05-08-2009
|
#1
|
Şengül Şirin
|
Münif Paşa
Münif Paşa Tanzimât devri devlet adamı, şâir ve yazarlarından Babası, Ayıntaplı Abdünnâfî Efendi devrinin ilim adamlarındandı 1830’da Ayıntap (Gaziantep)ta doğdu İlk medrese tahsilini doğum yerinde gördü Âilesiyle birlikte gittiği Mısır’da tahsilini devam ettirdi
Münif Paşa Tanzimat devrişair ve yazarlarından Babası, Ayıntaplı Abdünnâfî Efendi devrinin ilim adamlarındandı 1830’da Ayıntap ( Gaziantep)ta doğdu İlk medrese tahsilini doğum yerinde gördü Âilesiyle birlikte gittiği Mısır’da tahsilini devam ettirdi
Mısır medreselerinde temel dînî bilgileri öğrendi, ArapçaFarsça'sını ilerletti 1852’de İstanbul’a gelerek, Bab-ı ali tercüme odasında vazife aldı Burada yabancı diller muallimi Mühtedî Emin Efendiden Fransızca öğrendi 1855’te Berlin sefîri Kemal Paşanın ikinci kâtibi olarak Almanya’ya gitti Orada kaldığı üç sene içinde üniversite tahsili gördü Berlin’de kaldığı müddet içinde AvrupaTürkiye’ye getirmeye çalıştı 1859’da döndüğü İstanbul’da Ticâret Mahkemesi İkinci reisliği, Rûznâme-i Cerîde-i Havâdis muharrirliği (yazarlığı), Bâb-ı âli birinci mütercimliği vazifelerinde bulundu Cemiyet-i İlmiye-i Osmâniye adlı cemiyeti kurdu Mecmua-i Fünûn adlı dergiyi çıkardı Divan-ı Temyiz ve Meclis-i Maârif reisliklerinde bulundu 1872’de Tahran Sefiri, 1877’de Maârif Nâzırı oldu 1879’da kendisine vezirlik ve paşalık unvanları verildi Bir ara Ticâret Nâzırı, daha sonra da iki defâ Maârif Nâzırlığına getirildi 1895’te ikinci defâ Tahran elçiliğine tâyin edildi Buradan döndükten sonra siyâsi hayattan çekildi Bir müddet İstanbul Hukuk Fakültesinde siyâsî Târih, Hukuk Târihi ve Ekonomi dersleri verdi 1910 yılında İstanbul’da öldü Mezarı Erenköy Kabristanındadır
Gençlik yıllarından îtibâren ilmî çevrelerde bulunan bir ilim derneğini kuran ve dergi yayınlayan Münif Paşa, gerek kendi yazdığı, gerek batıdan çevirdiği çeşitli mensur ve manzum eserlerle Türk edebiyâtının doğudan kopup batıya yönelmesi hareketinde önemli rol oynadı Böylece yerli kültürümüz yerine, yabancı olan Avrupa kültürünün benimsenmesi ve yayılması için çalıştı Türk toplumuna Avrupâî tarzdaki yeni kavramları göstermek ve tanıtmak hususunda önemli rol oynadı Bâzı nesirlerinde duru bir dil ve anlatım kullanmasına rağmen, genel olarak Tanzimât dönemine has süslü yazma havasından kurtulamadı devlet adamı, ve kültür ve yaşayışına hayranlık duyarak, orada gördüklerini
Eserleri
Mecmua-i Fünûn (Çeşitli bilim, fikir ve sanat konularından bahseden dergi), Dâsitân-ı Âl-i Osman, Telhis-i Hikmet-i Hukuk, Hikmet-i Hukuk (Hukuk bilgileri kitapları), İlm-i Servet (Ekonomi bilgileri)
Münif Paşanın, Köse Raif Paşa adlı sakalsız bir kimsenin vezir olması üzerine, mizah tarzında yazdığı bir kıtası şöyledir:
Üç tuğlu vezir olurmuş evvel, Üç tüylüsü şimdi oldu peydâ; Üç tuğ ile üç tüyü kıyâs et, Devlet ne imiş, ne oldu hâlâ 
|
|
|