Matbaa Teknikeri Matbaa Teknikerliği Matbaa Teknikeri Mesleği Matbaa Teknikeri Bölümü

Matbaa Teknikeri Matbaa Teknikerliği Matbaa Teknikeri Mesleği Matbaa Teknikeri Bölümü Matbaa Teknikeri Bilgi Matbaa Teknikeri Tanımı Matbaa Teknikeri Hakkında
Matbaa Teknikeri Matbaa Teknikerliği Matbaa Teknikeri Mesleği Matbaa Teknikeri Bölümü TANIM Matbaada yapılacak basım işini tasarlayan ve basım işini son aşamasına kadar yürüten kişidir

GÖREVLER - İstenilen işin orijinaline uygun olarak basılması amacıyla planlama yapar, kullanılacak malzemeyi hesaplayarak temin eder, - El veya makine ile harfleri dizer, - Kataloglardan, kullanılacak renkleri belirler - Basım işi için malzeme hesabı yapar ve malzemeyi temin eder, - Negatif film rötuşlarını yapar ve temizler, - Orijinaline göre filmin montajını yapar, yapılan işlerin kalıbını çeker, - Baskıda kullanacağı uygun mürekkebi hazırlar, - Mürekkep alıcı ve mürekkep verici merdaneleri ayarlar, - Basılması istenmeyen kısımları aside dayanıklı bir madde ile kaplar - Baskı filmini çeker, kalıbını hazırlar,

KULLANILAN ALET VE MALZEMELER - Numaratör, çeşitli gramajda kağıt, karton, mukavva, karbon kağıdı, cam, boya, mürekkep vb ile cilt bezi ve sicim, - El mikrometresi (kalınlık ölçmek için) - Tel dikiş (zımba), iplik dikiş makinesi ve kırma makinesi, - Işıklı masa, - Mikro kamera, film kesme makinesi , - Dizgi makinesi ve ofset baskı makinesi

MESLEĞİN GEREKTİRDİĞİ ÖZELLİKLER Matbaa Teknikeri olmak isteyenlerin; - Basım işlerine ilgi duyan ve estetik görüşe sahip, - El, göz ve parmaklarını eşgüdümlü kullanabilen, - Renkler, çizgiler ve şekiller arasındaki ilişkileri algılayabilen, - Ayrıntıları algılayabilen, - Mekanik yeteneğe sahip, - Dikkatli, titiz, - Bir işi planlayabilme ve uygulamaya koyabilme özelliğine sahip kimseler olmaları gerekir

ÇALIŞMA ORTAMI VE KOŞULLARI Çalışma ortamı; işyerinin sektörüne ve büyüklüğüne göre farklılıklar göstermekle birlikte, Matbaa Teknikerleri genellikle basım işlerinin yapıldığı bölümlerde çalışırlar Banyohane ve basımhanede; ortam kapalı, gürültülü nemli ve rahatsız edici şekilde kokuludur (makine dairesinin bulunduğu yer) Ürünün basılabilmesi için hazırlık ve basım aşamalarında sürekli kullanılan mürekkep, boya, benzin, yağ ve asit içerikli kimyasal maddeler makinelerin keskin bir koku yaymasına neden olmaktadır Bu meslekte (büro dışında)çoğunlukla ayakta çalışılmaktadır Hem insanlarla (malzeme satıcıları, müşteriler, diğer çalışanlar vb) hem makinelerle çalışma söz konusudur Birinci derecede, verilerle çalışılmaktadır

ÇALIŞMA ALANLARI VE İŞ BULMA OLANAKLARI Matbaa teknikerleri, her türlü basım ve çoğaltma işleminin yapıldığı özel ve kamu işyerlerinde çalışabilirler Her geçen gün bilgisayarlı ve otomatik makinelerin kullanımının artmasıyla bu alanda çalıştırılacak işgücünün niteliği de önem kazanmaya başlamıştır Çünkü, bir çalışan 2-3 otomatik makineyi kullanarak sayfalarca basım yapabilmektedir

MESLEK EĞİTİMİNİN VERİLDİĞİ YERLER Mesleki eğitim üniversitelere bağlı Meslek Yüksek Okullarının ‘Matbaacılık’ programlarında verilmektedir

MESLEK EĞİTİMİNE GİRİŞ KOŞULLARI Meslek liselerinin Baskı (Ofset Baskı-Tipo Baskı), Cilt ve Serigrafi, Dizgi, Fotoğraf ve Klişe, Fotoğrafçılık, Grafik/Grafik Sanatlar Klasik Ciltçilik, Matbaa, Matbaacılık, Ofset Baskı, Ofset Baskı Serigrafi, Reprodüksiyon ve Klişe, Tasarım ve Teknoloji, Tipo Baskı, Tipo Baskı Serigrafi, Resim(Anadolu Kız Meslek Lisesi/Kız Meslek Lisesi), Tasarım ve Teknolojisi, Uygulamalı Resim (Kız Meslek Lisesi, Ciltleme ve Serigrafi bölümlerinden mezun olanlar “Matbaacılık” ön lisans programına sınavsız geçiş için başvurabilirler Gereken koşullara sahip oldukları takdirde yerleştirilebilirler Meslek liselerinin sınavsız geçiş için belirlenen bölümleri dışındaki bölümlerden ya da liselerden mezun olanlar/olacaklar ise sınavsız yerleştirme sonunda kontenjan kalırsa ek yerleştirme ile açık olan programlara isteklerine ve ÖSS puanlarına göre yerleştirilebileceklerdirBunun için bu kişilerin ÖSYM Başkanlığınca yapılan Öğrenci Seçme Sınavına (ÖSS) girmeleri ve yeterli “Eşit Ağırlıklı (EA)” puanı almaları gerekir

EĞİTİMİN SÜRESİ VE İÇERİĞİ Eğitimin süresi 2 yıl olup, teorik ve pratik olarak sürdürülür Eğitim boyunca; Basım ve Basım Tarihi,Temel Fotoğrafçılık, Dizgi Sistemleri, Halkla İlişkiler, Sanat Tarihi, Baskı Makinaları, vb dersler görülür

MESLEKTE İLERLEME “Matbaacılık” ön lisans programını başarı ile bitirenler, ÖSYM tarafından açılan Dikey Geçiş Sınavı’nda başarılı oldukları takdirde, “Cilt” ve “Matbaa Öğretmenliği” lisans programlarına dikey geçiş yapabilirler Kamuda çalışan matbaa teknikerleri,yükselme sınavlarına girerek şef yada yönetimde görev alabilirler Özel sektörde ise yine ustabaşılık veya vardiya amirliği gibi idari görevleri yapabilirler BENZER MESLEKLER: Grafiker, Matbaa Öğretmeni, Serigrafi Teknikeri, Fotografçı

BURS, KREDİ VE ÜCRET DURUMU Eğitim süresince yani öğrencilik döneminde özel işyerleri ve kamu kuruluşlarınca sağlanan kredi ve burslar dışında bir gelir sözkonusu değildir Kazanç, çalışılan sektör ve işletmeye göre değişmektedir Kamu sektöründe derece, kıdem ve “teknik hizmetler” sınıfındaki tazminatlara göre ücret alınmaktadır Bu da asgari ücretin 2 katına yakındır Özel sektörde ilk işe girişte asgari ücret düzeyinde olan kazanç, 3-6 ay içinde başarı durumuna göre artmaktadır

DAHA AYRINTILI BİLGİ İÇİN BAŞVURULABİLECEK YERLER - İlgili Eğitim Kurumları, - Türkiye İş Kurumu Genel Müdürlüğü Meslek Danışma Merkezi, - Bünyesinde Meslek Danışma Merkezi bulunan Türkiye İş Kurumu Genel Müdürlüğü İl ve Şube Müdürlükleri
Matbaacılık, iletilmek istenen mesajı kağıt vb yüzeyler üzerinde basılacak şekilde tasarlama ve basarak çoğaltma işidir

Tarihi

Bilindiği gibi matbaa Johann Gutenberg tarafından icat edilmiştir Gutenberg tek tek metal harflerle yüksek baskı tekniğini geliştirmiş Gutenberg’in bu buluşundan sonra matbaacılık yaygın ve hızlı gelişen bir sektör olmuştur
Matbaanın ilk kez kullanılması Uzakdoğu’da başlamıştır Bilinen ilk baskı 8 yüzyıldaJaponya’da yapılmıştır İmparatoriçe Shotoko, Budizm’in kutsal metinlerini Sanskrit dilinde Çin alfabesiyle bastırmıştır
İlk kez tek tek harfler dökerek baskı yapmayı Pi Sheng adında bir Çinli denemiştir Pi Sheng porselenden harfler kullanarak matbaanın gelişimine mükemmel bir hız kazandırmıştır Ancak çok harfli Çin alfabesinde tek tek harfler kullanarak baskı yapma nedeni hala anlaşılamamıştır
Matbaa Çinlilerden Uygurlara geçmiştir Tun-Huang mağarasındaki buluntular Uygurların [[9 yüzyıl] dan itibaren baskı yaptığını göstermektedir
Avrupa’da matbaacılık özellikle 15 yüzyılda gelişme göstermiştir Avrupa’da matbaacılığın üssü Hollanda olmuştur Buradaki basım tekniği hattatlarca yazılan tahta kalıplarla yapılmaktaydı Kalıplar hakkaklarca kazınarak üretilmekteydi Harlem kentinde ilk kez tek tek harflerle baskı denemelerini 1430 yılında Lourens Janszoon Coster’in yaptığı sanılmaktadır
Johann Gutenberg ise çırağı Fust ile birlikte Mainz şehrinde metal harflerle basım tekniğini uygulamıştır Gutenberg bu çalışmalara bilgi ve birikimlerini, Fust ise sermayesini katmıştır İlk çalışmaları olan 42 satırlık İncil’i 1455 yılında basmışlardır Fust ve Gutenberg işlerin yolunda gitmemesi neticesinde ortaklıklarına son vermiştir 1462’de Nassau başpsikoposunun askerleri Mainz şehrine saldırmış, kaçan basımcılar Avrupa’nın her yanına dağılmıştır

Matbaacılıkta baskı

Matbaacılıkta çoğaltama işi genel olarak üç aşamadan oluşur Öncelikle basılacak işin tasarımı yapılır Bu aşamada yazıların ve fotoğrafların bilgisayara aktarılması gerekir Bilgisayara aktarılan görsel öğeler mizanpaj yazılımında bir araya getirilerek baskıya uygun tasarım oluşturulur (Bilgisayar yardımıyla yapılan bu işleme masa üstü yayıncılık da denir) Sonrasında, yapılan çaışmanın film çıkışları alınır Film, baskı için kullanılan kalıbı oluşturmak için kullanılır Filmden sonra prova alınabilir Filmden alınan provaya anolog prova (dupont firmasının Cromalin sisteminden dolayı sektörde "cromalin" adı ile bilinir) denmektedir Analog provanın dışında baskıyı taklit eden yazıcılarla dijital prova da alınabilir Tasarımın film çıkışları alındıktan sonra alümiyum plakalar (kalıp) üzerine tasarımın görüntüsü çıkarılır Bu, iki aşamada gerçekleşir Film yardımıyla kalıbı pozlandırma ve banyo Kalıp çekildikten sonra baskıya geçilir Buraya kadar anlatılan, ofset baskı için iş akışıdır
Matbaacılıkta kullanılan temel baskı yöntemleri aşağıdaki gibidir;

• Ofset baskı (gazeteler, kitaplar, broşürler, kağıt üzerine)
• Tipo baskı (günümüzde işlevini yitirmiştir Metal harflerle yüksek baskı tekniği)
• Tifdruk ve flekso baskı (Ambalaj özellikle fotopolimer yüzeylerin baskısı)
• Serigrafi baskı (kağıt, seramik, tekstil vb yüzeyler)

Bunlardan başka hologram, tampon, anagram baskı gibi baskı çeşitleri de bulunmaktadır
Baskı sonrası işin niteliğine göre yüzey koruyucu malzemeler (selefon, lak)uygulanabilir Kitaplar için ciltleme gibi, ambalajlar için kesim gibi gibi işlemler uygulanabilir

Matbaacılık programının amacı, basın endüstrisinde vasıflı işgücü sağlamak, üretim elemanı ile yönetici durumunda bulunan meslek elemanı ile yönetici durumunda bulunan meslek elemanları arasında, ara kademe iş gücünü yetiştirmektir Matbaa teknikerleri, kamu veya özel kuruluşların basın ve yayım işlerinde ve gazete idarehanelerinde çalışırlar



Matbaacılık Programının Amacı : Matbaacılık programının amacı, basım endüstrisinde vasıflı işgücü sağlamak, üretim elemanı ile yönetici durumunda bulunan meslek elemanları arasında ara kademe işgücünü yetiştirmektir

Matbaacılık Programında Okutulan Belli Başlı Dersler : Matbaacılık programında öğretim süresince sanat tarihi, işletme ekonomisi, halkla ilişkiler, dizgi sistemleri, basım tarihi, basım fotoğrafçılığı, baskı makineleri, malzeme tekniği, basım işletmeciliği gibi dersler okutulmaktadır

Matbaacılık için Gereken Nitelikler : Matbaacılık programına girmek isteyenlerin, basım işlerine ilgili ve estetik görüşe sahip, ayrıntıları algılayabilen, dikkatli ve titiz kimseler olmaları beklenir
Matbaacılık Programının Bulunduğu Üniversiteler ve Fakülteler :

SELÇUK TEKNİK BİLİMLER MESLEK YÜKSEKOKULU
DOKUZ EYLÜL İZMİR MESLEK YÜKSEKOKULU
GAZİANTEP GAZİANTEP MESLEK YÜKSEKOKULU
ANADOLU PORSUK MESLEK YÜKSEKOKULU
ULUDAĞ TEKNİK BİLİMLER MESLEK YÜKSEKOKULU
GAZİ GAZİ MESLEK YÜKSEKOKULU
ÇUKUROVA ADANA MESLEK YÜKSEKOKULU
ONDOKUZ MAYIS SAMSUN MESLEK YÜKSEKOKULU
İNÖNÜ BATTALGAZİ MESLEK YÜKSEKOKULU
MARMARA TEKNİK BİLİMLER MESLEK YÜKSEKOKULU
İSTANBUL TEKNİK BİLİMLER MESLEK YÜKSEKOKULU
EGE EGE MESLEK YÜKSEKOKULU

Matbaacılık Mezunlarının Kazandıkları Ünvan ve Yaptıkları İşler : Matbaacılık programını bitiren bir öğrenciye "Matbaacılık Teknikeri" ünvanı verilir Matbaacılık Teknikeri ünvana sahip kimseler basım ile ilgili kuruluşlarda işçi ile yönetici arasındaki iletişimi sağlar ve ara insan gücü olarak görev yapar

Matbaacılık Teknikerlerinin Çalışma Alanları : Matbaa Teknikeri kamu ve özel kuruluşların basım ve yayım işlerinde ve gazete idarehanelerinde çalışırlar Her alanda ara insan gücüne duyulan ihtiyaç Matbaa Teknikerliği içinde söz konusudur