Kimya Laboratuvarında Kullanılan Temel Malzemeler Nelerdir?

Kimya Laboratuvarında Kullanılan Temel Malzemeler Nelerdir?
Kimya Laboratuvarında Kullanılan Temel Malzemeler Nelerdir?
Kimya Laboratuvarında kullanılan çok sayıda çok çeşitli malzemeler vardır Bunları tek tek
tanıtmak mümkün değildir Bu nedenle, burada genel kimya laboratuvarında kullanılan temel
alet ve malzemeler ilk konu baslıgında gorulmektedir

Laboratuvarda deney yaparken kullanılan maddelerin miktarlarının doğru olarak kullanılması
deneyin doğruluğu bakımından çok önemlidir Burada "doğruluk" terimi ölçülen birdeğerin
"gerçek" değere veya kabul edilen değere ne kadar yakın olduğunu belirtir
Bilindiği gibi katı maddeler tartılarak, sıvı ve gazlar ise hacim ölçümü ile ölçülürler Tartım
için kullanılan teraziler farklı duyarlılıkta olup çok çeşitlidir Terazinin duyarlılığı, terazi
dengede iken kefesine 1 mg konduğu zaman göstergenin yaptığı sapma ile ifade edilir Örneğin
1 mg'da 10 taksimat sapan terazi 0,1 mg'a kadar duyarlı demektir Bu duyarlılık terazinin
yapılışına bağlıdır,ancak her terazinin duyarlılığı tartılan yük miktarının artışı ile azalır
Teraziler duyarlılıklarına ve kapasitelerine göre şu şekilde sınıflandırılır:
■ Kaba teraziler : 500 g kapasite, 10 mg'a kadar duyarlı
■ Makro teraziler : 160-200 g kapasite, 0,1 mg'a kadar duyarlı
■ Yarı-mikro teraziler : 80-10 g kapasite, 0,01 mg'a kadar duyarlı
■ Mikro teraziler : 20 g kapasite, 0,001 mg'a duyarlı
■ Ultra mikro teraziler : 25 mg kapasite, 0,00002 mg'a kadar duyarlı
Bu beş tip teraziden en çok kullanılanları; kaba tartımlar için kullanılan kaba teraziler, duyarlı
tartımlar için kullanılan makro ve yarı-mikro terazilerdir Yapılış bakımında da her duyarlılıktaki
terazinin tek ve çift kefeli tipleri vardır Şekil 181'de çift kefeli ve tek kefeli terazi görülmektedir
Tek kefeli teraziler çift kefelilerden daha pahalı olmalarına rağmen, tartım kolaylığı
ve emin olması bakımından tercih edilirler
Sıvıların hacimlerinin ölçülmesinde ise genellikle cam ölçü malzemeleri kullanılır Bu malzemelerin
en çok kullanılanları balon joje, büret, mezür ve pipetlerdir Balon jojelerle
yalnızca belli hacimlerde ölçüm yapılır Örneğin 100 mL'lik bir balon joje ile sadece 100
mL'lik bir hacmi ölçebiliriz Büret ve mezürler ise mL ölçeklidir ve istenilen hacimde ölçüm
yapılabilir Pipetler hem mL ölçekli hem de belirli hacimde olabilirler
Ölçeklendirilmiş beher, erlen, balon, şişe gibi diğer cam malzemeler her ne kadar belirli
hacimleri gösterseler de duyarlı hacim ölçümlerinde kullanılmaz Isıtma veya vakum
gerektiren deneylerde kullanılan cam malzemeler ise ısıya ve/veya vakuma dayanıklı
cam malzemelerden özel olarak yapılmışlardır
Bazı madde ve malzemelerin nemden korunabilmesi için kullanılan desikatör de önemli
cam malzemelerdendir Bunların dışında, çeşitli amaçlarla kullanılan deney tüpü, cam çubuk
(baget), cam boru (çeşitli çap, uzunluk ve açılarda), süzme işlemlerinde kullanılan
huni, nuche erleni, ayırma işlemlerinde kullanılan ayırma hunisi, kurutma ve kristallendirmede
kullanılan saat camı gibi cam malzemeler laboratuvarlarda bulunur

Cam malzemeler ile kurulan deney düzeneklerini sabitleştirmek için spor (bir destek üzerinde
dikey olarak bulunur) kullanılır Kıskaç ve halkalar bu spora bağlanarak
büret, huni vb malzemeler sabitleştirilir
Deney tüpleri ise üzerinde tüplerin konulabileceği yerler bulunan tüplüklere yerleştirilir

Isıtma ve buharlaştırma işlemlerinde bunzen beki veya elektrikli ısıtıcılar ile ateşe dayanıklı
killerden yapılmış porselen krozeler ve kapsüller kullanılır Porselen krozelerden
başka nikel, demir, platin vb gibi metallerden yapılan krozeler de kullanılmaktadır
Bekteki ısıtma işlemlerinde kil üçgen (krozelerin ısıtılmasında), amyant tel (beher, erlen
vb cam malzemelerin ısıtılmasında) ve üç ayak kullanılır Isıtılan malzemeler tahta veya
metal maşa ile tutulur
Sıcaklık ölçümlerinde termometre, zaman ölçümlerinde kronometre kullanılır
Süzme işlemlerinde, huniler, gooch krozesi, nuche erleni gibi malzemeler kullanılır
Katı maddeleri öğütmek üzere havan, yıkama işlemlerinde cam veya plastikten yapılmış piset,
fırça gibi malzemeler kullanılır