Canlıların Sınıflandırılması

CANLILARIN SINIFLANDIRILMASI
Dünyamızda yaşamakta olan canlılar incelenirse özelliklerinin çok farklı olduğu gözlenirBu farklara rağmen bu canlıları derece derece ve birbirlerine benzeyenleri bir araya toplayarak gruplandırmak mümkündürCanlıların benzerliklerine göre gruplandırılmasına sınıflandırma (sistematik) denirHayvanlar ve bitkiler belirli bir düzen içerisinde sınıflandırılır

SINIFLANDIRMA SİSTEMİNİN GELİŞİMİ
Canlılar; monera, protista, fungi, bitki ve hayvan olmak üzere gözle görülmeyen çok küçük organizmalardan dev ağaçlara ve binalara kadar bir dağılım gösterirlerBu büyük hayat çeşitliliğini tanıyabilmek için, büyük grupları daha küçük gruplara ayırmak gerekirBiyologlar dünyadaki canlıları sınıflandırmamış olsalardı, bu kadar çeşitli olan canlılara ulaşmak mümkün olmayacaktı Sınıflandırmanın amacı, canlıları bir sistematiğe oturtmak ve tabiatı daha kolay anlaşılabilir hale getirmektir

İlk sınıflandırmayı Yunan Filozofu Aristoteles (mö383-322) yapmıştırAristoteles bitkileri otlar, çalılar, ağaçlar; hayvanları ise yaşadıkları yere göre karada, suda ve havada yaşayanlar şeklinde gruplandırmıştır Aristoteles’in sınıflandırması canlıların görülebilen ve morfolojik özelliklerine göre yapılmıştır Günümüzdeki sınıflandırılmada, canlıların bütün özellikleri göz önünde bulundurulur

Örneğin yarasanın kanatlarına bakarak onu kuşlar sınıfında incelemek mümkün değildirYarasa bütün özellikleri ile bir memeli hayvandır

Sınıflandırma, canlıların görülen bir veya birkaç özelliğine göre yapılırsa ‘suni sınıflandırma’ (yapay sınıflandırma) adını alır Aristo’nun yapmış olduğu sınıflandırma yapay sınıflandırmadır Buna ampirik sınıflandırma da denir

Günümüzde sınıflandırma, canlıların akrabalık ilişkilerine göre yapılır Sınıflandırılmada canlıların tüm özellikleri göz önünde bulundurulurBu çeşit sınıflandırmaya ‘tabii sınıflandırma’ (doğal sınıflandırma) denir

Doğal sınıflandırma bilimsel olan sınıflandırılmadırBuna filogenetik sistematik da denir
Bir canlıyı türün evrim sistematiğine geçirdiği gelişmelere filogeni (soy oluş), embriyo döneminde geçirdiği değişmelere ontogeni (birey oluş) denir

SINIFLANDIRMA BİRİMLERİ
Sınıflandırmanın en küçük birimi tür dürSınıflandırmada tür kavramını ilk kuran kişi John Ray dır

Tür ortak bir atadan gelem,yapı görev bakımından ortak özelliklere sahip olan, kendi aralarında çiftleşerek verimli döller meydana getirebilen bireylerin oluşturduğu topluluktur Sistematikte her tür iki isimle adlandırılır Bu iki isimden
1 si canlının cinsini 2 si tanımlayıcı özelliğini belirtir Her türün iki isimle adlandırılması ilk kez Carolus Linnaeus tarafından kullanılmıştır

Türlerden daha büyük topluluklar da vardırBunlar sırasıyla cins, familya, takım, sınıf, şube ve alem dir Birbirlerine çok benzeyen yakın türlerin gruplaşmasıyla cinsler ortaya çıkarÖrneğin kedi, aslan ve kaplan türleri ‘felis’ cins adı altında toplanır

Felis domesticus :Kedi
Felis leo :Aslan
Felis tigris :Kaplan

Her tür kendi cinsiyle belirtilirBu kural bütün dünyada kullanılır
Böylece karışıklık önlenirCinslerin ortak karakterlerine göre gruplaşmasına familyalar meydana gelirBenzer familyalar takımları oluştururBenzer takımların gruplaşmasıyla sınıflar ortaya çıkar

Sınıfların bir araya gelmesiyle şubeler, şubelerin bir arya gelmesiyle alem meydana gelir

Sınıflandırmada birimler büyükten küçüğe doğru gidildikçe, birimin kapsadığı birey sayısı artar, aralarındaki benzerlik azalırBüyük biriden küçük birime doğru gidildikçe birey sayısı azalır, benzerlik artar
__________________