Domuz Gribi Nedir?Domuz Gribi Nasıl Bulaşır?Domuz Gribi Belirtileri Nelerdir Hakkında

Domuz gribi nedir?Domuz gribi Nasıl Bulaşır?Domuz gribi Belirtileri Nelerdir Hakkında
Domuz gribi nedir?Domuz gribi Nasıl Bulaşır?Domuz gribi Belirtileri Nelerdir Hakkında

Domuz gribi nedir?

Meksika'yı etkisi altına alan ve başka ülkelere de yayılmaya başlayan domuz gribi hakkında bilinenler

AA

PARİS - Merkezi Cenevre'de bulunan Dünya Sağlık Örgütü'nune (WHO), gribin, kuş gribinin 2003'te tekrar belirmesinden bu yana en geniş çaplı yaygın hastalık riskini taşıdığını açıklaması, tehdidin boyutunu gösteriyor Örgüt, domuz gribi virüsünün evrim geçirip çok daha tehlikeli hale gelebileceği uyarısında bulunmaktan da kaçınmadı
Dünya genelinde sağlık yetkililerini alarma geçiren domuz gribi, bir solunum hastalığı Virüs insanlara domuzlardan solunum yoluyla bulaşıyor WHO'ya göre domuz yiyerek virüs kapma olasılığı bulunmuyor Domuz gribi domuzdan insana ve insandan insana bulaşabiliyor İnsandan insana, hapşırık, öksürük ve hatta ele bulaşması halinde tokalaşma yoluyla bulaşabilen domuz gribine karşı doğal bağışıklığımız bulunmuyor Bilgisayar klavyesi gibi virüslü bir yerle temas ettikten sonra burna ve ağıza dokunulması da hastalığın yayılmasına neden olabiliyor
Hastalığa A tipi H1N1 adlı virüsün daha önce hiç görülmemiş bir türü yol açıyor Bu tür, insan, domuz ve kuş gribi virüslerinin karışımından oluşuyor Domuz gribinin belirtileri bildiğimiz grip vakalarından pek farklı değil: Kuru öksürük, ani ateş, boğaz ağrısı, eklem ağırıları, üşüme, bitkinlik ve baş ağrısı bunların dışında, aşırı kusmaya ve ishale neden olabiliyor Yaygın grip tipleri, genelde yaşı ilerlemiş insanları hedef alırken domuz gribinde ölümcül seyreden vakalar ise daha çok 25-45 yaş arasındakilerde görülüyor

Virüs, insandan insana, öksürük, hapşırık ve hatta tokalaşma yoluyla bulaşabiliyor

Tedavisine gelince, ABD'li yetkililer kendi rastladıkları vakalarda Tamiflu ve Relenza adlı ilaçların etkili olduğunu duyurdu Normal grip aşısıysa tedavide etkili olmuyor Domuz gribine karşı bir ayrı bir aşı geliştirmeninse aylar alabileceğine dikkat çekiliyor
Yeni grip virüsleri ise insan vücudunun bağışık olmaması ve ilaç geliştirmenin süre alması nedeniyle çok çabuk yayılabiliyor Domuz gribi, genetik açıdan bakıldığında, ilaçla karşı konulabilen H1N1 virüsünden farklılıklar içeriyor

1968'deki "Hong Kong" gribi dünya genelinde yaklaşık 1 milyon kişinin ölümüne ve 1918'deki "İspanyol" gribi de 40-100 milyon kişinin ölümüne yol açmıştı

SORULARLA DOMUZ GRİBİ
Domuz gribi hangi belirtilerle ortaya çıkıyor? Tedavisinde hangi ilaçlar etkili? Şimdi bu bilgilere bir gözatalım

Domuz gribi nedir?

Domuz gribi, normalde domuzlarda görülen A tipi grip virüsünün yol açtığı bir solunum hastalığı olarak biliniyor ve bu hastalık hızla yayılabiliyor
İnsana bulaşır mı?
Domuz gribi domuzdan insana ve insandan insana bulaşabiliyor Virüse karşı insanın doğal bağışıklığı bulunmuyor Bu nedenle Dünya Sağlık Örgütü (WHO), hastalığın kontrolden çıkmak üzere olan geniş çaplı salgın olabileceği uyarısında bulunuyor Domuz eti yiyenler domuz gribine yakalanır mı?
Domuz etinin yenmesiyle domuz gribi virüsü bulaşmıyor Virüs solunum yoluyla bulaşıyor Bu, domuzlarda yeni grip türü mü?

İnsanlardaki grip virüsü gibi, domuz gribi virüsü de domuzlarda sürekli değişim gösteriyor Domuzların solunum yollarında domuz, insan ve kuş gribi virüslere duyarlı alıcılar bulunuyor Dolayısıyla domuzlar, virüslerin eş zamanlı bulaşması halinde yeni grip virüslerinin ortaya çıkma ihtimalini artırıyor WHO'ya göre, Meksika'da ölümlere neden olan domuz gribi virüsü A/H1N1 Bu virüs insandan insana bulaşabiliyor A/H1N1 virüsü, insan, domuz ve kuş gribi virüslerinin karışımından oluşuyor
Aşısı var mı?

Domuzlara yapılan aşı bulunuyor, ancak insan için henüz aşı yok

Domuz gribinin belirtileri neler?

Uzmanlar, hızla yayılan domuz gribinin belirtilerini, nasıl bulaştığını ve tedavi olanaklarını açıkladı


Domuz gribinin en önemli belirtilerinin üşüme ve titremeyle nükseden 38 derecenin üzerine çıkan yüksek ateş, göz çukurlarında da hissedilen şiddetli baş ağrısı, ileri derecede kas ve eklem ağrıları, bitkinlik şeklinde sıralanırken, soğuk algınlığından farklı olarak belirtilerin yavaş yavaş değil, birdenbire ortaya çıktığı ve daha fazla ateşlenmeye yol açtığı bildirildi

Meksika'dan kaynaklanan domuz gribinin Amerika kıtasının ardından, dünyanın çeşitli yerlerindeki ve bu arada Avrupa'daki bazı ülkelerde de görülmesi, ''hastalık Türkiye'ye de sıçrar mı'' sorusunu gündeme getirdi

Ege Üniversitesi (EÜ) Tıp Fakültesi Klinik Bakteriyoloji ve Enfeksiyon Hastalıkları Ana Bilim Dalı Öğretim Üyesi Prof Dr Münir Büke, AA muhabirine yaptığı açıklamada, hastalığın nasıl bulaştığını, belirtilerini ve korunma yollarını anlattı

Prof Dr Büke, domuzların en önemli özelliğinin, kendi virüslerinin yanında insan ve kuş gribi virüslerini de barındırabilmesi olduğunu, bu rekombinasyonla yeni bir virüs oluştuğunu, insanların daha önce benzer bir virüsle karşılaşıp direnç kazanmadıkları için bu virüsün dünyada büyük bir tehlike oluşturduğunu ifade etti

Şu an için Türkiye'de herhangi bir tehlikenin bulunup bulunmadığının sorulması üzerine Prof Dr Büke, şunları dile getirdi:

''Eğer mayıs ayını atlatabilirsek, o zaman Türkiye için tehlike geçecek veya az bir zayiatla atlatılacaktır Çünkü virüs enfeksiyonları kuzey yarım kürede eylül-ekim aylarından başlayarak mayıs ayı sonuna kadar ön plana çıkıyor Virüsler ılıman, soğuk ve rutubetli ortamlarda daha fazla dayanıyor Mayıs ayından sonra havalar iyice ısınacak; virüs güneş ışınlarının bol olduğu ortamlarda yaşayamayacağı için mekanik yollar dışındaki bulaşma koşulları önemli ölçüde azalacak''

HASTALIĞIN BELİRTİLERİ

Prof Dr Büke, virüsün 2 ile 4 gün arasında kuluçka döneminin olduğunu, bu sürede herhangi bir belirtisinin gözlenmeyeceğini ifade ederek, ''mesela hava alanlarında hastalığa yönelik kontroller yapılıyor Güzel bir uygulama, ama ilk 4 gün hiçbir belirti göstermediği unutulmamalı Şüpheli kişileri en azından 3-4 gün gözlem altında tutmakta yarar var'' diye konuştu

Hastalığın 4 temel belirtisinin olduğunu dile getiren Prof Dr Büke, bu belirtileri şöyle sıraladı:

''En önemli özelliği, üşüme ve titremeyle nükseden 38 derecenin üzerine çıkan yüksek ateş Diğer belirtileri göz çukurlarında da hissedilen şiddetli baş ağrısı, ileri derecede kas ve eklem ağrıları, son olarak da bitkinlik Bu arada öksürük ve burun tıkanıklığı da görülebilir Bu belirtiler kuluçka döneminden hemen sonra yavaş yavaş değil, birdenbire başlar

Soğuk algınlığıyla karıştırmamak gerekiyor Soğuk algınlığı yavaş yavaş gelişir, ateş çok yüksek değildir, burun akıntısı ön plandadır Kas ve eklem ağrıları olsa bile ileri derecede bitkinlik görülmez''

NASIL BULAŞIYOR?

Prof Dr Münir Büke, hastalığın en yaygın olarak solunum yollarıyla bulaştığına dikkati çekti

Hasta insanların öksürük ve aksırığıyla havaya birçok damlacık saçıldığını, konuşurken 200-300, öksürürken 4 bin damlacığın havaya karıştığını kaydeden Prof Dr Büke, ''virüsü taşıyan kişi öksürüp hapşırırsa, 4 metreye kadar hiç temas etmeseniz bile size bulaşabiliyor Havaya saçılan partiküller havada uzunca bir süre kalabiliyor ve bunların solunmasıyla solunum yoluyla kişiye geçiyor'' şeklinde konuştu

Bunun dışında öksürük ve hapşırık sırasında mikrobun göz mukozasına yerleşerek de hastalığın bulaştığını belirten Prof Dr Büke, ''yine eller, yakın temas çok önemli Bu nedenle hasta kişilerin mutlaka izole edilmesi, toplu bulunulan yerlerden uzak durması, maske takması lazım Mutlaka sık sık ellerin yıkanması gerekiyor'' dedi

Okullar, sinemalar, ulaşım araçları gibi topluca bulunulan yerlerde riskin daha fazla olduğuna işaret eden Prof Dr Büke, ''bütün vatandaşlarımız sık sık el ve yüz yıkamayı bu dönemde daha fazla önemsemeli Öpüşmeye, tokalaşmaya biraz ara vermeliyiz Hastalık bulaştırma bilinciyle, hastaların, öksüren kişilerin maske takması, öksürüp aksırırken mendil kullanmanın alışkanlık haline getirilmesi lazım'' diye konuştu

Prof Dr Büke, Türkiye'de gerekli önlemlerin olabildiğince alındığını, Sağlık Bakanlığının bu konuda ''uyanık'' davrandığını söyledi

HASTALIĞIN TEDAVİSİ MÜMKÜN

Domuz gribine yakalanan kişilerin tedavisinin mümkün olup olmadığının sorulması üzerine, Münir Büke şunları anlattı:

''Bereket; kuş gribi virüsleri dışında tedavisi var Virüsü almış kişilerde ilk 36 saat içinde tamiflu veya muadili ilaç 5 gün süreyle sabah akşam kullanılabilir, ya da hastalığın görüldüğü yerlerde bulunulduğunda, koruyucu ilaçlar alınabilir Ama bunlar ithal olduğu için pahalı ilaçlar, herkesin kullanmasına imkan yok 65 yaş üzerindekilere, kalp akciğer rahatsızlığı, astımı olanlara, romatizmal hastalıklar nedeniyle kortizon kullananlara, kanser tedavisi görenlere, küçük çocuklara öncelik tanımalıyız''

Gribe yol açan virüslerin sürekli değişkenlik gösterdiğini, domuz gribindeki gibi genetik değişkenlikler gösterdiğinde ortaya yepyeni bir virüsün çıktığını dile getiren Prof Dr Büke, bu yüzden koruyucu antikorların bulunmadığını, yani şu an için aşısının geliştirilemediğini ifade etti

'YÜKSEK ATEŞ, VİRÜSLERİN ÖLÜMÜNE YOL AÇIYOR'

Prof Dr Büke, hastalıkla birlikte ortaya çıkan yüksek ateşi düşürmeye çalışmamak gerektiğinin altını çizerek, sözlerini şöyle sürdürdü:

''65 yaş üzerindeki kalp akciğer rahatsızlığı olan kişilerde, küçük çocuklarda, hamile kadınlarda ateşi düşürelim Ama sağlıklı olup grip olanlarda ateşi düşürmememiz lazım Ateş insana rahatsızlık veriyor, metabolizmayı hızlandırıyor, kalp atışlarını artırıyor, ama bunun yanında virüslerin ölümüne yol açıyor ve vücudun direncinde önemli işlev görüyor, bir çeşit savunma mekanizması gibi işliyor Vücut 41 dereceye kadar dayanır, 4 saat kadar 42 dereceye dayanır Mesela ben grip olduğumda ateşimi daha da yükseltirim ve 5-6 saat içinde bu iş biter Eskilerin hastayı ''terletme'' metodunun mantığı da budur zaten

Bu nedenle parasetamol dediğimiz ateş düşürücüleri kullanmamak gerekiyor, ateş düşürülecekse fiziki yöntemleri kullanmak daha iyi Çünkü parasetamol içeren ilaçlar virüslere karşı antikor oluşumunu engelliyor ve virüslerin çoğalmasını sağlayarak hastalığın tedavi sürecinin uzamasına yol açıyor''

İstanbul Üniversitesi Cerrahpaşa Tıp Fakültesi Öğretim Üyesi Prof Dr Ahmet Rasim Küçükusta, 10 soruda A'dan Z'ye domuz gribi hakkında merak edilenleri açıkladı İşte 10 soruda domuz gribi:

-Domuz gribi nedir?
Domuz gribi, A tipi grip virüslerinin sebep olduğu bir solunum yolları enfeksiyonudur Bu hastalık domuzlarda ani ateş yükselmesi, öksürük, burun ve gözlerde sulanma, hapşırma, solunum zorluğu, gözlerde kızarma ve iştahsızlık gibi belirtilere yol açar Domuz gribi virüsleri doğrudan domuzdan domuza yakın temasla veya virüslerle kirlenmiş cisimlerle bulaşır

-Domuz gribinin normal gripten farkı var mıdır?
Domuz gribinin sebep olduğu hastalık tablosunun insan grip virüsleri ile ortaya çıkan hastalıktan bir farkı yoktur Gribin tipik belirtileri 40 dereceye kadar çıkan ateş, baş, eklem ve kas ağrıları, öksürük, halsizlik ve iştahsızlıktır Bazı hastalarda burun akıntısı, burun tıkanıklığı, boğaz ağrısı, bulantı, kusma ve ishal de görülebilir

-Domuz virüsü insanlara nasıl bulaşır?
Hastalık, gripli kişinin öksürmesi, aksırması, hatta konuşması sırasında havaya saçılan virüslerle veya bunlarla kirlenmiş eşyalara temas edilmesiyle bulaşıyor Gripli kişi hapşırdığında ağzını eliyle kapatmasıyla eline bulaşan virüsler de hastalığın yayılmasında büyük önem taşıyor Domuz virüslerinin insanlara bulaşması olağan değildi, ama domuz gribinin insanlarda seyrek de olsa hastalık yapabildiği bilinmekte idi Bunlar çoğu zaman domuz endüstrisinde çalışan işçiler gibi domuzlarla doğrudan temasları olan kişilerdir

-Domuz gribi neden tehlikelidir?
Şu sırada Meksika domuz gribi salgının korkutucu olan tarafı, bu salgındaki virüslerin önceki domuz gribi virüslerinden farklı olarak domuzlardan insanlara ve insanlardan insanlara kolay bulaşmasıdır İnsanların bağışıklık sistemi domuz H1N1 virüsü ile daha önce hiç karşılaşmamış olduğu için virüs bulaşan her insan hastalanmaktadır Nitekim virüs bu özelliği sebebiyle de kısa zamanda 40' a yakın ülkede binlerce insana bulaşmıştır

-TEHLİKELİ AMA ÖLÜME YOL AÇMA ORANI DÜŞÜK-
-Domuz gribi öldürücü bir hastalık mıdır?
Domuz grip virüsünün insanlarda yaptığı hastalık öldürücü olmakla beraber olayın sevindirici tarafı hastalığın ölümlere yol açma oranının çok yüksek olmamasıdır Domuz gribi son iki ay içinde 8 binden fazla insanda görülmüş, bunların 70 kadarı ölmüştür Buna göre domuz gribinin insanlarda ölüme yol açma oranı yüzde birin de altındadır Bu virüsün domuzlarda da ölüme yol açma oranı da yüzde 1-4 arasında değişmektedir

-Nasıl teşhis edilir?
İnfluenza A virüsünün teşhisi solunum yolları salgılarında virüsün gösterilmesiyle olur Hastanın kanında grip virüslerine karşı oluşmuş antikorların ölçülmesiyle de teşhise varılabilir

-ÇOCUKLAR 10 GÜN BOYUNCA VİRÜS YAYIYOR-
-Hastalar kaç gün süreyle virüs saçarlar?
Grip hastaları genel olarak 4-5 gün süreyle etrafa vürüs saçarlar, ama bazı kişilerin özellikle de çocukların on günden fazla virüs yayabildikleri unutulmamalıdır

-Hastalık virüsü aldıktan ne kadar sonra belirti verir?
Grip hastalığının ortalama kuluçka süresi birkaç gündür, ancak bu süre bazen bir haftayı da bulabilir Bu sebeple hasta kişilerle temas ettikleri bilinen insanların bir hafta süreyle dikkatle izlenmeleri gerekir

-Domuz gribinden korunmak için neler yapılmalıdır?
Grip olmamanın tek çaresi hasta kişilerle temas etmemektir Evinizde oturur, kapı dışına çıkmazsanız grip de olmazsınız Ama işe gidiyor, otobüse, trene biniyor, kapalı ortamlarda bulunuyorsanız grip salgınından etkilenmemeniz çok zordur, çünkü grip virüslerinin bulaşıcılıkları çok fazladır Gripten korunmada, salgınlar sırasında mümkün olduğunca kapalı mekânlarda bulunmamak, tokalaşmamak, göz veya başla selamlaşmak, elleri sık sık yıkamak çok önemlidir Grip belirtileri gösterenler de evde istirahat etmelidir Böylece hem hastalığı daha çabuk atlatırlar ve hem de başka insanlara virüs bulaştırmamış oluyorlar

-ANTİBİYOTİK YARAR DEĞİL ZARAR VERİR-
-Antibiyotikler faydalı mıdır ve gribe karşı neler yapılmalıdır?
Grip tedavisinde amaç, hastalık belirtilerini gidermek ve hastayı rahat ettirmektir Antibiyotik kullanmak gereksiz, hatta zararlıdır Çünkü virüslere antibiyotiklerin hiçbir etkisi yoktur Antibiyotikler komplikasyonlar için doktor önerisiyle kullanılabilir Öksürük şurupları ve grip ilaçlarının da genellikle hiçbir yararları olmadığı gibi, yan etkileri hastaları daha çok rahatsız da edebilir Özellikle 6 yaşından küçük çocuklara bu tür ilaçları vermekten olabildiğince kaçınmalıdır Karaciğerde yağ birikimi, beyin içi basınçta aşırı yükselmeye yol açan Reye sendromuna karşı da, 16 yaşından küçüklere ateş düşürücü olarak aspirin verilmemelidir Grip belirtisi gösteren kişilerse hemen doktora başvurmalı ve kesinlikle topluma karışmamalıdır Bu kişiler öksürürken veya hapşırırken ağız ve burunlarını kağıt mendille kapamalı ve mendil daha sonra çöpe atılmalıdır Eller sık sık, günde ortalama 10 kere su ve sabunla yıkanmalıdır Bu amaçla özel bir sabun veya dezenfektan kullanmanın bir farkı yoktur Başkalarının kullandığı eşyalara temas edilmemelidir Eller göz, burun ve ağza değdirilmemelidir