Bentlerle Kurulan Nazım Biçimleri/…Şarkı…

…Şarkı…
(Nazım Biçimleri)

Şarkı, Divan şiirinde bestelenmek için yazılan uygun ölçü kalıpları ile yazılan ve çoğunlukla 4 dizelik bendlerden oluşan nazım birimidirKafiye düzeni; x: değişken aa xa şeklindedir Türk Edebiyatında bestelenmek amacıyla yazılan milli bir nazım biçimidir Halk edebiyatındaki türkünün karşılığıdır

Aruz ölçüsünün her kalıbı ile kullanılırDörtlüklerden kurulan musammat da denebilir Murabbaya benzer 5 ya da 6 dizelik bendlerden de oluşabilir Üçüncü dizeye meyan, dördüncü dizeye nakarat denir Aşk, sevgili, ayrılık, içki ve eğlence konularında yazılır Divan edebiyatının ilk şarkı yazarı Nail-i Kadim’dirLale Devrinde ise en önemli temsilcisi Nedim dirEn çok şarkıyı Enderunlu Vasıf yazmıştır Müzikte, türkünün karşıtı olarak, Şarktan gelen, batılı anlamında kullanılır

Şarkı çeştli ses sanatçıları tarafından söylenerek Türk toplumunun musikisinde önemli bir yer tutmaktadırşarkıda şair son bendde mahlasını söylerŞarkıda her bentin üçüncü mısrası miyan(orta)miyanhanedirMiyan daha çok şarkının en güzel ve dokunaklı bölümüdürBestenin en önemli bölümüdürşarkıların konusu genellikle aşk,sevgilinin güzelliği ,eğlence ve içkidirhalk edebiyatında türkü türünün divan edebiyatına yansıması gibidir


Divan şiirine Türkler’in kazandırdığı bir nazım şeklidir Şarkıda ilk bendin dördüncü mısraı bütün bentlerde tekrarlanmaktadır Nazım birimi, kafiye şeması bakımından koşmaya benzer Ölçü, beste, dil ve anlatım yönünden koşmadan ayrılır Buna nakarat denir Şarkılar bestelenmek üzere yazılır Bu sahanın ustası Nedim’dir Özellikleri:
1 Halk edebiyatındaki türkünün karşılığıdır
2 Kuruluşu ve kafiye düzeni yönüyle murabbaya benzer aaaa, bbba, ccca…
3 Bestelenmek için yazıldığından fazla uzun değildir
4 Dörtlüklerden oluşur ve dörtlük sayısı üç ile beş arasında değişir
5 Şarkının konusu genellikle aşk, sevgili, ayrılık, içki ve eğlencedir
6 Geniş halk kitlelerine hitap ettiğinden dili genelde sadedir
7 Şarkının en önemli isimleri Nedim, Enderunlu Vasıf’tır Yakın dönem şairlerinden olan Yahya Kemâl’in de pek çok şarkısı vardır
8 Günlük dile ait söyleyişler ve halk deyişleri vardır
Kalbim yine üzgün seni andım derinden
Geçtim yine dün eski hazan bahçelerinden
Üzgün ve kırılmış gibi en ince yerinden
Geçtim yine dün eski hazan bahçelerinden
Sendin boşalan bağrıma gözyaşları dolmuş
Gördüm ki yazın bastığımız otlar solmuş
Son demde bu mevsim gibi benzim
Geçtim yine dün eski hazan bahçelerinden
Yahya Kemâl