Seferi Namazı Nasıl Kılınır? Seferi Namazı Kılınışı

Seferi Namazı Nasıl Kılınır? Seferi Namazı Kılınışı
Seferi Namazı Nasıl Kılınır? Seferi Namazı Kılınışı

Seferi Namazı Nasıl Kılınır? Seferi Namazı Hangi Hallerde Nasıl Kılınır?

Seferi Namazı Nasıl Kılınır?

Seferi veya Misafir olmak demek, yolcu olmak demektir 3 günlük yere gitmek niyeti ile yola çıkan kimse, konakladığı bir yerden üç günlük yola gitmeye niyet ederek ayrılırsa, gideceği yolun iki tarafındaki evlerin hizasından ayrılınca misafir olur Büyük şehirlerde kenar evler kalmamıştır Bu bakımdan şehre yakın mezarlık, fabrika, okul ve kışla geçilince seferilik başlar

Niyet etmez ise, bütün dünyayı dolaşsa bile, misafir olmaz Düşmanı arayan askerlerin hâli böyledir Fakat, geri dönüşte misafir olur İki günlük uzaklıkta olan bir yere gitmeye niyet eden kimse, yolda iken veya o yere varınca, iki günlük yere daha gitmeye niyet etse, o dört günlük yere giderken misafir olmaz

Hanefi mezhebinde seferde, 4 rekat olan farz namazları 2 rekat kılmak vaciptir 4 rekat kılmak mekruhtur, günah olur Hadis-i şerifte, (Seferde namazı tamam kılan hazarda eksik kılan gibidir) buyuruldu Üç rekatları aynen kılar Müekked sünnetler, gayrı müekked sünnet haline gelir

Maliki’de, meşru seferde 4 rekat farzları 2 kılmak sünnet, Şafii’de, meşru seferde, 2 veya 4 kılmak da caizdir İki kılmak evladır Hanbeli’de ise seferde 2 veya 4 kılmak Şafii’deki gibidir

Hanefi’deki Müslümanların günah işlememeleri için 4 rekatlık namazlarını seferde 2 rekat olarak kılmaları gerekir Bunun için sefere ait hükümleri de bilmek gerekir Bu bilgiler Hanefi’ye göre aşağıya çıkarılmıştır:

İnsanın mukim olduğu, yerleştiği yere Vatan denir

3 çeşit vatan vardır:
a- Vatan-ı asli: İnsanın doğup büyüdüğü, daha sonra evlendiği yerdir Bundan sonra da hep kalmak niyetiyle yerleştiği yerdir Burayı da değiştirip temelli kalmak üzere başka yere göçebilir O zaman göçtüğü yer vatan-ı asli olur

b- Vatan-ı ikamet: 15 gün veya daha çok kalıp, sonra çıkmaya niyet edilen yerdir

c- Vatan-ı sükna: İnsanın uğradığı yer olup, 15 günden az kalmak için niyet edilen, yahut bugün yarın çıkarım diyerek uzun müddet oturulan yerdir

Vatanın değişmesi:
Vatanın değişmesi aşağıda belirtilen örneklerdeki gibi olur:
Bir kimse, evlenip veya temelli kalmak üzere bir yere yerleşmedikçe, doğup büyüdüğü yer vatan-ı asli olmaktan çıkmaz Evlenirse, eski vatan-ı aslisi bozulur Evlendiği yer vatan-ı asli olur Başka bir yerde temelli kalmak üzere yerleşirse, bu sefer evlendiği yer vatan-ı asli olmaktan çıkar Temelli yerleştiği yerden ayrılıp başka bir yere temelli yerleşirse, önceki yerleştiği yer vatan-ı asli olmaktan çıkar Yani bir kimse, Haymana’da doğsa, vatan-ı aslisi Haymana olur Bu kişi, Samsun’da evlense, Haymana vatan-ı asli olmaktan çıkar ve vatan-ı aslisi Samsun olur Daha sonra Fatih’te temelli yerleşmeye karar verirse, o zaman vatan-ı aslisi Fatih olur Samsun vatan-ı asli olmaktan çıkar Vatan-ı aslide bir saat de kalınsa namazlar kısaltılmaz

Bir kimse, evlenip bir yere yerleştikten sonra, hanımı o şehirde ikamet ettirse, iş icabı kendisi gidip başka bir şehre temelli yerleşse, iki vatan-ı aslisi olur

Bir köyde, ikamet eden bir kadın, şehirdeki doğum evine giderek çocuğu olsa, çocuğun vatan-ı aslisi annesinin ikamet ettiği köydür Çünkü orada büyüyecektir Birkaç gün kaldığı yerde, yani vatan-ı süknada doğmuş sayılmaz

Bir kimse 60 kmlik mesafeye gitmek için bir otobüse binse, otobüste uyuyup 150-200 kmlik mesafeye gitse bile yine seferi olmaz Çünkü buraya gelmeye niyet etmemiştir Burada iken 60 km ilerideki şehre bir iş için gitse, yine seferi olmaz Dönerken ilk çıktığı yere gelmeye niyet ederse, dönüşte seferi olur Bunun gibi, bir kişi, 60 km olan Çatalca’ya gitmek üzere Fatih’ten çıksa, otobüste uyuduğu için Edirne’ye gelse, Edirne’ye kendi isteği ile gitmediği, niyetsiz gittiği için, Edirne’de namazlarını mukim olarak yani 4 rekat olarak kılar Edirne’den tekrar Fatih’e gitmeye niyet ederek yola çıksa, Edirne’den çıkar çıkmaz, namazlarını kısaltır

Sual: Vatan-ı ikamet nasıl bozulur?

CEVAP
Vatan-ı ikamet üç şeyle bozulur:
1- Başka bir vatan-ı ikamete gidince, sefer niyeti ile çıkmamış olsa ve aralarındaki uzaklık üç günlük yoldan az olsa bile, önceki vatan-ı ikamet bozulur

2- Vatan-ı asliye gidince de bozulur Bir kimse, vatan-ı aslisi olan Nevşehir’den Konya’ya bir ay kalmak niyetiyle gitse, sonra, Karamana gidip evlense ve oraya yerleşse, Karaman vatan-ı asli olur Konya vatan-ı ikamet, Nevşehir de vatan-ı asli olmaktan çıkar

3- Sefere niyet ederek çıkmaktır Yani vatan-ı ikametten 3 günlük yola gitmeye niyet ederek ayrılınca, burası vatan-ı ikamet olmaktan çıkar Daha az yola niyet ile gidip gelseydi, vatan-ı ikameti bozulmazdı Vatan-ı ikametten niyetsiz çıkıp, başka yerde 3 günlük yola gitmek için niyet ederse, 3 günlük yola gitmeden önce, vatan-ı ikamete girerse, seferi olması bozulur Mukim olur Niyet ettikten başlayarak 3 günlük yol gittikten sonra, buraya girse de artık burada mukim olmaz

Sual: Evli bir kimse, iki sene sonra ben falanca şehre temelli yerleşeceğim demekle orasını vatan-ı asli edinmiş olur mu?

CEVAP
Hayır olmaz Bir şehre yerleşilir, temelli kalmaya niyet edilirse o zaman vatan-ı asli edinilmiş olur Bu arada herhangi bir görevle birkaç aylığına veya birkaç seneliğine başka şehre gidilse de yine orası yani temelli yerleşmeye niyet ettiği şehir vatan-ı asli olur Bir yerin vatan-ı asli olması için, önce orayı vatan edinip orada ikamet etmek gerekir Bunun bozulması için de, yeni bir şehre temelli kalmak üzere yerleşmek gerekir

Sual: Yolda, dağ başında doğmuş, bekâr, âkil baliğ ve hiç bir yere yerleşmemiş kimsenin vatan-ı aslisi olur mu?

CEVAP
Vatan-ı aslisiz Müslüman olmaz Doğduğu yere yakın olan yerleşim merkezi, vatan-ı aslisidir

Sual: Ankara’da doğdum, Eskişehir’de nikahım kıyıldı Bursa’da düğünüm oldu İstanbul’da ikamet ediyorum Ancak ileride Bursa’ya gitmeyi düşünüyorum Benim vatan-ı aslim neresidir?

CEVAP
Bir kimsenin vatan-ı asli doğduğu yerdir Evlenince, doğduğu yer vatan-ı asli olmaktan çıkar Evlenmekten kasıt da nikah veya düğün olunan yer değil, zifaf olunan yerdir Zifaf nerede olmuşsa, orası vatan-ı asli olur Eğer İstanbul’a temelli yerleşseydiniz, evlendiğiniz yer de vatan-ı asli olmaktan çıkardı Ancak İstanbul’da temelli kalmayı düşünmediğinize göre vatan-ı asliniz evlendiğiniz yani zifaf olan yerdir

Sual: Seferi iken namazda nasıl niyet edilir?

CEVAP
Rekat sayısını ve seferi olduğunu söylemeye gerek yok Her zamanki gibi niyet edilir Mesela (Niyet ettim öğle namazının farzını kılmaya) denir

Sual: Yolculukta saat mi yoksa mesafe mi esas alınır?

CEVAP
Mesafe esas alınır (104 kmdir)

Sual: Hanefi mezhebinde olup da, Maliki mezhebini taklit eden birinin seferilik konusunda, mesafe ve ikamet suresi olarak Maliki mezhebini mi esas alması gerekir?

CEVAP
Mesafe olarak Hanefi, ikamet süresi olarak Maliki mezhebi esas alınır Çünkü kendi mezhebimizden çıkmadığımız için, taklit ettiğimiz mezhebin farzlarına uyuyor, müfsidlerinden kaçıyoruz

Sual: Yolculukta namazlar kaç rekat kılınır?

CEVAP
Dört rekatlı farzlar iki rekat olarak kılınır, üç rekatlılar kısaltılmaz, sünnetler vakit müsait değilse hiç kılınmaz, vakit varsa kılmak iyi olur

Sual: Yolculuk rahat olsa da, seferi olan, dört rekat olan farzları iki rekat mı kılması gerekir?

CEVAP
Yolculuk genelde sıkıntılı olduğu için, dinimiz dört rekat olan farzların iki rekat kılınmasını bildirmiştir Hiçbir sıkıntı olmasa da, çok rahat olsa da, kendi evinden veya babasının evinden daha uygun olsa da, yine seferde dört rekatlı farzlar iki rekat kılınır Şimdi yolculuklar rahattır, seferiliğe ihtiyaç yoktur denmez Tersine, mukim iken, hiç rahat olmasak, çok zor şartlarda bile, dört rekatlık farzları iki rekat olarak kılamayız

Seferde insan garip olur, yardımcı bulması zor olur Yollarda, eşkıyaya rastlaması da mümkündür Onun için tek başına yolculuk yapmak mekruhtur Kadınların ise, yanlarında mahrem erkekleri bulunmadan, sefere çıkması caiz değildir Yol çok emin olsa da, hiç eşkıya tehlikesi bulunmasa da, uçakla kısa zamanda, gitme imkanı olsa da, yine kadınların, mahremsiz, 104 kilometreden uzağa gitmeleri caiz değildir Şimdi yolculuklar emindir, bir kadın istediği yere gidebilir demek yanlış olur Dini hükümler zamanla değişmez Ancak âdete ait olanlar zamanla değişebilir

Sual: (Erkek, ana babasının bulunduğu şehre gittiği zaman, hiç bir zaman seferi olmaz; orası onun vatani aslisi olur Çünkü erkek, ana babanın mirasçısıdır, o ev ve içindekiler, ölünce erkeğe kalacaktır Kadın da, erkeğe bağlı olduğu için, seferi olmaz) deniyor Bu doğru mudur?

CEVAP
Hayır, doğru değildir Akıl mantık ile din olmaz, dinimiz nakil dinidir Mirasın, seferilikle hiçbir ilgisi yoktur Din kitapları, vatan-ı asliyi, şöyle tarif ediyor:
1- Bir kimsenin vatan-ı aslisi, doğduğu yerdir
2- Bu kimse, evlenirse, vatan-ı aslisi evlendiği yer olur
3- Daha sonra başka bir yere temelli yerleşirse, son yerleştiği yer, vatan-ı aslisi olur Başka şekilde vatan-ı asli olmaz (S Ebediyye)

Seferde ezan ve ikamet

Sual: Misafir, yalnız veya cemaatle namaz kılsa, ezan ve ikamet okur mu?

CEVAP
Seferi olan, camide veya evde yalnız veya cemaatle namaz kılarken ezan okur Çünkü camide, okunan ezan, onun namazı için sayılmaz Hem ezan hem ikamet okumak iyi olur [Seferi olan ezanı dışarıda okumaz Gittiği otelde, evde veya caminin içinde okuyabilir Yavaşça okur, sadece kendi duyacak kadar okur]

Unutarak 4 rekat kılmak

Sual: Seferi, unutarak veya kasten 4 rekat kılsa ne yapar? Misafir olan imam, yanılarak dört rekat kılarsa buna uymuş olan mukimin namazı ne olur?

CEVAP
Misafir farzı dört rekat kılarsa, son iki rekatı nafile olur Emri dinlemediği için ve nafilenin iftitah tekbirini ve farzın selamını terk ettiği için ve nafileyi farz ile karıştırdığı için, günah olur Unutarak dört rekat kılan kimse secde-i sehv yapar

Misafir olan imam, yanılarak dört rekat kılarsa, buna uymuş olan mukimin namazı fasid olur İkinci rekatta oturmazsa, farzı kabul olmaz Üçüncü rekatın secdesini yapmadan, o şehirde 15 gün kalmaya niyet ederse, o farzı dört rekat kılması lazım olur Fakat, üçüncü rekatın kıyamını ve rükuunu tekrarlaması lazım olur Çünkü, bu ikisini nafile olarak yapmıştı Nafile olarak yapılan ibadet farz yerine geçemez

Misafir sureleri kısa okur Tesbihleri üçten az yapmaz Yolda iken, yani sıkıntılı zamanında, sabah namazından başka sünnetleri terk edebilir Sünnetleri özür ile terk etmek caizdir Seferde, yatsı namazını kerahet vaktine bırakmak caizdir

Sual: Seferi olan, öğleyi, ikindiyi ve yatsıyı 4 rekat olarak kılsa, daha sonra hatırına gelse kaza etmesi gerekir mi?

CEVAP
Gerekmez

Seferde kazaya kalan namaz

Sual: Seferde kazaya kalan namazı, mukimken, kaç rekat olarak kılmak lazımdır?

CEVAP
Seferde kazaya kalan öğle, ikindi ve yatsının farzları mukim iken de yine 2 rekat olarak kaza edilir Sabah, akşam ve vitir aynen kaza edilir

Sual: Seferde kazaya kalan vitrin kazası yine vacip midir?

CEVAP
Evet vaciptir

Sual: Seferdeki kaza namazı adedi bilinmese, hepsi 4 kılınır mı?

CEVAP
Kasten olmadığı için dört kılmak caiz olur

Sual: (Seferde kazaya kalan ilk öğle namazına) diye niyet ederek iki rekat namaz kılmak caiz mi?

CEVAP
Evet

Sual: Mukimken kazaya kalan farzlar, seferde de dört rekat olarak mı kılınır?

CEVAP
Evet Sabah, akşam ve vitir aynen kaza edilir

Seferde mesh

Sual: Mestli kimse, abdestli olarak sefere çıksa, 3 günlük mesh müddeti ne zaman başlar?

CEVAP
Seferde abdest bozulduğu anda başlar 3 gün devam eder

Namaz vaktinin sonunda sefere çıkan

Sual: Namaz vaktinin sonunda sefere çıkan veya vaktin sonunda vatanına gelen o vakitlerin namazlarını kılmamış ise kaç rekat kılar?

CEVAP
Namaz vaktinin sonunda sefere çıkan, bu namazı kılmamış ise, 2 rekat kılar Vaktin sonunda vatanına gelen, bu vaktin namazını kılmamış ise, 4 kılar

Yolcu, seferden dönerken, çıkarken misafir olduğu yere gelinceye kadar misafir sayılır Gelince mukim olur

Seferi olduğundan şüphe eden

Sual: Seferiliğe ait kâfi bilgiye sahip olmadığım için, bir yere gidince acaba seferi miyim, değil miyim diye karar veremiyorum Namazları bu halde nasıl kılmam gerekir?

CEVAP
Seferi olduğundan şüphe eden, mukimdir Namazlarını 4 rekat olarak kılması gerekir Tahmininde yanılsa bile kasten 4 kılmadığı için mazur sayılır Fakat seferi değilken 2 kılarsa, kıldığı namazları kaza etmesi gerekir İhtiyatlı hareket etmelidir

Sual: Seferiyim zannedip namazı kısalttım Kazası gerekir mi?

CEVAP
Evet Zan ile seferilik olmaz

Sual: Kendi memleketinde seferiyim diye namazlarını seferi usule göre kılan kişi daha sonra seferi olmadığını öğrendiği zaman o namazlarını kaza edecek midir?

CEVAP
Evet edecektir