayacak kadar çok teras yapmışlardır Teraslar da tıpkı diğer yapılarında olduğu gibi taş duvarlarla desteklenmiştir Ancak bu teras kademelerinin, özellikle en alt kesimi gelişi güzel taşlardan hatta moloztarıma elverişli en iyi topraklar ile doldurulmaktaydı Hatta bazı durumlarda bu verimli topraklar kilometrelerce ötedeki nehir yataklarından yüksek dağ yamaçlarına taşınmaktaydılar Teras kademeleri arasındaki geçişler teras duvarları üzerine duvarın içine geçmiş şekilde yapılan kademeli olarak sırayla dizilmiş bir kaç taşın (uçan basamaklar) merdiven biçiminde kullanılmasıyla yapılmaktaydı[21] denilebilecek taşlardan seçilmiştir ve bu sayede su drenajı sağlanmıştır Fakat teras kademelerindeki en üst katmandaki toprak
![](http://tr.wikipedia.org/skins-1.5/common/images/magnify-clip.png)
İnka tarım teraslarının yapısını gösteren çizim: İnka tarım terası kesiti [22]
Terasların karakteristik özellikleri[22]- Teraslar iyi bir taş işçiliğine sahiptiler ancak özel binalardaki işçilik kadar özenli bir dış yüzey işlemesi (pürüzsüzleştirme) yapılmamıştır
![frmsinsi.com](images/smilies/frmsinsi.gif)
- Çok özenle, zengin içerikli ve koyu renkli olan verimli bir toprak karışımı ile doldurulmuşlardır
![frmsinsi.com](images/smilies/frmsinsi.gif)
- Teras yüzeyleri genellikle geriden öne doğru hafif bir eğime sahiptiler
![frmsinsi.com](images/smilies/frmsinsi.gif)
- En ön kısımda duvarın hemen ardında küçük bir kot farkına sahiptiler
![frmsinsi.com](images/smilies/frmsinsi.gif)
- Duvarların ön yüzlerinde düzgün bir su akışını sağlayacak biçimde su çıkış delikleri açılmıştır
![frmsinsi.com](images/smilies/frmsinsi.gif)
- Teras kademelerinin dip kesimlerindeki moloz ve/veya çakıl dolgu yerel malzemelerden ya da yontulan taşlardan çıkan artıklardan oluşturulmuştur
![frmsinsi.com](images/smilies/frmsinsi.gif)
- Genellikle teras sistemlerinin kendi depoları ve bakıcılarının yaşadığı evleri olurdu
![frmsinsi.com](images/smilies/frmsinsi.gif)
- Tek bir terastan ziyade çok katlı olurlardı
![frmsinsi.com](images/smilies/frmsinsi.gif)
İnka İmparatorluğu’nun en güçlü olduğu dönemde teraslama yoluyla elde edilmiş toplam sulu tarım alanı miktarı 2,47 milyon acre'ye (1 acre = 4050 m2 = ~4 Dönüm) ulaşmış idi Bu tarım teraslarının büyük bir çoğunluğu yıkılmış ve kullanılamaz durumda olsa da bir kısmı hala Andlı çiftçiler tarafından işlenilmektedir [23]
Her ne kadar, İnkalar, sarp yamaçları tarım alanlarına dönüştürmekte çok başarılı olsalar da tarım alanları için ilk tercihlerini vadilerin bereketli dip kesimlerinden yana kullanmaktaydılar Bu bölgelerdeki verimli toprakları erezyondan korumak için vadilerin dip kesimlerini de teraslamakta ve nehir kenarlarına da setler çekmekteydiler Örnek vermek gerekirse, İnkalar, günümüzde de yoğun olarak tarım için kullanılan Urubamba Nehri’nin Kutsal Vadi bölgesinde o dönemlerde çok yoğun biçimde tarım yapmaktaydılar ve Pisac yakınlarındaki tarım alanını koruyabilmek için Urubamba Nehri’nin yatağını en azından 3,3 km uzunluğunda kanal inşa ederek ıslah etmişlerdir [21] İspat edilmemiş olsa da bu kanal projesinin Kolomb öncesi Amerika’daki en uzun kanal projesi olduğu söylenmektedir![frmsinsi.com](images/smilies/frmsinsi.gif)
Çeşmeler ve banyolar
![](http://tr.wikipedia.org/skins-1.5/common/images/magnify-clip.png)
İnka mimarisinin önemli unsurlarından biri olan bir İnka banyosunun grafik çizimi
İnkalar kanallar ve çeşmeler vasıtasıyla suyu inşa ettikleri binaların etrafında dolaştırmışlardır Birçok çeşme aslında birer banyo ya da ritüel banyosu olarak inşaa edilmesine rağmen, bu çeşmelerin birincil amacı içme suyu ihtiyacının karşılanmasıdır Su, kayaların içine oyulan yarıklardan ya da içleri oyularak birer künk biçiminde hazırlanmış taşların birbirine bağlanması yöntemiyle taşınırdı![frmsinsi.com](images/smilies/frmsinsi.gif)
Cuzco şehrinin bir kaç kilometre dışında İnka banyosu olarak da bilinen Tambomachay ören yeri vardır Burada birçok süslü niş ile bezenmiş ve değişik yükseklikte büyük taş duvarlar vardır Bu yapıların üzerinde bir seri şelale vardır ve bu şelalere gelen su yapının içine gizlenmiş kanallardan gelmektedir En azından bir kısmı günümüze kadar kalmış bu yapı en gösterişli İnka çeşmelerinden biridir [24]
Bir su kanalı, tıpkı Ollantaytambo'daki Baño de la Ñusta da olduğu gibi sadece bir çeşmeyi beslemek için kullanılabileceği gibi, bazen de bir dizi banyoyu ya da çeşmeyi besleyecek biçimde kullanılabilirdi Bunun en güzel örneklerinden biri, Machu Picchu'daki hepsi birbirinden ayrı şekilde yapılmış olan 16 tane seri bağlı çeşmedir [25]
Yollar
![](http://tr.wikipedia.org/skins-1.5/common/images/magnify-clip.png)
Yağmur ormanından geçen bir İnka yolu
İnka yöneticileri İnka İmparatorluğu'nun büyük coğrafyasını yönetebilmek için ilk işin ortak bir dil yaratmak olduğunu anlamış ve böylece Quechua'yı resmi dil olarak belirlemişlerdi İkinci işleri de, bu büyük coğrafyada ulaşım ve dolayısıyla da iletişimi sağlayabilmek için, varolan yolları genişletip tüm ayrıntılarına kadar düşünülmüş ve özenle yaratılmış bir yol ağı kurmak olmuştur İnka yol sisteminin tüm uzunluğu 20 000 km 'nin üzerindedir Ancak İnkalar tekerleği icat etmedikleri için bu yollar tamamen yürüyüş amaçlı olarak yapılmış yollardı Bu yol sistemi, biri sahil boyunca, diğeri ise And Dağları içlerinde olmak üzere iki ana yoldan oluşmaktadır Kısa mesafeli yollar ise bu iki ana yolun arasını bağlamak amacıyla inşa edilmiştir Yollar genellikle 5 ile 6 m genişlikteydiler ve şehirlere yakın bölgelerde taş döşeli iken, tarım alanlarından geçen yolların her iki tarafında çoğu zaman, amacı yoldan geçenlerin tarlalardaki ürüne zarar vermesini engellemek olan duvarlar bulunurdu Ayrıca dağlık bölgelerdeki yolların bir kısmı da merdiven olarak inşa edilmişlerdi Yollar üzerinde köprüler de inşa edilmişti, bataklık alanları toprak (kerpiç) köprüler ile geçerlerken, nehir geçişlerini ipler ile tutturulmuş asma köprüler ile yapıyorlardı İnkalar bu yol sistemlerini qhapaq-ñan (kapak-nyan) olarak adlandırmaktaydılar [11]
![](http://tr.wikipedia.org/skins-1.5/common/images/magnify-clip.png)
İnka yol sisteminin haritası[26]
Bu yollar, İnka yöneticilerinin imparatorluğun değişik bölgelerine yaptığı ziyaretlerde kullanılmakla birlikte, hem yolların üzerindeki askeri amaçlı depolara eşya ve yiyecek gibi malzemeleri taşıyan lama kervanlarıposta amaçlı olarak iletişimi sağlayan ve İnka dilinde chasqui olarak adlandırılan koşucular (ulaklar) tarafından da kullanılmaktaydılar Sıradan insanların İnka yollarını kullanmaları için mutlaka resmi bir izin belgesine gereksinimleri vardı [23] tarafından, hem de imparatorluğun değişik bölgelerindeki isyanları bastırmak ya da savaşlara katılmak için bir yerden bir yere intikal eden askerler tarafından kullanılmaktaydılar Aynı zamanda
Chasquiler her 6 ya da 8 km 'de bir, yol boyunca inşa edilmiş olan ufak kulübelere yerleştirilmişlerdi Bu ulaklar iletilecek mesajı aldıktan sonra bir sonraki kulübeye kadar koşarlar ve orada bekleyen chasquiye mesajı bağırarak iletirlerdi Mesaj bu şekilde bir gün içinde 240-250 km kadar mesafeye iletilebilmekteydi [27] Büyük bir olasılıkla, bu kadar sıklıkla iletilen mesajın bir değişikliğe uğramaması için, bu ulaklar koşarlarken quipu denilen bir çeşit kayıt tutmaya yarayan ve düğümlü iplerden oluşan nesneyi de yanlarında taşırlardı Chasquiler, İmparator için, imparatorluğun değişik bölgelerinden gönderilmiş olan eşyaları da taşırlardı Örnek vermek gerekirse, sahil bölgelerinden, İmparator için gönderilmiş olan balıkları en geç 2 gün içinde Cuzco'ya ulaştırırlardı [23]
İnka orduları, savaş bölgesine en kısa sürede ulaşmak için bu yolları kullanırlardı ve yolların üstünde askerlerin yiyecek, içecek, giysi ve silah gereksinimlerini karşılamak için depolar inşa edilmişti Bu depolarda savaş zamanında kullanılmak üzere, mızrak, ok, yay, kurutulmuş yiyecekler, battaniye ve askerler için sandaletler bulunurdu Ayrıca bir bölgedeki hasat[23] kötü geçmiş ise, depolarda saklanan yiyecekler, o bölge insanına dağıtılır, ancak onlardan şartları düzelip de hasatları tekrar iyi olduğunda depolardaki eksiği tamamlamaları istenirdi![frmsinsi.com](images/smilies/frmsinsi.gif)
İnka mimarisinin öne çıkan ürünleri
İnka mimarisinin birçok güzel örneği günümüze kadar gelebilmiş olmasına rağmen aşağıda sıralananlar diğerlerine göre biraz daha öne çıkmaktadırlar [28]
Şehirler
Cuzco (Kuzko)
Günümüzde üzerine kurulmuş modern kent ile iç içe geçmiş olan eski bir İnka şehridir İnkalar’ın başkenti olmasından ötürü, İnkalar en önemli tapınaklarını ve saraylarını bu şehre ve çevresine yapmışlardır İspanyol istilacılarının eline geçtikten sonra çok büyük bir yıkıma uğramış olsa da hala görülmeye değer onlarca mimari unsuru barındırmaktadır [29]
![](http://tr.wikipedia.org/skins-1.5/common/images/magnify-clip.png)
Maçu Piçu
![](http://tr.wikipedia.org/skins-1.5/common/images/magnify-clip.png)
Pisak
![](http://tr.wikipedia.org/skins-1.5/common/images/magnify-clip.png)
Ollantaytambo'da bulunan İnka yuvarlak mimarisine bir örnek
Machu Picchu (Maçu Piçu)
And Dağları 'nın bir dağının zirvesinde, 2 360 m yükseklikte, Urubamba VadisiPeru'nun Cusco şehrine 88 km mesafededir Şehir, İnka'lı bir hükümran olan Pachacutec Yupanqui tarafından 1450 yılları civarında inşa ettirilmiştir İspanyol istilacılar 1532 yılında buraları işgal ederken sık dağlar arasında kalmış bu şehir, istilacılar tarafından fark edilmemiş ve bu sayede zarar görmemiştir üzerinde kurulmuş olup
Maçu Piçu'daki binaların büyük bir çoğunluğu İnka mimarisinin tipik inşa metodu olan taş duvarcılığıyla inşa edilmiştir Bu yöntemde yontularak düzeltilmiş taşlar blok halinde birbirlerine, aralarında harç olmadan birleştirilmişlerdir![frmsinsi.com](images/smilies/frmsinsi.gif)
Pisac (Pisak)
Pisac, Urubamba Nehri üzerindeki Kutsal Vadi'deki bir Peru köyüdür Bu köy ve bulunduğu bölge vadinin girişindeki bir tepenin üzerinde yer alan İnka Pisak ören yeri ile ünlüdür Kalıntılar bu tepenin sırtı boyunca dört grupta toplanmaktadır: Pisaka, İntihuatana, Kallakasa ve Kinçirakay [30]Kallakasa ise bir hisar görevi görmektedir [31] İntihuatana'da birçok banyo ve tapınak vardır Güneş tapınağında, güneş tanrısı için bir volkanik kaya yontularak tüm dikkatleri kendisine odaklayan bir güneş sunağı yapılmıştır Bu sunağın taban yapısının köşelerinin açılarının astronomik bir olguya yaradığı tahmin edilmektedir Doğal bir teras üzerine inşa edilmiş olan
Ollantaytambo
Ollantaytambo Cuzco şehrinin 60 km kadar kuzeybatısında yer alan bir arkeolojik sit alanı ve kasabanın ortak adıdır İnka imparatorluğu döneminde, bölgeyi ele geçiren imparator Pachacuti tarafından kurulmuş bir şehir ve tören merkezidir![frmsinsi.com](images/smilies/frmsinsi.gif) [32] İspanyol istilacılarının zamanında ise Manco İnka Yupankui önderliğindeki İnka direnişçileri tarafından üs olarak kullanılmıştır [33] Günümüze ulaşmış olan kalıntıların mimari özellikleri bakımından, günümüzdeki çok rağbet gören İnka turistik merkezlerinden biridir [34]
Raqchi (Rakçi)
Rakçi kalıntıları Vilcanota Nehrinin kıyısında ve denizden 3450 m ile 3550 m yükseklikte yer almaktadır Rakçi kalıntılarının içindeki en ünlü ve önemli bina Virakoça Tapınağı’dır (Wiracocha) Değişik ve kendine özgü mimarisi ile bu bina, görülmeye değer bir İnka mimarisi örneğidir Yine aynı bölgedeki büyük duvar, ritüel çeşme ve banyoları bulunan küre biçimli yapılar da ilgi çekicidir Bölgeyi çok az sayıda tarihçi incelemiş olmasına rağmen tarihçilerin biraraya geldikleri hususlardan biri de, şehrin İmparator İnka Tupak Yupankui ve karısı Çimpu Okllo yönetimdeyken büyük bir yangın ile hasar görmüş olmasıdır ki, bu olayı tarihçi Pedro Cieza de León taşların küle dönüşmesi” olarak betimler [35]
![](http://tr.wikipedia.org/skins-1.5/common/images/magnify-clip.png)
Korikança tapınağı![frmsinsi.com](images/smilies/frmsinsi.gif)
Coricancha (Korikança)
Ana madde: Coricancha Korikança tapınağının (Quechua dilinde Kuri Kança olarak okunur ve 'Altın Avlu' anlamına gelir) orijinal adı İnti Kança (Güneş tapınağı) idi ve İnka İmparatorluğu'nun en önemli tapınağı olarak Güneş Tanrısı İnti'ye adanmıştı Peru'daki Cuzco şehrinin en kutsal sayılan ve saygı duyulan tapınağı idi [36]
Duvarları ve zeminleri bir zamanlar altın tabakalar ile kaplıydı ve avlusunda ise altın heykeller bulunmaktaydı İspanyol tarihçiler, ihtişamının ve görkeminin inanılmaz boyutlarda olduğunu anlatmışlardır Korikança'daki altının büyük çoğunluğu İnka Atahualpa için fidye odasını doldurmak üzere toplanmıştır [37]
Chullpa (Çulpa)
![](http://tr.wikipedia.org/skins-1.5/common/images/magnify-clip.png)
Titicaca gölü yakınlarındaki Sillustani'deki bir Chullpa
Ana madde: Chullpa Atalara tapınma ve akrabalık Aymara kültürünün en önemli unsurlarındandır Çulpalar yaşam ile ölüm arasındaki bağlantıyı vurgulamak amacıyla inşa edilmişlerdir [38] Bu mezarların içi tıpkı bir kadının rahmi şeklinde yapılmıştır ve içindeki mumyalaştırılmış beden fetal pozisyonunda yeniden doğmayı simgeler biçimde konulmuştur (Ölülerin mezara ana rahmindeki pozisyonda konmasına hocker pozisyonu denir ve buna Alacahöyük’te de rastlanır) Çulpaların bazılarının üzerine kertenkele figürleri oyulmuştur Kertenkelelerin kesilmiş kuyruklarını yeniden üretebilmeleri onların yaşamın sembolü olarak görülmesine neden olmuştur Çulpaların tek giriş açıklığı, eski Yunan tapınaklarının çoğu gibi, doğu yönündedir ve bunun nedeni olarak her gün Toprak Ana tarafından yeniden “doğurulan” Güneş'i simgelediği düşünülmektedir [39]
Kutsal Vadi
Ana madde: Kutsal Vadi Kutsal Vadi ya da Urubamba Vadisi, İnkalar’ın başkenti Cuzco'ya yakın ve Peru Andları’nda bulunan bir vadidir Vadi, Pisac ile Ollantaytambo arasındaki ve Urubamba Nehri'ne (Diğer adları ile Vilcanota Nehri ya da Willkamayu-kutsal nehir] paralel kalan tüm alanı tanımlar Vadi birçok küçüklü büyüklü nehir tarafından beslenir ve içinde birçok İnka arkeolojik sit alanını barındırır İnkalar’ın bu vadiye çok önem vermelerinin en önemli nedeni çok özel iklim ve coğrafik koşullara sahip olmasıdır İmparatorluğun en önemli doğal sağlık merkezi olmasının yanı sıra en önemli mısır üretim bölgesi olması özelliğini de taşıyordu [40]
Moray laboratuvarı
![](http://tr.wikipedia.org/skins-1.5/common/images/magnify-clip.png)
Moray'daki sıradışı İnka tarım terasları
Ana madde: Moray laboratuvarı “Moray laboratuvarı”, Cuzco şehrinin yaklaşık 50 km kadar kuzeybatısında yer alan ve en sıradışı İnka kalıntılarından biridir Sıradışı olmasının nedeni, kalıntılar içinde yer alan ve bir amfitiyatro gibi dairesel biçimde birbirinin içinde yer alan tarım teraslarından kaynaklanmaktadır Bu kalıntıların laboratuvar olarak adlandırılmasının nedeni yapının, değişik tarım ürünlerini değişik sıcaklık, yükseklik ve sulama şartlarında test etmek için yapıldığının düşünülmesidir Bu yapıların bir kısmının derinliği 100 m ’yi bulmaktadır ve bu da en üstteki teras ile en alttaki terasın sıcaklık farkının 5° C dereceyi bulmasına neden olmaktadır Aynı zamanda tüm İnka tarım teraslarında olduğu gibi burada da, görülmeye değer su kanalları bulunmaktadır; bunlar sulama amacıyla getirilen suların aktarımını sağlayan su kanallarıydı[41][42]
Wiracocha Tapınağı
![](http://tr.wikipedia.org/skins-1.5/common/images/magnify-clip.png)
Wiracocha Tapınağının kalıntılarından bir görünüm![frmsinsi.com](images/smilies/frmsinsi.gif)
Ana madde: Wiracocha Tapınağı Raqchi arkeolojik sit alanında bulunan bu tapınak İnka mimarisinin en ilginç ve kendine özgü örneklerinden biridir Silindir biçimli sütunları ve dört adet büyük avlusu bulunmaktadır ve tüm Andlar’da buna benzer başka bir bina yoktur [35]
Tapınağın taban kesiti 92 m uzunluğunda 25 m enindedir Tapınak 12 m yüksekliğinde bir duvar ile çevrilidir ve duvarın her iki yanında 22 adet silindir biçimli sütun bulunmaktadır Günümüze bu 22 sütundan sadece biri nerdeyse tam olarak ulaşabilmiştir Yüksekliği 6 m olan bu sütunun alttan 3,3 metresi parlatılmış taştan yapılmış, geri kalan üst kısmı ise kerpiçten yapılmıştır Kimileri, binanın giriş seviyesindeki kapı aralıklarının daha üst seviyesinde 2 ayrı seviyeden pencere boşlukları bulunmasından ötürü, binanın 3 katlı olduğunu düşünmüşse de, kimileri üst seviyedeki açıklıkların oldukça ağır olduğu tahmin edilen çatıyı taşımak amacıyla bırakılmış mukavemet unsurları olduğunu, dolayısıyla binanın aslında tek katlı olduğunu ileri sürmüştür [35]
Sacsayhuamán
Bu arkeolojik site Cuzco şehrinin yaklaşık 3 km kadar dışında ve denizden 3 555 m yükseklikte bulunmaktadır ki, bu da onun Machu Picchu'dan bile daha yüksekte olduğu anlamına gelmektedir Sacsayhuamán'ın bir kale olarak inşa edildiğine dair teorilerin bulunmasıyla birlikte, yukardan bakıldığında bir Puma şeklinde tasarlandığı iddia edilen Cuzco şehri göz önüne alındığı takdirde, Sacsayhuamán'ın bu puma biçiminin başı olarak inşa edildiği yönünde de iddialar bulunmaktadır [43]
Günümüzde sadece beşte birinin ayakta kaldığı varsayılan yapıların özellikle ilginç ve devasa mimarisi dikkat çekmektedir İnkalar’ın muhteşem taş işçiliğinin en güzel örnekleri devasa kaya parçaları kullanılarak yapılmıştır ve en ilginç özelliklerinden biri de zik-zak yapar şekilde inşa edilmiş duvarlarıdır Aynı zamanda duvarlar üzerindeki puma pençesi, yılan ve lama figürleri de görülmeye değerdir [44]
![](http://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/48/Sacsayhuam%C3%A1n_D%C3%A9cembre_2006_-_Vue_Panoramique_-_Pleine_r%C3%A9solution.jpg/1200px-Sacsayhuam%C3%A1n_D%C3%A9cembre_2006_-_Vue_Panoramique_-_Pleine_r%C3%A9solution.jpg)
Sacsayhuamán'da insanlara oranla dev boyutlardaki taş duvarların genel görünüşü ve arka planda Cusco manzarası
Tipon
İnka İmparatorluğu’nun su mühendisliğinde ulaştığı üstün teknolojinin en iyi yansıtıldığı arkeolojik sitlerden biridir İnkalar’ın başkenti Cusco'nun aşağısındaki Huatanay Nehri vadisinde yer alan ve İnka asilleri için etrafı duvar çevrili olarak inşa edilmiş, kendi kendini besleyebilen yaklaşık 2 000 dönümlük bir yerleşim yeridir Bu tarihi arkeolojik alan, tarım ve sulama konusunda uzman olan İnka mühendisliğinin en güzide örneklerinden biri olarak yaklaşık 450 yıl boyunca tarım için kullanılmıştır Binaları, çeşmeleri, banyoları ve diğer tüm büyük yapıları hem görsel, hem de işlevsel olarak, çevredeki doğayla uyumlu biçimde tasarlamışlardır Suyu, toprağı, tarımı ve bölgenin topografik yapısını bir su bahçesi oluşturacak biçimde planlamışlardır [45]
|