09-06-2012
|
#1
|
Prof. Dr. Sinsi
|
Biyoloji-Algler
Algler
Alg ya da Yosun; büyük çoğunluğu fotosentetik olmasına karşın, bitkiler alemiyle yakın akraba olmayan bir gruptur Bitkilere benzeyen, sucul canlılardır
Deniz kenarında algler
Deniz kenarında algler
Fotosentez ürünlerini nişasta formunda depolamazlar Kloroplastları, sitoplazma içerisinde serbest olarak değil, granüler endoplazmik retikulum üzerinde bulunur Klorofil-c taşırlar ve bitkilerde bulunmayan başka pigment maddeleri bulundurular Çeşitli gruplara özel renkleri de, bu pigment maddeleri verir
Alglerde, bitkilerdeki yaprak, gövde gibi elemanlarına benzeyen, ancak damar dokusu taşımayan, özelleşmemiş vücut bölümlerine "tallus" denir
Üremeleri, ikiye bölünme, tomurcuklanma, ana bitkinin büyümesi, spor hücrelerinin ya da eşey hücrelerinin üretilmesi şeklinde gerçekleşir
Fotosentetik algler, sucul ortamların birinci derecedeki üreticileri olduklarından önemlilerdir Alglerin bir diğer önemi de, birçok sucul canlının besin kaynağını oluşturmalarıdır Ayrıca, çeşitli endüstri alanlarında kullanılan bazı hammaddeler de, yine alglerden elde edilmektedir Yaşamı sona eren alglerin dış iskeletleri, dibe çökerek, denizel kayaçların yapısına katılır Algler, prokaryotik ve ökaryotik olmak üzere iki ayrı sınıfa dahil edilebilir
Alg grupları arasındaki akrabalıklar
Ökaryotik algler
Ökaryotik algler, gerçek çekirdek, çekirdekçik ve zarla çevrilmiş organelleri olan alglerdir Archaeplastida'ya ait üç grubu kapsar:
Nemli bir kaya üzerinde yaşayan algler
Nemli bir kaya üzerinde yaşayan algler
* Yeşil algler
* Kırmızı algler
* Glaucophyta
Bu gruplarda, kloroplast iki zarlar çevrelenmiş ve muhtemelen bir endosimbiyozdan gelişmiştir Yüksek bitkilerdeki pimentler yeşil alglerdekilere benzerken, kırmızı alglerdekiler daha farklı gelişmiştir
Klorofil b taşıyan diğer iki alg grubu ise şöyledir:
* Öglenalar
* Chlorarachniophyta
Bu grup, iki ya da üç zarla kuşatılmış muhtemelen yeşil bir algi içine hapsederek gelişmiştir Chlorarchniophyta bir algin çekirdeğine ait küçük bir çekirdek parçası içerir
Geri kalan algler, bütün kloroplastları klorofil a ve c içeren alglerdir Klorofil c, prokaryotların hiçbirinde ve ilkel kloroplastlarda görülmez, fakat kırmızı alglerle olan genetik benzerlik akrabalıklarını gösterir
* Heterokontlar (altınsarısı algler, diatomlar, kahverengi algler, gibi )
* Haptophyta (coccolithophora)
* Cryptomonadlar
* Dinoflagellatlar
İlk üç grubun (Chromista), kloroplastları dört zarlıdır Bu grupların bazı üyeleri fotosenetik değildir, bazıları plastidler taşımaz ya da kloroplastları yoktur
Ekolojide algler
Algler, tüm ekosistemlerin bütünlüğünün korunmasında önemlidir Okyanuslarda bulunan diyatomlar ve diğer mikroskobik algler, tüm dünyanın ihtiyacı olan fotosentetik karbon ihtiyacının üçte ikisini üretirler Sularda algler tarafından gerçekleştirilen fotosentez canlılara oksijeni sağlar
Algler, bununla birlikte suda yaşayan canlıların besin ve korunma gibi ihtiyaçlarını da karşılarlar Bilinen tüm bitkiler içindeki en hızlı büyüme oranını gösteren Pasifik Denizi'nin dev su yosunu Macrocystis pyriferanın yaprakları, çelikleme sonrası haftada 3 ile 4 5 m arası boy vermektedir Çok yıllık bu bitkiler yaklaşık 60 metre uzunlukta olabilirken, bazen 100 metre yüksekliğe kadar ulaşabilirler Öte yandan bu yosunlar yaklaşık 100 kglık bir ağırlığa sahiptir
17 yüzyılın sonlarından beri, kahverengi alglerin yakılmasıyla mineralce zengin küllerinden sabun, cam, soda ve gübre yapımında kullanılan "potas" elde edilmektedir Kimyasal maddeler arasında yer alan brom ve iyot ilk kez bu külden izole edilmiştir ve iyot hala Japonya'da deniz yosunlarından elde edilmektedir Algler yaygın bir şekilde gübre olarak kullanılmaktadır
Dünyanın bazı kesimlerinde karın altında yaşayabilen algler, karın baharda pembe görülmesine sebep olurlar (Bknz: dış bağlantılar)
|
|
|