Hüsrev Paşa (Boşnak)

Hüsrev Paşa (Boşnak) Osmanlı Sadrâzamı Aslen Bosnalıdır Enderun'dan yetişip çeşitli hizmetlerde bulunduktan sonra, silahdârlığa kadar yükseldi Çok geçmeden Yeniçeri Ağalığıyla saraydan çıkan Hüsrev Paşa, 1625’te Bağdad’ı İranlılardan geri almak üzere vazifelendirilen Serdâr Hâfız Paşanın ordusunda bulundu 1626’da Kubbe Veziri oldu İki yıl bu vazifede kaldıktan sonra 1628 yılında Sadrâzamlığa getirildi

Hüsrev Paşa, Sadrâzam olduktan sonra, ilk olarak şekiz yıldır devletin başına dert olan Abaza Mehmed Paşa üzerine yürüdü Abaza Mehmed Paşa, Erzurum’da isyan etmiş ve üzerine gönderilen kuvvetleri bozmuştu Hüsrev Paşa, seçkin bir kuvvetle Tokat’tan Erzurum üzerine yürüyüp şehri kuşattı Kırk gün muhâsaradan sonra Sadrâzama mukâvemet edemeyeceğini anlayan Abaza, teslim olmak zorunda kaldı ve İstanbul’a gönderildi (1628) Hüsrev Paşanın Erzurum’u muhâsarası esnâsında, üzerine gelen bir İran ordusu da pusuya düşürülerek bozguna uğratıldı Kumandanları Şemsi Han esir alındı Bu başarılarından sonra Hüsrev Paşa, büyük bir zafer alayı ile İstanbul’a döndü 1629 yılında, Bağdat’ı geri almak için yeniden sefere çıkan Hüsrev Paşa, şiddetli yağan yağmurlar dolayısıyla Bağdat’a ulaşmanın zor olacağını düşünerek Hemedan üzerine yürüdü Bölgedeki İran kuvvetlerini bozduktan sonra Hemedan ve Dergüzin’i aldı Ancak, asıl gâye olan Bağdat’ı kırk gün muhâsara etti ise de alamadı ve Mardin’e çekildi 1630 yılını Mardin’de geçirip Bağdat üzerine gitmediğinden azledildi Yerine ikinci defa Hâfız Ahmed Paşa veziriâzam oldu

Ordu içinde bâzı birlikler, yeni veziriâzamı kabul etmeyip, Tokat’ta bulunan Hüsrev Paşayı tekrâr vazifesine döndürmek isteyince orduda bölünme görüldü Bunun önlenmesi için Diyarbekir valiliğine tayin edilen Murtaza Paşaya İstanbul’dan verilen gizli bir hatt-ı hümâyûn sonucu Hüsrev Paşa, Tokat’ta katledildi (Mart-1632) Veziriâzamlığı üç sene sekiz ay kadardır Hüsrev Paşa, azim ve irâde sâhibi, orduyu sevk ve idârede muktedir, doğrulukta tanınmış bir vezirdi Asabî mîzâcı ve Bağdat’ın fethedilmemesi üzerine bâzı kumandanları idâm ettirmesi en çok tenkit edilen tarafıdır Hüsrev Paşanın herhangi bir hâdiseye mahal vermeden, Abaza meselesini halletmesi, büyük hizmet olmuş ve takdir edilmişti