Prof. Dr. Sinsi
|
Kariyer Kariyer Planlama Kariyer Planlama Süreci Kariyer Planlama Hakkında Bilgi
Kariyer Kariyer Planlama Kariyer Planlama Süreci Kariyer Planlama Hakkında Bilgi Kariyer Planlama Tanımı Kariyer Planlama Süreci Ve Sonrası Firmalarda Kariyer Planlama Doğru Kariyer Seçmekiçin Kariyer Süreci Bireyseel Kariyer Örgütsel Kariyer
Kariyer Kariyer Planlama Kariyer Planlama Süreci Kariyer Planlama Hakkında Bilgi İş dünyasının sözlüğü var Çift anlam taşıyan sözcüklerden değil ama “spesifik” anlam taşıyan sözcüklerden oluşuyor Jargon her mesleğin kendine ait terimleridir Bir nevi meslektaşlar arasındaki şifredir!
Araştırmacı: İşi kendi çabalarınızla öğrenip geliştirmelisiniz
Esnek çalışma saatlerinde veya yoğun iş temposunda çalışabilecek: Vardiyalı, akşam veya haftasonu da çalışmanız gerekebilir
Kariyer imkanları sunan şirket: İlanda bu ifadenin yer alması, ücretin düşük olabileceğini, ancak işi öğrenmek açısından yararlı olabileceğine işaret eder
Prezentabl: Müşteriyle yüzyüze iletişim kurulacağı için kilo probleminiz olmamalı; iş hayatının gereklerine uygun giyinmeli, makyajınız abartılı olmamalı, güleryüzlü olmalısınız
Problem çözmede yetenekli: Ağırlıklı olarak müşterilerin sorunlarıyla uğraşmaya hazırlıklı olun
Seyahat engeli olmayan: Ofis dışında da çalışmanız istenecektir Uzun yola alışık ve hafta sonlarınızı da iş seyahatinde geçirmeye hazırlıklı olmalısınız
Şirket bilgileri gizlidir: Bazı ilanlarda şirket ismi verilmez Sadece pozisyon belirtilir Bu tür ilanlar, adayların şirkete telefon edip iş koşulları hakkında soru sormalarını önlemek için isimsiz verilir
Tercihen: Bu kelime, aranan birçok niteliğin önüne eklenir “Tercihen 4 yıllık üniversite mezunu”, “Tercihen askerlik görevini tamamlamış”, “tercihen ikinci bir dili bilen”    Bunun anlamı, aynı özelliklere sahip iki adaydan biri ikinci bir dil biliyorsa, onun işe alınacağıdır Ama bir aday, iş için asıl istenen özelliğe sahipse, diğer adayların ikinci bir dil bilmesinin pek bir önemi olmaz
FİRMALARDA KARİYER PLANLAMA
Öncelikle kariyer planlamasının organizasyonun bir bölümünde yapılıp, diğer bölümlerinde yapılmaması gibi bir şey söz konusu olamaz Organizasyonu bir bütün olarak düşünmek lazım Çünkü kariyer haritalarında sadece bölüm içi değil, bölümlerarası geçişler de yer alır Hatta bir çok örgütte üst düzey yönetime gelebilmek için personelin örgütün farklı bölümlerinde çalışması aranır ki yönetime geldiğinde her bölümün işlevi hakkında bilgi sahibi olabilsin Sözgelimi "talent pool" uygulamalarında üst yönetime gelebilecek adaylar bilinçli bir şekilde rotasyona tabi tutulur  Kuşkusuz bu programa tabi tutulanların hepsi üst yönetime gelemez
Bir örgütte çalışanlar için bir kariyer planı yapılabilmesi için, ana hatları ile de belirlenmiş olsa genel bir kariyer haritasının olması gerekir Genel kariyer haritasının çıkarılabilmesi için ise, iş analizleri sonucunda ortaya konan, görev/iş tanımlarının ve niteliklerinin açıkça ortaya konması gerekir ki görevler arasındaki ilişkiler ve bunlar arasındaki geçişler için gerekli olan özellikler belirlenebilsin
Dolayısı ile bir örgütte ciddi bir kariyer planlamasından sözedebilmek için şu aşamalardan geçilmesi gerekir :
1 İş analizlerinin yapılması
2 İş tanımları ve iş niteliklerinin belirlenmesi
3 Örgüt organizasyon şemasının oluşturulması (ilk iki çalışmanın sonunda)
4 Örgütün genel kariyer haritasının çıkarılması
5 Örgüt kariyer yönetimi politikasının (kullanılacak araç ve uygulamalar ile bunların önem dereceleri) belirlenmesi
6 Çalışanların yetkinliklerinin (niteliklerinin) ve eğilimlerinin (isteklerinin ) belirlenmesi (Bunun için de yine bunları ortaya çıkarabilecek bir performans yönetimi sisteminin önceden kurulmuş olması gerekir )
7 Çalışanların kariyer haritalarının ortaya çıkarılması ve örgüt içi kariyer danışmanlık sisteminin kurulması
Görüldüğü üzere kariyer planı yapmak için bir çok çalışmanın yapılması gerekiyor Kariyer planlaması öyle bir uygulamadır ki, onun öncesinde bir çok İK sürecinin işletiliyor olması gerekir (Kitabımın 7 Bölümünde kurumsal kariyer yönetiminin diğer insan kaynakları süreçleri ile ilişkilerini genel hatları ile bulabilirsiniz  ) Yani kariyer planlaması bir binanın çatısı gibidir Onun öncesinde sağlam bir temel, kolon, kirişler, duvarlar olacak ki, tavan çökmesin! 
Yukarıda belirttiğim aşamalardan ilk üçünü bir binanın temeline, sonraki üçünü kolon kiriş ve duvarlara, son aşamasını da çatıya benzetebiliriz (nihai amaç çalışanların kariyer planlarını yapmak olduğuna göre  )
Şimdi bu verdiğim ön bilgiler doğrultusunda çektiğim fotoğrafın siz hangi karesinde yer alıyorsunuz ? Öncelikle örgütünüzün mevcut durumunu saptamanız gerekiyor  Ancak ondan sonra neler yapılması gerektiği ortaya konabilir
Kariyer Planlama, ilk olarak lise çağlarında belirlemeye başladığımız, tüm yaşamımız boyunca devam eden bir süreçtir Lise yıllarında bireyler yavaş yavaş gelecekte yapmak istedikleri meslekler ile bağlantılı üniversite bölümlerini kazanmayı hedeflerler Üniversitede okudukları bölüm eğer kendi kişisel tercihleriyse, bitirdikleri bölümle ilgili mesleklere yönelmek isterler
Türkiye'de ne yazık ki çoğu birey kazandığı ve mezun olduğu bölümü ile ilgili mesleklere yönelmekte zorluk çekmektedir Bu zorluklar, bireylerin bilgi ve becerilerini etkin bir biçimde kullanamamasına sebep olmaktadır Gün geçtikçe üniversite mezunlarının artması, bununla birlikle şirketlerin üniversite mezunlarına yönelik taleplerinin de artmasıyla, bireylerin kendi gelişim planlarını, hedeflerini belirleyerek kariyerlerini yönlendirmeleri gerektiğini ortaya çıkarmıştır Günümüzde artık kariyer planlama büyük önem taşımakta ve hatta vazgeçilmez bir araç haline gelmiş durumdadır
1 Bireysel Kariyer Planı
Öncelikle ne yapmak istiyorum? Kariyer hedeflerime ulaşabilmek için ne tür bir eğitim, gelişim sürecini takip etmem gerekiyor? Hedeflerim için ne tür becerilere ihtiyacım var? Tüm bunları göz önünde bulundurarak daha önce belirleyip gerçekleştirdiğiniz bir hedefinizi ele alın O hedefe ulaşmak için neler yapmıştınız, nasıl bir yol izlemiştiniz? Kendini tanıma
Kişisel özelliklerim (ayırt edici kişisel özelliklerim nelerdir?)
Değerlerim (benim için önemli olan şeyler neler?)
İlgilendiklerim (nelerden keyif alırım?)
Yeterlilik, yatkınlık ve becerilerim (neler yapabilirim ve neleri yapabilmeyi öğrenebilirim?)
Kariyer bilgisini ölçme
İş olanaklarından, değişen ekonomiden ve çalışma ortamlarından, yeni becerilerden ve eğitim olanaklarından haberdar olmak Mesleki bilgilerinizi nasıl zenginleştiriyorsunuz?
Her gün okuduklarınız nelerdir? (Haftalık, aylık, üç aylık yayınlar, günlük ve yerel gazeteler  )
Online hizmetlerden yararlanıyor musunuz? (e-ticaret, internet  )
Mesleki bağlantılarız var mı? (tanıdıklar, eğitimler, seminerler, workshoplar, konferanslar  )
Ne İş Yapmalı?
Türkiye'de ve dünyada her gün birçok yeni fikir yeni oluşumlara ve yeni şirketlere dönüşmektedir Yeni bir iş fikri oluşturup onu karlı bir işe dönüştürmek kişilerin ve firmaların başarılarının bir göstergesidir
İş fikirlerinin uygulamaya geçirilmesi sırasında ortaya çıkabilecek sıkıntıları aşabilmek ve mevcut kaynaklardan en etkili şekilde yararlanmak için araştırmaya zaman ayırmak gerekir Başarı potansiyeli olabilecek bir iş fikri hayata geçirilirken, uygulamada bu fikrin önündeki engel ve güçlüklerin bilinmesi gerekir
Bir ön değerlendirme sonunda elenen fikirler aşağıda listelenen benzer soruları da yanıtlamalıdır:- Sunulmak istenen ürün/hizmet yeterince berrak bir şekilde tanımlanabiliyor mu?
- İş fikrinin gerektirdiği temel yetenekler nelerdir?
- Bu ürün/hizmeti kim neden talep edebilir? Talep nasıl yaratılabilir?
- Pazarın potansiyel büyüklüğü ne kadardır?
- İşin gerektirdiği çaba ve deneyim, işletmenin özelliklerine uygun mudur?
- Kurum olarak tek başına bir girişim mi, ortak bir girişim mi tercih edilmelidir?
- Mevcut bir işletöeyi devralmak mı yoksa yeni bir işletme kurmak mı daha avantajlıdır?
- İş kurmak için uygun zaman ve uygun yer tanımlanmış mıdır?
İş fikrine ulaşıldıktan sonra, bir yandan "iş fikrinin yapılabilirliliğini araştırmak" bir yandan da paralel olarak bir "iş planı" hazırlamak zaman kazandıracaktır
Brüksel, İstanbul ve Washington’da ofisleri olan CPS (Corporate & Public Strategy) adlı danışmanlık şirketinin kurucusu ve genel müdürü olan Tulû Gümüştekin’in kendi kariyer öyküsü, aslında iyi bir örnek
|