Şengül Şirin
|
Said Halim Paşa
Osmanlı sadrâzamlarından, 1863 yılında Kahire’de doğdu Mısır Vâlisi Kavalalı Mehmed Ali Paşanın oğullarından vezir Halim Paşanın oğludur Said Halim Paşa, mükemmel bir eğitim ve öğretim gördü Doğu ve Batı dillerinden Arapça, Farsça, İngilizce ve Fransızcayı öğrendi İsviçre’de üniversiteye giderek beş yıl süreyle Science Politique öğrenimi yaptı Üniversite öğrenimini tamamlayınca İstanbul’a geldi
Said Halim Paşa
Said Halim Paşa, 1864’te Kahire’de doğdu 6 Aralık 1921’de Roma’da vurularak şehîd edildi Kavalalı Mehmed Ali Paşa’nın torunu ve vezir Halim Paşa’nın oğludur
Küçük yaşta ailesiyle birlikte İstanbul’a geldi Özel tahsil gördü Kardeşi Abbas Halim ile birlikte İsviçre’de siyasî ilimler dalında yüksek tahsil yaptı Döndüğünde ( 1888) Şûrâ-yı Devlet âzâsı tâyin edildi Muhtelif nişanlarla taltif olunup “Rumeli Beylerbeyliği” pâyesine erişmiş iken ( 1900), aleyhinde jurnaller verildiği için yalısı arandı Birşey bulunamadıysa da baskı altına alındı ve kardeşi ile birlikte Mısır’a uzaklaştırıldı Meşrutiyet’in ilânı üzerine İstanbul’a döndü Şûrâ-yı Devlet reisi (1912), Mahmud Şevket Paşa’nın sadrâzamlığında Hâriciye Nazırı ( 1913) ve onun ölümünden sonra Sadrâzam oldu (1913) Balkan Harbi’nin sonu ile Birinci Dünya Savaşı’nın ilk yıllarında sadrâzam olarak kaldı Osmanlı Devleti’nin harbe katılmaması için gösterdiği gayretler fayda vermedi İttihatçıların, elindeki salâhiyetleri yavaş yavaş almaları neticesinde, önce üzerinde bulunan Hariciye Nazırlığını, sonra da Sadrâzamlığı bıraktı (Şubat 1917) Mütâreke’de yurt dışına kaçmayı reddetti Harp suçlusu olarak yargılanması için kendisi müracaat etti İstanbul’un işgalinden sonra 10 Mart 1919’da tevkif edildi 22 Mayıs’ta İngilizler tarafından, öteki siyasî mahkûmlarla birlikte Malta adasına sürüldü Burada da iki yıl kadar kaldıktan sonra 29 Nisan 1921’de bırakıldı İstanbul’a kabul edilmediği için Roma’da oturduğu sırada 6 Aralık 1921 günü bir Ermeni vasıtasıyla şehid edildi
Arapça, Farsça, İngilizce ve Fransızca biliyordu Uzun makaleler halinde Fransızca olarak kaleme aldığı ve hepsi derin tefekkür eseri olan sekiz kitabı vardır Ayrıca hâtıralarının bir bölümü ile birkaç mektubu bilinmektedir Bilinen eserlerinin tamamı bu kitapta toplanmıştır Kitapları, yerli ve yabancı araştırmacılar tarafından, İslâmcı fikir akımının temel eserleri olarak kabul edilmiş bulunmaktadır
|