Erzurumlu Emrah

(? - 1860?)
Aşık Erzurum’un Tambura köyünde doğdu Erzurum’da medrese tahsili yaptığı, ömrünün önemli bir kısmını seyahatle geçirdiği, Sivas, Kastamonu, Sinop, Konya ve Niğde illerini dolaştığı, Niksar’da öldüğü bildirilir
Emrah hem aruz hem de hece ölçüsü ile şiirler yazmıştır Halk şâirleri içinde dîvan şiirini en iyi bitenler arasındadır Tasavvuf! şiirleri varsa da asıl şahsiyetini saz şiiri tarzında yazdığı koşma ve semailerinde gösterir Tokatlı Aşık Nuri, Emrah’ın çıraklarındandır Beşiktaşlı Gedâî’nin üzerinde de tesiri vardır
Emrah’ın tek eseri Divan’ıdır
[Divan'ındaki aruz ile yazılmış şiirleri ilk defa Erzurumlu Mehmet Abdülaziz yayımladı (İst 1913) İlk monografi de E Cem Güney tarafından neşredildi (Sivas, 1928) Daha sonra Fuad Köprülü (1928), Vehbi Cem Aşkun (Sivas, 1942) ve E Cem Güney ile Çetin Eflâtun Güney Erzurumlu Emrah hakkında (1944,1955) kitap çıkardılar Bir diğer yayım Orhan Ural'ın "Dost elinden Gelen Turna" -Erzurumlu Emrah, Hayâtı- Şiirleri (1976) adlı kitaptır Cahit Öztelli'nin Sahte Şöhret Bir Ozan- Erzurumlu Emrah'ı da bunlar arasında sayılabilir (Ankara 1976) Erzurumlu Emrah, elyazması dîvanı bulunan nâdir halk şairlerindendir Dîvanının biri şahsî kitaplığımızda olmak üzere dört nüshası tarafımızdan tesbit edilmiştir]







ERZURUMLU EMRAH
Erzurum�un Tanbura köyünde doğdu Doğum tarihi bilinmiyor 1860�ta Niksar�da yaşamını yitirdi Erzurum�da medrese eğitimi gördü Önceleri sadece saz çalıp ustasının şiirlerini söylüyordu Sonra kendisi de deyişler söylemeye başladı Nakşibendi tarikatına girdi Hayal kırıklığı ile biten bir gönül macerasından sonra memleketinden ayrıldı 1828'de Trabzon'a gitti 1835'te Sivas'a geçip burada 12 yıl kaldı Ardından Tokat'ta bir süre yaşadı Burada tanıdığı Mahmud adlı bir genci kendisine çırak yaptı ona "Nuri" mahlasını verdi Bu çırak sonradan "Tokatlı Nuri" adıyla büyük ün yaptı Tokat'tan sonra Amasya, Merzifon, Çorum yoluyla Ankara'ya gitti Aşiret reisi Alişan Bey'in takdirini kazandı Uzun yıllar Çankırı ve Kastamonu'da kaldı 1850'de Tokat Niksar'a yerleşti Burada evlenerek yaşamının sonuna kadar Niksar'da yaşadı Âşıklık geleneğinin bütün özelliklerini taşıyan bir şair Şiirlerinde aşk, gurbet, sıla özlemi, yazgıdan yakınma gibi konuları işledi Duyarlı ve çoşkulu söyleyişiyle dikkat çekti Divan edebiyatını da öğrendi ama bu tarzda yazdığı şiirlerin sayısı az Yer yer tasavvufa yönelen koşmaları ünlü Döneminde Anadolu'da pek tanınmayan "Ercişli Emrah"ın bazı güzel şiirleri de Erzurumlu Emrah'a maledildi Aruzlu şiirlerinden bir bölümü 1916'da Erzurumlu Mehmed Abdülaziz Efendi tarafından "Divan-ı Emrah" adıyla yayınlandı Şiirleri ve yaşamıyla ilgili bilgiler Eflatun Cem Güney'in 1928'de yayınlanan "Erzurumlu Emrah" araştırması ile Köprülüzade Mehmed Fuad'ın 1929 tarihli "XIX Asır Saz Şairlerinden Erzurumlu Emrah" kitaplarında toplandı